Het regent
Op zaterdag 27 april 2018 kon je er, niettegenstaande de ongunstige weersomstandigheden, niet omheen. Sint-Niklaas was die dag het centrum van de Folkmuziek.
Het Feest van de Folk wordt jaarlijks georganiseerd door Muziekmozaïek vzw en beslaat een tijdspanne van een volledige week tijdens dewelke folkmuziek en aanverwante genres in de kijker geplaatst worden. Dit jaar vond het startevenement plaats in Sint-Niklaas onder de naam Sint-Niklaas beFolkt.
Het startschot van het feest wordt gegeven voor de deur van ‘t Stamcaféken in de Nieuwstraat. Presentator van dienst, Begijn Le Bleu, kondigt met veel verve de twee sprekers aan. Luc Van Hende en Walter Evenepoel geven tekst en uitleg bij de betekenis van folk in en voor het Waasland.
Volksmuziek voor het grote publiek was de droom van Marc
Walter Evenepoel stond destijds, samen met Marc Van Reeth, mee aan de wieg van Muziekmozaïek en aan de basis van het Feest van de Folk. Marc was de bedenker, Walter nam de organisatie en praktische voorbereiding voor zijn rekening.
Het begon met de organisatie van een groot folk-festival in Gooik, een internationaal gebeuren, destijds – na Dranouter – het grootste festival van Vlaanderen dat vorm kreeg door de samenwerking tussen Herman De Wit van ‘t Kliekse, Mark Van Reeth en Walter Evenepoel. Doelstelling was de volksmuziek dichter bij het grote publiek brengen.
Marc had een zeer ruime kennis van het muziekgenre en de muzikanten die tot ver over de landsgrenzen reikte. Hij bracht heel wat van die buitenlandse volksmuzikanten naar het Vlaamse festival.
In die periode werd Marc bestuurslid van Muziekmozaïek en in die hoedanigheid werkte hij een concept uit om de de volksmuziek binnen de stadsmuren te brengen. Zo ontstond het Feest van de Folk.
Voor het evenement in Sint-Niklaas, de zestiende uitgave, werd samengewerkt met Dirk van der Speeten van ‘t Ey, de cultuurbeleidscoördinator van de stad en de schepen van cultuur. De selectie van de muzikanten gebeurde door Muziekmozaïek. Maar het evenement staat ook open voor muzikanten die zich die dag spontaan aanbieden.
Deze samenwerking resulteerde in het programma dat op 27 april aan de Sint-Niklazenaars en bezoekers werd aangeboden.
Folkmuziek in Vlaanderen
Luc Van Hende schetst de evolutie van de Folkmuziek in Vlaanderen.
In 1985 organiseerden Marc De Cock (doedelzakspeler) en Dirk Van der Speeten van het muziekcafé ‘t Ey in Belsele, een Speelmanstreffen. Dit was een collectief van kameraden die graag muziek maakten. De bijeenkomsten werden geformaliseerd door officieel 5 keer samen te komen in ‘t Stamcaféken in de Nieuwstraat. Daar werden jamsessies gehouden naar Ierse gewoonte maar dan met eigen instrumenten (accordeon, doedelzak, gitaar, ..) en in Vlaanderen. Luc speelde muziek, zonder notenkennis, doch evolueerde hij in het genre, zodanig dat hij lesgever werd.
Er ontstonden kleinere muzikantengroepen. Door de deelzaamheid die eigen was aan deze ensembles, kende de folkmuziek een belangrijke evolutie in Vlaanderen. Er worden nu jaarlijks zomerstages voor Traditionele Volksmuziek georganiseerd in Gooik waar ook internationale lesgevers hun kennis komen delen met een 400-tal deelnemers, van jong tot oud, van beginners tot gevorderden.
En dan vertrekt de stoet
De Kornemuze vertrekt onder leiding van Bart De Cock met het ganse gezelschap dat zich in de Nieuwstraat had verzameld, en verspreidt zich over verschillende locaties in de stad: straathoek, plein of plaats aangeboden door een sponsor van het gebeuren. Op het Apostelplein kan De grote Kornemuze al op heel wat belangstelling rekenen.
Kiezen is verliezen
Onmogelijk om alle optredens bij te wonen. We laten ons leiden door regen, wind en zonnestralen.
De Pandoering heeft haar stek gevonden op de hoek van de Grote Markt en de Stationsstraat. Deze groep trekt vooral de aandacht van de toevallige voorbijgangers die naar het stadscentrum kwamen om in de winkelstraat te kuieren. Zij spelen Balkanjazz en brassbandmuziek. Het is een opzwepend genre dat je makkelijk aan het bewegen krijgt.
De groep streeft vooral naar buitenoptredens tussen de mensen door op te treden op straatfeesten en andere evenementen en festivals omdat de interactie die daardoor met het publiek ontstaat het belangrijkste gegeven is voor de groep.
Verderop in de straat, aan de ingang van de gaanderij naar de Collegestraat, speelt een groepje muzikanten. Dit optreden is niet terug te vinden in het officiële programma. Sfeer ontbreekt hier echter niet. Voorbijgangers houden halt om te dansen. De regen wordt verlegen bij het aanschouwen van dit vrolijke spektakel.
In de ingang van Boekhandel ‘t Oneindige Verhaal heeft Uskant plaats gevat. De groep bestaat uit drie muzikanten en brengt volksmuziek van eigen bodem. De bezoekers van de boekhandel kijken aangenaam verrast naar het gebeuren.
Nog verder in de Stationsstraat is het vechten voor een plaatsje in het stijlvolle decor van ‘De Salons’. CSNY beFolkt brengt werk van Crosby, Stills, Nash & Young op een ‘folky’ manier.
Als slot van dit meer dan aangename folk feest, kiezen we voor Botswing dat jonge Ierse en Schotse folk brengt op de locatie van het Jeugdcentrum ‘Den Eglantier’. Je kan er niet onderuit: deze muzikanten genieten minstens evenveel als het publiek van hun muziek. Het klinkt aanstekelijk, dansers zijn op het appel en geven zich over aan het opzwepende ritme van de polka’s, jigs en reels. Voor ons het einde van een prachtige namiddag in Sint-Niklaas.
www.botswing.com
Tekst Magda Verberckmoes
Foto’s Eric Rottée