Het is een lange rit vanuit Brussel naar Westouter. Naarmate we het Heuvelland bereiken, wijzigt het landschap. Hier en daar zijn er al hopvelden te bespeuren. Het boek van Clem Schouwenaers, ‘De Seizoenen’, komt me weer helemaal voor de geest. De zomer is het seizoen waarin Anton, het hoofdpersonage, zich als herboren voelt. En zo ervaar ik ook een beetje de overgang van stad naar de Westhoek en Westouter.

In Westouter heerst een gezellige mix van rust die uitgaat van deze plek en een zekere levendigheid die wordt gevoed door twee factoren: het lokale toerisme en, last but not least, het theaterfestival ‘Spots op West’.

‘Spots op West’: het keurmerk van locatietheater

Dit gezellige en familiale theaterfestival biedt gedurende drie volle dagen een verscheidenheid aan amateurgezelschappen de kans om voor een – ander dan lokaal – publiek op te treden. Een bijkomende charme gaat uit van de locaties waar de voorstellingen plaatsvinden. De gemeente Westouter wordt ondersteboven en binnenstebuiten gekeerd om ieder jaar weer originele plekken te vinden om het programma neer te zetten.

Een beetje geschiedenis over het theaterfestival ‘Spots op West’

Dominic Depreeuw, verantwoordelijk voor de communicatie van het theaterfestival, neemt ons mee naar een rustige plek voor een interessant gesprek.

De eerste editie dateert van 2003.  Frank Verdru, theatermaker en Westouternaar, nam het initiatief om een theaterfestival op poten zetten op verschillende locaties in het dorp: een kerk, een schuur, bij de boer op het veld. Na enkele jaren ontstond de samenwerking met OPENDOEK, de koepelorganisatie voor amateurtheater in Vlaanderen en Brussel, die sindsdien de organisatie op zich neemt. Inhoudelijk evolueerde het aanbod van een mix van amateur- en professionele gezelschappen in de eerste edities, naar puur amateurtheater vandaag.

Spots op West vandaag

Om de kwaliteit van het festival te bewaken, lanceert OPENDOEK eerst een oproep tot deelname aan de selectie. Afhankelijk vanuit welke regio’s de kandidaturen binnenlopen, stelt OPENDOEK het selectiecomité ieder jaar samen met regionale medewerkers. Die kunnen tenslotte de gezelschappen het beste inschatten.

Er gelden geen specifieke criteria. Alleen de duurtijd van een voorstelling is van belang. Deze mag niet langer zijn dan 45 minuten. Zo krijgen bezoekers de gelegenheid om meerdere voorstellingen op een namiddag bij te wonen.

Idealiter gaat de voorstelling in dialoog met haar locatie en ontstaat er zodoende een correlatie tussen het stuk en de plaats van opvoering.

De filosofie achter ‘Spots op West’

Locatietheater is de essentie van ‘Spots op West’. Daarnaast is het een belangrijke doelstelling om een mix van toneelstukken aan het publiek voor te stellen. Ook biedt het festival speelkansen aan de gezelschappen en geeft het makers de kans om zich door het werk van anderen te laten inspireren.

Sommige gezelschappen spannen zich uiterst in om kwaliteit te brengen en dit wil het festival graag tonen aan een ruimer publiek.

Internationale uitbreiding 

Het karakter en de identiteit van het festival zijn vaste gegevens die door de tijd heen niet wijzigden. Een recente nieuwigheid is de uitbreiding buiten de Vlaamse grenzen. Elke twee jaar vindt in het Duitse Rudolstadt het festival ‘Theaterwelten’ plaats, dat voorstellingen toont uit heel de wereld. Omdat dit festival twee weken voor Spots op West wordt georganiseerd, ontstond het idee om een selectie voorstellingen te laten doorstromen naar ‘Spots op West’. Dit wordt voortaan een tweejaarlijkse traditie, die het programma zal verrijken.

Een theaterfestival organiseren: een pittige zaak

De voorbereidingen voor de editie van 2020 gaan eigenlijk nu al van start. Het begint met de zoektocht naar geschikte locaties, het contacteren van de eigenaars of verenigingen, het vastleggen van afspraken, het verzekeren van de locaties, het coördineren van medewerkers, … Daarnaast gaat alle aandacht naar het selecteren van de gezelschappen en het zoeken van vrijwilligers.

Gedurende het festival wordt de lokale jeugdherberg afgehuurd voor het personeel en voor de deelnemers aan het ‘theaterkamp voor jongeren’ die een mini-voorstelling brengen tijdens de festivaldagen. De gezelschappen zoeken zelf naar geschikt logement in de buurt. Ook dat stimuleert de gemoedelijke sfeer en ontmoeting tussen de verschillende gezelschappen.

Een greep uit de voorstellingen

‘Verteldorp’ – Compagnie Collage – locatie: De Pastorij

De toeschouwers worden bij het betreden van de tuin welkom geheten door de gids en de geluiden-sprokkelaar. We krijgen een verhaal geserveerd, op tonen die uit een Kora getoverd worden, over de ton die grootmoedertjes de lucht in blaast.

Onder muzikale begeleiding gaan we even later naar één van de vijf gezellige vertelhoeken in het verteldorp waar telkens een verteller heeft postgevat en die ons meeneemt naar een wereld van sprookjes en andere verhalen. Het centrale thema is transformatie. 

Sien Lagae vertelt over de waternimf en de dochter van de koopman, een meisje dat met haar muziek de dingen en mensen in beweging brengt. Zij is beginnend verhalenverteller en haar sprookje, dat ze brengt terwijl ze accenten legt met cello-klanken, heeft ze zelf geschreven. Als voorbereiding volgde ze een cursus verhalenverteller.

‘Vergeet de jij’ – Kraakman – locatie: De Crypte

‘Vergeet de jij’ is een voorstelling gebracht door twee jonge vrouwen die zich bewegen in een wereld van leegte en soms chaos, op zoek naar verbinding. 

Kraakman is een nieuw gezelschap dat deelnam aan ‘Theater in uw Buurt 2019’, een initiatief van Fameus. Met deze wedstrijd vielen ze in de prijzen en konden ze zo hun plekje bemachtigen op het theaterfestival in Westouter.

Tussen september en december 2018 werd druk gewerkt aan het concept, om daarna met de geselecteerde acteurs aan de slag te gaan. Het was de uitdrukkelijke wens om dit stuk in een kelder te brengen. De Crypte, onder de dorpskerk, was een volwaardig alternatief.

‘Magda Magdanie’ – 55+ – locatie: De Kerk (op zaterdag: De Ravelput)

Een verhaal over levenswijsheid. Jaren van levenservaring worden opgeslagen bij het zoeken naar moeilijke antwoorden op eenvoudige vragen. Een komische voorstelling die – naar wij vermoeden – meer mensen naar de kerk lokt dan de wekelijkse zondagsdienst.

2019: record-editie

Dat Spots op West een succesformule is, wordt op deze zondag nog maar eens bewezen: sinds 14 uur spreken de organisatoren tevreden over de beste ticketverkoop ooit met een recordaantal van 3.160 bezoekers, een getal dat in de loop van de namiddag zeker nog zal toenemen.

Deze opsteker kan alleen maar een positieve impact hebben om het festival in de toekomst nog efficiënter en aantrekkelijker te maken. Dus, allen op post in 2020!

Tekst Magda Verberckmoes
Foto’s Eric Rottée

Open Doek https://www.opendoek.be
Spots Op West https://www.opendoek.be/spotsopwest/home
Compagnie Collage http://ciecollage.be
Project 55+ https://www.opendoek.be/nieuws-uit-west-vlaanderen/55-minuutjes-voor-55-plussers