Het boeiende leven van geëngageerd kunstenaar Bart Vanwalle

Het kunstenaarsleven van de 81 jarige Bart Vanwalle is moeilijk samen te vatten. Als interviewer kan ik slechts een fractie van zijn visies, projecten en werk behandelen. Mijn excuses aan de kunstenaar Bart Vanwalle. Ik hoop langs deze bescheiden weg, Kunstpoort, de kunstwereld te beroeren met zijn verhaal.

Een namiddag lang kon ik me verliezen, dankjewel Cia, in het universum, clusterdom, van Bart Vanwalle. Een wereld van geëngageerde kunst, van iemand die de gave en de moed opbrengt te denken over de invloed van de plaats van de verbeelding, de patatopia. Observatie van zijn werk brengt meer vragen dan antwoorden. Bart Vanwalle troont me mee naar zijn atelier, kamers volgestouwd met intrigerende kunst, tegen de muren, op de grond… zonder poespas gepresenteerd; werk van een halve eeuw, een archivering dringt zich op.

De aimabele kunstenaar beantwoordt mijn vragen geduldig. Niets doet vermoeden dat deze kunstenaar anarchistisch en bijwijlen provocerend uit de hoek kan komen. Oh ironie van het lot, zijn atelier is gelokaliseerd in een vroegere rijkswachtkazerne te Eeklo.

Kunstpoort Gerhard Richter zei ooit ‘Iedereen begint ermee dat hij een paar kunstwerken ziet en dan net zoiets wil doen’ Kan je deze uitspraak spiegelen aan je beginperiode als kunstenaar? Herinner je de dag waarop je artistieke carrière begon?
Bart Vanwalle Hoewel ik de afdeling Latijns-Grieks volgde, was het evident dat ik een opleiding in de kunst zou ambiëren. Ik was op school al de decorateur van dienst. Niet mijn vader de intellectueel maar mijn moeder stimuleerde me om de richting monumentale aan het Sint-Lucasinstituut, het huidige LUCA/School of Arts, te volgen. Tussendoor studeerde ik 2 jaar aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, KULeuven.
kunstpoort: Tijdens zijn opleiding in 1966 ontving Bart Vanwalle de Talens-prijs voor schilderkunst

Kunstpoort Wie was je leermeester? Naar wie keek je op als jonge gast?
Bart Vanwalle Gaspard De Vuyst was mijn leerkracht atelier aan het Sint-Lucasinstituut. Wat je deed moest kloppen en juist zijn, daar drong hij op aan. Verder tolereerde hij diverse stijlen, technieken en richtingen.  https://www.instagram.com/gasparddevuyst/

Kunstpoort Hoe ging het verder na je studies en militaire dienst?
Bart Vanwalle Ik startte onder andere Open Huis ‘Dewittepoppentoren’ te Gent- Knokke-Hasselt (1969-1973). Open Huis was een galerie voor Modern Hedendaagse Kunst met nadruk op alles wat kritisch en vernieuwend was. In 1973 besloot ik militant arbeider te worden. Ik ben gaan werken in de fabriek. De aanleiding was de wereldwijde oliecrisis. Het achterliggende idee was: de kunsten zijn afhankelijk van de infrastructuur van de maatschappij.  Met als gevolg; eerst moet je de maatschappij aanpakken daarna de kunst. Deze ommekeer in mijn leven bracht de ‘pamflet(kunst)’ met zich mee.
Van 1979 tot 1984 doorspartelde ik een persoonscrisis. Vrijzinnig denker, filosoof Leo Apostel (1925-1995) hielp me er bovenop. Een herbronning was het resultaat. In deze periode besefte ik hoe belangrijk de ‘context’ is voor de totstandkoming van een werk (‘tekst’). Ik vatte dit in een eigen topologie. Een gevolg hiervan is het werken onder meerdere aliassen* en projectnamen. Het alias ‘Patatopia Academy’ verwijst naar de pataphysica van Alfred Jarry. De patatopia is de typische plaats van de verbeelding, de plaats die bepalend is voor het waarnemen en de inhoud van de werkelijkheid.

*(Patatopia2.0, Patatopia Academy (2000), b.Art (2000), Patatopia Academy (1998), Dadaling (1993), Bart Vanwalle (1962-1969 °1942 Waregem Be), Bartel-Joris Edmu(o)nd (1970), Pat Aspoot (Patatopos) Independent artist (1980), Club 31-12-1999 (1979)
Vanaf 1980 tot 2005 werkte ik als ‘weekendarbeider’ Deze formule liet me toe tijdens de vrije weekdagen een kunstpraktijk op te bouwen. Het was mijn uiteindelijke bedoeling om als arbeider/kunstenaar totaal onafhankelijk te worden van de toenmalige K-wereld.

Kunstpoort ‘Dadaling’ is ongetwijfeld een Chinese alias, vanwaar de naam?
Bart Vanwalle Mijn Chinese alias is afgeleid van ‘Badaling’ de naam voor de ‘Great Wall’* nabij Beijing, China.
*’Great Wall’ De Chinese Muur of Grote Muur is een uit aarde en stenen opgetrokken verdedigingslinie in het noorden van China. De muur is ruim 21.000 kilometer lang.

Kunstpoort Je hebt een rebels kantje en was één van de gangmakers van Antichambre in 1986, de tegenhanger van Chambres d’Amis, een concept van Jan Hoet.
Vonden jullie het concept van Jan Hoet, het naar buiten treden uit het museum niet oké of waren jullie ontevreden met de aanpak, het beleid of het elitaire karakter ervan?
De locatie was Fabriek voor Entartete Kunst, Drongensesteenweg 281, Gent, België. De naam vind ik persoonlijk een schitterende vondst. Waarom deze naam? Waarom noemden jullie de kunst die er te zien was ‘ontaarde’ kunst?
Bart Vanwalle Jan Hoet, toenmalig museumdirecteur, bezette toen de stad Gent met zijn Chambres d’Amis, dit zonder inbreng van de galerijen. De personencultus rond Jan Hoet vindt hier zijn oorsprong. Samen met kunstenaars Willy Van Sompel, Marc Vanslembrouck (Sleppe) en kunsthistoricus Piet Vanrobaeys riep ik Antichambre in het leven. 186 kunstenaars waaronder zelfs Hugo Claus namen deel aan onze Antichambre. De (pata)topologie kreeg hier vaste vorm. Elke kunstenaar koos zijn eigen locatie in de bezette fabriek en – belangrijk – kon een eigen project uitwerken zonder opgelegde criteria. Deelnemende kunstenaars als Berlinde De Bruyckere en Thierry Decordier werden later door Jan Hoet opgevist voor eigen projecten. Jan Hoet selecteerde Thierry Decordier in 1992 voor zijn Documenta IX.
De slogan ‘No to the One Art, the One Standard, the One Freedom’ vatte het concept samen. In de ‘Anti’ van onze projectnaam was ook de betekenis van ‘wachtkamer’ vervat. Wij richtten ons niet tegen de Hedendaagse Kunst, integendeel.
Tenslotte werden wij organisatoren het slachtoffer van ons eigen succes. Na 2 maanden legden we Antichambre stil. De veiligheid (de bezoekers sloegen er zelfs hun tenten op) kon niet meer gegarandeerd worden. De fabriek was bezet terrein waarvoor wij de eindverantwoordelijkheid droegen.

Kunstpoort In de film – Ander Onderwerp – van Bulls Eye Films, 2023  
https://youtu.be/O5NXUDE1_Ns
zien we werk dat je tentoonstelde tijdens Antichambre: een projectie/onderzoek/studie/installatie naar het beroemde schilderij van Velasquez ‘Las Meninas’ Beschouw je dit als één van je belangrijkste werken en waarom?
Bart Vanwalle Het project ‘Las Meninas’ beschouw ik inderdaad als één van mijn belangrijkste realisaties. Voor de uitwerking kon ik steunen op de medewerking van Carlos Betsens. In 1987 kende het project een vervolg in het kunstencentrum De Warande te Turnhout en nog een jaar later aan de Technische Universiteit van Eindhoven. De installatie is tot mijn grote spijt niet meer compleet: de spiegels van de spiegelkamer werden gestolen. De beelden sieren momenteel mijn atelier te Eeklo.

Kunstpoort Je bent een kunstenaar pur sang, hypersensitief, gevoelig voor wat er gebeurt in de wereld om je heen. Brengt kunst innerlijke rust?
Bart Vanwalle Ik heb leren leven met mijn demonen.

Kunstpoort Je zit in de marge en geeft commentaar op het centrum, dat vertelde je in de film ‘Ander onderwerp’. Wat doet dat met je?
Bart Vanwalle Vroeger verwachtte men van kunstenaars en intellectuelen dat ze ageerden tégen het centrum. Kunstenaars en/of intellectuelen zagen het als hun morele plicht en opdracht om vanuit de marge kritisch tégen dat centrum te reageren. Wie vandaag vanuit de marge in de contramine gaat, beschouwt de burger als een marginaal. De Antichambre, de tegencultuur is dood. We leven in een spektakelmaatschappij waar een lege selfiecultuur oppermachtig is, waar met engagement geld verdiend wordt. De markt regeert.

Kunstpoort Kiki Smith beweerde ooit ‘dat kunstenaars geen binnenhuisarchitecten voor musea zijn’ Je bent sterk gehecht aan je atelier. Je atelier is een privémuseum op zich. Ik veronderstel dat wanneer je ’s morgens je werkplaats binnenstapt, de confrontatie met eigen werk voldoening geeft. Vind je tentoonstellen wel fijn of een noodzakelijk kwaad? Hou je ervan je werk in een museum te zien? Stelde je veel tentoon in wat ze noemen een klassieke galerij? Of doe je dat liever niet, in het commerciële circuit tentoonstellen?
Bart Vanwalle Je hebt rijkdom, christendom, heldendom maar bij mij heerst het clusterdom. Het clusterdom is ontstaan uit de topologie, de locatie, de context die telkens wijzigt. In 1987 stelde ik als B. J. Edmund bijna al mijn werk tentoon in een leegstaande UCO fabriek als een cluster tussen industriële textielmachines. Je moet mijn werk in zijn totaliteit zien: tekst, beeld, muziek, kunst en in een welbepaalde context.
Voor de toekomst dringt zich een digitaal museum, een digitale cluster, op. Ik tip op interactie met het publiek. Elke digitale kijker zal zijn eigen cluster kunnen samenstellen, in feite een eigen werk maken door telkens andere teksten, muziek, beeld en werken te combineren.
Wat tentoonstellen in een klassieke galerie betreft: in Parijs stelde ik tentoon met werk dat hoorde bij de Nieuwe Figuratie (een aan de Pop Art verwante schilderstijl). De galeriehouder had interesse, wou in me investeren. De Nieuwe Figuratie was echter niet mijn habitat, ik had geen zin om verder deze stroming aan te hangen.

Kunstpoort Je bent internationaal bekend, werkte in Polen, Frankrijk, China… Waarom trek je over de grens?  
Bart Vanwalle Ik wilde 1000 km ver van Gent een nieuw leven beginnen en dat werd Polen. We kochten er een ‘kasteel’ en knapten het op. Kunstenaar Mathieu Ronse, werkte er ook. Naar China* trok ik voor mijn projecten. In 1993 organiseerde ik er het topologisch Malevich-project op drie plaatsen. Ook in Israël* en Palestina stelde ik mijn projecten voor.
*1993 Malevich-project in Beijing
1994 Chineese european art center Brussels-Beijing
1996 Beijing museum, ‘3 generaties Belgische kunstenaars’
1998 Belgium Embassy project Beijing
1998 Permeke project Beijing- Shanghai- Shenzen
*1999 Israël, Golan-project _ Club 31 12 1999
31-12-1999 ‘There is no place for malevich on the golan golan hight’. Israël.
Daheisha camp westbank Palestina

Kunstpoort Je bent niet bang voor een confrontatie met andere culturen. Met de Patatopia Academy had je, zoals reeds vermeld, projecten in China onder andere in 1993 op het Tiananmenplein, het Plein van de Hemelse Vrede. Je legde daar een zwart vierkanten doek neer. Wat was de bedoeling. Kan je er iets meer over vertellen?
Bart Vanwalle  Het was een onderdeel van mijn topologisch Malevich-project ‘There is no place for Malevich’. Omdat ik compleet verschillende topoi zocht voor Malevich, realiseerde ik dit project op drie uiteenlopende locaties in China: een publieke plek, het Tiananmenplein; een ontmoetingsplaats, the September Gallery (wat door de lokale autoriteiten last minute werd geannuleerd) én in een huiskamer in de Xidanwijk; drie topoi die een totaal verschillend beleven van Malevich teweeg brachtten.

Kunstpoort Je bent een adept van de pamfletkunst. Zijn je pamfletten noodzakelijk om je kunst te begrijpen en zijn pamfletten wel kunst.
Bart Vanwalle Vanaf 1979 schrijf ik pamfletten, traktaten en vlugschriften. Zo publiceerde ik in 1981 onder het alias B.J.Edmond ‘Pleidooi voor een stijlloze kunst, Open brief aan Jan Hoet’. Persoonlijk zie ik een pamflet niet als een kunstwerk. Het is een reactie tegen de kunstwereld, tegen een bepaalde context. Tijdens mei 68 was er engagement bij de kunstenaar. Protestbetogingen zoals er toen waren tegen de oorlog in Vietnam zie ik nu niet meer gebeuren. Ik merk wel dat er iets beweegt in deze maatschappij. Kassel 2022 was een toonbeeld van nieuw protest: mensenrechten, de collectiviteit en maatschappijkritiek waren aan de orde. Kunst is nu eenmaal een spiegel van wat speelt en beweegt in een samenleving.

Kunstpoort Je hebt al een rijk leven achter de rug. Wie mag je biografie schrijven?
Bart Vanwalle Dit is een moeilijke vraag, zeker niet één van mijn kleinkinderen, zelfs kritisch ingestelde personen die opgroeien in onze huidige cultuur vind ik verre van ideaal; zij leven in een andere wereld. Het liefst zou ik iemand van mijn leeftijd aanwijzen.

Kunstpoort Welk project wil je nog realiseren, waar droom je nog van? Waar werk je op dit moment nog aan?
Bart Vanwalle Ik wil mijn werk loslaten, vind het een plicht mijn kunst, teksten, beelden… digitaal te archiveren. Mijn archief voor het CKV (MHKA) zou ik graag afronden. Verder zoek ik een platform om mijn werk aan de wereld toe te vertrouwen. Het clusterdom staat hier centraal. Mijn eindwerk wordt een digitaal museum. Verder kriebelt het ook om nieuw werk te creëren. Jammer genoeg moet ik mijn atelier verlaten en ben ik genoodzaakt uit te kijken naar een andere werkplaats. Zonder atelier kan ik niet.
Kunstpoort Heeft er iemand onder de lezers atelier tips voor Bart Vanwalle? Die zijn welkom op ons mailadres kunstpoortmail@gmail.com .

Tot slot publiceren we een doordenker, een bij dit interview passende veelbetekenende tekst, mij aangereikt door de kunstenaar Bart Vanwalle:
Fr. Nietzsche schreef in zijn jeugdwerk ‘Geboorte van de tragedie’ (1872) dat ‘we kunst nodig hebben om niet aan de waarheid te sterven’!
Ik stel de vraag -in alle bescheidenheid- of het uitzetten van contextuele bakens van de ‘tekst’ (de afbeelding) tot meer kunst kan leiden zonder aan waarheid te sterven?!

Tekst Kathleen Ramboer
Fotografie Kathleen Ramboer en @Bart Vanwalle

---

Fotografe Carmen De Vos: de vrouw achter de camera

Voor fotografe Carmen De Vos zijn -een nieuwe lente, een nieuw geluid- geen holle woorden. Net voor de lente losbarst, het frisse groen verschijnt, de luchten blauw kleuren, stelt ze haar nieuwe fotoboek -Belly Riot- voor in haar spiksplinternieuwe studio te Antwerpen. Daarbovenop ruilt ze de gemeente Lochristi voor de stad Antwerpen. Voor het eerst in haar leven houdt ze werkplaats en woonhuis gescheiden. Het wordt -another way of living- Wie weet welke weg haar portretten opgaan? Voor Carmen De Vos zijn het ongetwijfeld drukke tijden. Fijn dat ze tijd vrij maakte voor een interview met Kunstpoort. Aan het staartje van het interview waren de rollen eventjes omgekeerd en toonde de fotografe heel veel human interest, een gave die ongetwijfeld van pas komt bij het portretteren.

Kunstpoort Voor de lezers is het interessant wat achtergrond informatie te vernemen. Heb je artistieke studies gevolgd? Fotografie? Ben je onmiddellijk als fotograaf aan het werk gegaan?

Carmen De Vos Ik ben wat je noemt een late roeping. Mijn eerste opdracht kreeg ik op mijn eenenveertigste en die opdrachten zijn blijven komen. Tegenwoordig ben ik freelance fotografe voor De Morgen, Knack, Humo, De standaard …. Mijn passie werd onmiddellijk mijn beroep. Vroeger was ik wat je noemt de beste fotograaf van de straat, fotograaf van familiefeesten, huis- en tuinfotograaf. De bal ging aan het rollen toen ik mij een point-and-shoot camera, een polaroid aanschafte. Het internet deed zijn intrede. Zo kon ik deelnemen aan internationale wedstrijden en won wereldwijd onmiddellijk prijzen. Ik was 40 jaar, had een administratieve job die stilletjes aan begon te vervelen. Mijn tienerdochter had mijn hulp niet meer nodig, ik besloot een sabbatjaar te nemen om mijn foto’s te archiveren. Dat archief verdween op de achtergrond en ik startte het magazine TicKL, een ambitieus gedrukt Engelstalig internationaal magazine met kunstporno. Ik wilde niet de klassieke erotiek brengen met fake modellen en siliconenborsten maar koos resoluut voor ondeugende humor. Ondertussen is het magazine een collectorsitem. Begin 2008 vroeg Cathérine Ongenae, journaliste en antropologe, mijn medewerking voor de serie ‘Man in hemd’ in de bijlage van De Morgen: WAX. Ik had geen ervaring, besloot met heel veel lef mijn eerste stappen te zetten in een mannelijk bastion dat toen het medialandschap was. Ik fotografeerde, sensueel, mannen, BV’s, politici… , in hun onderhemd, niet evident natuurlijk. Heel veel overtuigingskracht werd aan de dag gelegd. Ik vond het belangrijk mijn kans te grijpen, meester te zijn van mijn eigen verhaal.

Kunstpoort Je maakt vrouwelijke portretten, meestal polaroid foto’s, weg van het alledaagse schoonheidsideaal, van de traditionele beeldvorming die we kennen van de magazines. Welk beeld van de vrouw wil je tonen: de kwetsbare vrouw of de zelfbewuste vrouw?

Carmen De Vos Ik wil de vrouw in al haar kracht verbeelden, niet pleasend, niet lief. Ik kies voor een speelse, humoristische, ondeugende, frivole benadering en toon de vrouw in een absurde context, surreëel, niet alledaags. Ze is meer dan het mooie snoetje, buiten haar lichaam heeft ze ook een eigen verhaal.

Kunstpoort Je bent een vrouw achter de camera, sowieso kijk je anders naar een vrouw dan de mannelijke fotograaf. Is dit de reden dat vrouwen zich anders tonen en gedragen voor je lens? Of is het je persoonlijkheid, manier van omgaan met het model?

Carmen De Vos De mannelijke fotograaf kan bij het model als een bedreiging overkomen, als een man in een machtspositie. Bij mij speelt de shoot zich af in een leuke ontspannen theatrale sfeer. Bij een vrouw hoeven ze geen bevestiging dat ze mooi zijn, de keurende blik ontbreekt.

Kunstpoort Ik veronderstel dat naakt fotograferen niet evident is. Hoe ga je tewerk bij het fotograferen? Ken je de modellen, leer je die kennen, zijn er veel voorafgaande gesprekken? Moet je ook niet een beetje psycholoog zijn? Is de eerste vereiste dat het klikt met het model?

Carmen De Vos Vooraf corresponderen we per mail. Als fotograaf ben je inderdaad ook een beetje psycholoog. Heb ik een zelfverzekerde vrouw voor de lens? Zijn er barrières? Poseren kan een therapeutische uitwerking hebben. Ik zorg ervoor dat de vrouw haar grenzen verlegt en vooral niet blokkeert. De naakt shoot moet je opbouwen in een onbevangen sfeer.

Kunstpoort Zijn de foto’s een echo van de ziel? Of zetten je modellen gewoon een masker op? Is het een spel, theater, een soort performance? Is het meer dan een speciaal kiekje? Hangt er soms een verhaal aan vast? Zijn je foto’s een vertaling van persoonlijke emoties en gedachten? Probeer je in je model iets van jezelf te herkennen?

Carmen De Vos Het is niet uitsluitend theater. De ene keer toont de foto mijn verhaal de andere keer dat van het model. De stoutere kant van het model komt aan bod. Er is input van beide. Als fotograaf sta ik open voor improvisatie. Vaak duurt een shoot langer dan gepland omdat er heel wat ideeën opborrelen. Wanneer ik voor de pers fotografeer hou ik rekening met de eigenheid van het medium: krant, magazine of boek. Elk medium vereist een diverse aanpak.

Kunstpoort Aan je foto’s herken ik iemand met een enorme verbeeldingskracht en creativiteit. Ben je al van jongs af bewust van deze talenten?

Carmen De Vos Zelf had ik geen vermoeden van mijn ongebreidelde fantasie. Als werknemer in het bedrijf van mijn schoonouders ontwierp ik zonder enige opleiding een huisstijl: logo, website… Een teken aan de wand?

Kunstpoort Fotografeer je vaak op locatie? Zoek je een locatie of kom je die toevallig tegen?

Carmen De Vos Ik zoek een locatie volgens de persoonlijkheid van het model. Vaak zijn dat hotels B&B ‘s zelfs bij mensen thuis. Ik fotografeer weinig portretten in de studio.

Kunstpoort Wat is je mening over de sociale media, FB bijvoorbeeld, die naakt niet toelaat?

Carmen De Vos Het is jammer dat de moraliserende censuur op Facebook vanuit Amerika ook het FB gebruik in België controleert. Het berispende vingertje is ronduit censuur wat nefaste gevolgen heeft voor mijn werk. Uit noodzaak probeer ik nu braaf te zijn op de sociale media. Er is gebrek aan vrijheid, de jonge mensen leven nu in een wereld met blokjes en balkjes op instagram en FB. De David Hamilton foto’s van de jaren 70, droomachtige, wazige portretten van naakte adolescente meisjes zouden tegenwoordig sneuvelen onder de censuurdrift van FB.

Kunstpoort Je nieuwste boek -Belly Riot- toont zwangere vrouwen in absurde en surreële scenes. Vanwaar komt het idee een boek te maken met foto’s van zwangere vrouwen, vanuit je eigen leefwereld, gezinssituatie of sfeer?

Carmen De Vos Ik had niet bewust het idee zwangere vrouwen te fotograferen voor een boek. Het begon allemaal heel spontaan. Mijn eerste shoots van zwangere vrouwen waren met onder andere Murielle Scherre, Cathérine Ongenae. Na een tijdje bleek ik er een aanzienlijk aantal te hebben en ben ik doelbewust zwangere vrouwen gaan fotograferen in ongewone situaties. Ik fotografeer ze in een stoutere versie van zichzelf, niet de romantische maar wel de zelfbewuste vrouw, de amazones van deze tijd.

Kunstpoort Is het boek een salon- kijkboek of vind je het veel meer dan dat?

Carmen De Vos Ik heb vooral een feministisch statement willen maken met aandacht voor de zwangere vrouw. Vrouwen hebben nog altijd minder jobkansen. Vrouwen zijn nog niet zo lang juridisch beschermd. Het zwangerschapsverlof is pas in 1978 wettelijk geregeld. Een standbeeld van een heldhaftige man, militair, koning of wie dan ook, zie je overal in het straatbeeld, een beeldhouwwerk waarin de vrouw centraal staat is minder evident. Cathérine Ongenae heeft het in haar voorwoord over het ontbreken van de zwangere vrouw in de kunst en over de manier waarop een zwangere vrouw is afgebeeld. Galeries zitten vol met geïdealiseerde portretten van het moederschap, onberispelijke Madonna’s in lange gewaden met de hand zedig op de buik. Mijn boek toont de vrouw op een verrassende manier. Een sensuele en speelse reis naar een wereld van zelfontdekking, vrouwelijke empowerment en grenzeloze verbeeldingskracht. (vertaald citaat uit het Engels op site van Carmen De Vos.)

Kunstpoort Zijn de foto’s in je boek polaroids, digitaal? Bewerk je na de opname je foto’s?

Carmen De Vos De foto’s in -Belly Riot- zijn zowel polaroids als digitaal. Ik bewerk ze achteraf, steek er mijn eigen palet op, geef ze die specifieke kenmerkende Carmen De Vos sfeer.

Kunstpoort Onlangs las ik het volgende citaat van Elizabeth Shannon in The rise of the Photobook in the twenty-first century (2010): Een fotoboek is een autonome kunstvorm, vergelijkbaar met een beeldhouwwerk, een toneelstuk of een film. De foto’s verliezen hun eigen fotografischn karaktier als dingen ‘op zichzelf’ en worden onderdelen, vertaald in drukinkt, van een dramatische gebeurtenis die een boek wordt genoemd. Beschouw je je boek ook als een kunstwerk op zich. Je moet het geheel bekijken en niet de onderdelen?

Carmen De Vos Dat geldt voor sommige fotoboeken. Het geheel is krachtiger dan de onderdelen. De foto’s zie je best in hun totaliteit dan pas begrijp je de bedoeling. Zo is mijn boek geen bundeling van leuke foto’s, het is een statement.

Kunstpoort Is het moeilijk fotograferen in opdracht met eigen werk te combineren? Telkens switchen van onderwerp en aanpak, van analoog/polaroid naar digitaal, moet vermoeiend zijn. Denk je niet vaak tijdens een shoot aan je opdrachten en omgekeerd? Kunnen ze elkaar beïnvloeden?

Carmen De Vos Het is verrijkend met de twee bezig te zijn. Mijn opdrachtfotografie maakt van mij een betere kunstfotograaf. Mensen met bepaalde beroepen hebben voortdurend tijdsgebrek. Het is de boodschap om supersnel tot het beste resultaat te komen. Vandaag had ik een shoot met een regisseur. De deur gaat open, je treedt de privésfeer binnen. In een minimum aan tijd moet je de persoon doorgronden en leren kennen voor je een portret kan maken. Het is een training in snel werken.

Kunstpoort Ben je een reportagefotograaf die kunstfoto’s maakt of andersom? Een kunstfotograaf die ook reportages maakt?

Carmen De Vos De reportagefotograaf heeft de kunstfotograaf nodig en andersom. Het moet in balans zijn. Soms zit ik gevangen in mijn eigen kop. Dan breek ik uit, de afwisseling is interessant.

Kunstpoort Ga je vaak met een journalist op stap?

Carmen De Vos Zelden, dat is nefast voor de foto. Ik verkies zelfstandig te werken. Zo ging ik met Lize Spit alleen op stap naar de gewenste locatie. Fascinerend toch, die wisselwerking tussen geportretteerde en fotograaf. Met een journalist aan je zij kan je niet connecteren en je concentreren.

Kunstpoort Als illustratie van het gezegde lees ik op de instagrampagina Carmen De Vos
Ik had laatst een houten jubileum met Lize Spit. Ik mocht haar voor de vijfde keer fotograferen. Bij hout denk je toch al gauw aan krukken dus nam ik haar mee naar een oud hospitaal in Brussel. De staat van het pand was een stuk minder florissant dan in mijn verbeelding, maar gelukkig huist er nog steeds een speelvogel in ons beider wezen die we desgewenst naar boven kunnen roepen. We gingen op ontdekkingstocht door een labyrint van shabby hospitaalgangen. Terwijl ik Lize in beeld bracht, smolt er iets onverwachts. Avontuur, weet je wel. Niet de verf op de muren, maar ikzelf toen ik door mijn lens een keer teveel in haar grote reeënogen keek.

Kunstpoort Op je site zie ik enkel vrouwelijke portretten. Acht je het ook mogelijk portretten van mannen te maken? Ik zag enkel het portret van Etienne Vermeersch op je site.

Carmen De Vos Voor de pers fotografeer ik wel meermaals mannen. In opdracht van De Morgen had ik een fotosessie met Tania Vander Sanden geflankeerd door 2 mannen, dit naar aanleiding van haar 60^ste verjaardag – Pool Party for an Actress-. Bij mijn vrij werk staan bijna uitsluitend vrouwen voor de lens. Met vrouwen is identificatie mogelijk. Een man zwoel en erotisch fotograferen valt moeilijker. Mannen hebben het daar moeilijk mee of er hangt iets meer in de lucht, de context is minder duidelijk.

Kunstpoort In welk fotomuseum of museum zou je ooit willen tentoonstellen of zou voor je de ultieme erkenning zijn?

Carmen De Vos Laat me maar bescheiden blijven: het FOMU in Antwerpen. Als ik het groots mag zien en luidop dromen: het MOMA in New York.

Kunstpoort Wat verkies je, een fotoboek of tentoonstellen in een museum?

Carmen De Vos Tentoonstellen in een museum. Ik stelde 2 maal tentoon in het Stedelijk museum te Zwolle. In een museale context tentoonstellen is tof en verrijkend. Je mag niet bang zijn om te falen. Ik kan jammer genoeg geen tijd spenderen aan het leggen van contacten met musea en/of curatoren.

Kunstpoort Misschien kan dit interview musea en curatoren triggeren?

INFO

https://www.instagram.com/carmendevoss/

cdv@carmendevos.com

Studio Carmen De Vos
Guldenberg 8
2000 Antwerpen

BELLY RIOT

Belly Riot is een revolutionair eerbetoon aan de moed en veerkracht van vrouwen overal ter wereld. Een sensuele en speelse reis naar een wereld van zelfontdekking, vrouwelijke empowerment en grenzeloze verbeeldingskracht.

Join the Belly Riot revolution!

Praktisch

Belly Riot is een bibliofiele uitgave. Er zijn maar 300 exemplaren beschikbaar en daarvan moet de gehele wereld bediend worden. Super gelimiteerd dus!
‘Belly Riot’, Carmen De Vos by Studio Carmen De Vos, 96 pp., 75 euro

Carmen De Vos gaat mee met haar tijd! Ze heeft 25 extra exemplaren laten drukken met 3 andere covers gegenereerd door haarzelf in co-creatie met DALL E-2. De covers zijn een interpretatie van AI prompted door een beschrijving van drie van haar eigen foto’s in het boek. Waarschijnlijk zullen dit de eerste fotoboeken ooit zijn met een door AI gegenereerde cover. Ze zullen verkocht worden als een tastbare en bibliofiele NFT via het nieuwe Belgische platform WAW Street.

Zondag 19 maart 14-18u – bezoek expo + mogelijkheid tot aankoop boek of NFT
Guldenberg 8 – 2000 Antwerpen

Verneem meer over Belly Riot via onderstaande link

Belly Riot, 2023

Tekst Kathleen Ramboer
Foto’s Carmen De Vos

---

Schilderijen van Johan Clarysse zeggen meer dan woorden.

Kunstenaar Johan Clarysse troont me mee naar zijn atelier. Vol verwachting en met enige schroom klim ik de trappen op naar een ruimte waar zachte blauwen en aardetinten elkaar op het canvas omarmen. Het atelier baadt in een winterzonlicht, een licht dat de soms ‘donkere’ zwaarmoedige gedachten die zweven rond zijn werk verjaagt. De kunstenaar laat mijn blik dwalen over een groot deel van zijn oeuvre. Zoveel indrukken, zoveel bespiegelingen dringen zich aan me op. Zonder vragen te stellen krijg ik antwoord op prangende vragen die ik voor de kunstenaar klaar had. Terug ‘down to earth’ kan het werkelijke interview beginnen.

Kunstpoort Ik lees dat je voor je naar de academie trok een opleiding filosofie en agogiek genoot. Zijn je werken filosofische bespiegelingen? Zit je opleiding er voor iets tussen dat je begon te schilderen? En wat je schildert?

Johan Clarysse Via taal de werkelijkheid benaderen gaf me geen voldoening. Daarom volgde ik tijdens mijn studies aan de universiteit lessen aan de academie. De taal van het beeld graaft dieper, is genuanceerder. ‘Verf is huid én gedachte. Via het tastbare wordt iets ontastbaars opgeroepen.’
(Parijse notities Johan Clarysse, deel 1,2 en 3)

Kunstpoort Is het mogelijk dat een auteur door middel van een zorgvuldig gekozen taalgebruik kunst beschrijft of omschrijft? Laat het geschilderde beeld niet meer over aan de verbeelding? Niets is zoals het eruit ziet. Ervaar je het als een pluspunt als iemand over je werk schrijft?

Johan Clarysse De essentie van schilderijen is moeilijk te vatten in een tekst, niet in een alledaagse noch in een wetenschappelijke taal. Tegenwoordig schrijft een auteur in eerder filosofische termen over kunst. Kunstrecensies zetten de deur op een kier. Het is aan de lezer/kijker om die deur open te stoten en te verdwalen in een werk. Beschouwingen over kunst triggeren om zich te verdiepen in die kunst. Voorwaarde: een werk moet de kracht in zich hebben om erover te schrijven. Als een recensent dan over een schilderij van mij schrijft dan kan ik het alleen maar toejuichen. Een quote van Willem Elias, filosoof, docent en publicist, is me wat dat betreft altijd bijgebleven: ‘Hoe interessanter de kijker, hoe interessanter het werk.’

Kunstpoort Zijn er bepaalde gebeurtenissen in je leven die je werk/schilderkunst getekend hebben, een evolutie teweeg brachten of een kleine revolutie?

Johan Clarysse Een bezoek aan de concentratiekampen van Dachau deden me grijpen naar de figuratieve kunst. Ik zat vast in een abstracte beeldtaal. Bacon had het bij het rechte eind wanneer hij zei: ‘Ik schilder geen abstract werk want abstracte schilderijen kunnen niet wreed zijn.’ Vanaf toen begon ik naast figuratieve en geometrische elementen, woordbeelden te plaatsen in mijn werk zoals in mijn reeks Lentebeelden, geïnspireerd op Japanse erotische prenten.

Kunstpoort Wat is de bron van je inspiratie? Wanneer komt die, onder welke omstandigheden?
En ga je dan onmiddellijk aan het werk of laat je gewoon die indrukken eerst bezinken?

Johan Clarysse Ik neem notities, verzamel foto’s in een beeldarchief, dat kunnen foto’s van het internet zijn, eigen foto’s, filmstills… Ik vertrek soms ook van een tekening die ik maakte. Aangezien ik rond thema’s werk, in reeksen, is er niet enkel sprake van inspiratie in het hier en nu. Een schilderij moet je opbouwen, is gelaagd, is een proces in de tijd. Een tekening daarentegen kan wel in een impuls geboren worden.
Inspiratie haalde ik uit suggesties van mijn leraars, bijvoorbeeld: ‘een goed schilderij is een overwinning op zijn eigen onderwerp’ of ‘breng eenheid in je variaties en variaties in je eenheid’. Dat probeer ik nog altijd toe te passen. In een schilderij moet je ondanks de variatie het handschrift van de kunstenaar herkennen.
De kunstgeschiedenis is voor mij een vat vol inspiratie: Goya, Piero della francesca, (ooit volgde ik een route met locaties die hij frequenteerde) Gerhard Richter, dichter bij ons Spilliaert die een meester is in sfeerscheppen… beïnvloeden onbewust mijn werk.
Een residentie in Parijs was door de vele bezoeken aan het Louvre belangrijk voor mijn kunst. Ik verdiepte me er in de 18^de en 19^de -eeuwse kunst. Het hondje en de twee personen op de achtergrond van mijn schilderij Les charmes discrets du pouvoir, the balcony, 2016 is een knipoog naar Le Balcon van Manet (1868-69).
Tenslotte draagt iedere kunstenaar een eigen rugzak met zich mee. Ervaringen zoals het sterven van mijn vader, liefdes, interesses, (ik ben een filmfreak) houden zich schuil in mijn werk.

Kunstpoort Wat brengen je schilderijen teweeg bij het publiek, troost, emotie, bewondering…

Johan Clarysse Kunst zie ik als een nooit ophoudende dialoog met onze eindigheid. Kunst doorprikt de illusie van het volmaakte, heeft oog voor de niet rationele duistere kanten van ons bestaan.
Schilderijen kan je door verschillende brillen bekijken, hoe meer brillen, hoe interessanter.
Eerst heb je de zintuiglijke, receptieve bril die bij de kijker een onmiddellijke respons losmaakt, die voor ontroering zorgt maar evengoed afkeer of onverschilligheid kan uitlokken.
Kunst kan je ook aanschouwen met een plastische bril, de bril van een kunstenaar waardoor een spanningsveld tussen uitvoering en inhoud ontstaat. Hoe gaat de schilder om met verf, textuur, kleur, compositie, ritme? Hoe organiseert hij zijn verf op het tweedimensionale vlak dat een schilderij is? Ook niet kunstenaars kunnen deze manier van kijken ontwikkelen.
Verder zijn er nog de filosofische en kunsthistorische bril. Deze diverse brillen samen maken een werk alleen maar rijker.

Kunstpoort Het woord ‘suspicious’ komt vaak voor in titels van werken en thema’s van expo’s. Kan je wat meer uitleg geven over het gebruik van dit woord, het waarom?

Johan Clarysse ‘Suspicious’ heeft meerdere betekenissen voor mij. Ik begrijp het als suggestief, dubbelzinnig, meerduidig, vreemd, ambetant, ongemakkelijk… Mijn werk is sowieso gelaagd. Ik plaats de artistieke taal tegenover de wetenschappelijke of alledaagse taal die eenduidigheid nastreeft.

Kunstpoort Je laatste werk is onder andere volgens mij sacraal geïnspireerd, een piëta, een kruisafneming… dat zie ik er toch in, of sla ik de bal helemaal mis? Of mag iedereen je schilderkunst vrij interpreteren?

Johan Clarysse Deze schilderijen refereren naar theater- en hedendaagse dansvoorstellingen die geïnspireerd zijn op de werken van Caravaggio. En deze mag je inderdaad vrij interpreteren.

Kunstpoort Vroeger voegde je tekst toe op of aan je werk zie onder andere ‘suspicious landscapes’. De tekst had niet altijd betrekking op de inhoud. Nu zie ik grafische vormen toegevoegd aan een portret van Sigmund Freud, aan het schilderij Dance for forgiveness. Dance for forgiveness is feeëriek, behaagt het publiek niet alleen door zijn kleur maar ook door de grafische bolletjes/ovalen. Op de eerste plaats verleiden die vormen het publiek, ze zijn visueel aantrekkelijk maar hebben ze ook een functie? En welke?

Johan Clarysse In mijn schilderijen ontdek je een letterlijke en figuurlijke gelaagdheid. Beeld, lijntekeningen en taal zijn ambigu, verhinderen een eenduidige interpretatie. Voor mijn komende expo schilderde ik portretten van beeldende kunstenaars, schrijvers, wetenschappers… die me fascineren. De grafische elementen ontstonden in mijn hoofd tijdens het schilderproces. Bij het schilderen van het portret van Courbet zag ik het toen provocerende schilderij L’origine du monde voor ogen. De eigenaar, een Turkse diplomaat Khalil-Bey, onttrok het schilderij aan het oog van het publiek door een groen gordijntje – de kleur van de islam- er voor te hangen. Uitsluitend voor genodigden opende hij het gordijn. Het gordijn, getekend op het portret van Courbet, uit een kunsthistorische context gejat, wekt bevreemding op. De vloeiende, zachte penseelstreken van het portret contrasterend met de grafische lijnen van het gordijn verlenen het schilderij een speelse dubbelzinnigheid en zorgen in mijn ogen voor frictie en spanning.

Kunstpoort Je werk pendelt tussen het voltooide en het onaffe. Vaak zie je het werkproces, de zoektocht nog op je schilderijen. Je laat de aanzettekening gewoon staan, je moffelt die niet weg. Wat is de bedoeling? Wat beoog je hiermee?

Johan Clarysse Een aanzet, een onderschildering blijft zichtbaar. Zo wint mijn werk aan picturaliteit en gelaagdheid. De haas, die een belangrijke rol speelt in de wereld van Joseph Beuys, schetste ik op het schilderij. Later maakte de haas een sprongetje, kwam en face met Joseph Beuys. Zo won het schilderij aan kracht en lijkt de haas in dialoog te gaan met de kunstenaar.

Kunstpoort Je maakt schilderijen als een wereldbeschouwer. Je schildert de mens in zijn omgeving met zijn emoties, gezichtsuitdrukkingen die verraden wat erin hem omgaat. Ben je een schilder die de wereld op afstand bekijkt, weergeeft en schildert of een kunstenaar die empathisch is en een gamma aan emoties en verlangen schildert?

Johan Clarysse Het is een en/en verhaal. Ik bekijk de wereld op afstand en schilder met gecontroleerde empathie. Het lijden van de mens houdt me bezig, ik hou van kunst geankerd in het leven, de mooie en duistere kanten van de mens. Door onder meer gebruik te maken van tekst en symbolen creëer ik afstand, verhinder ik dat empathie omslaat in overdreven sentiment.

Kunstpoort Tekeningen laten de kunstenaar ‘pur sang’ zien, daarom hou ik ook zo van je tekeningen. Zijn dit studies voor je schilderijen? Beschouw je ze als een vorm van inlevingsoefening voor je schilderkunst? Hebben ze eenzelfde thema als je schilderijen? Ben je als je tekent gefocust op het thema van je schilderkunst?

Johan Clarysse De tekeningen staan op zich, ze zijn niet bedoeld als voorstudie. Sommige monden uit in een schilderij. Net als in mijn schilderijen gaan ze over onze condition humaine, de ambiguïteit van onze menselijke verlangens, drijfveren, emoties.

Kunstpoort Heb je ooit zelfportretten geschilderd?

Johan Clarysse Ja, niet het klassieke zelfportret maar met ingrepen. Ik stelde ze niet tentoon. Ooit verkocht ik wel een zelfportret.

Kunstpoort Je hebt een heel speciaal kleurenpalet, geen felle, noch zuivere kleuren. Wil je met dit ingehouden kleurgebruik een intimistische sfeer scheppen? Denk je na over je kleurgebruik of groeit je kleurenpalet spontaan?

Johan Clarysse Ik gebruik mijn kleuren intuïtief. Felle kleuren zoals ik die aanwendde in mijn vroegere abstract werk zouden de ingetogen sfeer verstoren, uitbundige kleuren sluiten niet aan bij mijn thema’s. Ik ben een tonalist, gebruik diverse nuances in eenzelfde palet. De aardekleur die mijn abstract werk van begin de jaren negentig ondersteunde, is wel een constante.

Kunstpoort Met welke kunstenaar: schilder, beeldhouwer, muzikant, choreograaf, schrijver… voel je een verwantschap?

Johan Clarysse Ik kan daar niet één naam uitpikken. Kunstgeschiedenis, literatuur, filosofie, muziek… het boeit en inspireert mij allemaal. Tegelijk ben je als kunstenaar ook een kind van je tijd. Stromingen, groepen, manifesten… zijn niet meer aan de orde in deze postmoderne tijd. We leven in het tijdperk van de post avantgarde. Zeker wat schilderkunst betreft is in de eerste helft van de vorige eeuw bijna alles uitgeprobeerd. Tegenwoordig heeft elke kunstenaar zijn eigen menu. Vandaag de dag zijn kunstenaars meer individuen die in het beste geval hun eigen mythologie, iconografie of universum creëren. In vroegere tijden kon kunst nog subversief zijn, zich afzetten tegen de burgerlijke waarden en normen. Vandaag de dag is dit veel minder het geval. Kunst heeft nu nog weinig politieke impact. Teleurstellend hoe de kunst vermarkt is en object van speculatie werd, op het perverse af.

Kunstpoort Je werken vind ik tijdloos wat techniek en inhoud betreft.
Zou je het fijn vinden als men over pakweg 200 jaar nog over je kunst spreekt? Schilder je voor de eeuwigheid of zegt dat je niet veel?

Johan Clarysse Ik ben daar niet mee bezig. Ik ben geen grensverlegger, heb een fascinatie voor de grote meesters. Ik schilder klassiek en eigentijds. Ik breng graag frictie in mijn schilderijen door bijvoorbeeld de ongebruikelijke combinatie van tekst, symbolen of grafische voorstellingen met het figuratieve beeld.

Kunstpoort Wat heeft schilderkunst tegenwoordig nog te betekenen? Het belang van schilderkunst vervaagde door de opkomst van de fotografie. Het digitale tijdperk, een overvloed aan beelden, conceptuele kunst… duwen het schilderij in een hoek. Toch overleeft de schilderkunst en is vooral de figuratieve schilderkunst zoals jij die creëert in opmars. Wat is voor jou de reden hiervan?

Johan Clarysse Schilderkunst is menig maal dood verklaard maar herrijst altijd opnieuw als een feniks uit de as. Waarom? Het is een oermedium. De kunstwereld dacht over het beroemdste en meest kenmerkend suprematistische schilderij het Zwart vierkant van de Russische avant-gardistische schilder Kazimir Malevitsj, dit is het einde. Het Zwart vierkant is de vormgeving van de absolute nul. Maar de kunstenaar vindt de schilderkunst telkens opnieuw uit, geeft schilderkunst een nieuwe moderne invulling.

Kunstpoort Wat drijft je om te blijven schilderen?

Johan Clarysse Schilderen is voor mij een daad van zelfbevestiging: ik schilder, dus ik besta. Het heeft iets driftmatigs, op het dwangmatige af. Het is voor mij ook een manier om -al schilderend- meer greep te krijgen op de werkelijkheid rondom mij en in mezelf. De schrijver en essayist Julian Barnes maakt, misschien iets te kort door de bocht, een interessant onderscheid tussen twee types kunstenaars. Het type Picasso en Lucian Freud, het meer extravagante type, ze trekken de aandacht op zichzelf en hun stijl. Het zijn zij die eerst moeten vernietigen om iets nieuws te creëren. Dat zie je ook in hun ietwat verwoestende houding tegenover vrouwen. Daartegenover plaatst hij het type Bonnard, Matisse, Vuillard, de ‘stillere’ kunstenaars die er nood aan hebben de wereld voor te stellen op een interessante manier, die de wereld niet heruitvinden maar wel beter begrijpen door hem te schilderen, dag na dag. Ik vermoed eerder tot die tweede groep te behoren.

Kunstpoort Wat brengt de toekomst volgens je? Schilder je op dezelfde manier verder? Dezelfde thema’s, de mens met zijn duistere kantjes, zijn drijfveren… Of heb je zin om andere disciplines uit te testen? Zoek je naar een vernieuwing, evolutie in je techniek, of zeg je wat komt, komt?

Johan Clarysse De tekeningen met collages die ik nu creëer betekenen een verruiming van mijn schilderkunst. 3D sluit ik niet uit. En wie weet grijp ik ooit opnieuw naar het abstracte? Een kunstenaar zoekt naar de beste manier om zich uit te drukken, om te vertellen wat in hem leeft.

Kunstpoort Heb je tentoonstellingen in het vooruitzicht, zijn er andere plannen?

Johan Clarysse Kortbij is er de tentoonstelling ‘Suspicious minds’ bij galerie S. & H. De Buck. De tentoonstelling is tweeledig. Enerzijds stel ik er portretten tentoon van kunstenaars, wetenschappers, schrijvers, filosofen… die me fascineren, anderzijds schilderijen die een dynamiek en beweging uitstralen: taferelen van straattheater, dans…
In april volgt een expo in o-68 Art Gallery in Arnhem, in dialoog met het fotografische werk van Wanda Tuerlinckx.
In mei volgt de voorstelling van mijn nieuwe monografie ‘This obscure object’, uitgegeven bij MER/Borgerhoff&Lamberigts.
In het najaar volgen nog twee individuele tentoonstellingen: in galerie Pinsart te Brugge en galerie GNG in Parijs.

INFO

https://www.instagram.com/johanclarysse.art/

https://www.facebook.com/johan.clarysse.9

expo ‘Suspicious minds’

galerie s & h de buck
Zuidstationsstraat 25
9000 Gent
5 maart tot 1 april 2023
opening 5 maart 15u door Hoogleraar Ignaas Devisch

monografie

‘This obscure object’
Borgerhoff & Lamberigts

tekst Kathleen Ramboer
foto @Johan Clarysse en Kathleen Ramboer

---

No ordinary expo

Fototentoonstelling ‘No ordinary moments’
Rik Guns in samenwerking met Mathildestudios

Vanaf een eerste stap in de exporuimte ben ik overtuigd: dit is een goede tentoonstelling.
Een blikvanger staart me aan, hier is duidelijk over de opstelling nagedacht. De foto’s zijn strategisch opgesteld met wat teksten tussenin, geen overdosis foto’s, een goed gedoseerd aantal, kleurrijk. Een positivisme straalt van de foto’s af. Een vleugje humor is niet ver weg. Achteloos maak ik de bedenking: deze foto’s konden net zo goed schilderijen zijn. Rik Guns, de fotograaf, apprecieert mijn opmerking en begint onmiddellijk mijn nieuwsgierigheid naar het verhaal achter de foto’s te prikkelen. Rik Guns fotografeerde een zondag lang de scène van Saint Petersburg, Florida: de blije mensen, de eenvoud van het vrolijke stadscentrum, de kleurrijke muurschilderijen… Het interview lijkt in de startblokken te staan. Met een praatvaar als Rik Guns is er aan gespreksstof geen nood. Later komt Rudy Van Hoey Van Mathildestudios erbij en is het hek van de dam. Ik moet opletten, straks vult dit interview 10 vellen DINA4.   

Kunstpoort Wanneer begon de liefde voor de fotografie?
Rik Guns Het meest gehoorde antwoord is waarschijnlijk in mijn kindertijd. Ik voeg me bij die meerderheid. Mijn interesse voor fotografie werd in 1982 aangewakkerd toen ik als communicatieverantwoordelijke startte bij Agfa, afdeling cinefilm. Beroepshalve bezocht ik  filmfestivals, had contact met cineasten en cinematografen … De passie voor het beeld had me te pakken. Ook mijn samenwerking met de audiovisuele dienst van Agfa droeg daar toe bij. Belangrijke voetnoot, partner in crime en mentor Rudy Van Hoey, manager Mathildestudios, die de productie van mijn expo verzorgde, ontmoette ik bij Agfa.

Kunstpoort Ben je familie van filmisch fotografe Tine Guns, ons welbekend.
Rik Guns Inderdaad Tine is mijn nicht.
Kunstpoort Fotografie zit in jullie genen.

Kunstpoort Welke was je eerste camera?
Rik Guns Mijn eerste camera was de analoge Nikon FM, een FE kon ik me niet veroorloven. Mijn laatste liefde is een Sony Alfa 7RII.

Kunstpoort Je bent al heel lang geboeid door fotografie, 40 jaar. Je deed technische bagage op via testimonials, stages en je werkomgevingen. Je had vele gesprekken met professionele cinematografen. Je maakte de evolutie mee van analoog naar digitaal. Is deze technische bagage nuttig bij het maken van je eigen foto’s? Zet dit je aan tot experimenteren?
Rik Guns Technische bagage is belangrijk, heb je nodig om te experimenteren maar is niet voldoende. Rudy van Hoey, die ik als mijn mentor beschouw, liet me andere zaken ontdekken zoals compositie.
Toen ik van Agfa naar Barco overstapte kreeg ik te maken met het digitale aspect. Er is niets mis met manuele manipulatie. Bij analoge fotografie worden foto’s ook gemanipuleerd in de donkere kamer. Tools moet je weten te gebruiken, geen mensen weggommen maar een foto beter maken.

Kunstpoort Leren kadreren, belichten, vooral kijken is belangrijk bij het fotograferen. Moet je ook ‘kunstenaar’ zijn om goede foto’s te maken. Is fotografie kunst?
Rik Guns Fotografie is ongetwijfeld kunst. Zien en kadreren heb je in je vingers of niet. Een foto moet niet mooi zijn maar interessant. Een vrouw kan een mooi kleedje aanhebben maar zich ook intrigerend kleden, daar ligt het verschil. Een gladde, cleane foto is vaak nietszeggend. Een foto beoordelen blijft persoonlijk. Ben ik een kunstenaar? Een goede vraag!
Kunstpoort Beuys beweerde dat iedereen kunstenaar is.

Kunstpoort Dit is je eerste tentoonstelling. Voor deze expo kreeg je hulp van het  grafisch bureau Mathildestudios. Zou je zonder hen de stap gezet hebben?
Rik Guns Rudy Van Hoey heeft me over de streep getrokken. Mathildestudios zorgde voor de productie, de professionele drukken, de verzamelmappen, de opstelling… en zo veel meer.

Kunstpoort Wat doet het met je om je foto’s voor het eerst op groot formaat te zien? Trots? Je stelt je de vraag ‘Zouden ze hun impact behouden buiten hun setting, als foto’s in een galerij? Kunnen ze tijdloos zijn? Onafhankelijk van de ruimte?’ Heb je twijfel? Ben je onzeker?
Rik Guns Mijn credo is
Twijfel met overtuiging
Overtuig met twijfel
Ik ben tevreden met de impact die deze ruimte heeft op mijn foto’s. Ze hier samen zien, de accrochage betekent een meerwaarde. Rudy lichtte de beelden op, verminderde het contrast, bracht de details in de donkere partijen tot leven. Dat maakte de foto’s zachter, vrolijker, rijker ook. Ze lijken meer en meer op schilderijen, dat is goed. Ik vind dat we te veel nadruk leggen op ‘de’ artiest. Het resultaat is wat telt. In dit geval is dat het werk van meerdere mensen, niet van mij alleen.  ‘The image is the boss.’

Kunstpoort De titel van de expo verwijst naar een song ‘No Ordinary Moments’ van Admiral Freebee. Het is een bevreemdende dromerige song. Waarom deze titel? Kan je het verband tussen je expo en deze song nader verklaren?
Rik Guns Terwijl ik het straatbeeld van de uitnodiging fotografeerde was ik voor mezelf zacht het lied aan het zingen. Ik beleefde een ongewoon moment met ‘no ordinary people’.

Kunstpoort Vond je het moeilijk de straatsfeer van Saint Petersburg, Florida vast te leggen of ging dat vanzelf? Kreeg je reacties, goed of slecht, van de mensen die je fotografeerde? Werd je soms gehinderd?
Rik Guns Totaal niet! De meesten negeerden mij, ze lieten me doen. Sommigen vonden het prachtig om één ogenblik acteur te zijn van mijn ‘filmstills’. Saint Petersburg heeft een fijne bevolking die fier is op hun kleurrijke omgeving. In Brussel ondervond ik meer problemen bij het fotograferen van personen op straat en kreeg ik soms wrange opmerkingen.

Kunstpoort “You can’t shoot and think at the same time” beweerde de fotograaf Philip Perkis. Je kunt het moment niet analyseren terwijl je het vastlegt. Geloof je in toevalstreffers? Of heb je na al die jaren de routine in de vingers om op het juiste moment de knop in te drukken?
Rik Guns Het zijn toevaltreffers zoals het leven is. De fiere jongen dook plots op voor mijn camera, puur geluk. Zien en snel zijn is dan de boodschap. De burst mode laat ik ongemoeid. De beelden van deze expo zijn kijkbeelden, niet in één keer te vatten.
Kunstpoort Je foto’s zijn één groot avontuur, de kijker kan erin verdwalen en een vleugje humor meepikken.

Kunstpoort Werk je op een automatische stand? Gebruik je hiervoor een telelens of zoom?
Rik Guns Ik verkies semi-automatische instelling en indien nodig, manueel. Ik fotografeer steeds met dezelfde camera, heb 2 lenzen: een standaardlens en een kleine zoom. Ik schiet niet lukraak, ik denk na over diafragma, tijd en iso. Dit is belangrijk want ik ben voorstander van een grote scherptediepte, ik hou voor straatfotografie graag zowel voor- als achtergrond scherp. Hier manifesteert zich mijn liefde voor het werk van Jan Van Eyck, op het Lam Gods is het kleinste bloempje in detail, ‘scherp’ geschilderd.

Kunstpoort Het tentoonstellingsbeeld vind ik een leuke ongedwongen foto, wat voyeuristisch. Heb je hier al reacties op gekregen? Of denk je dat er hier reactie op komt? Koos je bewust voor dergelijke foto als campagnebeeld?
Rik Guns Het was niet mijn bedoeling die voorovergebogen vrouw te fotograferen. Ik wilde het opschrift ‘Five Bucks Drinkery’ fotograferen in zijn setting. Andere informatie kwam er automatisch bij zoals die vrouw. Het licht op de foto is natuurlijk, wel is de foto iets verscherpt en zijn de donkere partijen opgelicht.
De vraag is niet: ‘Toon ik de foto?’ De hamvraag is: ‘Waarom zou ik die foto niet tonen?’. Toch niet omdat er een blote bil op staat, zeker?! In welke Victoriaanse tijd zijn we beland als we daar wakker moeten van liggen?

Kunstpoort Vind je het belangrijk dat je foto’s superscherp zijn of hoeft dit niet voor straatfotografie? Staat kwaliteit en techniek voorop of de inhoud?
Rik Guns De inhoud primeert. Kwaliteit is eveneens belangrijk. De vakkennis van Mathildestudios stond garant voor de prachtige afwerking: papier en druk is hun keuze en verdienste.
Kunstpoort Rudy Van Hoey van Mathildestudios schrijft op zijn site: ‘We always go the extra mile’ Deze expo is daar een illustratie van.

Kunstpoort Mogen we je fotografie, deze straatfotografie een documentaire fotografie noemen? Of welke naam plak je zelf op dit genre, deze stijl?
Rik Guns Is het journalistiek of documentaire fotografie? Ik weet het niet. Ik fotografeer wat me pakt. Soms zijn mijn foto’s precies schilderijen, uit het leven gegrepen en dat is de bedoeling. Met deze expo willen Rudy en ik een positief verhaal brengen, van vrijheid, openheid, tolerantie, blijheid, relativering, schoonheid, kleur in het leven. We willen zeggen: mensen, dat bestaat ook nog. Wat ik niet wil fotograferen zijn maatschappijkritische toestanden. Ik fotografeer liever gelukkige mensen die niet door het leven verwend zijn.

Kunstpoort Van welke fotograaf ben je fan?
Rik Guns Jeff Wall, Wim Wenders, Beat Streuli, Vivian Maier, Carl Dekeyzer.
Rudy Van Hoey Niet vergeten Elliott Erwitt, met zoals bij Rik een verdoken humor en Cartier Bresson voor wie kijken van kapitaal belang was. Ook hij had slechts één camera.

Kunstpoort Tot slot een vraag voor de fun: Wie of wat zou je in je stoutste dromen willen fotograferen, zelfs al lijkt je dat onmogelijk? Een persoon, een gebouw, stad, evenement…
Rik Guns Alles wat de wereld relativeert wil ik met mijn lens vastleggen.
Rudy Van Hoey De paus met een kwinkslag, onder de kazuifel?
Rik Guns Neen. Misschien Trump in zijn badkamer die zijn haar kamt? Of Trump op het golfterrein na een verkeerde slag? Ik bedoel het vermenselijken van archetypes.

Kunstpoort Aan de kijker kan ik alleen maar aanraden: laat de spots schijnen op de straatbeelden van Rik Guns, geniet van de filmset van Five Bucks, de acteurs, de figuranten en de zonnige zondagse vrolijke sfeer van Saint Petersburg, Florida. Vergeet vooral niet te applaudisseren.

INFO

locatie
galerie Kunstwerkkunst
Beverhoutplein 6
Gent
https://kunstwerkkunst.be/

OPENINGSTIJDEN

van 8 tot 23 oktober 2022
vrijdag tot zondag van 11u tot 18u
Fotograaf Rik Guns is permanent aanwezig tijdens de openingsuren.

Boven de wolken

De foto’s zijn apart te koop op origineel formaat en gebundeld in 50 gesigneerde verzamelmappen, ten bate van ‘Boven de Wolken’, een vzw die gratis professionele fotosessies aanbiedt voor sterrenouders bij het verlies van hun baby.
rik.guns@icloud.com
https://mathildestudios.com/

Tekst Kathleen Ramboer – Foto’s op locatie Bip Van de Velde

---

Schilderkunst ‘Sous les platanes’

een tentoonstelling met werk van Hilde Cannie en Pascale Bentein

De expotitel ‘Sous les platanes’ past wonderwel bij  het frans zuiders sfeertje aan het Gentse Beverhoutplein waar de tentoonstelling van Hilde Cannie en Pascale Bentein plaatsvindt.
Als ik de exporuimte binnenwandel loopt de ‘accrochage’ op zijn eind. Een gezellige drukte vult de ruimte. Hangt dit werk wat scheef? Is die schouw wel recht of mijn canvas niet haaks? Met dergelijke kleine probleempjes krijg je af te rekenen bij een expo opstelling. Een nageltje hier en daar zorgt dat alles optisch recht oogt. Onmiddellijk ontsnapt me een wow. Het werk van de 2 kunstenaars vormt een coherent geheel. Pascale verklaart dit nader: ‘Wat mij bij onze eerste gesprekken al opviel, was de alchemie van onze kleuren. Naast donkere reeksen, maak ik zelf ook graag gebruik van volle en rijke kleuren, licht donker contrasten, licht en schaduw. Iets dat ook sterk opvalt bij het werk van Hilde.’ Hoewel verschillend van techniek en onderwerp versterken en heffen de werken elkaar op naar een hoger niveau.
Het interview verloopt niet voor 100 percent in een ontspannen sfeer. Werk wordt tussendoor nog opgehangen, prentbriefkaarten klaargelegd, opgeruimd, het geheel gewikt en gewogen… En toch… met een vanzelfsprekendheid krijg ik levendig en gevat respons op mijn vele vragen.

Kunstpoort Vanwaar de interesse voor kunst?
Hilde Als klein meisje tekende ik graag en veel. Van huis uit werd ik gestimuleerd. Vanaf het hoger middelbaar volgde ik kunsthumaniora daarna schilderkunst aan de academie van Antwerpen en schakelde na 2 jaar over naar de academie van Gent wat een spijtige beslissing was. Antwerpen bood meer een klassieke opleiding, voor mij toch wel belangrijk. Toen ik mijn partner, een bakker, leerde kennen, kwam een kunst periode van ups en downs door het vele werk in de bakkerij. Nu volg ik schilderkunst aan de academie in Tielt, avondonderwijs.
Pascale Mijn ma was een huisvrouw die schilderde. Kunst kreeg ik met de paplepel mee. Ik liep ook academie maar de kunst verdween zoals bij Hilde naar de achtergrond toen ik me engageerde als Chiro leidster. Later studeerde ik Functionele grafiek aan het Sint-Lucasinstituut Gent. Ik had het juiste pad gekozen, illustreren was mijn ‘ding’. Al dertig jaar ben ik docent aan het VTI Roeselare: tegenwoordig leerkracht decoratie, schilderen en restauratie technieken. Zelf bleef ik actief kunst beoefenen.

Kunstpoort Hoe kwamen jullie in contact met elkaar, was er onmiddellijk een klik?
Pascale We kwamen in aanraking met elkaars werk via sociale media, communiceren af en toe vanop afstand. Pas in juli 2021 ontmoetten we elkaar fysiek op Fay-Art in Brugge. Ik nam toen deel aan een groepsexpo met het collectief Zwart Verdriet. Aanvang Januari 2022 staken we voor het eerst de koppen samen tussen de boeken van boekhandel Limerick 2.1. Hilde dronk er een ultramarijn blauwe thee, ik een absint groene limonade. Dat voorspelde toen al vonken en vuurwerk.

Kunstpoort Verkiezen jullie een duo tentoonstelling boven een solo en waarom?
Pascale Een groepstentoonstelling is complex. Een duo tentoonstelling verloopt vlotter. Eind augustus 2021 stuurde ik naar Hilde Cannie volgend bericht: ‘Dag Hilde. Wat denk je van een duo expo ergens in 2022?’ Kijk nu is die expo er, alive and kicking.
Hilde Door mijn wel niet parcours ben ik een groentje in tentoonstellen. De tijd was nog niet rijp, mijn werk niet mature genoeg. Vorig jaar stelde ik in groep tentoon in de Garemijnzaal te Brugge. De klik onder de deelnemers ontbrak. Nu heb ik een beter gevoel. Omdat er nog twijfel hangt over mijn werk, is een duo-expo ideaal. We zijn elkaars vangnet. De confrontatie is boeiend, een solo expo kan later nog.

Kunstpoort De titel  van jullie expo en schilderijen zijn in de Franse taal. Zijn jullie beide verliefd op de Franse taal?
Hilde Mijn grootmoeder is een Française. Waarom Franstalige titels? Frans is gewoonweg een mooie poëtische taal.
Pascale Ook ik heb in Frankrijk wonende familie. Ik hou heel veel van de Franse taal, lees Franstalige literatuur, luister naar Franstalige chansons…  

Kunstpoort Hilde De titel van je tentoongestelde serie ‘Mais Elles Sont où les fleurs?’ draagt een zekere symboliek in zich. Je schreef me: ‘Verdorde flora krijgt nieuw leven via mijn innerlijke ups en downs’. Door de royale kleuren schep je een feeërieke en tevens hoopvolle sfeer die helemaal niet down aan doet. Ik had geen vermoeden dat het onderwerp van je canvassen verdorde bloemen zijn.
Hilde  Door het drogen vertonen de bloemen hoekiger vormen, ook op het doek. Ik vertrek van dit onderwerp maar wandel er van weg, Dit verklaart de titel ‘Mais Elles Sont où les fleurs?’
Kunstpoort Je werk lijkt me autobiografisch.
Hilde De gedroogde bloemen zijn de aanleiding tot schilderen. Er schuilt heel wat tristesse in mij al heeft bijna niemand daar een vermoeden van. Ik kies mijn kleuren gevoelsmatig. Vroeger schilderde ik donker en somber werk. Ik wou van die donkerte af. Mijn huidige werk kan je mijn kleurrijke tristesse noemen. De prikkel, het gevoel van het ogenblik primeert. Zo kleurt mijn doek het enige ogenblik oranje, het andere zwart, twee momentopnames, het ene kleur hoort bij het andere. Daarom zijn mijn doeken zo gelaagd. Ooit merkte een wiskunde leraar op, wat je niet van een rationeel persoon zou verwachten: ‘Velen kunnen haar werk niet lezen.’ Mijn kijkpubliek noemt ‘bloemen schilderen’ een mooie hobby. Het is zoveel meer, betekent heel veel voor me. Met deze expo zoek ik de spotlights op en doe mijn verhaal.

Kunstpoort Pascale De kleuren die je gebruikt, donkere blauwen en groenen, matchen ongelooflijk goed met die van Hilde. Via kleur bereik je een beklemmende sfeer. Welk gevoel wil je opwekken bij de kijker?
Pascale Een mysterieuze sfeer, dat is waar ik naar streef. Ik heb een zwak voor melancholische films, verlatenheid, verstilde objecten, de duistere kant, de weemoed op zich. Voor mijn schilderijen maak ik gebruik van stills. Met schilderen verlies ik me in de tijd. Het vergt enorm veel energie en toch zijn achteraf de batterijen terug opgeladen.
Kunstpoort Schilder je uitsluitend naar stills? Staan er personen model voor de portretten of schilder je naar foto?
Pascale Eigen foto’s van wat mijn aandacht trok, zijn tevens een inspiratiebron. Voor mijn portretten maak ik gebruik van foto’s, enkel voor een zelfportret niet. Vijftien jaar lang scheur ik wat me boeit uit tijdschriften. Het onderwerp kan heel divers zijn: een beweging, teksten, citaten, een mooi lettertype… De knipsels kleef ik zorgvuldig in A4 dummy’s. Blader je door mijn boeken, dan blader je door mij. Mijn plakboeken inspireren me voor een nieuwe reeks.

Kunstpoort Hilde schilder je naar reëel verdorde bloemen of naar foto’s?
Hilde Ik schilder naar foto’s die ik van de bloemen maak. Het is onhandig mijn boeketten te transporteren naar de academie waar ik meestal schilder.

Kunstpoort Pascale Je tekeningen bekijk ik als een tekening in een tekening. Gelaatskenmerken vervang je door een landschap of wat dan ook. Hebben deze werken een autobiografische kant?
Pascale Mijn tekeningen vertonen een escapisme, droomlandschappen, reizen in mijn hoofd.
Kunstpoort In welke omstandigheden teken je deze gezichten? Locatie? Tijdens verloren momenten?
Pascale Ik teken altijd en overal meestal met een zwarte balpen: op de trein, tijdens de pauze, aan tafel…
Kunstpoort Beschouw je die tekeningen als ‘vingeroefeningen’ of op zichzelf staande kunst?
Pascale Hoewel het meestal ‘snelle’ tekeningen zijn ze kunst op zich.

Kunstpoort Hilde Pascale Aan welk materiaal geven jullie de voorkeur? Olieverf? Acryl? Zwarte balpen?
Wat is de reden daarvoor?
Pascale Mijn lievelingsmateriaal kan van alles en nog wat zijn: zwarte balpen, kleurpotloden, kleurmarkers… Voor mijn schilderijen werk ik uitsluitend met acryl.
Hilde Op doek en hardboard werk ik met acrylverf, bister, houtskool en pastelkrijt. Verder maak ik op eenzelfde canvas gebruik van mat en glanzend medium. Daarom verkies ik mijn werken niet te vernissen, zo verlies je niet het mat glanzend effect.

Kunstpoort Hilde Pascale Is er een wederzijdse beïnvloeding? Ben je nieuwsgierig naar het werk van de ander? Vraag je elkaars mening? Blijf je op de hoogte van de kunst van de ander?
Pascale We volgen elkaar op de sociale media en hebben een gezamenlijke FB pagina in het leven geroepen https://www.facebook.com/%C3%80-deux-sous-les-platanes-101746539294353
Als reactie op het werk van Hilde schilderde ik bloemblaadjes.

Kunstpoort Vinden jullie dat je tijd genoeg hebt voor je kunst?
Hilde Pascale zeker niet
Hilde Werkende in de bakkerij, vocht ik tegen de tijd, de run naar de academie zorgde telkens opnieuw voor stress. Eenmaal de bakkerij verkocht, miste ik het sociale contact en zocht halftijds werk. Verder is er altijd wel iets dat roept en waaraan ik voorrang geef: de tuin, taken in het huishouden… Misschien moet ik meer de uitdrukking je-m’en-fous gebruiken.

Kunstpoort Hilde Pascale Hoe zien jullie jezelf nog evolueren als kunstenaar?
Pascale Rustig verder werken, eigen kleinschalige projecten realiseren. Ik hou van zelf initiatief te nemen. De galeriewereld afschuimen is niets voor mij. Beeldhouwen? Dat valt te overwegen maar dan heb je 2 ateliers nodig, dat is de grote struikelblok.
Hilde Mijn grootste schrik is niet verder evolueren. Te veel kunstenaars blijven, eenmaal ze succes hebben, uit hetzelfde vaatje tappen. Een bevriend fotograaf, die ik als mijn mentor beschouw, vroeg ik me te waarschuwen als ik mezelf blijf herhalen. Wie weet maak ik ooit sculpturen.

Kunstpoort Stel je voor, je krijgt een onmogelijk hoog bedrag om uit te geven aan kunst, welke kunstwerken krijgen je voorkeur?
Hilde De dood van Marat, 1793, een schilderij van Jacques-Louis David.
Het beeldhouwwerk Balzac, 1898, van Auguste Rodin.
Onder de hedendaagse kunstenaars heb ik een zwak voor Frans Gentils. Hij schept monumentale werken die afstoten, zelfs pijn doen. Ze blijven onuitwisbaar in je geheugen hangen.
Pascale Een werk van Caravaggio,1571-1610, badend in clair-obscur. Zijn schilderkunst straalt een duistere pathetische sfeer uit.
Verder hou ik ook van de schilderkunst van Artemisia Gentileschi, 1593-1652, een vrouw als kunstschilder, in de 17^de eeuw was dit niet vanzelfsprekend. Ze gebruikt het dramatisch lichtdonker contrast, clair-obscur, ook kenmerkend voor Caravaggio.

Voor ik me terug in de drukte van een stad als Gent begeef, werp ik nog een laatste blik op hun werk en de exporuimte. Het is alsof de werken van Hilde en Pascale converseren met elkaar en het volledige verhaal nog niet verteld is. We mogen vast en zeker nog meer boeiende kunst van beide verwachten.

Locatie tentoonstelling

Galerie kunstwerkkunst
Beverhoutplein 6
Gent

Openingsuren

Vernissage vrijdag 26 augustus vanaf 18u30
van woensdag 24 augustus tot zondag 28 augustus van 11u tot 18u30

Facebook

https://www.facebook.com/KUNSTWERKKUNST
https://www.facebook.com/hilde.cannie.7
https://www.facebook.com/profile.php?id=100012544097063
https://www.facebook.com/%C3%80-deux-sous-les-platanes-101746539294353

Instagram

https://www.instagram.com/kwk_diy_gallery/
https://www.instagram.com/hildecannie/
https://www.instagram.com/pascalebentein/

Tekst en fotografie Kathleen Ramboer

---

Oostende is niet ver meer

De nieuwe roman van Katrien Van Hecke

Oostende heeft iets met schrijvers of hebben schrijvers iets met Oostende?
Stephan Zweig en Joseph Roth dwaalden er rond, Proust bezocht de stad, Nabokov bivakkeerde er…
Recenter resideerde de Nederlandse schrijver
Gert-Jan van den Bemd in de kuststad en pende er columns neer met Oostende als inspiratiebron. (zie pagina interviews op kunstpoort: Een Nederlandse schrijver in Oostende) En nu is er de boeiende roman van Katrien Van Hecke
‘Oostende is niet ver meer’.
In deze roman volgt de lezer de meeslepende avonturen van twee Oostendse jongeren: kindermeisje Nel en scheepsjongen Joannes. Het verhaal speelt zich af tegen de achtergrond van de Oostendse Compagnie. Dit 18^de -eeuwse scheepvaartbedrijf dreef handel met China en Bengalen. Katrien van Hecke mikt op lezers vanaf 14 jaar. Het is een young adult boek dat ongetwijfeld ook oudere lezers kan bekoren door het meeslepend verhaal, de schrijfstijl en geschiedkundige achtergrond.
Met enthousiasme vertelde Katrien Van Hecke kunstpoort waarom een auteur in godsnaam een historische roman voor jong volwassenen schrijft.

Kunstpoort Hoe ontdekte je dat je kon schrijven en van schrijven je beroep wilde maken?
Wanneer kwam het besef dat je interesse voor en kennis van geschiedenis nuttig waren voor het neerschrijven van historische jeugdromans?
Katrien Van Hecke In de lagere school was ‘opstel schrijven’ het enige vak waarin ik schitterde. Op 11-12 jarige leeftijd schreef ik detective verhaaltjes. Ik heb er nooit eentje volledig afgewerkt. Maar de toon was gezet. Mijn studies geschiedenis volgde ik met als enige doel: historische romans schrijven. Omdat er brood op de planken moest komen, had ik verschillende jobs. Ondertussen schreef ik verhalen, sprookjes, gedichten… pas later romans. De verre droom werd langzaam werkelijkheid.

Kunstpoort Hoe, wanneer en waar komen de ideeën?
Katrien Van Hecke Een voorbeeld. Het idee voor ‘Oostende is niet ver meer’ ontstond tijdens onderzoekswerk voor mijn vorige roman ‘Soldaat Marie’. Soldaat Marie is het verhaal van een vrouw die zich vermomt als man en dienst neemt in het leger van Napoleon. Ik las over Napoleons verdedigingslinie tegen de Britten, van Boulogne-sur-Mer tot in Oostende, en begon verder te graven in de geschiedenis van de haven. Ik ontdekte vreselijke verhalen over de kaapvaart, piraterij… iets te bloeddorstig naar mijn zin. Maar de Oostendse Compagnie, met haar scheepvaartreizen naar China en Bengalen leek me aantrekkelijk als achtergrond voor een volgende roman.

Kunstpoort Zoals bij ‘Soldaat Marie’ ga je terug in de geschiedenis. Eric Bauwens, collega schrijver, schrijft in een recensie over je boek: “Onderweg naar China weet ze haar lezers te boeien met haar uitleg over geografie, flora, fauna, de economie en de gewoontes van de 18de eeuw, scheepsbouw en navigatie. Beter dan de beste documentaire van National Geographic”. De lezer treedt binnen in een onbekende wereld. Hij moet niet alleen weten hoe die wereld eruitziet, ook hoe het voelt in die wereld rond te lopen. Research over de setting is onvermijdelijk. Welke archieven heb je geraadpleegd? Verliep dat vlot?
Katrien Van Hecke Google is een uitstekend medium voor research en literatuur raadplegen is een must:  non fictieboeken, naslagwerken, licentiaats- en doctoraatsthesissen… Een boek over de Oostendse Compagnie die porselein uitvoerde vanuit China bracht me veel bij. In de Gentse universiteitsbibliotheek las ik artikels uit historische tijdsschriften. Ik raadpleegde werken in de leeszaal van het bewaarfonds Ostendiana. Een smartphone is een dankbaar instrument, zo kon ik de voor mij nuttige pagina’s fotograferen om later door te nemen. In het Oostends Stadmuseum ontdekte ik onder andere scheepskanonnen uit die tijd.

Kunstpoort Deed je eerst alle ‘speurwerk’ voor je startte met schrijven of schreef je ook tussendoor?
Katrien Van Hecke ½ jaar had ik nodig voor mijn opzoekingswerk. Dan pas besliste ik over welke periode en personages ik wilde schrijven. Aanvankelijk had ik de idee over het leven van de historische figuur Isabella Ray, vrouw van Cornelis Carpentier, een bekende Oostendse koopman, te schrijven maar vond onvoldoende info over haar Gentse periode. Mijn 2 hoofdpersonages zijn 100% fictief. Er komen wel talrijke historische personen in mijn roman voor. Die staan achteraan in het boek vermeld met wat informatie.
Kunstpoort Ook de verklarende woordenlijst achteraan is een handig instrument.
Katrien Van Hecke Research en schrijven liepen door elkaar bij het schrijven van deze roman.

Kunstpoort Hoe start je een roman? Zit het volledige plot al in je hoofd en hou je je strikt aan het schema? Of ben je flexibel zoals een schilder die eenmaal op het canvas aan het werk vaak andere richtingen uitgaat dan gepland. Laat je soms passages aan het toeval over?
Katrien Van Hecke Ik maak gebruik van het iconisch Atoma ringschrift. Omdat je de bladen kan omwisselen is voor mij het Atoma systeem de ideale hulp om mijn opzoekingen te ordenen. Ik maak fiches van de personages en stel een verhalenschema op. De grote lijnen liggen van meet af aan vast maar ik ben flexibel, onderweg wijzigt er nog het een en ander.

Kunstpoort Ben je zelf op reis geweest naar Indië en/of China? Of zou je er graag rondtrekken? Vanwaar je interesse voor dit gebied?
Katrien Van Hecke ‘Oostende is niet ver meer’ is geschreven tijdens de coronaperiode. Naar China of Indië reizen was niet aan de orde. Bengalen van nu is trouwens niet meer te vergelijken met het Bengalen van de 18^de eeuw. In 2019 reisde ik naar Maleisië en Singapore. Ik bezocht er heel wat scheepvaartmusea. Toen al leefde de idee voor dit boek. Heel veel verbeelding en inlevingsvermogen helpen het boek geloofwaardig te maken.

Kunstpoort ‘Oostende is niet ver meer’ is tevens een coming of age verhaal, de lezer beleeft mede de avonturen van twee Oostendse jongelui: kindermeisje Nel en scheepsjongen Joannes. Gevoelens zoals liefdesverdriet, ontgoocheling, twijfel, angst… ga je niet uit de weg. Is het moeilijk om als volwassene zich in te leven in de wereld van young adults en vooral om er over te schrijven? Put je uit je eigen tienertijd om hierover te schrijven of heb je andere inspiratiebronnen?
Katrien Van Hecke Het is de 14 jarige in mezelf die de verbeelding voedt, inlevingsvermogen doet de rest.

Kunstpoort Jongeren zijn vooral actief op sociale media; TikTok, Instagram… leven in het nu en interesseren zich voor al wat hot, hip, en cool is. Hoe slaag je erin de jeugd te boeien voor een historische periode, in dit boek de Oostendse Compagnie, de achttiende eeuw?
Katrien Van Hecke Het boek moet vlot en met een hoog spanningsgehalte geschreven zijn. Op het einde van ieder hoofdstuk zorg ik voor een cliffhanger.
Zo is de lezer getriggerd om het volgende hoofdstuk te lezen. Ik mik op tieners die iets van de wereld willen kennen. Het is een zoektocht hoe ik het best de jeugd kan bereiken, misschien met een filmpje op YouTube?
Een prijs winnen of nominatie helpt.

nota van Kunstpoort
‘Ahatani en het geheim van het oudste verhaal’ was genomineerd voor de Prijs van de Jonge Jury 2012.
Aanbevolen literatuur bij de lerarenopleiding Artevelde Hogeschool Gent.
‘Joan, het heksenkind’ Genomineerd voor de Kinder- en Jeugdjury 2006 Boektopper 2007
‘Soldaat Marie’ kreeg een nominatie voor de Thea Beckmanprijs 2019.

Het is aan de uitgeverij om een boek voor te stellen voor een literatuurprijs.
Mijn naambekendheid gaat bij iedere nominatie de hoogte is.

Kunstpoort Je boek is bestemd voor jong volwassenen, hou je de schrijfstijl in de gaten? Of heb je toevallig een stijl die het best geschikt is voor jeugdboeken?
Katrien Van Hecke Ik laat het manuscript lezen door 2 lezers onder de 20 jaar en 2 oudere lezers. Als de jonge lezers beweren een woord niet te gebruiken of te kennen hou ik daar soms maar niet altijd rekening mee. Je kan vaak een woord begrijpen door de context. Zijn er op inhoudelijk gebied bepaalde zaken, situaties onhelder, dan verwerk ik de feedback.

Kunstpoort Waak je over het aantal pagina’s? Mag een jeugdboek een dikke turf zijn?
Katrien Van Hecke Mijn boeken worden nooit te lijvig. 250 pagina’s lijkt me ideaal voor een jeugdboek.

Kunstpoort Was je uitgever onmiddellijk enthousiast over je boek? Ondervond je problemen om het uit te geven?
Katrien Van Hecke ik stuurde het manuscript op naar uitgeverij Clavis. Na drie maanden kwam het verlossende antwoord YES

Kunstpoort Is het moeilijk een boek te schrijven wanneer je niet 100% zeker bent van uitgave? Blijf je gemotiveerd, laat je nooit de moed zakken?
Katrien Van Hecke Twijfelen doe ik niet. Jeugdboeken schrijven is waar ik voor geboren ben, de drive voel ik diep vanbinnen.

Kunstpoort Is ons taalgebied niet te klein? Kan je van je schrijfkunst leven?
Katrien Van Hecke De koopcijfers zijn natuurlijk belangrijk maar mijn nevenactiviteiten vormen de hoofdbron van inkomsten. Zo geef ik auteurslezingen en stadswandelingen voor jongeren en volwassenen. Info https://www.katrienvanhecke.be/services
Bij een boekvoorstelling van ‘Oostende is niet ver meer’ of lezing voor volwassenen zorg ik voor aangepaste hapjes: Oostendse garnalensoep, Bengaalse viscurry en Mangolassi. Mangolassi is een Indische yoghurt drink.
Het is nodig dat een auteur zich profileert in een bepaald genre. Voor de jeugd is er een overvloed aan Fantasy boeken. Historische romans zijn tamelijk zeldzaam, een niche. Ik heb het geluk te kunnen mikken op een volwassen leespubliek én jongeren.

Kunstpoort Ben je een gestresseerde schrijfster, heb je stilte en afzondering nodig, ver weg van dagelijkse beslommeringen?
Katrien Van Hecke Vroeger had ik wel eens last van stress. Een job plus een gezin runnen, dit met schrijven combineren is niet eenvoudig. Nu ik fulltime schrijfster ben en de kinderen de deur uit zijn, kan ik volop voor het schrijven gaan. Van stress is geen sprake meer.

Kunstpoort Over welk boek ben je bijzonder trots en superblij dat je het geschreven hebt?
Katrien Van Hecke Je jongste kind is altijd het schoonste.

Kunstpoort Wat vind je het leukste aan schrijven van jeugdboeken?
Katrien Van Hecke De leeftijd van jeugdboek personages stemt overeen met de leeftijd in mijn hoofd. Ik voel me bij het schrijven een adolescent.

Kunstpoort Zit er een volgend boek in ‘the pipeline’?
Katrien Van Hecke Mijn volgend boek is er eentje voor leeftijd 11+
Het onderwerp hou ik geheim.

Info

https://www.katrienvanhecke.be/

https://www.instagram.com/katrienvanhecke1/

https://www.facebook.com/katrien.van.hecke.ahatani

Tekst en fotografie Kathleen Ramboer

---

Kwa-art 2022: kunstroute in en rond Kwaremont

Interview met initiatiefnemer/kunstenaar
Jos Vanoverberghe

Het dorpje Kwaremont in de Vlaamse Ardennen behoort tot het collectief geheugen van elke wielrenner- en fietsfanaat. Met zijn glooiende hellingen, lieflijke panorama’s en landschappelijk schoon is Kwaremont ook een paradijs voor wie de benen wil strekken. De drie eerste weekends van september kan je tijdens je wandeling ook cultuur opsnuiven. De kunstroute Kwa-art, 2,5 en 7,5 km, brengt kunst op 10 locaties in en rond Kwaremont. Kunstenaar Jos Vanoverberghe, één van de initiatief nemers, zelf al 23 jaar exposant in het dorp, vertelt Kunstpoort graag over het ontstaan, aanpak en organisatie van dit kunstparcours.

Kunstpoort Na 2 moeilijke coronajaren swingen de kunstinitiatieven de pan uit. Wat is jullie drijfveer om na vele jaren Kwa-art opnieuw in het leven te roepen?
Jos Vanoverberghe Een 20tal jaar geleden had Kwaremont de allure van een klein Latem. Cultuurliefhebbers vonden gemakkelijk de weg naar de 16 galerijen die Kwaremont toen rijk was. Ooit oefenden de Vlaamse Ardennen een enorme aantrekkingskracht uit op kunstenaars. Kwaremont was een plek waar professionele kunstenaars zoals Gies Cosyns, Michiel Leenknegt, Jan Deweer… woonden, creatief waren, tot nieuwe inzichten kwamen, durf en lef vertoonden. Toen was Kwaremont nog een bruisend dorp. In 2007 wilde de Kwaremontse kunstkring met Kwa-art1 Kwaremont opnieuw als kunstdorp profileren. Kwa-art1 was kleinschalig, Kwa-art 2022 willen we professioneler aanpakken.

Kunstpoort Welke locaties kozen jullie? Werden de kunstenaars aangesproken in functie van de locatie?
Jos Vanoverberghe Er zijn zowel binnen- als buiten locaties. De locaties spreken voor zich: de kerk, Oude pastorij, galeries, bedrijven… Bestaande galeries zijn geïntegreerd in de route. Diverse tentoonstellingsruimtes leggen een link naar het rijke kunstverleden van Kwaremont en zijn een meerwaarde voor de kunstroute. Zo kunnen het publiek en vooral de bewoners van Kwaremont en omstreken een kijkje nemen in de nu desolate leegstaande Oude pastorij. De kunstenaars zijn een generatie mix, de disciplines divers. We putten uit een arsenaal van kunstenaars die een reputatie opbouwden in Kwaremont door hun vroegere tentoonstellingen in de omgeving. Kwa-art is ook de ideale gelegenheid om een retrospectieve te wijden aan het werk van Gies Cosyns (schilderkunst), Michiel Leenknegt (glaskunst) en Jan Deweer (aquarel), drie kunstenaars die leefden en werkten in Kwaremont en omgeving. Ook kunstenaars die geen affiniteit hebben met de Vlaamse Ardennen contacteerden we. De deelnemers beslissen zelf wat ze tentoonstellen en hoe. De nadruk ligt niet op het commerciële maar wel op beleving en ontdekking.
Wellicht pakken we het een volgende maal anders aan.

Kunstpoort Hoe verloopt de opbouw? Is er gezamenlijk overleg met de kunstenaars, een technische ploeg om de kunstenaar met raad en daad bij te staan of zorgt iedere kunstenaar voor zijn eigen zichtbaarheid?
Jos Vanoverberghe De meeste kunstenaars zorgen zelf voor de opbouw. Logistieke steun en/of vervoer voorzien we indien nodig.

Kunstpoort Kon je vlot medewerkers, partners … engageren? Gingen jullie op zoek naar sponsors om de kosten van het evenement te drukken?
Jos Vanoverberghe We streven ernaar dat het evenement zichzelf kan bedruipen. We vragen een kleine vergoeding aan de kunstenaars. Horeca en galerijen sponseren het project en de gemeente levert logistieke steun. De locaties zijn gratis te bezoeken. We vragen wel een bijdrage voor de cataloog met info over deelnemers, locaties en de wandelroute.

Kunstpoort Zijn jullie bang voor vandalisme, beschadiging en wat doe je ertegen?
Jos Vanoverberghe De kans op vandalisme is klein. We zijn geen grootstad en de meeste werken zijn installaties op privéterreinen waar meestal iemand aanwezig is. Aan de politie vragen we een extra oogje in het zeil te houden.

Kunstpoort Hoe maak je het kunstenparcours bekend bij het grote publiek?
Jos Vanoverberghe Verplaatsbare promo is voorzien onder de vorm van spandoekaanhangers. Beachvlaggen sieren de locaties. We gebruiken alle mogelijke media om Kwa-art in de kijker te plaatsen: sociale media, lokale en gespecialiseerde pers, geschreven en woord, 4 borden aan de invalswegen, infobord met route op het dorpsplein, uitnodigingen …  De taken zijn verdeeld onder de organisatoren. Zo verzorgt Bert Noterman de public relations.

Kunstpoort Organiseren jullie een officiële opening?
Jos Vanoverberghe Vernissage, officiële opening met persmoment en receptie is voorzien in de kerk op zaterdag 3 september 2022 om 18u.

Kunstpoort Loopt de bevolking, de gemeente, handelaars warm voor de kunstroute?
Jos Vanoverberghe Het enthousiasme is enorm, de gemeente reageert unaniem positief. We ervaren geen enkele tegenstand en durven al luidop dromen van een biënnale.

Kunstpoort Kwa-art brengt de kunst ongetwijfeld terug naar Kwaremont.

INFO

Kwa-Art 2022
3 eerste weekends van september
van 14:00 tot 18:00
Kwaremont

https://www.instagram.com/kwa_art_kunstroute/

http://www.kwa-art.be/

LOCATIES EN DEELNEMERS

1 Kerk
Marc Galle schilderkunst
Gie Kee schilderkunst
Jos Vanoverberghe sculpturen hout

2 Oude pastorij
Jan Leenknegt glaskunst
Hilde leenknegt glaskunst
Elisabeth Leenknegt juwelen
Eric Vercruysse beeldhouwkunst
Retro Michiel Leenknegt glaskunst

3. G. O. C.
Retro Gies Cosyns schilderkunst

4 Hof ter Kwaremont
Free Pectoor multidisciplinaire kunst
Céline Geeraert multidisciplinaire kunst
Carlos Caluwier sculpturen metaal-poly

5 Galerij Theaxus
Tapijten

6 Restauratie Lieven Devos
Ben Van den Berghe sculpturen hout
Retro Jan Deweer aquarel

7 Galerij Malpertuis
schilderkunst – beeldhouwkunst

8 Verfwerk
Dirk Vanoverberghe schilderkunst
Rita Craenest sculpturen brons

9 Oude Hoeve
Luc Bulteel beeldschouwkunst – schilderkunst

10 Galerij Beukenhof
beeldhouwkunst – schilderkunst.

Monumentale Kunst
Paul Vandekerckhove sculpturen steen
Bert Algoed beeldhouwkunst
Luc Bulteel sculpturen metaal
Ben Vanden berghe sculpturen hout

Woord en muziek
academie Kluisbergen-Ronse
3de weekend

Het bestuur van Kwa-art

Jos Vanoverberghe
Gie Kee
Bert Noterman

tekst Kathleen Ramboer
foto Jos Vanoverberghe

---

EXPOSURE

Free Pectoor is een bevlogen kunstenaar en curator. Voor de derde maal op een rij organiseert hij een expo in het neo-neoclassicistisch Kasteel Borluut en omliggende Borluutpark.  16 kunstenaars participeren aan de expo: EXPOSURE. KUNSTPOORT vroeg Free Pectoor naar het hoe en waarom. What’s in a name?

Kunstpoort Wat is je drijfveer om de taak van curator op je te nemen?
Free Pectoor In 2010-2011 heb ik een online cursus gevolgd over curatorschap via Parsons The New School for Design – New York en heb in 2012 een master behaald. Mijn eerste test-project was in 2015 met ONEwork tijdens de Gentse Feesten, in de toenmalige BLANCO ruimte aan de Paddenhoek te Gent. Met de steun van NUCLEO heb ik een oproep gelanceerd naar alle residenten om één werk te tonen.
Voor mij was dat een eerste totale verrassing om een harmonische artistieke presentatie te laten zien waar ieder werk afzonderlijk mooi tot zijn recht kwam.
Verbinding en diversiteit was ‘key’.

Kunstpoort EXPOSURE is het derde project dat je organiseert in Kasteel Borluut.
. 2020: INSIDE/OUT, kunstenaars gingen in dialoog met Jan Van Eyck naar aanleiding van het Van Eyck jaar te Gent. De link naar Van Eyck is Elisabeth Borluut. Kasteel Borluut dankt zijn naam aan de 13de-​eeuwse Heerlijkheid van Borluut, de familie van Elisabeth Borluut. Haar man Judocus Vijd gaf de opdracht het Lam Gods te schilderen.
. 2021: les invité(e)s, er was de knipoog naar La Grande Bouffe. Elke individuele kunstenaar kende niet noodzakelijk het werk van de anderen. Verbinden, anticiperen, diversiteit, disciplines… stonden centraal onder het motto: Verwacht het onverwachte of verwacht helemaal niets.
. 2022: Nu organiseer je EXPOSURE Is er een centraal thema?
Free Pectoor Er is geen gemene deler. Elke kunstenaar die zichzelf respecteert, heeft nood aan het verkennen van de muren buiten zijn atelier, met andere woorden s’exposer, zich in al zijn kwetsbaarheid blootgeven aan de buitenwereld. Een kunstenaar heeft behoefte aan interactie. Ik beoog een kruisbestuiving enerzijds onder de kunstenaars onderling en anderzijds tussen kunstenaar en curator.

Kunstpoort De expo is gratis vandaar vrij laagdrempelig. Is dit een must voor jullie?
Free Pectoor Na de 2 vorige expo’s was er de vraag van Dekenij Borluut en stad Gent om opnieuw iets te organiseren in de openbare ruimte. De dekenij en stad Gent stellen in het kasteel ruimtes ter beschikking als atelier aan enkele kunstenaars. Zonder de goodwill van hen, onder andere het ter beschikking stellen van het kasteel en park, is EXPOSURE niet mogelijk. Graag willen we als kunstenaar iets concreet teruggeven aan de gemeenschap.

Kunstpoort Hoe selecteerden jullie de kunstenaars?
Free Pectoor Samen met de kunstenaars, Céline Geeraert en Kim Vandaele maakten we een long list. Die brachten we terug tot een short list. Uit deze short list maakte ik een persoonlijke keuze. Praktisch alle kunstenaars die hier resideren nemen ook deel aan de expo. We kozen voor diversiteit in aanpak en uitvoering.

Kunstpoort De locatie is niet bepaald een White Cube. Was het moeilijk om voor iedereen de geschikte ruimte in het kasteel te vinden?
Free Pectoor Het Kasteel Borluut oogt frivool, is heel decoratief en moeilijk om er werken te implementeren. De locatie biedt wel een meerwaarde voor EXPOSURE. Het publiek maakt niet alleen kennis met hedendaagse kunst maar ook met historisch cultureel erfgoed. Het is een uitdaging om een coherent geheel te brengen. We hebben een fantastische respons van de kunstenaars. Thanh Long Lam, Kim Vandaele, Celine Geeraert, David Bruneel, Kevin Vanwonterghem, Katrin Bosmans en mezelf maken speciaal werk aangepast aan de ruimte. Gezamenlijk overleg is noodzakelijk, wie stelt wat waar tentoon, zowel binnen als buiten. En route kan dat nog wijzigen. Er is enorm respect voor elkaar en een engagement om te komen tot de ultieme presentatie.

Kunstpoort Hoe zie je de opbouw van de tentoonstelling?
Free Pectoor De kunstenaars hebben de mogelijkheid op voorhand hun werk, installaties of wat dan ook, uit te testen. Voor de opbouw zelf voorzie ik een viertal dagen. We hangen of plaatsen de werken niet kris kras door elkaar. Ieder kunstenaar kan een eigen ruimte invullen. Wel zijn we verplicht rekening te houden met enkele beperkingen. Zo mogen er geen gaten geboord worden. Voor alles vinden we wel een oplossing. Het succes van een expo is gedeeltelijk afhankelijk van een adequate opstelling, het is meer dan ophangen en wegwezen. De toeschouwer krijgt de kans naar een werk toe te stappen en afzonderlijk te beleven.

Kunstpoort EXPOSURE is een symbiose van 2 werelden: hedendaagse kunst en historisch cultureel erfgoed. 16 beeldende kunstenaars veroveren Kasteel Borluut. Het is aan de toeschouwer zich te laten verrassen.

INFO

Locatie
Kasteel Borluut
Kleine Gentstraat 46
9051 Sint-Denijs-Westrem

Kunstenaars
Katrin Bosmans, Brantt, Ronny Broeckx, David Bruneel, Colette Cleeren, Alex De Bruycker, Elke Desutter, Sonja Geens, Céline Geeraert, Katrien Heijse, Niels Ketelers, Thanh Long Lam, Free Pectoor, Kim Vandaele, Ruben Vandeghinste, Kevin Vanwonterghem

Vernissage
3 juni 2022 vanaf 19 uur

Openingsuren
za 4 juni – zo 5 juni: 10u tot 18 u
vr 10 juni – zaterdag 11 juni – zondag 12 juni: 10u tot 18u

tekst Kathleen Ramboer
foto Free Pectoor

---

FERME DEHON, een nieuwe toonplaats voor kunst in een groene oase van rust

FERME DEHON, een nieuwe toonplaats voor kunst, staat weldra in de kijker met een eerste tentoonstelling.  Geneviève Van Bastelaere heeft met FERME DEHON de ambitie een plaats te veroveren in het geheugen van de kunstliefhebber, op een lijst van unieke plaatsen waar goede kunst schittert. De locatie is zeker veelbelovend: Ferme Dehon is een vierkantshoeve middenin de groene oase van Frasnes-lez-Buissenal, Pays des collines, Henegouwen. Kunstpoort genoot van een preview. Bij het betreden van de toon ruimte, de gerestaureerde schuren, krijg ik kippenvel. De stilte voel je, de tentoongestelde werken spreken. Een sacraal gevoel overvalt me. Professioneler kan een locatie niet zijn, een droom voor en van elke kunstenaar.

Kunstpoort Een exporuimte, een creatief huis of mag ik zeggen een galerie, is dit dé droom die je nu eindelijk waar maakt?
Geneviève Van Bastelaere Ferme Dehon is geen galerie, ik noem het een toon plek. Mijn laatste tentoonstelling dateert van 20 jaar geleden. Ik zocht een atelier en een goede ruimte om eigen werk aan het publiek voor te stellen. Een galerie of toonplaats aanbieden vereist voeling met de kunstwereld. Als docent sculpturale keramiek DKO aan de academie van Gent heb ik heel wat ervaring met het opbouwen van een expo. Werk van soms meer dan 50 studenten moesten een plaatsje veroveren op een expo. Dat is geen sinecure, toch is het me telkens gelukt een mooi coherent geheel te tonen. Less is more: 1 werk per student vond ik voldoende. De manier van presenteren is enorm belangrijk. Voor mijn studenten was dit een goede leerschool. Carmen Dionyse, kunstenares keramische sculpturen, hielp ik ook met de opstelling van haar werk.

Kunstpoort Van wanneer dateert het idee “Ik bied een tentoonstellingsruimte aan”? Hoe kwam je in deze streek terecht? Hoe heb je deze vierkantshoeve gevonden? Was je er meteen verliefd op?
Geneviève Van Bastelaere Een zoektocht van 10 jaar, van de kust tot aan de taalgrens, ging eraan vooraf. Bij een eerste blik op de hoeve was ik niet overtuigd. De hoeve bleef wel door mijn hoofd spoken, ondertussen kwam de verkoop bij de notaris maar niet op gang. Na een derde bezoek veranderde ik van mening en ging ik de uitdaging aan. Ferme Dehon is de authentieke benaming van de boerderij, in de streek ook onder deze naam gekend. Een benaming voor onze exporuimte hoefden we niet verder te zoeken.

Kunstpoort Heb je tegenslag gehad tijdens de renovatie? Heb je nooit gedacht: Was ik er maar nooit aan begonnen! Ben je een doorzetter?
Geneviève Van Bastelaere De verbouwingswerken duren al 10 jaar en zullen nog wel een tijdje doorgaan, er is altijd wel iets te doen. Tegenslagen waren een constante. Inderdaad soms dacht ik in een opwelling: ik stop ermee.

Kunstpoort Is dit een streek die open staat voor kunst? Zijn er nog tentoonstellingsruimtes in de omgeving of ben je een unicum? Is er een artistiek landschap? Zijn er nog kunstplekken in de buurt? Tip je ook op natuurliefhebbers/wandelaars/fietsers?
Geneviève Van Bastelaere Een veertig tal km verderop heb je het MACS Museum voor Hedendaagse Kunsten op de site van Le Grand-Hornu. Deze streek hier is een pareltje voor wandelaars en fietsers. Er zijn talrijke wandelroutes uitgestippeld. Een combinatie kunst/natuur is perfect mogelijk.
Inwoners van Frasnes-lez-Buissenal en omstreken, mijn netwerk van de academie… ontvingen een tweetalige uitnodiging met het frans voorop. De voertaal is hier tenslotte frans, ik respecteer dat hoewel hier heel wat Vlamingen komen wonen.

Kunstpoort Als ex docent beschik je over een groot netwerk onder de kunstenaars. Je sprak enkele oud-leerlingen aan voor de eerste expo; een moeilijke beslissing? Met wat hield je rekening, discipline, bekendheid of juist niet?
Geneviève Van Bastelaere Vele studenten verlaten de academie en stoppen gewoonweg verder kunst te creëren. Deze vier ex-studenten werken en evolueren verder, brengen goede kunst. Ik koos voor diverse disciplines.

. Anne Van Wayenberg, installaties/objecten, mixed media

Mijn persoonlijk werk, bas-reliëfs/sculpturen, mixed media
. Geneviève Van Bastelaere

. Isabella Billiet, schilderkunst

. Pia Cabuy, cross over: schilderkunst, tekenkunst, mixed media

. Werner Minnebo, assemblages/installaties

De kunstwerken sluiten bij elkaar aan, er is een gezonde dosis match.
Hoewel we over enorme ruimtes beschikken, heb ik de kwantiteit beperkt. Kunstwerken moet je ademruimte geven.

Kunstpoort Welk soort kunst wil je graag in de toekomst brengen?
Geneviève Van Bastelaere Het is de bedoeling de ruimte te verhuren voor kwalitatieve kunst. Zelf maak ik een selectie tussen de aanvragen. Persoonlijk de werken ‘graag zien’ is geen ‘conditio sine qua non’. Een eerste vereiste is kwalitatief sterk werk. Graag help ik bij de opstelling. Ik mik op een overtuigd terugkerend kunstpubliek, een publiek dat weet: Ferme Dehon brengt altijd kwalitatief goede expo’s. Enkel tijdens de zomermaanden verhuur ik de toon ruimte.

Kunstpoort Heeft deze omgeving invloed op je werk? Met andere woorden maak je een ander soort werk?
Geneviève Van Bastelaere Niet echt, de omgeving heeft wel invloed op mijn gemoed. Verder verwerk ik natuurlijke producten uit de omgeving in mijn werk, zoals bv. algen.

Kunstpoort Heb je heimwee naar Gent, waar je vroeger woonde?
Geneviève Van Bastelaere Een stad, dat is drukte, daar kan je naartoe gaan, maar als je in een stad woont kan je niet weg van die drukte.

INFO

FERME DEHON
Rue de Bourliquet 22
7911 Frasnes-Lez-Buissenal

Eerste tentoonstelling met

Anne Van Wayenberg
Geneviève Van Bastelaere
Isabella Billiet
Pia Cabuy
Werner Minnebo

Opening

zaterdag 28 mei 2022 – 14u tot 19u

Expo

zondag 29 mei 2022 – 14u tot 19u
zaterdag 4 juni, zondag 5 juni, maandag 6 juni 2022 – 14u tot 19u

Geneviève Van Bastelaere https://www.facebook.com/genevieve.vanbastelaere
Isabella Billiet https://www.instagram.com/isabella_billiet/
Werner Minnebo https://beeld.be/kunstenaars/werner-minnebo
Anne Van Wayenberg https://www.instagram.com/anne_waai/
https://www.facebook.com/vanwayenberganne
Pia Cabuy http://piacabuypaintings.weebly.com/
https://www.instagram.com/piacabuy/

tekst en fotografie Kathleen Ramboer

---

Een Nederlandse schrijver in Oostende

Ontmoeting met auteur Gert-Jan van den Bemd

Schrijver Gert-Jan van den Bemd wacht me op in Oostende, aan de kusttramhalte Koninginnelaan, op wandelafstand van Brasserie Albert, locatie voor ons gesprek. Brasserie Albert maakt deel uit van het iconische adellijke Thermae Palace Hotel. Nostalgisch vlij ik me zachtjes neer in de lederen sofa. Kon ik me een koninklijker start van een interview voorstellen? Het imponerende Art Deco-interieur verstomt gelukkig niet ons gesprek.

Gert-Jan van den Bemd, wonende in Breda, verblijft een maand in Oostende, ooit de koningin der badsteden genoemd, de stad van Ensor, Spilliaert…, voor hem een inspirerende residentie. Kunstenaar Gert-Jan Van den Bemd is enorm veelzijdig: schrijver, fotograaf, wetenschapper, tekenaar, kunstschilder… Welke discipline komt er op de eerste plaats? Dat houden we nog eventjes geheim.

Kunstpoort Zelf kende ik je romans niet, daar komt nu zeker verandering in. Na wat research stel ik me de vraag: Ben je auteur van psychologische romans, thrillers of mogen we je boeken psychologische thrillers noemen? Kunnen we je boeken een beetje vergelijken met die van Peter Buwalda? Schrijf je gelijkaardige romans?
Gert-Jan van den Bemd Ik schrijf psychologische romans met een onderliggende spanning die je meeneemt in het verhaal. Ik won in 2016 de Pieter Aspe award voor spannende verhalen daarom denkt de lezer vaak dat ik thrillers schrijf.

Kunstpoort Als schrijver en kunstenaar gebruik je oude foto’s als inspiratiebron. Het begon met de aankoop van twee foto’s. De verzameling die je uiteindelijk bijeensprokkelde, een drietal mappen, deden je als een rechercheur graven naar het verleden van een vrouw, geboren in 1926. Je nieuwste roman draagt de titel ‘Branco & Julia’. Vertel je wat meer over de inhoud?

Gert-Jan van den Bemd  De roman handelt over curiosa- en antiekhandelaar Branco en kunstenares Julia. Beiden kopen los van elkaar oude foto’s op de Feira da Ladra, de rommelmarkt van Lissabon. Branco gebruikt ze als inspiratiebron voor een roman die hij wil schrijven, Julia ziet de foto’s als uitgangsmateriaal voor haar schilderijen. Hun gedeelde bezit leidt noodgedwongen tot een gezamenlijke speurtocht naar de herkomst van de foto’s en de vrouw die erop staat afgebeeld.

Kunstpoort Je put blijkbaar uit eigen beleving. Bevatten je verhalen en romans altijd een vleugje waarheid? Zou je ook los van je eigen ervaringen kunnen schrijven?
Gert-Jan van den Bemd Ik vertrek inderdaad vanuit mijn persoonlijke leefwereld. ‘De verkeerde vriend’, mijn debuutroman, speelt zich af op een camping. In de aanloop van dat boek bracht ik zelf mijn vakantie door op een camping en fantaseerde over de impact van het nachtelijke campingleven op jongeren en de escalatie daarvan. Het opruimen van het huis van mijn vader na zijn overlijden vormde de basis voor mijn tweede roman, ‘Na de val’. Als de vader van personage Sofie Nauta volkomen onverwacht overlijdt, staat ze voor eenzelfde opdracht: twee huizen leegmaken, dat waarin ze samen met haar vader en oudere broer Max haar jeugd doorbracht en het appartement waarin haar vader de laatste jaren van zijn leven woonde. Mijn derde roman ‘Branco & Julia’ leunt nog dichter aan bij de realiteit. Ik beschrijf mijn eigen zoektocht.

Kunstpoort Ik lees vooraan in ‘Branco & Julia ‘Elke mens is van nature uit een collectioneur. Het zit in onze genen van toen we nog apen waren. We hebben het verzamelen nodig gelijk we eten en drinken nodig hebben’ Erik Vlaminck, Een berg mens onder witte lakens, 2019 Ik veronderstel dat je zelf ook een collectioneur bent?
Gert-Jan van den Bemd Jazeker, verzamelaar van oude foto’s. Ik hou trouwens een fotoblog bij waar ik columns publiceer, geschreven aan de hand van mijn ‘trouvailles’.

Kunstpoort Zie bijvoorbeeld: https://www.grandfoulard.com/2022/01/09/verontrustend-2/
Wat is er gebeurd? Wat gaat er gebeuren? Wie nam de foto? En waarom? Sommige foto’s stellen meer dan duizend vragen. Een foto zegt meer dan duizend woorden is een van de meest onzinnige stellingen over fotografie’.
Gert-Jan van den Bemd Erik Vlaminck vond het een eer dat ik zijn citaat aanhaal in mijn boek.

Kunstpoort Je nieuwe boek speelt zich af in Portugal. Kom je er vaak? Heb je veel opzoekingswerk verricht? Ken je Lissabon?
Gert-Jan van den Bemd Het eerste deel speelt zich af op de Feira da Ladra, de grootste rommelmarkt van Lissabon. Daar ben ik vaak geweest. De Franse Atlantische kust is het toneel van het tweede deel. Ook daar deed ik onderzoek.

Kunstpoort En is Fernando Pessoa een van je lievelingsdichters? Ik citeer uit je boek ‘O amor é que é essencial. O sexo é só um acidente.’ ‘Liefde is wat essentieel is. Seks is gewoon een ongelukje.’
Gert-Jan van den Bemd Niet echt. Fernando Pessoa kan je ook een collectioneur noemen, hij was een verzamelaar van personages. Niet tevreden met slechts één creatief alter ego, ontwikkelde de Portugese schrijver 72 onafhankelijke aliassen.

Kunstpoort Ik citeer nogmaals Fernando Pessoa ‘Leven is niet noodzakelijk, scheppen daarentegen wel’. Is schrijven voor je onontbeerlijk? Zou je zonder schrijven kunnen?
Gert-Jan van den Bemd Het scheppen heb ik nodig, het is obsessief. Als 17-jarige schreef ik al volop verhalen. Ik liet ze mijn leraar Nederlands lezen. Zijn enthousiasme motiveerde me verder te schrijven.

Kunstpoort Schrijf je met een pen, zoals Branco het personage in je boek, of verkies je toch de computer? En waarom?
Gert-Jan van den Bemd Onderweg, in de trein… bij het schrijven van notities gebruik ik een pen, zoveel prettiger dan op een laptop schrijven. Thuis werk ik rechtstreeks op de computer, dat is handiger bij schrappen, verbeteren, en het uitdiepen van personages… Schrijven is een eindeloos proces. De psychologie van de karakters moet kloppen.

Kunstpoort Heb je afzondering nodig om te schrijven?
Gert-Jan van den Bemd  Ik voel me overal thuis, afzondering is niet noodzakelijk. Het buitenland daar schrijf ik graag. Waarom? Als je de taal niet beheerst is het super gemakkelijk je af te sluiten. Waar ik ook ga, ik heb een boekje bij me om te noteren en passages neer te pennen. Nu verblijf ik een maand in Oostende.

Kunstpoort Wat trekt je aan in Oostende?
Gert-Jan van den Bemd De zee oogt elke dag anders met luchten als schilderijen van Rothko. Dreigende, mysterieuze stranden herinneren je aan Spilliaert. Hier houdt de wereld op. De zee, dat is het einde. Oostende is schoonheid met een lelijk kantje: veel boeiender dan een cleane kunstmatige wereldstad als Singapore. In Oostende gluurt het surrealisme om de hoek. Toch blijf ik in Oostende de Hollander terwijl je in een wereldstad als New York, New Yorker wordt. De mensen zijn er open. Het romantische gevoel van bij een wereldstad te horen, bekruipt me daar.

Kunstpoort Je bent schrijver, fotograaf, beeldend kunstenaar en wetenschapper. Als fotograaf, vooral bij straatfotografie, is het belangrijk snel en raak te observeren. Wetenschap verlangt onderzoek. Ik veronderstel dat je veelzijdigheid helpt bij het schrijven. Is daar iets van te merken in je literair werk?
Gert-Jan van den Bemd Beroepshalve beschik ik over een onderzoekende geest. Ik ben endocrinoloog. 20 jaar verrichtte ik laboratoriumonderzoek naar kanker en osteoporose. Ik zoek naar oorzaken, vraag me af Waarom? Ik sta open voor waarneming en observatie. Dat helpt bij het vastleggen van de psychologie van personages, het uitdiepen van karakters.
Als fotograaf schrijf ik op mijn blog fantasiestukjes bij foto’s die deel uitmaken van mijn verzameling.

Foto’s kan je eindeloos interpreteren. Mijn scriptie ‘Wachten op de ronde van Lombardije’ handelt over hoe je met fotografie kan liegen of de waarheid kan vertellen. Ik won er de scriptieprijs van kunstacademie St. Joost in Breda en ’s-Hertogenbosch mee.
Verder komen mijn diverse skills van pas als redacteur van REALmag., een magazine over kunst, cultuur en wetenschap. https://www.realmag.nl/ We brengen elk jaar een themanummer uit. Het volgende nummer, met thema HOTEL, verschijnt gedurende de maand oktober.

Kunstpoort Wat haalt er tegenwoordig de bovenhand, fotograaf, wetenschapper, beeldend kunstenaar, auteur?
Gert-Jan van den Bemd Het is moeilijk kiezen. Ik ben nu 70% schrijver en 30% beeldend kunstenaar. Schrijven is een eenzaam beroep. Door je opzoekingswerk heb je wel de mogelijkheid talloze contacten te leggen. Dat maakt schrijven boeiend en zo stap je uit je isolement.

Kunstpoort Korte verhalen, gedichten en essays publiceerde je in verzamelbundels en tijdschriften (Tirade, Extaze, Elders Literair, Ballustrada, Op Ruwe Planken…). Schrijf je nog altijd poëzie?
Gert-Jan van den Bemd Af en toe schrijf ik nog gedichten, maar poëzie is lastig. Proza, een blog, een kortverhaal liggen me beter. Bij een roman leg je de grote lijnen vast, schrijf je een soort scenario. De rest is avontuur en dat is pas leuk.

Kunstpoort Lees je zelf veel van collega-schrijvers? Werkt dit niet remmend? Is dit nefast voor een eigen schrijfstijl?
Gert-Jan van den Bemd Bang voor beïnvloeding lees ik bij voorkeur geen andere fictie auteurs tijdens een productieve fase, niet gedurende een schrijfproces. Ik lees wel graag en veel, en hou van biografieën. Erik Vlaminck, Hugo Claus, de psychologische romans van Georges Simenon… boeien me. Vertaalde boeken lees ik minder.

Kunstpoort Op sociale media, via je site, ben je bekend onder de accountnaam Grand Foulard, vanwaar die naam?
Gert-Jan van den Bemd Grand Foulard is een metafoor voor de neiging van mensen om het falen te verbergen en tekortkomingen te camoufleren. Een Grand Foulard leg je op een versleten sofa. Ik til het doek graag op, onderzoek het verborgene.

Kunstpoort Ben je nu een volgende roman aan het schrijven?

Gert-Jan van den Bemd Inderdaad, mijn volgende roman speelt zich af in Breda en Oostende. De denkfase is nu aan zet.

Kunstpoort Daar kijken we als Vlaming alvast naar uit!

INFO auteur

https://www.grandfoulard.com/over-ons/
https://www.grandfoulard.com/
https://www.facebook.com/grandfoulard/
https://www.instagram.com/gertjanvandenbemd/
https://www.instagram.com/grandfoulard/
https://www.realmag.nl/

info Branco & Julia

https://www.standaarduitgeverij.be/aanbiedingsfolders/
vanaf 12 mei in de boekhandels
Ook via de online boekhandels leverbaar

tekst en foto Kathleen Ramboer

---

De geboorte van een kunstgalerie

Van naaifabriekje tot TaLe Art Gallery

Wanneer ik aanklop bij Tanja Leys zijn de renovatiewerken druk aan de gang. De schilder kijkt me vriendelijk aan. De muren van de ontvangstruimte voorziet hij van een wit jasje. Het naaifabriekje, in gebruik van 1947 tot 1975, wordt klaargestoomd om diverse kunst te doen schitteren en kunst geïnteresseerden te verwelkomen. Waarom start iemand een kunstgalerij op? Tanja Leys gaf me met veel enthousiasme en passie een antwoord.

Kunstpoort Heb je kunst van huis uit meegekregen? Vanwaar die interesse voor kunst?
Tanja Leys  Kunst kwam totaal niet aan bod bij ons thuis. Voor mijn job vertoefde ik veel in het buitenland, verbleef in prachtige culturele steden, bezocht er musea, galeries. De interesse voor kunst groeide. Schoonheid, design en kunst, daar hou ik van.

Kunstpoort Wat betekent kunst voor je?
Tanja Leys Kunst geeft me energie, laat me glimlachen. Ik hou van kunst en kunstenaars met een ziel. Hoe meer je kijkt hoe meer je ziet. Daarom bezoek ik het liefst musea in mijn eentje, ik laat er mijn fantasie de vrije loop en zoek het verhaal achter de kunst.

Kunstpoort Waarom kies je voor het vak van galeriehouder en zeg je een succesvolle carrière in de farma&medische sector vaarwel?
Tanja Leys Mijn passie ‘schoonheid’ wil ik delen. Mijn verlangen naar verbondenheid en beleving kan ik waarmaken in TaLe Art Gallery. Kunst verbindt.
Mijn sales job stond in functie van winst. Cijfers dicteerden mijn leven. Creativiteit kwam niet aan bod. Verlangend naar werk met meer buikgevoel, zei ik vaarwel aan mijn sales job. Ik wilde niet langer geleefd worden. De carrière switchen van Lien Van de Kelder zijn voor mij een inspirerend voorbeeld. Ik beluister aandachtig haar podcasts.

Kunstpoort Wat vind je zo mooi aan een galerie runnen?
Tanja Leys De toeschouwer meegeven wat de kunstenaar voelt en waarneemt. Een kunstwerk is pas geslaagd als het weet te ontroeren, het publiek meesleept in het verhaal van de kunstenaar. Ik focus niet alleen op het resultaat, het kunstwerk, maar ook op de kunstenaar met zijn verhaal, zijn passies… Mijn missie is de kunstenaar centraal stellen. Een kunstenaar is is zeker zo belangrijk als zijn werk.

Kunstpoort Wat wordt het profiel van je galerie? Welk publiek wil je bereiken?
Welke disciplines of technieken wil je tentoonstellen? Breng je ook buitenlandse kunstenaars? Kies je voor figuratieve kunst?  
Tanja Leys Ik hou van diverse kunst, stijlen, disciplines… Alle kunst met een ziel kan aan bod komen. Naast figuratief werk ga ik ook voor abstract. Een mix van installaties, performances en alle vormen van mediakunst boeien me. Ik durf zelfs over de grens kijken. De deelname aan mijn eerste expo van de in Lissabon wonende Portugese kunstenaar, Daniel Mattar, is daar een bewijs van. Ook jonge kunst promoten is voor me een uitdaging. Ik ga me niet vastpinnen op uitsluitend beeldende kunst. Graag wil ik een podium bieden aan concerten, boekvoorstellingen, lezingen… Wat is er mooier dan een kruisbestuiving tussen diverse disciplines en artiesten? Countertenor Pieter De Praetere is bereid muziek uit te kiezen die accordeert met de tentoonstellingen. Op 5 juni, dag van de finisage van onze eerste expo, brengt hij een aperitief concert samen met pianiste Elisabeth De Loore. Met Lize Accoe, soulsinger (bekend van Ozark Henry en DeLaVega) zijn afspraken gemaakt om met een regelmaat originele en creatieve muziek performances te brengen, tijdens of tussen de verschillende expo’s.

Kunstpoort Hoe ontdek je de kunstenaars die je graag in je galerie een forum geeft?
Tanja Leys De laureaten expo’s van de kunstscholen vind ik boeiend. Ik bezocht de eindpresentatie van de HISK-laureaten van Brussel. Beurs-, atelier- en galeriebezoek zijn een must en dragen bij tot het ontwikkelingsproces van mijn galerie. Via de sociale media probeer ik een zicht te krijgen op het culturele landschap. Een combinatie brengen van origineel jong talent en gevestigde waarden lijkt me ideaal.

Kunstpoort Naar welke galerie kijk je op en neem je eventueel als voorbeeld?
Tanja Leys De gerenommeerde De Buck Gallery in New York en Saint-Paul-de-Vence, horende tot onze kennissenkring, volg ik met argusogen. Hoe gaan zij om met de sociale media, hoe posten ze berichten op Instagram en facebook?

Kunstpoort In je stoutste dromen, welke kunstenaar zou je graag vertegenwoordigen ook al weet je dat om allerlei redenen de gelegenheid zich niet zal en kan voordoen.
Tanja Leys  Monet en Hopper staan aan bovenaan mijn favorietenlijst, ik ben mega fan.
Kunstpoort In mijn fantasie zie ik die Monet hier wel hangen, ideaal om het verlenen van karakter aan deze prachtige ruimte vol licht. Dagdromen mag altijd.

Kunstpoort Je koos voor witte muren, je ingang/ontvangstruimte (door kunstenaar Filip Hamerlinck je geboortetunnel genoemd) wordt de verrassing. Welke sfeer wil je creëren?
Tanja Leys Opterend voor een niet te strakke sfeervolle galerie voorzie ik uitnodigend meubilair, om te zitten, na te denken, een plek voor verstilling. Zelfs een kopje koffie drinken moet kunnen. Dit doel voor ogen, contacteerde ik Eveline Hoorens, verdeler van Panamarenko koffie.

Kunstpoort Je eerste expo opent op 1 mei, een symbolisch geladen datum, dag van de arbeid. Voelt het als arbeid deze galerie opstarten of is het fun?
Tanja Leys De symboliek van die datum is me ontgaan. Ik vond het een perfecte datum, start en finissage hebben beide plaats tijdens 2 lange weekends. Het is hoofdzakelijk fun en genieten.

Kunstpoort Heb je last van stress voor de opening van je galerie?
Tanja Leys  De verbouwings- en renovatiewerken bezorgen me spanning en nervositeit, de opening van de galerie brengt enkel positieve, gezonde stress met zich mee.

Kunstpoort Het wordt een spannende race naar de opening. We wensen je in de toekomst heel veel succes met TaLe Art Gallery.

INFO

TaLe Art Gallery
Expo 1 
1 mei 2022 tot 5 juni 2022
kunstenaars
ANNE VANOUTRYVE I BARBARA BERVOETS I DANIEL MATTAR I FILIP HAMERLINCK I KRIS DEMUELENAERE I PHILIPPE BADERT

https://taleartgallery.be/
https://www.instagram.com/taleartgallery.be/
https://www.facebook.com/taleartgallery.be

CONTACT

+32(0)476 50 49 52
tanja.leys@taleartgallery.be
Vlierzeledorp 12A
9520 Vlierzele

Openingsuren
maandag gesloten
Dinsdag & woensdag
14:00-19:00 (enkel op afspraak)
Donderdag
14:00-19:00
vrijdag & zaterdag
14:00–18:00
zondag
11:00–17:00

Tekst en foto Kathleen Ramboer

---

Dichter Rob Van de Zande: een romanticus pur sang

Kunstpoort reporter Bernadette Vandevelde portretteerde dichter Rob Van de Zande voor de backcover van zijn weldra te verschijnen boek: Minnebrieven -Brieven aan Haar- uitgeverij Aspekt. Weldra kleurt op Valentijn de liefde donkerrood. Als aanloop naar deze feestdag van de liefde laten we graag een ‘minnedichter’ aan het woord. Zoals het een schrijver past, antwoordt hij het liefst schriftelijk op onze vragen.

Kunstpoort Wanneer ontdekte je dat je graag schreef?
Rob Van de Zande Het gekke hieraan is dat ik eigenlijk nooit graag heb geschreven. Van bij het begin voelde het al aan als iets dat ik moest doen, niet iets dat ik graag deed.

Kunstpoort In welke levensfase ben je beginnen schrijven?
Rob Van de Zande Als prille twintiger.

Kunstpoort Je bent een klassiek dichter. Is er nog interesse voor klassieke dichtkunst?
Rob Van de Zande In de tijd van de Romantiek was er interesse in klassieke dichtkunst – het was toen de enige vorm van dichten die populair was. Heden ten dage is er meer interesse in moderne poëzie. Men leest liever hippe woorden, die de identiteit van de maker verraden, dan archaïsche raadsels, denk ik.  

Kunstpoort Vind je je sonnetten toegankelijk voor een groot leespubliek? Is het een niche? Vind je gemakkelijk een uitgeverij?
Rob Van de Zande Nee, toegankelijk voor een groot leespubliek zijn ze niet en zullen ze waarschijnlijk ook nooit zijn. Een niche? Beslist niet. Nu is het gemakkelijker voor me om een uitgeverij te vinden dan pakweg vijftien jaar terug. Maar dat heeft te maken met de kwaliteit van mijn werk. Iedereen groeit naarmate men het vaker doet. En dat was in mijn geval niet anders. Het duurde jaren vooraleer ik mijn persoon in de dichtkunst ontdekte.

Kunstpoort Waarom kies je voor sonnetten? Kan je daar in kwijt wat je echt wil zeggen? Waarschijnlijk moet je heel veel sonnetten schrijven om in het in de vingers te krijgen of gaat het bij je vanzelf?
Rob Van de Zande Aanvankelijk schreef ik voornamelijk kwatrijnen en korte verzen. Pas in mijn derde manuscript ben ik me echt gaan toeleggen op sonnetten. Een goed sonnet kunnen schrijven is als een ambacht, het vergt heel wat oefening en kunde. Zoiets – of je moet een wonderkind zijn – moet men leren. En hoe vaker je het doet, hoe beter je erin wordt. Je kan meer kwijt in een ballade dan in een sonnet, omdat je meer (speel)ruimte hebt. In een sonnet ben je gebonden aan de vorm en het rijm. In veertien regels ben je meer beperkt dan in dertig of veertig regels. Maar voor mij is dat nu de enige vorm van dichten, afgezien van mijn dichterlijk maatwerk, die ik opzoek én die mij opzoekt.

Kunstpoort Je werkt ook vaak in opdracht. Is dat niet moeilijker dan vanuit je innerlijke ziel te schrijven? Ontdek je zo onderwerpen, thema’s waar je anders nooit zou over dichten? Ben je meestal tevreden over deze ‘toegepaste’ dichtkunst?
Rob Van de Zande Ik schrijf altijd vanuit mijn ‘innerlijke ziel’. Anders zou het niet lukken. Een vers bij een beeld maken is een uitdaging. En op dat gebied zoek ik die maar al te graag op. Maar het is eerder een kwestie van erop of eronder. Of je hebt het in de vingers of niet. Beelden begeleiden met poëzie is niet iets dat je kan leren. Je kan het of je kan het niet.

Kunstpoort Wanneer ik je naam google vind ik vaak gedichten geschreven bij beeldende kunst. Je bent blijkbaar gespecialiseerd in dichtkunst op maat. Zo illustreerde je een kunstwerk van de overleden Daan van Golden met een gedicht. Valt het moeilijk een klassiek gedicht te schrijven bij hedendaagse kunst en/of abstracte kunst? Of zoek je net het contrast of de tegenstelling op?
Rob Van de Zande Zoals ik eerder schreef, het is een uitdaging. Toen Cor Gout, hoofdredacteur van het literair tijdschrift Extaze, me vroeg of ik iets wou schrijven bij een werk van van Golden, twijfelde ik niet. Meteen ging ik ermee aan de slag. En wat later stond het vers er. Let wel, ik had toen al een zestigtal beelden begeleid met poëzie, dus ik was niet bepaald aan mijn proefstuk toe. Maar voor zoiets kan je niet naar een leerschool, je kan het of je kan het niet.

Kunstpoort Je publiceerde vier dichtbundels met als laatste – Liefderij Sonnetterie – Behalve poëzie schrijf je nu ook Minnebrieven -Brieven aan Haar- uitgeverij Aspekt.
Hoe anders voelt dit aan in vergelijking met poëzie schrijven? Kan je in je hoofd switchen van het ene genre naar het andere? Beschouw je deze Minnebrieven als poëzie in prozavorm?
Rob Van de Zande Correctie: Liefderij is de zesde bundel, die andere twee bundels hebben terecht hun ziel verloren. Ik werk in episodes van telkens drie of vier maanden. De ene keer werk ik vier maanden aan een manuscript met sonnetten, de andere keer aan een manuscript met minnebrieven. De brieven zijn eerder poëtisch dan prozaïsch, dus hoef ik niet al te veel te switchen. Ik zou het niet kunnen ook, prozaïsch schrijven, bedoel ik dan. Een proza-pen kan ik, helaas, niet hanteren.

Kunstpoort Zijn deze Minnebrieven een logisch gevolg of een vervolg op de gedichten? En waarom?
Rob Van de Zande De minnebrieven hebben weinig met de gedichten te maken. Afgezien van het feit dat ze gericht zijn aan dezelfde muze hebben ze niks met elkaar gemeen.

Kunstpoort ik las een fragment van -Brieven aan Haar- op je blog van zondag 21 november 2021. Het taalgebruik laat me naar een tijdperk raden. In welke tijd mogen we deze ‘Brieven aan Haar’ situeren? Of beschouw je ze als tijdloos?
Rob Van de Zande Men schrijft vaak dat het personage in mijn bundels een 19^e -eeuwse jongeling is. En in de brieven is dit niet anders. Ik schrijf telkens vanuit één en dezelfde ziel. Eén die nooit zal tanen of vergaan. Maar dat is meer een vloek dan een zegen.

Kunstpoort Is -Brieven aan Haar- biografisch?
Rob Van de Zande Brieven aan Haar is fictief, maar geschreven met een bloedende hand. Semi-biografisch dus.

Kunstpoort Mogen we je Minnebrieven romantisch noemen? Ben je een romanticus?
Rob Van de Zande Ze dateren vanuit een romantisch tijdperk. Ik heb ze geschreven in een staat van vervoering, dus ja, romantisch zijn ze wel, vind ik. Een romanticus, ik? Jammer genoeg wel ja, een romanticus pur sang. De vlam van een ware romanticus zal, hoe hevig de storm ook tegen de rozenblaadjes slaat, nooit echt doven.

Kunstpoort Ben je in je hoofd constant aan het dichten of gaat je poëtisch brein soms op slot? Vind je vaak inspiratie op vervelende momenten, midden in de nacht bijvoorbeeld of tijdens een boeiend gesprek wanneer je niet in de mogelijkheid bent iets te noteren?
Rob Van de Zande Kijk, voor mij is het dichterschap een leven op zich. Het is geen kantoor job, waarbij je in en uitklokt, en rechthebbend, uitkijkt naar vrije weekends en dergelijke. Nee, het is iets dat je overal waar je gaat meedraagt, meezeult beter gezegd. Maar ik heb er vijftien jaren geleden bewust voor gekozen en ‘contradictio in terminis’ kies ik er nog elke dag voor. Om op je vraag te antwoorden: je bent er voortdurend mee bezig, maar het is geen vorm van egoïsme; ik ga nog graag gesprekken, die niets met poëzie te maken hebben, aan. Meer nog, ik vind het boeiend en verrijkend iets bij te leren dat niets met mijn werk te maken heeft.

Kunstpoort Als je terugblikt op je eerste dichtbundel, ben je daar nog altijd tevreden over? Is je taalgebruik ondertussen veranderd?
Rob Van de Zande Tevreden is een groot woord, maar het is een natuurlijke gang van zaken; in die zin dat je pas goed wordt naarmate je het vaker doet. In het begin is het steeds wat zoeken, maar eenmaal je het gevonden hebt … En hetzelfde geldt met het taalgebruik. Al was ik, naar mijn mening, nooit echt modern in het taalgebruik. Jammer genoeg was de punt van mijn pen eerder dof dan glansrijk.

Kunstpoort Jou sonnetten zijn welluidende gedichten. Is een ritmisch, metrisch gedicht voor jou noodzakelijk voor een ‘goed’ gedicht?
Rob Van de Zande Wat is een goed gedicht? Ik denk dat iedere lezer dat voor zichzelf bepaalt. Er is niet echt een maatstaf, vind ik.

Kunstpoort Met welke dichters voel je je verwant?
Rob Van de Zande Ik zie niet echt een spiegel, maar een schim naast John Keats.

Kunstpoort Wie bewonder je onder de levende dichters?
Rob Van de Zande Bewonderen? Ik heb respect voor iedereen die een goede pen hanteert.

Kunstpoort Heb je nog toekomstplannen? Mogen we ooit een klassieke roman van je verwachten?
Rob Van de Zande Naast mijn dichterlijk maatwerk, zal ik me blijven toeleggen op het schrijven van sonnetten en minnebrieven. Maar een klassieke roman? Nee, helaas niet.

Kunstpoort Heb je een tip, kan je een dichtbundel aanraden, buiten je eigen dichtbundels, voor de lezers van Kunstpoort?
Rob Van de Zande Hangt ervan af wie wat wil, hé. In het algemeen durf ik te stellen dat ‘The Ballade of Reading Goal‘ van Oscar Wilde een aanrader is voor iedereen die goede, ritmische poëzie wil lezen.

INFO

http://robvandezande.blogspot.com/p/dichtbundel.html

http://robvandezande.blogspot.com/

Vraagstelling Kathleen Ramboer
Fotografie Bernadette Van de Velde

---

De gecontroleeerde anarchie van

kunstenaar Lucas Delaere

Het werk van de jonge kunstenaar Lucas Delaere viel me op tijdens de kunsthappenings van ‘Lichtervelde schouwt’, een kunstevent voor alle kunstenaars die wonen in Lichtervelde of met Lichterveldse roots.
Zijn persoonlijke stijl, een merkwaardig gebruik van olieverf op MDF paneel en de mannelijke figuren op een zuiver witte achtergrond maakten me nieuwsgierig naar de persoon achter deze schilderijen. In een letterlijk en figuurlijk ronde tafel gesprek vernam ik meer over zijn nog jonge loopbaan als kunstenaar, zijn ambities, zijn werkwijze en vooral hoe we zijn werk best benaderen.

Kunstpoort Ik ken uitsluitend schilderijen en collages van je, geen andere beeldende kunst. Is dit een gevolg van je studierichting? Heb je een kunstrichting gevolgd en welke? Hoe lang ben je al met kunst bezig?
Lucas Delaere Tekenen zit me in de vingers, als kleuter tekende ik veel en graag. Ik volgde Kunstsecundair onderwijs, KSO, later schilderkunst aan het KASK. Voor mijn eerste jaar slaagde ik niet. De ene leerkracht apprecieerde mijn werk de andere niet. Dit bracht een afkeer voor verf en schilderkunst met zich mee. Ik stopte mijn kunststudies. Drie jaar lang raakte ik geen verfborstel aan. Het KASK legde de nadruk op het esthetische, het kundige maar mijn werk hoeft niet mooi te zijn. Uit een soort wrok begon ik opnieuw te schilderen. Met een aantal werken onder de arm zocht ik filosoof, schrijver, kunsthistoricus Hans Theys op. Stillevens, portretten… de werken die ik hem presenteerde waren enorm divers. Hij raadde me aan op zoek te gaan naar een duidelijke lijn, een bepaald aspect naar voor te schuiven. Mijn werk was te versnipperd. Zijn raad nam ik ter harte en heeft me enorm veel geholpen waarvoor ik hem dankbaar ben.

Kunstpoort De mens, de mannelijke figuur staat centraal met meestal een bijna onherkenbaar gezicht. Heads – Disciples De toeschouwer zal ongetwijfeld naar een betekenis zoeken, zich vragen stellen. Wil je hier een gevoel, een gemoedsgesteltenis uitdrukken of is het je louter om het picturale te doen?
Lucas Delaere Ik wil vooral aftasten waar de grenzen van de verf liggen. De meeste thema’s en onderwerpen zijn al geschilderd. Liever spits ik me toe op materie, materiaal, op een bepaalde werkwijze. De manier waarop een schilderij tot stand komt, dat moet de mensen boeien. De inhoud komt bij mij op de tweede plaats. Ik opteer voor de beleving van een schilderij. Vergelijk het met op restaurant gaan. Ook dat is een beleving, niet enkel het eten is van belang, ook wat eraan vooraf ging, de chef-kok die experimenteert, het interieur, het servies…
In het dagelijkse leven werk ik als opvoeder bij kinderen met gedragsproblemen. Mijn job reflecteert zich wellicht in mijn schilderkunst.

Kunstpoort Heb je er problemen mee als een kunstkenner diepgaande, psychologische beschouwingen bij je werk heeft, een inhoud aan je werk toeschrijft die je helemaal niet bedoelde? Of vind je dat net een pluspunt?
Lucas Delaere De kunstkijker associeert mijn schilderijen Heads – Disciples vaak met gruwel, enkele toeschouwers denken zelfs aan brandwonden. Dit zegt meer over de kijker dan over mijn werk. Door de snelheid waarbij beelden digitaal aan ons oog voorbijflitsen via sociale media en andere kanalen komen werken zoals die van mij op scherm agressiever over dan bij een fysiek minder vluchtige waarneming. Ik ben blij als één iemand stil staat bij één schilderij, tijd maakt voor beleving.

Kunstpoort Voor je schilderkunst Heads – Disciples gebruik je een unieke techniek, hoogstwaarschijnlijk een eigen procedé. Kan je een tipje van de sluier oplichten, wat uitleg geven, hoe bekom je dit ‘wazig en dripping’ effect?
Lucas Delaere Mijn draagvlak is een MDF paneel. Het is zoveel goedkoper dan canvas en achteraf kan ik mijn werk kadreren door stukken af te zagen. Het paneel leg ik plat op de grond. Ik begin met 2 lagen witte verf, daarna komt een flinterdunne gesso/kalklaag. Deze is van cruciaal belang, de laag mag niet te dik of te dun zijn.
Voor mij zijn, zoals Luc Tuymans ooit zei, de 2 eerste uren de hel. Schilderen is een schaakspel met mezelf als tegenspeler: conflicten oplossen, reageren op een onverwachte verfreactie, timing is belangrijk… Mijn techniek bestaat uit schilderen en wegvegen. Toeval speelt een grote rol, een geaderd effect van de olieverf, daar moet je op inspelen. Ik noem dit gecontroleerde anarchie. Dat is pas boeiend maar brengt veel mislukkingen met zich mee.

Kunstpoort Hoe start je een schilderij? Wat dient als inspiratiebron voor je schilderijen, van waaruit vertrek je: een foto, een tekening naar model, een filmstill… maak je eerst een schets of een tekening op doek?
Werk je snel? Of heel bedachtzaam? In lagen?
Lucas Delaere Ik werk met printscreens. Om te starten teken ik met potlood heel licht een figuur op het paneel.
Kunstpoort Voor Heads – Disciples zijn dit uitsluitend mannelijke figuren, waarom?
Lucas Delaere Vrouwen zijn vaak te volmaakt afgebeeld, een mannelijk figuur kan je gemakkelijker vervormen, als het ware kapot maken al mag je daar ook niet te ver ingaan. Het geheel moet de indruk geven te kloppen.
Kunstpoort Ik merk dat je de anatomie kent en doorgrondt.
Lucas Delaere Dit is een gevolg van mijn kunstsecundaire studies, die waren heel intens.
Kunstpoort: Lucas Delaere toont me enkele knappe tekeningen naar levend model.
Lucas Delaere Ik raad kunstenaars aan zoveel mogelijk werk te bewaren, vernietig niet in massa vroeg werk.
Kunstpoort Waarom?
Lucas Delaere In een vroegwerk kan je al het DNA van een kunstenaar ontdekken, de handtekening, Dat is pas interessant.
Kunstpoort De kunstenaar toont me een oud werk, een portret, mijlen ver afliggend van zijn huidige stijl. Inderdaad ik stel vast dat het wegvegen, het destructieve toen al aanwezig waren.

Kunstpoort Je collages/mixed media White Lies vertonen het gelaat van een vrouw, ook hier onherkenbaar. Wil je een universeel werk maken? Niet aan een bepaalde persoon gerelateerd? Of is het je om het experiment te doen?
Lucas Delaere Ik hou ervan dat je op mijn eindresultaat geen lagen ziet, niet de volgorde van het kleven, het werk moet ‘plat’ zijn. Vrouwelijke portretten in magazines lenen zich gemakkelijker daartoe, ze hebben een eenheid van kleur, van gelaatsuitdrukking, van uitstraling. Ik kleef de snippers op hout met een gesso laag, experimenteer daarna met witte verf. Mijn collages toon ik nog niet aan een groot publiek omdat ik volop een aantal mogelijkheden aan het aftasten ben. Ik wil triggeren zodat de toeschouwer aan een gezicht blijft hangen.

Kunstpoort Experimenteer je ook nog met ander materiaal?
Lucas Delaere Ik sluit niet uit dat ik in de toekomst naar andere media grijp, film bijvoorbeeld. Belangrijk is het je comfortzone te verlaten. Een zijsprong kan vernieuwend zijn voor mijn schilderkunst. Het water moet een beetje onder je neus staan. Zoals bij het schaken is het belangrijk jezelf uit te dagen. Eens bezocht ik een tentoonstelling van Lucian Freud, een kunstenaar die ik apprecieer. Er waren 95 schilderijen, 95 gelijkaardige werken, het vergt moeite om dan gefocust te blijven. Het publiek kent je werk, plaatst je in een hokje, verwacht een uniformiteit, veel van hetzelfde. Maar het moet ook voor mij boeiend blijven! Zelfkritiek blijft prioritair. Een beroepskunstenaar begrijp ik wel als hij eenzelfde stijl aanhoudt, een trend volgt. En toch ik ondervind zelf hoe gelukkiger je bent, hoe vlotter alles verloopt, hoe minder interessant je oeuvre blijkt.

Kunstpoort
https://www.lucasdelaere.com/-exposure-t
De reeks Exposure Too Late Van waar de naam? In mijn fantasie denk ik aan het Assepoesterverhaal,
Het is fijn te fantaseren bij deze schilderijen. Ze hebben een zeker glamour gehalte. Zelf heb ik een glossy tijdschrift voor ogen. Zijn dit beelden uit een tijdschrift? Ze hebben een hedendaags gehalte. Ben je niet bang dat deze werken niet au sérieux worden genomen of te veel als trendy beschouwd worden, hoewel dit niets met hun intrinsieke kwaliteit te maken heeft.
Lucas Delaere Het is de eerste maal dat ik die vergelijking met Assepoester hoor, het is een interpretatie die kan tellen. Glossy magazines tonen filmsterren, diva’s, volmaakte make-up, fashion kledij, het perfecte plaatje. Ik illustreer een moment waarop het model of de figurant uit haar rol valt, het misloopt, het beeld omvertuimelt, dit kan door een opwaaiende rok, een ongemakkelijke houding, een valpartij, het verliezen van een schoen… Het zijn herkenbare werken, klaar voor perceptie. Naar trends werken is niet mijn ding. Deze reeks kan nog beter, ik ben er nog lang niet. Ik hou van zelfreflectie.

Kunstpoort Je hebt een dagelijkse job. Ben je intens met je kunst bezig? Is het je droom fulltime met je schilderkunst bezig te zijn of hoeft dit niet voor je? Ben je tevreden zoals het nu is?
Lucas Delaere Zoals het nu is voelt het goed. Wat je meemaakt of onderneemt kruipt ongetwijfeld in je oeuvre. Wie weet maakt mijn werk geen totale ommekeer mee moest ik mijn job als opvoeder opgeven?

Kunstpoort Heb je bewondering voor een hedendaagse kunstenaar, om het even welke discipline hij of zij beoefent?
Lucas Delaere
Antony Micaleff
Van Gerhard Richter ook van Luc Tuymans beweert de kunstwereld dat zij de schilderkunst gereanimeerd hebben. Volgens mij zit de Brit Antony Micaleff op dezelfde lijn. Hij borstelt vleselijke portretten met dikke lagen verf. Ik ben benieuwd naar wat nog komen zal.
Levkhesin
Deze Russisch/Duitse kunstenaar bewonder ik vooral om de manier waarop hij de materie verwerkt. Hoe komen zijn werken tot stand, welk materiaal gebruikt hij, dat intrigeert me.

Kunstpoort Je stelde al in groep tentoon met ronkende namen zoals Ulricke Bolenz, Karin Hanssen, Lucas Devriendt, Chantal Pollier, Hans Vandekerckhove… Heeft dit je carrière een boost gegeven, een zekere naam bekendheid meegebracht? Is er een andere expo uit voortgevloeid?
Lucas Delaere Het is boeiend in groep tentoon te stellen met gevestigde waarden. Ik ben de curatoren dankbaar voor dergelijke keuze. Het geeft je zelfvertrouwen een boost, ondersteunt waar je al een tijd mee bezig bent en betekent erkenning. Tentoonstellen met naambekenden brengt wel druk met zich mee en kan een springplank betekenen naar een mooie toekomst als kunstenaar.

Kunstpoort Heb je toekomstplannen tentoonstellingen? Komt er weldra een solo tentoonstelling? Ben je actief op zoek naar de mogelijkheid om tentoon te stellen of laat je het gewoon op je afkomen?
Lucas Delaere Zelf ben ik niet actief op zoek naar tentoonstellingsmogelijkheden. Ik ben een geluksvogel, uit de ene expo vloeit een andere. Door deze moeilijke corona tijd kiezen galeriehouders voor meer zekerheid en vallen minder gerenommeerde kunstenaars uit de boot. Als de coronaregels het toelaten stel ik van 16 januari tot en met 27 maart 2022 met Faces It tentoon in De Koolputten te Waasmunster
https://www.dekoolputten.be/kunstforum-in-waasmunster/

Info

https://www.lucasdelaere.com/

tekst en fotografie Kathleen Ramboer

---

Natuur, gruwel en schoonheid op het canvas van Anne Vanoutryve

Bij het binnenstappen in het atelier van Anne heb ik een wauw ervaring. De natuur komt me tegemoet. Een zacht herfstlicht gefilterd door een wit gordijn verschaft me een warm gevoel. De natuur binnenshuis wijst je de weg naar de plantenrijke tuin met vijver buiten. Of is het omgekeerd? Bergen, zeeën, bomen, doorploeterde landschappen, hier en daar een portret, schedels, beenderen: dit is in een notendop wat er te zien en te beleven valt op de talrijke schilderdoeken van Anne Vanoutryve. Maar haar werk is zo veel meer dan deze opsomming. Dit blijkt uit ons gesprek dat me inkijk geeft in haar wereld en gedachten.

Kunstpoort Samen met je vader stelde je landschappen tentoon Geverfde landschappen.
Zou je zonder het schilderend voorbeeld van je vader ook kunstenaar geworden zijn? Heeft dit een rol gespeeld? En denk je dat je ooit beïnvloed was door de schildertechniek van je vader?
Anne Vanoutryve Waarschijnlijk was ik ook kunstenaar geworden zonder een vader/kunstenaar. Zijn atelier en kunst waren voor mij een gesloten boek. Over zijn kunst werd niet gecommuniceerd, Ik kende enkel de geur. Wel nam hij ons, vrij jong, mee naar tentoonstellingen van Mark Rothko in Keulen, Vincent Van Gogh… Televisie kon me niet boeien, ik koos resoluut het creatieve. Voor materialen zoals naaigerief had ik een fascinatie. Vandaar mijn latere keuze voor Textiele kunst. Aan schilderen dacht ik nog niet.

Kunstpoort Je hebt een Diploma Meester in de Beeldende Kunst optie Textiele Kunsten en ook optie Schilderkunst. In je schilderkunst zie ik texturen terug komen. Het is alsof je weeft met verf.
Is dit onbewust onder invloed van je studies Textiele Kunst? Ben je nog bezig met Textiele Kunst of ga je later de draad weer oppikken?
Anne Vanoutryve Textiele Kunst heeft me nooit los gelaten. Mijn opleiding was heel gevarieerd, stoffen verven, stoffen ontwerpen… Bij een stofontwerp viel ik steeds terug op de schildertechniek. Ik werkte vooral ruimtelijk. Het landschap was toen al aanwezig. Nu nog verzamel ik materiaal om later objecten te creëren die nauw aansluiten bij mijn schilderkunst. Leder, wol, draden… dat is wat ik bijhoud. Mijn ‘mislukte’ schilderijen gooi ik niet weg. Ik ben heel kritisch en zet onmiddellijk het mes erin. Ik verknip mijn doeken om later in objecten te verwerken.

Kunstpoort Onbewust spelen je roots, Diksmuide, de westhoek.. een rol in je kunst, zelfs in je manier van schilderen. Je voelt als het ware de klei in je doorwroette schilderijen. Ben je het hier mee eens?
Anne Vanoutryve Ongetwijfeld speelt de westhoek een rol in mijn kunst, in mijn pasteuze manier van schilderen. Als kind logeerde ik vaak in Lampernisse waar mijn ouders een buitenverblijf hadden. Daar groeide mijn fascinatie voor het geploegde landschap, de kleigrond met de diepe voren. Nu nog hou ik ervan onderweg naar mijn werk in Diksmuide (avondonderwijs) even halt te houden aan de IJzer, te genieten van het vlakke land en een vlucht kieviten te volgen naar hun slaapplaats. Vroegere werken van me zijn vaak donker en sluiten nauw aan bij de sfeer van de westhoek.

Kunstpoort Je woont nu in Gent. Kan de stad, de haven ooit een rol spelen in je werk?
Anne Vanoutryve Een ‘stadsmens’ ben ik niet. De stad laat ik liever links liggen. Misschien is die wel in mijn tekeningen aanwezig.

Kunstpoort Je tekeningen, gemengde techniek op papier (2021), vertonen een gans andere schriftuur, een soort abstrahering. Hoe verklaar je deze ‘breuk’ met je olieverfschilderijen? Kan je wat meer over deze tekeningen vertellen?
Anne Vanoutryve Mijn tekeningen vertonen een contrast tussen gedomesticeerde vormen en ongerepte natuur. Ze betekenen een stijlbreuk in mijn manier van werken niet in mijn denkwereld. Het is een fysieke act in de huiskamer. Ze zijn fijn en gedetailleerd, een gevolg van mijn opleiding Textiele Kunst. Beschouw het tekenen als een vorm van borduren, fijn minutieus werk.

Kunstpoort Als ik naar bepaalde schilderijen kijk, ervaar ik een mate van inleving in een landschap, een vorm van vergeestelijking. Het schilderij is als doorploegd. Ik kan me niet inbeelden dat wat je schildert volledig fictief is, uit het niets gegrepen. Schilder je landschappen die je ooit gezien hebt, ervaren, maak je foto’s of schetsen? Hoe verloopt het productieproces?
Anne Vanoutryve Het waarnemen van een landschap is van kapitaal belang. Een landschap moet je ervaren. In IJsland voelde ik een gletsjer schuiven. Dergelijke gewaarwording voedt een schilderij. Ik neem tijd om een landschap in me op te nemen, te bestuderen, te memoriseren. Schetsen, foto’s, herinneringen… katapulteren me terug naar de plaats waar ik ooit vertoefde en op het doek wil.

Kunstpoort Natuur is in, massaal tegenwoordig in de media, een onrechtstreeks gevolg van de corona pandemie en de klimaat verandering. Nu pas beseft iedereen hoe belangrijk natuur wel is. Terug naar de natuur blijkt een veel gebruikte slogan, vaak voor commerciële en economische doeleinden. Toch had jij reeds in je studietijd (2001, Sint-Lucas) toen er nog weinig aandacht was voor het klimaat, een passie voor de natuur. Je bezorgdheid is echt. Heb je deze houding van thuis uit meegekregen? Zijn je werken een aanklacht, vraag je bewust aandacht voor deze verdwijnende natuur? Schilder je uit ‘boosheid’? Zijn je werken een waarschuwing?
Anne Vanoutryve Ik herinner me 1986, ik was toen 8 of 9 jaar. Mijn ma vroeg me de ramen te sluiten. De kernramp van Tsjernobyl schudde de wereld wakker. Het besef van vergankelijkheid, mijn ontzag en liefde voor de natuur is toen begonnen. Ook respect voor materiaal heb ik van thuis uit meegekregen.
Mijn werken doorlopen een historiek van verleden, heden en toekomst. Het jaar 2068 intrigeert me. Een IJslandse gids vertelde me dat hij als kind zich niet bewust was van de bergketen achter de gletsjer. Door het smelten van het ijs is die nu zichtbaar. Ik registreer, neem dit in me op en werk met foto’s van vroeger en kijk naar de toekomst. Sommige doeken vertonen kenmerken van een dystopie.

Kunstpoort Tegenwoordig duiken er vrolijke kleuren op, in fel contrast met andere sombere werken. Tonen deze je positieve, optimistische ik? Zijn deze volledig vanuit je fantasie ontstaan? Spielerei zoals een titel aangeeft? Zijn dit werken voor de fun?
Anne Vanoutryve De kleurrijke werken in mijn fantasie gegroeid, vertolken mijn visie op de toekomst. De ijskap smelt, er is de opwarming van de aarde en de stijgende onleefbaarheid van onze planeet. Toch blijf ik positief denken. In onze streken groeien nu andere exotische planten, vliegen vogels die je vroeger enkel waarnam tijdens de trek. De wereld verandert, de bergketen achter de gletsjer komt in beeld. Ik sta open voor de schoonheid van de metamorfose, weiger me depressief te voelen.

Kunstpoort Ik citeer Roger de Neef: Een groot deel van haar werk is ecologisch, terloops bezint Anne zich reeds in haar onmiddellijke omgeving over de opdeling en manipulatie van landschappen die geheel of gedeeltelijk bedreigd zijn.
Deze tekst over je werk getuigt van een bezorgdheid om de natuur. We vinden dit terug in je onderwerpen maar resulteert dit ook in een ‘ecologische’ materiaalkeuze?
Anne Vanoutryve Wij leven duurzaam, recycleren, gebruiken voor 90% recup materiaal. Wat mijn kunst betreft, ik probeerde ecologisch te werken, maakte zelf verf maar technisch is het ontzettend moeilijk.

Kunstpoort Ik ontdek werken die een immense onrust uitstralen door een pasteuze wervelende manier van schilderen. Ik vermoed een ontelbaar aantal doorwerkte lagen. Toch behoud je een zekere frisheid, zelfs bij het gebruik van grijze vale tinten. Heb je daar een verklaring voor?
Anne Vanoutryve Tijd! Ik werk aan 20 tot 30 schilderijen tegelijk. Ik laat een laag 2 tot 3 weken drogen. De canvassen plaats ik met het geschilderde beeld tegen de muur. Bij het terug omdraaien kan ik met een nieuwe frisse blik verder werken.

Kunstpoort Werk je intuïtief of zie je het eindresultaat in gedachten?
Anne Vanoutryve Ik weet waar ik heen wil, schilder met een richtlijn voor ogen. Mijn kleine werken, spielerei kan je ze noemen, beschouw ik als voorstudies. Ook die zijn beredeneerd. Vaak maak ik foto’s van mijn schilderijen, scheur die, beschilder de print, maak een collage die dan resulteert in nieuw werk.

Kunstpoort Je schildert ook portretten. https://www.annevanoutryve.com/rhythemseries
Maak je portretten van iemand die je kent en beoog je een sterke gelijkenis? Of leg je de nadruk op de ziel van een persoon? Moet je iemand persoonlijk kennen om een sterk portret te kunnen schilderen?
Anne Vanoutryve Persoonlijk kennen is een must. De ziel, het innerlijke wil ik blootleggen. De aftakeling intrigeert me. Zo portretteerde ik een galerijhoudster, een fiere vrouw die wegdeemstert, een buurman, geïsoleerd van de buitenwereld… Mijn dochter schilderde ik terwijl ik vele uren samen met haar doorbracht bij een maandenlange revalidatie na een operatie. Mijn zoon vroeg mama waarom ik niet? Dus een portret van mijn zoon kwam er ook. Maar echt behoefte aan portretteren heb ik niet.

Kunstpoort Terrorism erases identity, Skullscape…, Burn baby burn
Dit zijn een heel ander soort portretten. Ze zijn zelfs groter van formaat (160x160cm…) en vertolken gruwel, naar ik vermoed terrorisme. Heb je het nodig om vreselijke gebeurtenissen van je af te schilderen? Kan je anders niet verder leven? Vanwaar die drang?
Anne Vanoutryve Het zijn portretten van de daders van terreur. Mijn echtgenoot Danny werkte als debriefer na de aanslag in Zaventem, 2016. Hij stond in voor psychologische bijstand aan de hulpverleners. Het beeldmateriaal dat ik toen zag, deed me nadenken over de absurditeit van een oorlog voor religie. Vandaar ook mijn fascinatie voor misdaad, vergankelijkheid. Ik ben trouwens gek op de Scandinavische thriller reeksen. Ook door de ziekte van mijn dochter groeide de interesse voor beenderen, skeletten, schedels. Een ander soort werk werd geboren, een vertolking van gruwel. Het werk ‘Burn baby burn’ ik noem het ‘De gevallen engel’ is daar een voorbeeld van.

Kunstpoort Tot slot nog 2 hypothetische vragen.
Zou je graag een periode 100% met je kunst willen bezig zijn, alleen, ver van familie en vrienden.
Indien ja, waar wil je dan je intrek nemen, resideren? Wie weet duikt een zekere lichtheid in je werk op?
Anne Vanoutryve Op uitnodiging van een galerie resideerde ik een tijdje in een voormalig legerkazerne op de grens van het vroegere Oost Duitsland. Voor een complete afzondering zorg ik soms zelf wanneer ik daar behoefte aan heb. Mocht ik mogen kiezen dan ga ik resoluut voor IJsland of zeker voor een Scandinavisch land, liefst in de winter omwille van het gefilterd licht. Ooit zeilde ik van Gent naar Tromsø, het noorden laat me niet los.

Kunstpoort Mocht je kunnen terugkeren in de tijd, naar een bepaald tijdperk in de kunst, welke periode zou je verkiezen en waarom?
Anne Vanoutryve De Renaissance vind ik boeiend, de tijd van de ontdekkingsreizen. Toch verkies ik de Barok voor zijn overdaad, overdreven realiteitszin en heftigheid in gevoelsuitdrukkingen. Deze stijlperiode ontdekte ik pas laat. In het kunstonderwijs was daar weinig aandacht voor.

https://www.annevanoutryve.com/

Tekst en beeld Kathleen Ramboer

---

Beeldenstorm in de Sint Antonius Abt kerk te Gent

Aan de kerk van Meulestede/Gent in het groene gras voerde ik een geanimeerd gesprek met 2 beeldenstormers/kunstenaars. Het interview was er eentje waar een kunstpoort reporter stiekem van droomt. Koen De Roeck en Kwartsman stellen 2 weekends lang in de kerk tentoon. Beiden vertelden me vol passie, vuur, schwung en humor over hun kunst. De twee levenswijze kunstenaars hebben gelijklopende visies op maatschappij, kunst en cultuur, noem ze partners in crime.

Kunstpoort Ik veronderstel dat deze buurt niet bepaald gekend is door cultuurfanaten. Van wie kwam het idee om in de kerk, die ontwijd is, tentoon te stellen? En waarom?
Koen De Roeck & Kwartsman We zochten een zotte, extraordinaire locatie, eentje die buiten de lijntjes kleurt. Vele mogelijkheden passeerden de revue: een Turkse meubelwinkel, de Weba…
Koen De Roeck Dagelijks rij ik voorbij de kerk. Het groene licht dat vanuit het kerkraam straalt, intrigeerde me en bracht me op het idee. Later bleek dat CC Meulestede deze kerk ter beschikking stelt voor culturele activiteiten.

Kunstpoort De ruimte van een kerk doet me denken aan meditatie, contemplatie en sereniteit.
Jullie werk is levendig, roept om aandacht. Denk je dat dit contrast bij de toeschouwer een speciaal gevoel met zich mee zal brengen?
Koen De Roeck & Kwartsman We houden van gelaagdheid, paradoxen en een dubbele bodem. Ons werk is bewust of onbewust, wie zal het zeggen, commentaar op de hedendaagse maatschappij.
Kunstpoort Als toeschouwer merk je dat niet dadelijk op. 
Kwartsman Mijn schilderijen zijn abstract en toch vertolken ze een tragisch komische visie op het leven. De levendige schilderijen bekijk je best met heel veel humor. Plezier en amusement primeren. Mijn beeldenstorm is er één met lyrische accenten. Ik vind het trouwens heerlijk titels te zoeken voor mijn kunst, associatieve, met een tikje humor, het maakt niet uit, als ze maar het hokjes denken overstijgen.
Kunstpoort De titels zijn maatschappijkritisch, surreëel met een vleugje zelfspot.
White Flower Wannabees – Things we’d like to happen – Crowned Knight Posing – La cage- Jarsheep- Sticky freedom – Selfie of a vocalist –Le Notaire et la Mort…

Koen De Roeck Mijn recent werk klaagt religies aan. Toevallig is deze kerk nu de locatie van onze tentoonstelling. Abstract werk begrijpen vraagt een inspanning. Mijn werk is geslaagd als ik er mee kan leven. Interesse van de massa hoeft niet maar mag.

Kunstpoort Kwartsman Je stelde tentoon in diverse gekende galeries. Waarom organiseer je nu zelf een expo met Koen De Roeck en curator Maren Duflou zonder galerie inbreng? Hoop je een nieuw publiek aan te boren?
Kwartsman Ik sta open voor het gekke, onverwachte. In the church, out of the box! Mocht ik hier een ander publiek aanspreken, dat zou tof zijn. Meulestede is een buurt die leeft. Ik hoop op een kruisbestuiving tussen deze lokale hechte gemeenschap en de wereld daarbuiten. Paint global, act local.
De scenografie is een heuse uitdaging. In deze kerk tentoonstellen is niet vanzelfsprekend, we mogen niks aan de muur hangen. Koen en mezelf hopen dat curator Maren creatief meedenkt. Een curator heeft soms een andere invalshoek. Stiekem hopen we ook op interesse van haar uitgebreid netwerk.

Kunstpoort Ik zie tussen jullie werk bepaalde affiniteiten. Ze hebben een ‘punk’ gehalte en zijn uiterst kleurrijk. Wordt het voor de toeschouwer niet moeilijk om een werk aan één van jullie toe te schrijven? Of vind je dat niet belangrijk? Gaan jullie in de opstelling de werken mixen?
Koen De Roeck & Kwartsman We presenteren de schilderijen ongetwijfeld door elkaar. Kenners zien wel wie de schepper is. We voelen elkaar aan, hebben eenzelfde drive. We zijn beperkt toegankelijk, niet commercieel, geen ‘pleasers’. Toch helpt ons werk connectie met anderen te maken.
Koen De Roeck Als één schilderij van me één iemand raakt ben ik tevreden.

Kunstpoort Ik heb een ritmische kijkervaring bij het zien van jullie schilderijen. Waarschijnlijk zijn jullie beiden muziekliefhebbers, onder andere jazz fanaten. Speelt er muziek op de achtergrond of zelfs op de voorgrond in het atelier? Wellicht heeft dit invloed op je oeuvre; ik denk aan de lijnvoering, manier van schilderen, de wisselwerking tussen de kleuren. Wat is jullie mening?
Kwartsman Soms werk ik met muziek. Mijn schilderijen zijn een vertaling van de inwendige muziek, van muziek die inspireert van binnenuit.
Koen De Roeck Muziek is een blijvende compagnon bij het schilderen. Ik werk in trance, weg van de wereld. Punk, Heavy metal… een diversiteit aan muziek weerklinkt in het atelier.

Kunstpoort Kwartsman Sommige werken doen me aan de kunstenaar Delaunay denken. Ik zie een muzikaal spel van kleuren en veel beweging plus ritme in je schilderijen. Denk je na over je kleurgebruik en -contrasten zoals Delaunay of schilder je spontaan?
Kwartsman Ik heb weet van kleurenleer en -theorieën. Deze kennis laat ik los. Kleuren kiezen is een mix van ratio en emotie. Het mag geen truckje zijn, mijn kleurgebruik staat los van de wetenschap.

Kunstpoort Koen De Roeck Je schilderijen vertonen een charmante chaos.
Op het eerste zicht zijn je tekeningen niet verwant aan het wervelende kleurgebruik en speelse penseelvoering van het canvas. Ze zijn voor mij figuratief en vertonen een gedecideerde krachtige lijnvoering, eenvoudig van opzet met hier en daar wat kleurvlakken. Of is er toch een zeker verwantschap te vinden tussen de 2 disciplines? Teken je tussendoor of heb je een periode dat je enkel tekent? Kom je tot rust bij het tekenen? Zijn ze meditatief?
Koen De Roeck Mijn tekeningen zijn snelschetsen. In 2 minuten probeer ik de essentie vast te leggen. Verder verplicht ik mezelf mijn penseel niet op te heffen, de tekening te maken in één lijnvoering. Dat betekent een hele uitdaging.
Kwartsman Dat noem ik risicovreugde, niet bang zijn en genieten van de vrijheid om ongrijpbare en toch transparante werken te creëren, gesofisticeerd en complex.

Kunstpoort Kwartsman Je alter ego Kwartsman, is een naam die blijft hangen. Vanwaar die naam?
Kwartsman Mijn initialen komen er in voor K W plus arts-man. Mijn alter ego staat los van mijn werk als psychiater. Dit pseudoniem geeft me vrijheid, een andere identiteit. Ik zoek uitvalswegen voor mijn creativiteit, essentieel voor mijn mentale gezondheid, zo ben ik ook acteur.
Diverse interpretaties van mijn pseudoniem zijn mogelijk: arts (dokter) – art (kunst) – kwarts (kleurrijk mineraal)
Koen De Roeck Ook voor mij is kunst een uitlaatklep. Ik ben landmeter, dat is een enorm technisch beroep. Schilderen creëert een mogelijkheid om uit te breken.
Kwartsman ‘Artiest’ is één van mijn identiteiten, ik schilder snel en hoop jong van geest te blijven. Beschouw me als een jonge kunstenaar. Het beste moet nog komen.

Kunstpoort Waar willen jullie in je stoutste dromen ooit tentoonstellen?
Kwartsman Wij gaan voor de Bozar :), binnen 10 jaar. Als de Bozar dan nog bestaat natuurlijk.
Koen De Roeck Onze kunst gedijt meer op de Hollandse markt. Ik ga voor het Stedelijk museum in Amsterdam. Waarom niet Tim Van Laere Gallery Antwerpen?
Kwartsman Tatjana Pieters

Kunstpoort Je mag tentoonstellen met wie je maar wil, onbereikbaar of niet, naar wie gaat je voorkeur uit.
Bij Kwartsman valt spontaan de naam Picasso.
Kwartsman Picasso is het allergrootste creatieve genie ooit. Zelfs op 90 jarige leeftijd wist hij met zijn kunst te verrassen.
Koen De Roeck Mijn werk tussen de beelden, tekeningen en schilderijen van Giacometti lijkt me fantastisch. Waarom Gerhard Richter niet?

Tekst Kathleen Ramboer
Fotografie: copyright Koen De Roeck en Kwartsman
Foto kunstenaars: Kathleen Ramboer

Tentoonstelling Beeldenstorm

Sint Antonius Abtkerk
Meulestede – Gent
vernissage 29 oktober 20 u
30 & 31 oktober van 10u tot 18u
6 & 7 november van 10u tot 18uInfo

Koen De Roeck

schilderkunst acryl
tekenkunst
http://www.koenderoeckpaintings.be/#/
https://beeld.be/kunstenaars/koen-de-roeck
https://www.instagram.com/deroeckkoen/

Kwartsman

schilderkunst olieverf, aquarel
tekenkunst
https://www.kwartsman.be/
https://www.instagram.com/kwartsman/

CC Meulestede

De idyllische kerk van Meulestede (18de eeuw) heeft een nieuwe bestemming en staat nu open voor een breed publiek. De VZW Meulestede sloot daarvoor een huurovereenkomst af met de Stad Gent. De stemmige locatie leent zich uitstekend voor socio-culturele activiteiten zoals concerten, tentoonstellingen en buurtactiviteiten.
http://meulestede.gent/kerk/
http://meulestede.gent/item/cc-meulestede-2/

---

Kunstenares Eline Vanheule schildert nostalgie

Twee jaar geleden ontdekte ik tot mijn grote verbazing een portret van mijn nicht Agnes Debaillie op Instagram. De post bleek gepubliceerd door een jonge kunstenares uit Lichtervelde Eline Vanheule. Eline volgde toen een specialisatiejaar schilderkunst aan het SASK te Roeselare. Als onderwerp koos ze de dorpscinema van Lichtervelde ‘De Keizer’, gesticht in 1923, nu nog altijd bioscoop en ook Cultuurhuis De Keizer.

Kunstpoort Heb je kunst van huis uit meegekregen?
Eline Vanheule Mijn ouders hadden interesse voor kunst, konden goed tekenen maar brachten dit niet in de praktijk. Als klein meisje mocht ik mee naar Parijs en Londen. We bezochten er de highlights. De interesse was gewekt.

Kunstpoort Wanneer begon het idee te rijpen: Ik zou graag kunst maken.
Eline Vanheule De drang om kunst te maken was latent aanwezig en groeide naarmate ik ouder werd. Als kind tekende en schilderde ik de plaatjes uit mijn voorleesboekjes. Van het een kwam het ander.

Kunstpoort Welke opleiding heb je gevolgd?
Eline Vanheule Ik was dolgraag naar de kunstschool, Sint-Lucas, geweest. Mijn ouders vonden het belangrijk eerst een ‘goede’ opleiding te volgen. Kunst kon later nog. Op 22 jarige leeftijd schreef ik me in aan de academie SASK te Roeselare, onmiddellijk aan de afdeling schilderkunst. Ik volgde er 5 jaar plus 2 specialisatiejaren.

Kunstpoort Je behoorde na een jurering bij de 20 geselecteerden van STIMULANS20 KORTRIJK, een wedstrijd voor jong talent en je kon zo tentoonstellen in Kortrijk. Heeft dit concrete positieve gevolgen met zich meegebracht?
Eline Vanheule Niet echt. De tentoonstelling ging door in volle coronatijd. De opening was heel bizar. Bij de openingstoespraak stonden de 20 kunstenaars meters uit elkaar niet in de mogelijkheid contact met elkaar maken. Positief is de uitgave van een mooie cataloog met onder andere mijn schilderijen. Verder motiveert het enorm dat je bijna als enige niet professionele kunstenares geselecteerd bent.

Kunstpoort Als eindwerk maakte je de reeks over de dorpsbioscoop Cinema De Keizer, erkend als historisch en cultureel erfgoed. Waarom dit onderwerp? Uit nostalgie? Van een jonge kunstenares verwacht je een terugkijk naar het verleden niet.
Eline Vanheule Ik maakte kennis met de cinema via het bioscoopbezoek van mijn 2 meisjes. Telkens opnieuw overdonderde de sfeer me en kriebelde het om te fotograferen. Je stapt een andere wereld binnen. Ik hou van de aantrekkelijke nostalgische sfeer, de ziel, het verhaal. Een onderwerp bepalen voor mijn eindwerk bleek geen moeilijke keuze.

Kunstpoort Wat was het moeilijkst bij het schilderen van de interieurs: het nauwkeurig weergeven van het perspectief, details, decorelementen, het gedempte licht, het vatten van de ‘bruine’ sfeer?
Eline Vanheule Perspectief tekenen herinnert me aan mijn schooltijd in het middelbaar. Bij de opzet van een schilderij is perspectief belangrijk. De basis moet goed zijn. Later bekommer ik me daar niet meer over. Het uittekenen van de vloer op het schilderij ‘Counting squares in my sleep’ betekende een meetoefening van een 2tal uren. Het schilderen van materie: de gordijnen in velours, de glazen stolp met het Oscar beeldje, de rode zetels, het licht op de vloertegeltjes… vond ik een echte uitdaging. Sfeer en kleur zijn cruciaal in mijn ‘cinema’ schilderijen. Ik werk met kleuraccenten die een toeschouwer vaak niet waarneemt. Het juiste kleur zoeken, mengen, lichtgradaties aanbrengen… dat boeit me.

Kunstpoort Was het Oscar beeldje op je schilderij te zien in het bezit van Cinema De Keizer? Ken je het verhaal achter het beeldje?
Eline Vanheule Het beeldje, een Lichterveldse Oscar, werd aan Agnes uitgereikt door Lieven Debrauwer, naar aanleiding van de avant-première van de Belgische film (2001) ‘Pauline & Paulette’.

Kunstpoort Maakte je op voorhand studies, schetsen? Gebruikte je foto’s? Je schilderde waarschijnlijk in laagjes, klopt dit?
Eline Vanheule Om het onderwerp in de vingers te krijgen maak ik vooraf schetsen, veelal van foto’s. Voor het schilderen van portretten, zoals  dat van Agnes, is dit gewenst. Ik hou van portretten tekenen. Vooral krachtige koppen zoals van Reinhilde Decleir schets ik graag.
Door in dunne laagjes te werken, vaak met veel terpentijn, kon ik het licht, de sfeer vatten.

Kunstpoort Wat was de rol van de leerkracht schilderkunst Tine Feys in het productieproces?
Eline Vanheule We zaten op eenzelfde golflengte. Ze gaf me raad bij perspectief tekenen en het interpreteren van onduidelijke fragmenten op foto’s. Haar suggestie snelle 5 minuten schetsen te maken met zwarte bic, zonder potlood, zonder gom heb ik letterlijk met beide handen aangegrepen.
Ze raadde me aan te kijken naar de schilderkunst van Koen van den Broek. Hij werkt met grote slagschaduwen. Zo maakte ik een aantal strandportretten van mijn kinderen waar de felle schaduwen van de zon op het zand een grote rol spelen.

Kunstpoort Ook Léon Spilliaert durft met sterke slagschaduwen werken.
Eline Vanheule Vóór ik de armaturen van de cinema (zie eerste foto) schilderde, heb ik de luster op het werk ‘Het restaurant’ van Leon Spilliaert bestudeerd.
Ik mis haar tips nu al.

Kunstpoort Ben je zelf een filmfanaat?
Eline Vanheule Een sfeervol avondje uit naar de cinema kan me bekoren. Ik hou van de acteerstijl van Robin Williams. Hij schittert in ‘Dead Poets Society’. Deze film was ook een favoriet van Agnes.

Kunstpoort Mag ik de reeks fotorealistisch noemen? Gaat het verder dan dat? Heb je er eigen touch aan gegeven?
Eline Vanheule Een fotorealistisch schilderij lijkt me niet zo interessant. Ik wou een schilderachtige nostalgische sfeer creëren door een persoonlijke zoektocht naar het juiste kleur en licht.

Kunstpoort Beschouw je de reeks als af of komt er een vervolg?
Eline Vanheule De reeks is afgerond. Ze omvat 15 werken, ik heb alles vastgelegd wat ik wou.

Kunstpoort Wat is de volgende stap? Ga je andere technieken uittesten? Begin je een nieuwe reeks?
Eline Vanheule Aan het SASK volg ik nu tekenkunst. Werken met diverse materialen boeit me. Er waait een frisse wind. Ik opteer om in de toekomst dagelijkse taferelen te schilderen: familie, vrienden aan een tafel…
Mijn kinderen penseel ik in iedere levensfase. Met mijn schilderijen zet ik de tijd stil. De reeks van mijn kinderen is sterk confronterend. Wat gaat de tijd toch snel.

Kunstpoort Voor welke kunstenaar, hedendaags of niet, heb je bewondering? Ben je geïnspireerd door het werk van een andere kunstenaar?
Eline Vanheule Dat wisselt nogal. Ik noem enkel namen: Koen van den Broek, Jenny Saville…
De affiches van Toulouse Lautrec zijn inspirerend door zijn kleurgebruik.

Kunstpoort Stel je voor: Je hoeft met niets rekening te houden, geen prijs, nationaliteit kunstenaar, omvang, discipline…. Welk kunstwerk zou je dan graag in je bezit hebben, er elke dag mee samenleven?
Eline Vanheule Een werk van de hedendaagse kunstenares Jenny Saville mag bij mij aan de muur! De manier waarop ze een vrouwelijke, vlezige lichaamsmassa vorm geeft, spreekt me aan.

Kunstpoort Vind je als mama van 2 kinderen genoeg tijd om met je schilderkunst bezig te zijn? Wil je graag meer tijd voor je artistieke carrière?
Eline Vanheule Vroeger viel het me moeilijk de strijk opzij te zetten om toch maar te kunnen schilderen. Nu lukt dat beter. De drang is te groot.

Kunstpoort Geef je de fakkel door aan je 2 jonge kinderen? Hebben die interesse voor de kunst van mama?
Eline Vanheule Soms zitten we samen, wel 2 uur lang, in het atelier om te tekenen en te schilderen. Ze tekenen zelfs elkaars portret. ’s Avonds wanneer ze rustig slapen, kijk ik stiekem in hun schetsboek naar hun tekeningen van de dag.
Kunstpoort De opvolging is verzekerd!

Kunstpoort Wat zijn je toekomstdromen wat je persoonlijke kunst betreft?
Eline Vaznheule Ik hou van het werken in mijn atelier, kunstenaar zijn is een eenzaam beroep. Toch is het nodig uit je comfortzone te treden en de confrontatie met het publiek aan te gaan. Verkopen is leuk, erkenning heb ik liever. Dat motiveert pas.

INFO

elinevanheule@gmail.com
https://www.instagram.com/_elinevh_/
https://beeld.be/kunstenaars/eline-vanheule

EXPO
Lichtervelde – Cinema De Keizer

Cultuurhuis De Keizer
Neerstraat 11
8810 Lichtervelde
van 1 tot 29 oktober

https://www.cultuurhuisdekeizer.com/tentoonstelling-eline-vanheule.html
https://kunstpoort.com/tentoonstellingen/

tekst Kathleen Ramboer
fotografie Kathleen Ramboer – Eline Vanheule

---

Mailverkeer met kunstfilosoof Antoon Van den Braembussche

Wat doet een reporter als een ontmoeting niet van de grond komt?
Vroeger schreef je brieven, die waren een tijdje onderweg. Nu kan het vlotter: Postvak In brengt dagelijks mails en terugmailen doe je met een druk op de knop. Zo kon ons interview met kunstfilosoof Antoon Van den Braembussche toch doorgaan, de stijl lijkt minder direct, de antwoorden minder spontaan, de inhoud is des te uitgebreider en gefundeerd.

Kunstpoort Kan je in het kort je loopbaan schetsen? Lezers zijn van nature nieuwsgierig en hebben graag wat achtergrondinformatie over de geïnterviewde.
Antoon Van den Braembussche Ik heb filosofie en moraal wetenschappen gestudeerd aan de VUB. Begin 1980 begon ik als full time docent geschiedfilosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Begin jaren negentig werd ik aldaar gevraagd om in een nieuwe studierichting kunst-en cultuurwetenschappen esthetica te doceren. Dit vak was me op het lijf geschreven en leidde in 1994 tot de publicatie van ‘Denken over Kunst. Een inleiding tot de kunstfilosofie’. Dit boek werd al vrij snel een standaardwerk en opende ook de poorten naar de kunstwereld. Zo doceerde ik aan de Jan van Eyck Akademie en was meerdere keren gastdocent aan het HISK. Van het boek verschenen tot nu toe ongeveer 25.000 exemplaren. Het werd ook vertaald in Engels, het Duits en recentelijk ook in het Koerdisch. Sinds mijn officieel pensioen, zo een tien jaar geleden, publiceerde ik meer en meer over comparatieve wijsbegeerte, interculturele esthetica, de kruisbestuiving tussen kunst en mystiek.

Kunstpoort Als je schrijft heb je dan een bepaald lezerspubliek voor ogen? Zoals bij het academisch werk ‘Denken over Kunst?’ Heb je het boek Denken over Kunst geschreven als een soort studieboek?
Antoon Van den Braembussche Ik beoog een zo breed mogelijk lezerspubliek te bereiken, zonder echter afbreuk te doen aan de kwaliteit en de diepgang. Dit vraagt om een heldere schrijfstijl en heeft altijd iets van koorddansen: het is veel moeilijker dan zuiver academisch schrijven voor vakgenoten. Maar het loont. Het beste voorbeeld is zeker ‘Denken over Kunst’, dat als studieboek is geschreven maar toch door de meest diverse lezers, ook kunstenaars, gretig werd opgepakt. 

Kunstpoort Je recentste essayboek ‘Tekens van het onzichtbare’ (2021) is waarschijnlijk vanuit een andere optiek geschreven?
Antoon Van den Braembussche Ja en neen. Het gaat hier om een geheel andere thematiek, maar is toch ook geschreven voor een vrij groot lezerspubliek, hoe diepgaand de materie ook is. Mijn vorig essayboek ‘De stilte en het onuitsprekelijke’ (2016) werd bijzonder goed onthaald en is inmiddels aan de vierde druk toe. Het is ongetwijfeld dankzij de toegankelijke schrijfstijl dat het boek zo goed werd verspreid.

Kunstpoort Geschiedenis en kunst gaan samen, zijn een onafscheidelijk duo. Kunst is de weerspiegeling van de geschiedenis. Wat merk je op bij de hedendaagse kunst. In welke zin weerspiegelen kunstenaars het hedendaagse wereldbeeld?
Antoon Van den Braembussche De hedendaagse kunst heeft vanzelfsprekend bindingen met de huidige historische context, maar eenduidig is dit niet. In het postmodernisme werd al geopperd dat er sprake is van een fragmentarisering en pluraliteit: er was niet langer, zoals in het modernisme, de éne grote kunststroming die de andere opvolgde, maar een veelheid van stromingen naast elkaar die men bij gebrek aan een algemene noemer maar het postmodernisme heeft genoemd. Postmodernisme is géén kunststroming maar de aanduiding dat er géén dominante stroming meer is. Vandaar ook: “Anything goes!”. Maar vandaag de dag zitten we nog steeds volop in het tijdperk van onoverzichtelijkheid, niemand is nog in staat het geheel te overzien. Er zijn natuurlijk wel tendensen, je zou een leuk boek kunnen schrijven over hedendaagse kunst aan de hand van die tendensen, waarin overigens ook klassieke en moderne kunststijlen, zoals figuratieve kunst en abstracte kunst nog altijd een belangrijke plaats opeisen. Heel  vernieuwend is de huidige kunst die plaatsvindt in de tussenruimte en wisselwerking tussen diverse media. De meest doorzichtige band met het huidige wereldbeeld is natuurlijk de digitalisering van de kunst: daar kan men niet omheen kijken, maar of het daarom alleen al waardevolle kunst is, is nog de vraag.

Kunstpoort De wetenschap staat niet stil, welke invloed heeft dit op de kunst? Of is de kunstenaar tegenwoordig minder beïnvloed door de wereld om zich heen en schept hij gewoonweg een eigen wereld waarin hij zich goed voelt?
Antoon Van den Braembussche In de digitalisering van de kunst is de invloed van de wetenschap duidelijk merkbaar. Er zijn tal van vormen waarin wetenschap en kunst in elkaar overgaan, maar toch behoudt de kunstenaar een geheel eigen autonomie, waardoor hij de synergie tussen kunst en wetenschap een geheel eigen gestalte geeft. Het is niet of-of, maar en-en.

Kunstpoort Wat te denken over het management die bepaalde kunstenaars naar voor schuiven en andere goede kunstenaars niet aan de bak laten komen.
Antoon Van den Braembussche Dit is een oud zeer, iets wat ik samen met Angelo Vermeulen in ons boek ‘Baudelaire in Cyberspace’ uitvoerig hebben behandeld in de dialoog De malaise in de kunst. Kunstmanagement schept eigen normen waardoor niet zelden kunst wordt verheerlijkt om andere redenen dan de intrinsieke waarde. Hierdoor valt buitengewoon belangrijke kunst soms helemaal uit de boot. Om slechts één voorbeeld te noemen: tijdens het impressionisme ontstond hoogkwalitatief werk dat door vrouwelijke kunstenaars werd gemaakt. Zij werden niet in het canon opgenomen en worden nu, zoveel jaren later, systematisch gerehabiliteerd. Zie hiervoor ‘AWARE: Archives of Women Artists, Research and Exhibition’. Susanne Radelhof spreekt hier van LOST WOMAN ART.  

Kunstpoort Kunst doet filosoferen, zet aan tot nadenken. Vanuit kunst kan je interesse krijgen in de filosofie? Of is het andersom?
Antoon Van den Braembussche Sinds her urinoir van Marcel Duchamp, ‘The Fountain’ uit 1917, is de filosofie niet meer weg te denken uit de kunst. Het geniale van het urinoir was de wijze waarop Duchamp de vraag naar het wezen van kunst opwierp. Duchamp heeft niet zozeer de vraag geopperd ‘wat is kunst?’, maar eerder ‘waarom is iets een kunstwerk terwijl wat er exact op gelijkt het niet is? Omdat de Fountain binnen de kunst zelf de vraag stelt naar het wezen van de kunst, wordt alle kunst nadien, altijd ook een filosofische daad, of de kunst nu vernieuwend is of juist traditioneel. Vandaar dat portfolio’s van kunstenaars bijvoorbeeld altijd ook een wijsgerige duiding of verantwoording bevatten. In deze zin is sinds Duchamp alle kunst in wezen conceptueel. In deze zin zet kunst aan tot nadenken, tot filosoferen, zij het vaak impliciet. Maar ook omgekeerd kan je vanuit de filosofie ook de behoefte krijgen om naar de kunst zelf toe te gaan. In mijn boek ‘Denken over Kunst’ heb ik dit pogen te illustreren met de secties over het atelier van de kunstenaar, waaruit in toenemende mate bleek hoezeer denkwijzen en theorieën uit de kunstfilosofie inherent aanwezig waren in het werk en de geschriften van kunstenaars. Deze dialoog met de kunstenaar zelf blijkt dan ook voor de kunstfilosofie zelf een enorme verrijking, omdat zeer abstracte ideeën hier concreet vertaald worden naar de daadwerkelijke kunst. Giacometti is hiervan een zeer mooi voorbeeld. Uit onvrede met het kubisme ging hij vanaf 1935, geheel tegen de toenmalige stroming in, plots dag in dag uit met modellen werken, in een bijna onmogelijke poging weer te geven wat hij werkelijk zag. De wijze waarop Giacometti hier te werk ging, de wijze waarop hij in het maagdelijk zien op het absoluut ongekende stuitte, de wijze waarop in zijn kunst het probleem van de afstand tot het model problematiseerde, dit alles heeft de aloude kunstfilosofische theorie van de mimesis of nabootsing verrijkt en zelfs een onverwacht moderne inhoud gegeven.  

Kunstpoort Dank je wel voor deze heldere antwoorden.

info

https://www.damon.nl/book/tekens-van-het-onzichtbare

https://www.facebook.com/antoon.vandenbraembussche

https://www.epo.be/nl/filosofie-ethiek-wetenschappen/2590-De-stilte-en-het-onuitsprekelijke-9789462670839.html

Tekst: Kathleen Ramboer, Antoon Van den Breambussche

Foto: Karin Borghouts

---

De stille kunst van Christine Marchand

Kunstpoort Je hebt een goedgevulde loopbaan achter de rug die verrassend divers is. Ik ontdekte dat je scenografie verzorgde voor niet-professionele theatergezelschappen. Als ik je recente werk bekijk verwondert me dat. Is er ergens een link een verwantschap te ontdekken tussen deze 2 kunstwegen die je bewandelde?
Christine Marchand Voor het theater heb ik altijd een fascinatie gehad. Je kan met weinig middelen een gigantische wereld creëren. Misschien schuilt hier een link met mijn beeldend werk. Ik probeer een sfeer op te roepen door vereenvoudiging. Ik stond voor een dilemma, kies ik voor het theater of voor de schilderkunst? Na 1 jaar regie studies aan het RITCS kwam ik snel tot de conclusie dat in groep werken me niet echt ligt. Ik ben een beetje een Einzelgänger. Het ‘wachten’ op een volgende actie, typisch voor de film- en theaterwereld, was niet mijn ding.

Kunstpoort In je werken, schilderijen, grafiek neem ik de natuur in een uitgezuiverde vorm waar, zonder smuk, heel puur, uiterst poëtisch. Wat is je bedoeling, de toeschouwer ontroeren? Wat wil je teweegbrengen bij de kijker?
Christine Marchand Wat wil ik teweeg brengen bij de kijker? Daar denk ik niet aan. Belangrijk voor me is dat de toeschouwer zich vragen stelt, zijn verbeelding laat werken. Dat er iets blijft ‘hangen’ is mijn ultieme wens. Wanneer een werk van een kunstenaar mij aanspreekt, kan ik daar zelf enorm gelukkig om zijn.

Kunstpoort Zou je zonder je kennis van de kunstwetenschappen kunstwerken maken zoals je tegenwoordige kunst? Is het nodig voorgangers en tijdsgenoten te kennen? Kan dit ook een nadeel zijn?
Christine Marchand Na mijn studies aan La Cambre had ik een lineaire visie op de kunstgeschiedenis in die zin van: de ene periode volgt een andere op. Later kwam ik tot het besef dat er flink wat zijwegen zijn die een soort humuslaag vormen voor andere kunstvormen. Een vakantie in Zuid-Portugal had een grote impact op me. Ik zag immense rotstekeningen van 14ooo jaar geleden, uit het Paleolithicum. Mensen tekenden paarden op groot formaat zonder behulp van foto’s, schetsen op papier … Ik begon me vragen te stellen over het hoe, waarom, wat… en besloot kunstgeschiedenis te studeren. Zo leerde ik de kunstenaar Poussin kennen. Misschien heeft hij me onrechtstreeks beïnvloed. Je leeft niet in een ivoren toren, je bent geen eiland, voortdurend zijn er prikkels, persoonlijke of tijdsgebonden, waaruit je een keuze maakt. Zo keek Picasso naar Cézanne. Cézanne bestudeerde Poussin. Een werk kan een antwoord zijn op een ander. Door in Roemenië rond te reizen, besef ik waarom Brancusi, de pionier van de moderne beeldhouwkunst, beeldhouwwerken maakte zoals ‘De kus’. Als kunstenaar ben je onderhevig aan emotie, gevoelens, indrukken.

Kunstpoort Bij bepaalde werken ervaar ik een leegte, een stilte, zelfs iets spiritueel, mystiek. Je hebt filosofie gestudeerd. Die achtergrond vind ik terug in je kunst. Klopt dit of is het wat vergezocht, slaat mijn verbeelding op hol?
Christine Marchand Filosofie heeft heel wat met mijn werk te maken. Spiritualiteit, mystiek zijn begrippen die me boeien. Mijn doctoraat had trouwens als onderwerp “Spiritualiteit en materialiteit in de Spaanse Beeldende kunst.” (C. M. heeft haar doctoraat niet kunnen voltooien) Kunstenaars werden gevoed door de mystiek. Die geschilderde materie, waarin die hele spiritualiteit vervat is, zoals bij de 17^de -eeuwse kunstschilder Zurbarán; daar werd ik door aangetrokken.

Kunstpoort Schilder je natuur/landschappen/bomen die je onderweg waarneemt, schets je in open lucht, en plein air of werk je vanuit je fantasie?
Christine Marchand Mijn onderwerp moet ik gezien hebben en me raken. Soms schets ik ter plaatse. Vaak fotografeer ik wat me boeit, zelfs onderweg vanuit de auto. Goede foto’s hoeven dit niet te zijn. De eerste vereiste is een soort verliefdheid op het onderwerp, de behoefte om het aan te raken. Leonard Cohen zingt het zo mooi  “For you’ve touched her perfect body with your mind”. ‘Body’ kan je door om het even wat vervangen.

Kunstpoort Je maakt portretten, gouaches op papier, de lijnvoering doet me denken aan sommige schetsen, tekeningen van Henri Matisse, van Rik Wouters, ook aan bepaalde expressionisten. Ben je het daar mee eens? Ik beweer zeker niet dat je door hen beïnvloed bent. Ik vermoed een bewondering voor de expressionisten, klopt dit en waarom?
Christine Marchand Ik bewonder de tekeningen van Matisse, Rik Wouters… Wat zij kunnen uitdrukken in één enkele lijn, een paar penseeltrekken, is ongelooflijk. Ik hou ook van snel schetsen met penseel. Het gebeurt dat ik mijn dochter schets en zij mij. Zo ontstaat een boeiende wisselwerking. Ik werk graag in een snel tempo. Schilderen gaat trager omdat ik mijn schilderijen probeer te vereenvoudigen, enkel het essentiële houdt stand. Olieverf laat snel werken niet toe.

Kunstpoort Je portfolio vertoont ook tekeningen naar Munch. Zijn dit schetsen naar schilderijen van Munch? Word je persoonlijk geraakt door zijn werk, zijn levensloop? Wat boeit je in het werk van Munch? Ik citeer Knausgård: “En Munchs grote talent bestond precies daarin dat hij niet alleen wist te schilderen wat zijn blik zag, maar ook datgene waarmee zijn blik geladen was.” Ervaar je dat ook als je naar zijn werk kijkt.
Christine Marchand Zijn schilderijen beïnvloeden me daadwerkelijk. In zijn werk ontdek ik een vuur, een gedrevenheid, een durf. Hij breekt met alle wetten van de schilderkunst, bekommert zich niet om de geplogenheden van zijn tijd. Ik antwoord graag met een citaat ook van Karl Ove Knausgård uit het boek ‘Zoveel verlangen op zo’n klein oppervlak’: “Met zo’n wereld, vol kleuren die op elkaar inspelen en zich elke dag op een andere manier vertonen, soms onbegrijpelijk mooi, vol raadsels waar je een heel leven lang over kunt nadenken, kun je je afvragen wat we met kunst moeten beginnen. .. maar kunst onderscheidt zich van de dingen door altijd meer te zijn….”

Kunstpoort Tegenwoordig maak je ook grafiek. Wat boeit je in grafiek, de mogelijkheid tot reproductie, bepaalde resultaten, techniek…
Christine Marchand Grafische technieken betekenen een verruiming van mijn beeldtaal. Een nadeel is dat bij grafiek, om geen prijzig papier te verkwisten, ik minder direct handel. De durf ontbreekt me. Gek ben ik op de diversiteit aan materialen, op het krassen in een plaat, het schilderen op een gelli plate…, op het vaak verrassende resultaat van een druk. De mogelijkheid tot reproductie interesseert me niet.

Kunstpoort Misschien een moeilijke vraag: Waarom maak je kunst? Zou je zonder ‘het scheppen’ kunnen?
Christine Marchand Ik zal altijd blijven creëren. Het boeiende van kunst maken is het onderweg zijn. Het kind in me experimenteert en blijft verder bouwen aan de weg niet wetende welke richting die uitgaat, niet wetende waar mijn kunst heengaat.

Kunstpoort Ben je productief? Werk je naar een tentoonstelling toe? Maak je dan meer werk?
Christine Marchand Productief ben ik ongetwijfeld maar in opdracht werken remt me af, heeft een averechts effect. Naar een tentoonstelling toe werken lukt me niet.

Kunstpoort Werk je vanuit je gevoel, direct of laat je liever je ideeën bezinken voordat je van start gaat. Kom je in de stemming door bijvoorbeeld muziek af te spelen op de achtergrond? Heb je bepaalde rituelen voor je begint te werken?
Christine Marchand Ik werk intuïtief terwijl ideeën borrelen op de achtergrond. Ik hou van de stilte bij het schilderen, muziek hindert me. Echte rituelen bij de start van mijn creatieve dag zijn er niet of… mijn schort aantrekken, een kopje koffie drinken met een stukje chocolade erbij is dat een ritueel?

Kunstpoort Besef je zelf als je een goed werk gemaakt heb?
Christine Marchand Eigenlijk wel. Alhoewel, ik zet het schilderij op zij, bekijk het later en besef soms: nee dat is het niet. Verder hang ik een werk op in mijn woonkamer. Blijkt het na een week nog even boeiend, dan ben ik tevreden.

Kunstpoort Vind je het nodig om tentoon te stellen, om gezien te worden?
Christine Marchand Zeker, een kunstenaar heeft respons nodig. Interactie is leerrijk en heerlijk.

Kunstpoort Waar wil je in je stoutste dromen ooit je werk tentoonstellen? Een locatie die niet echt binnen handbereik ligt?
Christine Marchand Ik verkies geen mega museum maar een intieme ruimte. Het Museum Insel Hombroich nabij Düsseldorf is een spannende mengeling van kunst, hoogstaande architectuur en kunstzinnig vormgegeven natuur. Beeldhouwwerken zijn passend geïntegreerd in het landschap. In een intieme binnenruimte kan je beelden en grafiek bewonderen van de beeldhouwer Eduardo Chillida en aquarellen van Cézanne. Dat is dé tentoonstellingsruimte van mijn dromen.

INFO

tekst en fotografie Kathleen Ramboer

---

Glaskunst en textiele kunst samen onder één dak

Vaak verwijst men glaskunst en textiele kunsten naar het hoekje van de hobbyist, niets is minder waar. Dit bewijzen Liliane Van der Elst, glaskunstenares en Tania Verhasselt, textielkunstenares met hun expo – Rood staat voor passie maar misschien voelt u dat anders – in het Huis De Leeuw te Zulte. Beide disciplines zijn meer dan vakmanschap, het is kunst met een grote K. De kunstenaressen geven me vol vuur en passie een boeiende uitleg die de complexiteit van hun kunst blootlegt.

Interview

Kunstpoort Waarom besloten jullie samen tentoon te stellenen, is deze expo de eerste gezamenlijke?
Tania Verhasselt Wij kennen elkaar nu 12 jaar. De rode draad in ons werk is kleur. Maar er zijn meer oorzaken waarom we samen tentoonstellen. Het klikt intermenselijk en we zijn complementair.
Voor dit gezamenlijk project ontwierp ik 6 grote doeken. Dit vergde 3 jaar tijd.
Kunstpoort Vilten op zijde, naaien gebaseerd op de Japanse borotechniek, werken met moerbeizijde, bourrettezijde, papier, plastic; synthetische organza… deze mix is typisch voor Tania Verhasselt.
Boro is de traditionele Japanse techniek om kleren te repareren of te versterken. Boro is geboren uit pure noodzaak. Het weggooien van een versleten kledingstuk was in Japan tot ver in de 20^ste eeuw geen optie. In plaats daarvan repareerde en versterkte men al het dagelijks gebruikte textiel door lapjes in indigo geverfde stof over slijtageplekken te borduren. Kleding werd door boro toe te passen niet alleen sterker, maar ook warmer.
Liliane Van der Elst Ik voel me verwant met de kunst van Tania Verhasselt omwille van het experimenteel omspringen met kleur.

Kunstpoort Beiden volgden jullie heel wat workshops, cursussen, opleidingen. Beantwoordden die aan de verwachtingen, waren ze een aanzet tot zelfstudie?
Liliane Van der Elst Ik volgde 8 jaar academie te Antwerpen. Daar primeerde het idee, het concept. De workshops zijn praktischer van aard en leggen de nadruk op techniek. Ze zetten aan tot zelfstudie en zelfontwikkeling, verruimen je horizon waardoor je als kunstenaar je eigen weg kan gaan.
Tania Verhasselt Beide zijn interessant, de academie laat je nadenken over een concept, de workshops bieden belangrijke technieken aan.

Kunstpoort Verliep jullie kunstenaarschap met vallen en opstaan? Ik kan me inbeelden dat bij het glasblazen toch heel wat kan mislopen.
Liliane Van de Elst De eerste 5 jaar waren gekenmerkt door mislukkingen. Soms heb je een off day en loopt alles verkeerd. Vergelijk het met een wielrenner die een dag niet de ‘goede’ benen heeft. Ik hou van uitdagingen, telkens opnieuw beginnen tot het vooropgestelde doel bereikt is. Deze veerkracht ‘resilience’  herken je in mijn werk. Elke misser leidt vaak tot een nieuw begin.
Tania Verhasselt  Kunst creëren is een continue proces. Ik schilderde 20 jaar en wilde wel eens iets anders, mijn eigen opnieuw uitvinden. 15 jaar volg ik nu de weg van textiele kunst. Kleine textiele werken maak ik nog maar 2 jaar. Dit vergt een andere manier van denken.

Kunstpoort Tania, waarom ontwerp je ook toegepaste kunst zoals juwelen, handtassen…?
Tania Verhasselt Het is enorm fijn mij daarop te concentreren. Toegegeven het is commercieel werk. Mijn sjaals, juwelen… zijn stuk voor stuk unieke objecten. Ik maak gebruik van professioneel materiaal. Zo verwerk ik zijde uit Oezbekistan, kleur de zijde met pigmenten uit Japan … Ik noem het draagbare kunst. Verder opent deze toegepaste kunst perspectieven voor groepstentoonstellingen. Het aanbod van textiele kunst is kleiner dan bijvoorbeeld schilderkunst.

Kunstpoort Liliane, ontwerp jij zoals Tania gebruiksvoorwerpen?
Liliane Van de Elst Af en toe waag ik me aan ‘lampen’. Lichtreflecties, speling van het licht en de lichteffecten boeien me.

Kunstpoort Volgens mij krijgt glaskunst en textiele kunst minder aandacht van het grote publiek, kunstverzamelaars, kunstrecensenten… Ervaren jullie dat zo? Zijn jullie creatieve buitenbeentjes?
Tania Verhasselt Inderdaad. Gedurende de jaren 70 was textiele kunst een hype. Tegenwoordig is de interesse minder, de meeste aandacht komt uit Nederland.
Liliane Van de Elst De glaskunst staat nog altijd letterlijk en figuurlijk in het verkeerde daglicht. Er zijn heel wat misvattingen en vooroordelen. Glaskunst beschouwt het publiek als niet hedendaags, oubollig, te kwetsbaar, vatbaar voor beschadiging. Niets is minder waar.

Kunstpoort Denk je dat glaskunst teveel als ambacht wordt beschouwd en niet zozeer als beeldende kunst? Vind je dat erg?
Liliane Van der Elst In zekere zin wel. De glaskunst is van oorsprong een ambacht met een spectaculair kantje, een showelement. Dit entertainment gehalte is de oorzaak dat de kijker glaskunst minder als kunstvorm erkent. Glaskunst ziet eruit als een fluitje van een cent maar is meer dan glas blazen. De vele uren van trial en error, het groeiproces, de denkfase van ontwerp tot uitvoering, daar is het publiek zich niet van bewust.

Kunstpoort Liliane Is het fysiek zwaar werk?
Liliane Van der Elst Enorm zwaar, eenmaal onder de knie heb je letterlijk en figuurlijk een passionele relatie met het hete glas, je wordt elkaars bondgenoot. Vergeet vooral het teamwerk niet. Bij sculpturaal werk is teamwerk een noodzaak. Belangrijk is de goede voorbereiding. Elke handeling wordt stap voor stap op voorhand vastgelegd. Bij het productieproces is er geen tijd om na te denken. Het blijft wel mijn idee, het concept waar ik de leiding over heb. Glaskunst is een technische discipline die je volle concentratie eist en uiterst arbeidsintensief is.

Kunstpoort Voor welke kunstenaar in jullie discipline heb je bewondering? Waarom?
Tania Verhasselt Sheila Hicks
Wikipedia Sheila Hicks is een Amerikaanse kunstenaar. Ze staat bekend om haar innovatieve en experimentele weefsels en sculpturale textielkunst met kenmerkende kleuren, natuurlijke materialen en persoonlijke verhalen. Sinds 1964 woont en werkt ze in Parijs, Frankrijk.
Anna Boghiguian; een Egyptisch-Canadese kunstenares van Armeense origine Er was werk van haar te zien in het S.M.A.K.
Bron site van het S.M.A.K. Het werk van Boghiguian biedt een unieke kijk op het leven en toont haar grote belangstelling voor het heden en het verleden, boeken en poëzie, politiek en economie. Haar beeldtaal is op de eerste plaats figuratief, zeer persoonlijk en komt sterk naar voor bij onderwerpen die haar raken. Deze kunnen zowel met levensvreugde als met woede om het onrecht in de wereld te maken hebben.
Liliane Van der Elst Ik heb heel veel bewondering voor de Zweedse kunstenaar Bertil Vallein. Hij is een grote vernieuwer van de hedendaagse glaskunst, wereldwijd bekend en erkend.

Kunstpoort Bezoeken jullie zelf veel tentoonstellingen? Doe je er inspiratie op?
Tania Verhasselt Regelmatig
Liliane Van der Elst Ook regelmatig maar veel inspiratie doe ik er niet op. Mijn inspiratiebron zijn beelden uit de natuur die ik vind op het internet, via onder andere National Geographic. Ik bekijk die vaak, opnieuw en opnieuw. Eerst is er het idee, dan volgen ontwerpen, tekeningen en soms jaren later is daar dan de uitvoering. Een werk moet kunnen rijpen.

Kunstpoort Liliane Heb je er nooit aan gedacht een andere discipline uit te proberen?
Liliane Van der Elst Ja maar het glas heeft me volledig in zijn greep.

Kunstpoort Tania Werk je intuïtief? Is de materiaal keuze afhankelijk van het onderwerp of onderhevig aan de inspiratie van het moment?
Tania Verhasselt Dagelijks bezoek ik mijn atelier. Snuif de sfeer op. Ik denk op voorhand na, dan pas begint het grote werk. Ik werk organisch, maak geen schetsen. De 2 schilderijen op deze tentoonstelling, acryl plus olieverf op basis van water, zijn speciaal voor dit project geconcipieerd. Er is over nagedacht.

Kunstpoort Werken jullie soms in opdracht en hoe bevalt dit?
Tania Verhasselt In opdracht werken doe ik niet evenmin maak ik een tweede exemplaar van een werk.
Liliane Van der Elst Het project Phoenix kwam op vraag van een glasverzamelaarster. Zij wilde een nieuw werk waarin gebroken stukken van een ander kunstwerk verwerkt zijn. Het was een hele uitdaging, een technisch huzarenstukje en uiteindelijk toch geslaagd. Deze opdracht gaf me een goed gevoel.

Kunstpoort Was de voorbije covid19 periode, de lockdown, voor jullie als kunstenaar een zegen of tegenslag?
Tania Verhasselt Voor mij was het een productieve periode. Ik werd verplicht om na te denken. Zonder afleiding en invloed van buitenaf lukte dat uitstekend.
Liliane Van der Elst Door de kans op besmetting kon ik niet blazen. Teamwork was niet mogelijk. Toch was deze periode een zegen. Elke dag bleef ik in mijn koudatelier met glas werken. Covid19 voedde mijn inspiratie en leidde tot een alternatieve manier van creëren, zonder ‘heet’ glas.

Kunstpoort Wat brengt de toekomst? Tentoonstellingen? Creaties? Calls?
Tania Verhasselt Gedurende de maand oktober stellen we samen tentoon op de Brabant Art Fair te Breda in de prachtige locatie de Grote Kerk. Alle disciplines zijn er vertegenwoordigd. Deelname gebeurt via een selectie. De beurs heeft een belangrijk koperspubliek, dat is mooi meegenomen. https://brabantartfair.nl/kunstenaars/
Ook in kunstgalerij Hondsdamme te Damme stellen we in 2022 samen tentoon. http://www.hondsdamme.be/
Liliane Van der Elst Er volgen in 2021-2022 expo’s in Nederland en België. Ik kreeg een aanvraag vanuit Nederland om Inspiring Seeds Casting tentoon te stellen. Ik doe zeker mee aan calls, zit boordevol ideeën. Het is A NEVER ENDING STORY!

Info tentoonstelling

Rood staat voor passie maar misschien voelt u dat anders.
Huis De Leeuw
Mechelen-Dorp 7
9870 Zulte

12/7/2021 tot en met 7/7/2021
open zaterdag en zondag van 12u tot 17u

Info kunstenaars

Liliane Van der Elst

glaskunstenaar
www.lilianeglaswerk.be
https://www.facebook.com/liliane.vanderelst.3
https://www.instagram.com/glaswerklil/

Tania Verhasselt

mixed media paintings & drawings
mixed media textile
www.taniaverhasselt.be
https://www.facebook.com/tania.verhasselt
https://www.instagram.com/tania.verhasselt/

Tekst Kathleen Ramboer
Fotografie Bip Van de Velde



---

Moya De Feyter en poëzie voor een beter klimaat

De succesvolle virtuele Schrijfdag 2021 Creatief schrijven is een tijdje achter de rug. Het virtueel gesprek met klimaatdichteres Moya De Feyter zindert nog na. Wat is en wat kan een klimaatdichteres doen voor onze ecologische noodtoestand? Moya De Feyter gaf me antwoord op klimaatgerichte vragen. Zij is de initiatiefneemster en frontvrouw van de Klimaatdichters. De Klimaatdichters zijn een groep Vlaamse en Nederlandse woordkunstenaars die via de poëzie ijveren en actievoeren voor een beter klimaat.

Kunstpoort Hoeveel leden telt Klimaatdichters, wie zijn ze, welke leeftijdscategorie is er vertegenwoordigd?
Moya De Feyter We bestaan 1 jaar en tellen voor het ogenblik 192 leden uit Vlaanderen en Nederland, van alle leeftijden.
Kunstpoort Dit kan je lezen op de site https://www.klimaatdichters.org/
Onder de klimaatdichters bevinden zich natuurlyrici, dystopische dichters, milieuactivisten, permacultuurtuiniers, bosdichters, bezorgde grootouders, groene oproerkraaiers, klimaatspijbelaars, zenboeddhisten, biologen, vogelspotters, klimaatliteratuurwetenschappers, plattelandsdichters, natuurvoedingverkopers, ecofeministen, jeugddichters, dichters die voor jongeren dichten, voor een doelpubliek van eender welke leeftijd, …

Kunstpoort Kan men kunst inzetten als middel voor het bereiken van een maatschappelijk doel. Is dit wel de taak van een kunstenaar? Moet kunst maatschappelijk of tijdsgebonden zijn? Zijn kunstenaars verplicht om klimaatkunst te maken?
Moya De Feyter Tijdens mijn studies letterkunde speelde de kunstopvatting L’art pour l’art een hoofdrol. Artistieke en/of esthetische kwaliteiten hadden voorrang. Kunst, de letterkunde in mijn geval, diende niet om een maatschappelijke problematiek aan te kaarten. Kunst met een doel beschouwde de literaire wereld niet als kwaliteitsvol. In feite hebben schrijvers zich altijd uitgelaten over wereldproblemen. Literatuur is telkens een reactie op wat er gebeurt in de werkelijkheid. Het is wel zo dat het een hele tijd not done was. Nu lijkt men aan te moedigen dat een schrijver zich in het debat mengt  en een standpunt inneemt.

Kunstpoort Redden we het klimaat door er kunst over te maken. Waarom geen plastic ruimen, werken in een opvangcentrum voor gestrande zeehonden…?
Moya De Feyter Ik heb een diep respect voor praktische activisten die afval ruimen, bomen planten of voor dierenrechten strijden. Zelf ben ik geen barricadespringer, niet handig of erg ondernemend. Mijn sterkste wapen is de taal, de poëzie. Poëzie is wat ik het best kan inzetten om iets in beweging te brengen. De Klimaatdichters zijn ondernemend en stuurden een brief naar 10 politici! “Wij komen in actie, u ook?” Van klimaatmoeheid naar klimaatmoedigheid!!! … Kortom, wij vragen actie, laat de symboliek maar aan ons. Zelf ben ik één van de coördinatoren van diverse projecten. We koppelen de juiste dichters aan het juiste project. Dat is meteen de reden waarom ik minder tijd heb om te schrijven. Zo komt er gedurende de maand mei een Klimaatdichters podcast serie op Sound Cloud. Een woordkunstenaar leest een thema gedicht voor en gaat in gesprek met een wetenschapper. Een architect, psycholoog, bioloog… staan garant voor een boeiend gesprek. Ook gedichtwandelingen zijn gepland gedurende de maand mei.

Kunstpoort Welk genre of medium is volgens jou het meest geschikt om een complex en weerbarstig verschijnsel als klimaatverandering te verbeelden en waarom? Zijn schilderkunst, beeldende kunst niet toegankelijker dan poëzie?
Moya De Feyter Artistieke disciplines vullen elkaar aan, treden in dialoog. Het klopt dat meer mensen geïnteresseerd zijn in beeldende kunst dan in poëzie. Dit is net onze uitdaging: de klimaatpoëzie naar een groter publiek brengen.

Charlotte Peys maakte ontzettend mooie illustraties voor de dichtbundel Zwemlessen voor later

Een noodkreet voor de aarde,
een ode aan de natuur,
een pleidooi voor omwenteling

foto omslag @ uitgeverij Vrijdag
illustratie cover @ Charlotte Peys

Zo had je ook de literaire multidisciplinaire avond -Liederen voor het leven- een combinatie van poëzie, muziek en illustraties. Het evenement stelde door klimaatverandering bedreigde dieren, planten… in de kijker. Deze aardbewoners krijgen zo een stem. Klimaatdichters lazen hun poëzie voor.  Ondertussen kon je illustraties van Babette Wagenvoort op een scherm bekijken. Zie link https://buff.ly/3mFQ0fo

Kunstpoort Met de opbrengst van de dichtbundel -Zwemlessen voor later- steunen jullie een buitenlands project One World Tree Planting, een project dat zich bezighoudt met het aanplanten van nieuwe bomen en het herstel van bestaande bossen in onder andere Oeganda. Ook hier is er tekort aan natuur, aan bossen, aan bewustwording. De vele wandelaars in de natuur in deze coronatijd hebben geen respect voor de natuur. Mountainbikers terroriseren de bossen, planten en paddenstoelen verdwijnen. De diversiteit vermindert. Proberen jullie in de toekomst iets te betekenen in België, Vlaanderen?
Moya De Feyter Het door ons gesteunde project is in het leven geroepen door een vlaming. Antwerpenaar Herman De Greve is initiatiefnemer van One World Tree Planting. Het ingezamelde geld gaat naar klimaatactivisten in het zuiden. We kozen voor dit project omdat in een land als Oeganda al veel concrete gevolgen van klimaatverandering merkbaar zijn. Bepaalde regio’s geraken zo stilaan onbewoonbaar. De situatie is daar urgenter dan hier. Natuurlijk willen wij in België graag samenwerken met organisaties als Natuurpunt of Bos +, dat sluit elkaar niet uit.

Kunstpoort ‘Zwemlessen voor later’ is een bundel vol klimaatgedichten van jonge honden (Babeth Fonchi, Yousra Benfquih en Jens Meijen) en oude rotten in het vak (Ilja Leonard Pfeijffer, Bart Moeyaert en Vrouwkje Tuinman).
Moya De Feyter over de titel. ‘De titel kan een negatieve connotatie dragen: alles moet eerst onder water lopen voordat er effectief gehandeld wordt. Maar het gaat verder dan dat. Als we praten over een later, dan veronderstellen we dat er een later is en dragen we dus in zekere zin een optimistisch toekomstbeeld uit, want veel mensen hebben dat later al lang opgegeven. Wij willen geloven in een toekomst waarin de wereld ten goede is veranderd, maar daar hebben we wel wat zwemlessen voor nodig.

Kunstpoort Wat mogen we de komende maanden, jaren nog verwachten van de Klimaatdichters?
Moya De Feyter We werken tegenwoordig samen met Poetry International, Rotterdam. Voor hen organiseren we een debat en een poëzieavond. Gedurende mei, juni en juli treden klimaatdichters op tijdens buitenactiviteiten in Brugge en Genk. Er komt een samenwerking met het Gezellehuis rond de eco poëzie van Guido Gezelle. Eind augustus vindt een internationale residentie plaats in Oosterbeek, Nederland. Vertegenwoordigers van de Britse Poets for the Planet, de Duitse Poets for the Future en de Klimaatdichters laten zich in Oosterbeek verleiden tot nieuw werk. Nog meer afleveringen van de Podcast ‘Redden wat je raakt’ zijn voorzien. Avonden rond bedreigde dieren en planten zetten we op touw. En wellicht nog zoveel meer. De klimaatdichtersprojecten waaieren verder uit.

Info over de klimaatdichters

https://www.facebook.com/klimaatdichters
https://www.klimaatdichters.org/

Over Moya De Feyter

Frontvrouw Klimaatdichters
Moya De Feyter (1993) schrijft theaterteksten, proza en poëzie.



dichtbundel Tot iemand eindelijk, 2018
Uitgeverij Vrijdag
Met -Tot iemand eindelijk- was Moya De Feyter genomineerd voor de Poëziedebuutprijs Aan Zee.



dichtbundel Massastrandingen, 2019
Uitgeverij Vrijdag
Moya De Feyter wint de
J.C. Bloem-poëzieprijs 2021 met haar dichtbundel Massastrandingen.
http://moyadefeyter.be/

tekst Kathleen Ramboer
foto’s covers
@uitgeverij Vrijdag
foto Moya De Feyter @ Jeyda Yagiz

---

De wondere wereld van Seba P

Wie het atelier van Seba P wil bezoeken trekt best makkelijke schoenen aan voor een kleine klim.  Twee reeksen zoldertrappen later wacht de beloning:  het merkwaardige ‘fantasy’ atelier van kunstenaar Seba P. Zijn wondere betoverende wereld houd je vast tot je de trappen terug afdaalt ‘down to earth’.

Kunstpoort Eerst de klassieke vraag: hoe is de interesse voor kunst ontstaan? Volgde je een opleiding of ben je een selfmade kunstenaar?
Seba P Als kind was ik een onrustige natuur, altijd bezig, altijd in de weer. Ik hield ervan apparaten te demonteren en terug in elkaar te knutselen. Als kleine jongen haalde ik een radio uiteen en maakte een assemblage met het recupmateriaal. Toen ik op 12jarige leeftijd kunsthumaniora te Brugge startte, was er meteen de klik. Vanaf dag 1 was ik overtuigd KUNST dat wordt mijn leven.

Kunstpoort Je creëert kleurrijke, dynamische, veelal figuratieve maar ook abstracte kunst. Weerspiegelt dit fel palet je persoonlijkheid?
Seba P Inderdaad, in mijn eigen wondere wereld acht ik me gelukkig. Dit atelier is mijn thuis, hier voel ik me vrij en vrolijk. De buitenwereld betekent chaos. De drukte, het verkeer, de mensen in hun totaliteit zijn schrikwekkend, boezemen mij angst in.

Kunstpoort Ben je met meerdere werken simultaan bezig?
Seba P Verschillende projecten ontstaan parallel en staan tegelijkertijd op stapel. De ene dag schilder ik met rode verf. De andere dag lijm ik. Ondertussen soldeer ik aan een assemblage.

Kunstpoort Spreek je het meest een jeugdig publiek aan, krijg je feedback van alle leeftijden.
Seba P Mijn publiek is heel divers, oud en jong appreciëren het.

Kunstpoort Leef je van je kunst? Heb je nog een andere job?
Seba P Ik ben halftijds kunstenaar. Mijn job is seizoensgebonden. Ik werk samen met mijn pa en zus in een zaak van pellet kachels. In de winter is er vanzelfsprekend veel werk. Tijdens de zomermaanden is er meer plaats voor kunst.

Kunstpoort Schilder je met een regelmaat, op vaste uren? Of alleen als je er zin in hebt en geïnspireerd bent?
Seba P Een vast stramien is er niet. Ik hou van chaos. Zo ben ik ook en moet ik zijn om kunst te creëren. De inspiratie komt altijd en overal, zelfs op zondagmiddag aan de koffietafel. Ik lees een krant, zie een woord, een tekst, knip die uit en … ik ben vertrokken op weg naar een nieuw kunstwerk.

Kunstpoort Waar haal je de inspiratie? Muziek? Literatuur? Foto’s? Films? Eigen ervaringen? Ontstaan je werken spontaan?
Seba P Ik heb een spontane intuïtieve manier van werken. Mijn inspiratiebronnen? Dat kan alles en nog wat zijn: eigen foto’s, foto’s uit tijdschriften, film, teksten… Onlangs las ik het woord – continuïteit – in de krant. Wat is dat? Dit bleek de aanleiding voor een nieuw werk.

Kunstpoort Volgens mij hou je ook van humor, de titel- Vrouw met een hoek af- doet me glimlachen. Is humor belangrijk voor je?
Seba P Ik hou van humor, van kunst met een twist, met een hoek af.
Kunstpoort Het atelier van Seba P doet me denken aan de grot van Alibaba met tal van vreemde, grappige objecten van de hand van de kunstenaar.

Kunstpoort Eén van je kunstwerken kreeg de titel ‘Dark Times for Culture’. Heb je dit zelf ondervonden? Kan je gewoon verder werken alsof er geen pandemie aan de gang is?
Seba P Gek genoeg deze periode is voor mij ideaal om te werken in mijn atelier. Plots kreeg ik enorm veel ademruimte: geen onverwachte bezoeken, minder mensen om me heen. Het sociaal contact mis ik niet. Dit wil niet zeggen dat ik geen oog heb voor de miserie die deze pandemie met zich meebrengt. Meestal werk ik parallel aan verschillende projecten, staan er veel kunstwerken op stapel die niet volledig af zijn. Nu was er ineens tijd om die tot een goed einde te brengen, te voltooien. 

Kunstpoort Ben je beïnvloed door andere kunstenaars of wie bewonder je als kunstenaar?
Seba P Ik ben door niemand beïnvloed en ben niet wild van één of andere hedendaagse kunstenaar. Ik apprecieer de hedendaagse kunst maar de klassieke grootmeesters brengen me het meeste bij.

Kunstpoort Galerie MixArt vertegenwoordigt je. Vind je het belangrijk dat een galerie je onder je vleugels neemt? Wat is het voordeel hiervan?
Seba P Hugo Tanghe van MixArt ontdekte mijn werk op instagram. Hij contacteerde me en de rest is historie. Hij verkocht verschillende werken van me en steunt me door dik en dun. Al mijn werk komt in de galerie terecht, in mijn interieur hangt geen eigen werk.

Kunstpoort Mocht je geen succes hebben met je oeuvre zou je nog verder kunst creëren? Heb je nood aan erkenning?
Seba P Ook zonder interesse van de buitenwereld, zou ik kunst produceren. Mijn huidig atelier barst uit zijn voegen, ik ben er uitgegroeid. Binnenkort betrek ik een gigantisch atelier in Brugge met mogelijkheden om groter werk (3meter) te produceren, tentoonstellingen in te richten…

Kunstpoort Ook voor andere kunstenaars?
Seba P Ja dat kan. Mijn vriendin Fauve is keramiste. Voor haar is dat een opportuniteit om tentoon te stellen.

Kunstpoort Misschien kan je daar ooit beeldhouwen?
Seba P Ook dat sluit ik niet uit.

INFO

---

Geen antwoord enkel vragen, het werk van Angéline Catteeuw

Op een grijze zaterdag trof ik Angéline Catteeuw aan in haar atelier. Een warme kunstenares als Angéline Catteeuw verwacht je op zaterdagmorgen niet onmiddellijk middenin een desolaat industriepark. In deze eenzame stilte kan de kunstenares zich volledig op haar organische schilderijen concentreren. Het vele daglicht in het ruime atelier laat haar in de zomermaanden werken tot in de late uurtjes. Hoewel ons interessant ochtend gesprek vlot en aangenaam verliep, vertrouwt ze me toe dat ze geen matineus persoon is.  

Kunstpoort Je schilderijen zijn een uitpuren van figuratieve vormen. Volgde je ooit levend model of hoe kwam je bij het menselijk figuur terecht? 
Angéline Catteeuw Ik studeerde grafische vormgeving aan Sint Lucas. Soms tekenden we naar het menselijk lichaam. Ook tijdens de les aan de academie was er gelegenheid tot modeltekenen. Werken naar de menselijke figuur fascineerde me en liet me nooit meer los. Ik schilder al van toen ik 13 was. Mijn studie grafische vormgeving ontnam mij de goesting. Ook na mijn studies raakte ik enkele jaren geen schilderborstel meer aan. Toch was deze studierichting niet een verkeerde keuze. Het maakt deel uit van mijn opleiding.

Kunstpoort Ik las dat je vroeger heel minutieus schilderde. Wat je nu schildert is vrijwel abstract. Kostte het veel moeite om het precisiewerk los te laten? Moest je jezelf daartoe dwingen of kwam het vanzelf?
Angéline Catteeuw Het realistisch precies schilderen leerde me techniek bij. Eenmaal ik dit onder de knie had, ontbrak me een uitdaging. Ik zocht iets extra: emotie, abstractie… Deze abstrahering kostte me wel bloed, zweet en tranen.

Kunstpoort Was die leerschool nodig om later abstracter te kunnen werken?
Angéline Catteeuw Ongetwijfeld. Veel niet figuratief werk vertrekt vanuit de realiteit. Ik geloof niet in abstracte werken die zomaar uit het ‘niets’ verschijnen. Ieder sterk abstract werk heeft een voedingsbodem anders bestaat het alleen uit ‘trucjes’ dan mist het werk inhoud en geloofwaardigheid. Bij abstrahering sluit de kunstenaar het narratieve uit en houdt de emotie over. Abstracte werken vragen meer van een toeschouwer. De kijker krijgt geen antwoorden enkel vragen.

Kunstpoort Is het moeilijk afstand te nemen van de lichaamsdelen, ze om te werken tot organische vormen?
Angéline Catteeuw Het lukt me nu meer en beter. Ik slaag erin bepaalde stappen van het proces over te slaan. Vroeger tekende ik met houtskool de menselijke figuur op mijn canvas en vormde de modeltekening stap voor stap om tot een organisch geheel. De eerste aanzet is nu vaak abstract. De houtskoollijnen, ook een toevallige vlek laat ik staan als ze bijdragen tot de rijkheid van een beeld.  

Angéline Catteeuw Vroeger kon ik moeilijk met kleur omgaan. Die angst heb ik overwonnen. Nu kies ik resoluut voor meer kleur. Zo wint mijn werk aan expressie. De kleurcombinaties dringen zich op tijdens het schilderen. De tinten rood verwijzen naar een gekwetst en getormenteerd lichaam. Die tinten zijn er gewoon, ik zoek ze niet op.

Kunstpoort Je werk is zowel zacht, intiem als uitdagend en bijwijlen agressief. Schuilen er 2 verschillende persoonlijkheden in je? Zijn dit 2 uitersten van je persoonlijkheid?
Angéline Catteeuw Intimiteit is wat de zachte, tere werken gemeen hebben met de meer agressieve, uitdagende schilderijen. Agressie vloeit voort uit kwetsbaarheid. Gevoeligheid brengt pijn met zich mee. Er zijn 2 kanten aan een medaille.

Kunstpoort Kunstschilder is een eenzaam beroep. Ongetwijfeld word je met jezelf geconfronteerd als je aan het werk bent. Laat dit zijn sporen na in je schilderij?
Angéline Catteuw Schilderen is zoeken naar je eigen waarheid. Zoeken naar dat ene beeld waarin je alles wil vatten. Het is de eeuwige confrontatie met techniek en inhoud van een werk, met wat je kan, wil en het resultaat. Het is hard. Soms zou ik willen kunnen kijken met de frisse ogen van een toeschouwer die geen weet heeft van het denk- en maakproces.
Tijdens het schilderen vertoef ik in een andere wereld, in volle concentratie.

Kunstpoort Is het je bedoeling de universele mens te schetsen, mensen met hun twijfels, angsten, gevoelens?
Angéline Catteeuw Hoe dieper ik graaf, hoe meer universele thema’s naar boven komen. Existentiële eenzaamheid ligt niet aan de oppervlakte maar bij ieder van ons op de bodem van de vijver van de geest.

Kunstpoort Het klinkt filosofisch.
Angéline Catteeuw Ik denk veel na over grote thema’s. Kunst is voor veel kunstenaars het verwerken van een trauma, dat is bij mij niet het geval. Of toch wel? Mijn geboorte, mijn leven heb ik niet gevraagd, dit is mijn trauma. Het leven is geen cadeau, niet vatbaar voor controle. Schilderen helpt me daarmee omgaan.

Kunstpoort Krijg je soms emotionele commentaar op je werk? Raak je het innerlijke van een kijker? Hoe reageer je daarop?
Angéline Catteeuw Vaak krijg ik emotionele reacties. Onlangs kwam een dame over de vloer die heel wat doormaakte. Online reserveerde ze een werk. Bij overhandiging kon ze haar tranen niet bedwingen. Wat er door haar heen ging kan ik onmogelijk verhalen. Het pleziert me dat mijn werk zoveel betekent voor iemand. Kunst brengt troost en is een vorm van vrije communicatie. Zelf voel ik een klik bij het werk kreupelhout van Berlinde De Bruyckere. Waarom? Het groot spectrum van emoties dat een kunstwerk oproept is vaak moeilijk te verklaren.

Angéline Catteeuw Deze expo ‘Trophies’ heeft in de daaropvolgende maanden het een en ander losgemaakt. De expo kwam er op uitnodiging van het stadsbestuur van Moeskroen. Het was een prachtige locatie met mooi diffuus licht, uiterst sfeervol. De tentoonstelling bracht een zekere geloofwaardigheid en sérieux met zich mee. Nu kan ik volop gaan voor een leven als kunstenaar.

Kunstpoort Je creëert nu ook sculpturen. Vanwaar die behoefte? Is het moeilijker of gemakkelijker om je gevoelens, je innerlijke te uiten door middel van sculpturen, van monumentale werken? Zijn je beelden een voortzetting van je schilderijen? Stijl, kleur en thema refereren naar je schilderkunst. Wil je in de toekomst deze 2 disciplines verder samen uitbouwen?
Angéline Catteeuw Mijn eerste beeld ‘The Raven’ was letterlijk gemaakt met resten opgedroogde acrylverf. Dit proces verliep zo naturel dat ik besloot me daar meer in te verdiepen. Mijn sculpturen ontstaan spontaan als een soort verlengstuk van mijn schilderen. Bij het creëren voel ik me vrijer, ongeremd, het maakproces verloopt speelser. Experimenten, nieuwe materialen dringen zich op. Het beeldhouwen verloopt nu parallel naast het schilderen. De uitdaging van het 2D doek ga ik niet uit de weg.

work in progress

Kunstpoort Denk je ooit los te komen van je inspiratiebron het menselijk lichaam en een totaal andere richting uit te gaan?
Angéline Catteeuw Voorlopig niet, mijn fascinatie voor het organische is te groot. Onder die term valt voor mij ook de natuur op zich. Rechte lijnen, wat de mens produceert, boeien me niet. Die staan regelrecht tegenover de dynamische grillige gebogen vormen van de natuur die zoveel rijker zijn.

Kunstpoort Hou je rekening met de meningen van kunstkenners, kunstliefhebbers, kunstrecensenten of volg je gewoonweg je gevoel?
Angéline Catteeuw Ik luister altijd aandachtig, oordeel en beslis wat ik zelf bruikbaar acht, volg mijn eigen intuïtie. Te veel rekening houden met de mening van anderen leidt ongetwijfeld tot middelmatig werk.

Kunstpoort Voel je aan wanneer je schilderij af is? Of neem je soms veel later de symbolische draad opnieuw op om toch nog iets aan het werk toe te voegen?
Angéline Catteeuw Het ‘stoppen’ leer je wel. Meestal voel ik het aan als een werk af of bijna voltooid is. Soms vraagt een schilderij dan nog een lijn of wat kleur. Daarna besluit ik dit schilderij is af. Aan sommige schilderijen werk ik met tussenpauzes met het besef dat ze nog ‘in progress’ zijn.

Kunstpoort Ben je zelf tevreden over je schilderijen en sculpturen, over de creatieve weg die je inslaat?
Angéline Catteeuw Ik heb nu een eigen stijl en beeldtaal. Dat schept vertrouwen. 100% tevreden ben ik bijna nooit. Het ‘yes’ gevoel ervaar ik zo’n 3 maal per jaar.

Kunstpoort Maak je ook tekeningen? Indien ja wat is de zin ervan? Zijn het kunstwerken op zich?
Angéline Catteeuw Ik maak tekeningen en een soort schets-schilderijtjes, een lightversie van wat ik op doek maak. Deze tekeningen staan op zich. Ze fungeren niet als voorbeeld voor de grotere schilderijen maar werken bewust of onbewust mee aan de evolutie in mijn kunst.

Kunstpoort Laat je je inspireren door beroemde voorgangers? Of wie bewonder je als kunstenaars?
Angéline Catteeuw Wat sfeer, kleur en tactiliteit betreft, bewonder ik het werk van Berlinde De Bruyckere. Als je veel kunst kijkt, volgt automatisch de beïnvloeding. Francis Bacon, Berlinde De Bruyckere, Per Kirkeby, Rothko in zijn vroege jaren en Cy Twombly zowel voor schilder- als beeldhouwkunst vind ik boeiend. Inspirerend zijn ook de sculpturen van Ursula Von Rydingsvard en Raphael Buedts.

Kunstpoort Twijfel je vaak aan je zelf? Bijvoorbeeld je bent in je atelier aan het werk, komt de gedachte dan op: ‘Wat ben ik hier in godsnaam aan het doen?’
Angéline Catteeuw Een tijd lang had ik last van het ‘imposter syndroom’, het gevoel dat ik onterecht bewierookt werd. De twijfel is er elke dag, een constant schipperen tussen onzekerheid en overtuiging. Dit stuwt je vooruit en zorgt dat je kritisch blijft tegenover je eigen werk.

Kunstpoort Heb je behoefte aan achtergrondmuziek terwijl je werkt en welk soort muziek verlang je?
Angéline Catteeuw Terwijl ik werk hou ik van stilte en klassieke muziek. Dramatische muziek geeft me een boost, veel diepe emotie, ruimte tot voelen.

Kunstpoort Werk je voor het ogenblik met een volgende tentoonstelling voor ogen, in functie van een expo?
Angéline Catteeuw Ik geloof niet in werken rond een thema voor een expo. Deze zijn pertinent al aanwezig in het werk van een kunstenaar. Toevallig had ik gisteren een gesprek in verband met een expositie in een nieuwe galerieruimte in Sint-Amandsberg. We tippen op begin 2022.

INFO

---

Video call met rebelse punk galerist

MixArt en de kracht van een virtuele galerie

Kunstpoort Hoe lang bestaat de galerie al? Waarom ben je Mixart gestart, wat was de aanleiding?
Hugo Tanghe MixArt heeft haar 15^de verjaardag gevierd. De galerie is in het leven geroepen uit onvrede met de toen, we spreken van de jaren 90, weinig geschikte locaties om tentoon te stellen. Ik ben zelf kunstenaar, wilde tentoonstellen in goede omstandigheden. De verlichting was meestal ontoereikend, een ophangsystemen ontbrak, daarbij waren de ruimtes vaak onbetaalbaar. Ik besloot het heft in eigen handen te nemen en een galerie op te starten. Zo kon ik autonoom werken, mijn zin doen, zelf openingsuren kiezen en nog zo veel meer. Ik ben een ondernemend persoon, ik was 33 jaar en besloot de sprong te wagen om volledig van de kunst te leven. Een fijne goede job zegde ik vaarwel. En kijk het is me gelukt. Stilletjes aan en vele jaren verder kan ik van de kunst leven: galerie en eigen werk. Stilletjes aan haalt de galerie de bovenhand.

Kunstpoort Je bent blijkbaar een creatieve duizendpoot, je bezit een galerie, je bent zelf kunstenaar, medeoprichter van het muziekcentrum Noisegate… Is het soms niet te druk? Geen last van stress?
Hugo Tanghe Helemaal niet. Van de muziekwereld krijg ik trouwens veel steun. Er is een intense samenwerking, een soort kruisbestuiving tussen 2 verschillende werelden met raakvlakken. Soms geven muzikanten hier een concert. Jan Hautekiet was hier nog te gast.
Muzikanten zijn vaak ook goede grafici. MixArt vertegenwoordigt bijvoorbeeld de muzikant Kloot Per W. Kloot Per W, door velen honend genoemd als de muzikant die schildert, heeft heel wat in zijn mars. Hij sloot zich aan bij de beweging van punkrocker Billy Childish, het ‘stuckisme’* en exposeerde in binnen- en buitenland. Op de site van MixArt ontdek je zijn virtuele galerie.
https://www.mixart.be/?q=kloot-w/galerie-kloot-w
* Het stuckisme is een internationale kunstbeweging die de figuratieve kunst bepleit als tegenreactie op de conceptuele kunst. Deze beweging werd in 1999 opgericht door Charles Thomson en Billy Childish. Gestart als groepje van 15 kunstenaars nu wereldwijd verspreid.  Kloot Per W zelf noemt zijn werk graag ‘popart’, felle kleuren en simplistische lijnen. (info Wikipedia)

Kunstpoort Er is tegenwoordig een tendens naar figuratieve kunst. Ook MixArt promoot voornamelijk figuratieve kunst. Wat is de verklaring hiervoor?
Hugo Tanghe Fijn dat je me hierop attent maakt. Daar was ik mij niet van bewust. Het zal wel een gevolg zijn van een persoonlijke voorkeur. Eerlijk gezegd, er is meer interesse voor figuratieve kunst, figuratieve kunst verkoopt vlotter.

Kunstpoort Naast vier expo’s per jaar waar het publiek de werken fysisch kan bekijken, toont je site ook virtuele galeries. Het virtueel portaal bevat een 1200 tal werken van ongeveer 50 kunstenaars. Is dit de toekomst volgens jou? Worden er veel werken via de digitale galeries aangekocht of dienen deze louter als kennismaking met de kunstenaar?
Hugo Tanghe Vroeger organiseerde ik 9 expo’s per jaar. Dit is arbeidsintensief, onmogelijk vol te houden. Nu beperk ik me tot langlopende groepsexpo’s waarvan ik de curator ben. Ik heb een enorme vijver om in te vissen, handig om een tentoonstelling samen te stellen. De galerie is voor mij als een speeltuin: levend, actief, dynamisch. Eenmaal een werk verkocht, wordt het onmiddellijk vervangen door een ander. Wie hier regelmatig binnenwipt zal nooit dezelfde opstelling zien.
De virtuele galeries op mijn site zijn een zegen in dit corona tijdperk. Nu meer dan ooit contacteren kunstliefhebbers me via MixArt portaal. Hebben ze belangstelling voor een specifiek werk dan zorg ik dat het kunstwerk in de galerie aanwezig is. Een werk koop je niet op foto, ervaar je best fysisch om voeling te krijgen met techniek, materie en sfeer.
In deze bizarre periode hebben beeldende kunstenaars het voordeel dat ze ongestoord verder kunnen creëren. Ik geef ze de gelegenheid hun werk online voor te stellen. Resultaat van hun artistieke activiteit kunnen ze persoonlijk uploaden. Trouwens midden april krijgt de site een remake met onder andere een art shop. Filteren op kunstenaar, discipline, prijs en beschikbaarheid ligt in de mogelijkheid.

Kunstpoort Welke eigenschappen moet je hebben om een goede galeriehouder te zijn?
Hugo Tanghe Als galerist moet je vooral aanspreekbaar zijn, toegankelijk. Ik zit niet in een ivoren toren, iedereen is welkom. Mijn galerie heeft een laag drempel gehalte.

Kunstpoort Welke band heb je met je kunstenaars?
Hugo Tanghe Voor mij is de vrijheid van een kunstenaar heilig. Ik geef geen enkel advies over stijl of productie, leg geen beperkingen op. Kunst = Vrijheid. Als galeriehouder moet je je grenzeloos inleven in de wereld van een kunstenaar. Soms is er van dag 1 een klik, groeien vriendschapsbanden. Je moet op één lijn staan wat verkoop betreft, afspraken nakomen. Er is een soort partnerschap. Je geeft de kunstenaar een rode loper, je begeleidt en ondersteunt hem in de hoop dat MixArt geen tussenstap is. Eenmaal een kunstenaar mijn galerie de rug toekeert, dat is zijn recht, is het afscheid voor eeuwig. Het vertrouwen is verloren.

Kunstpoort Hoe kies je een kunstenaar die je wil vertegenwoordigen? Klop je zelf aan bij een kunstenaar of komt die naar jou? Bezoek je zelf veel expo’s om kennis te maken met kunstenaars of zoek je kunstwerken via sociale media?
Hugo Tanghe Door het volgen van kunstroutes scoutte ik kunstenaars. Nu zijn die evenementen geschrapt wegens corona. Gelukkig ontvang ik gemiddeld drie mails per week van kunstenaars die zich voorstellen. Graag promoot ik goede amateurs, semi-professionelen en semi-professionelen, zoals Peetermans Michael,  die de ambitie hebben ooit prof te worden.
https://www.mixart.be/?q=users/peetermans-michael

Leeftijd speelt geen rol, wat hij maakt is belangrijk. De naam MixArt verklaart veel: alle disciplines zijn welkom. Ik hou van eigenzinnige talenten, pure kunstenaars. Rebels is het handelsmerk van de galerie, de spirit. Zo promoot ik Jean-Luc Borgers. Jean Luc Borgers die internationaal toch al faam heeft, komt in België moeilijk van de grond. Hij heeft een zeker panamarenko gehalte. Met de trailer, een productie in samenwerking met cameraman Geert Decancq, wil ik hem een duwtje in de rug geven.
https://www.youtube.com/watch?v=Ohzl-_H1ll0&list=TLGGjz7LO45a4-swNjAzMjAyMQ&t=14s

Kunstpoort Kan je als galeriehouder nog zonder de sociale media zoals Instagram, LinkedIn, Facebook… ?
Hugo Tanghe Je moet een kind van je tijd zijn. De sociale media is een tool waar je best op een goede manier gebruik van maakt. Zo heeft MixArt niet alleen een Facebookpagina maar ook een Facebookgroep die een 7tal jaar geleden in het leven geroepen is.
https://www.facebook.com/tentoonstellingen
https://www.facebook.com/groups/32689715585
Ik schrik niet terug betalend te adverteren op Facebook en Instagram.
Verder heb ik een groot klantenbestand en wie interesse heeft kan zich abonneren op onze nieuwbrief.

Kunstpoort Je propageert toegepaste kunst van eigen werk zoals schoudertassen, muismatten, reproducties… Wat is de bedoeling?
Hugo Tanghe Het zijn collector’s items, beperkte oplages. Hiermee bereik ik een groter publiek, deze seriële oplagen zijn drempelverlagend en betaalbaar. De jaren 1999-2000 startte ik dit project. De productie van toegepaste kunst maakte het comfortabel om te leven van mijn kunst. Op de webshop ART-4-U komt het complete gamma aan bod: schoudertassen, muismatten, boots, reproducties, meubelen, schoudertassen, klokken… alles gebaseerd op eigen schilderijen.https://www.art-4-u.eu/ Style Copy Print met zaakvoerder Caroline Vanneste zorgt voor de digitale print.

Kunstpoort Een bepaald publiek koopt kunst als belegging, vind je dat een goed idee? Vanuit commercieel oogpunt is dit wellicht interessant voor de kunstenaar maar daar put een kunstenaar waarschijnlijk minder voldoening uit.
Hugo Tanghe Kunst mag commercieel benaderd worden, daar is niets mis mee. Een kunstenaar investeert in materiaal. Als koper steun je de kunstenaar plus geef je een gevoel van waardering. Een kunstenaar moet hard werken, return is meer dan normaal. Er is respect nodig voor een kunstenaar, als het nu een beeldend kunstenaar of muzikant is. Zelf heb ik bijvoorbeeld nooit muziek gedownload zonder betalen.

Kunstpoort Ik weet het is moeilijk kiezen in je groot aanbod, welke kunstenaars mogen we op deze blog in het daglicht stellen.
Hugo Tanghe Michael Peetermans, Jean-Luc Borgers en Kloot Per W kwamen al aan bod. Graag vermeld ik nog: de Nederlander Vincent M. Bakker met een eigen stijl, de bronzen beelden van Ba Cali, het expressionistisch kubisme van John Alossery, Wim De Cauter met werken in cortenstaal, de lichtfonteinen van Jack Francken, werk van Seba P…

Kunstpoort Heb je toekomstplannen, initiatieven voor na corona?
Hugo Tanghe De site krijgt een ander jasje. De beeldentuin, nu ondergeschikt aan de galerie, breiden we uit. Mijn droom is na covid, gedurende de maand september, een bevrijdingsfeest te organiseren. Een feest met theater, muziek, beeldende kunst dat het hele medialandschap in rep en roer zet.

Kunstpoort We hopen met hart en ziel dat dit feest van de kunst zal kunnen losbarsten.

INFO

Tekst Kathleen Ramboer
Fotografie Eric Rottée en MixArt

---

Subtiele grijstinten als sfeermakers in het werk van Anaïs Van Goethem

Kunstenares Anaïs Van Goethem werkt in haar leefruimte. Op de drempel van haar appartement word ik meteen getroffen door een zekere soberheid, ook kenmerkend voor haar oeuvre. De zon overspoelt het atelier/appartement met licht, het balkon nodigt uit tot een buiten gesprek, ideaal in dit corona tijdperk.

Kunstpoort Welke kunstopleidingen volgde je?
Anaïs Van Goethem Ik volgde vrije grafiek aan Sint-Lucas – LUCA, School of Arts, te Gent. Later volgde een lerarenopleiding, een cyclus modeltekenen en non-toxische grafiek aan het DKO Gent.

Kunstpoort Heb je de liefde voor de kunst en je kunstgevoel met de paplepel meegekregen?
Anaïs Van Goethem Mijn ouders waren niet artistiek, niet creatief en hadden totaal geen interesse in enige vorm van kunst. Ik was een buitenbeentje. Als kind zocht ik schoonheid. Het esthetische trok mijn aandacht. Mijn vader had een voorliefde voor sport, de sporttak waar ik als kind geboeid en vol verwondering naar keek was kunstschaatsen. Van kleins af tekende ik enorm graag en veel. In een vroege herinnering tekende ik op 9jarige leeftijd een stripverhaal.

Kunstpoort En is dat bewaard gebleven?
Anaïs Van Goethem Neen

Kunstpoort Wat heeft je getriggerd om vrije grafiek te studeren?
Anaïs Van Goethem  Ik heb een omwegje gemaakt langs de functionele grafiek. Volgens mijn ouders bood deze afdeling meer toekomstperspectief, meer werkzekerheid. Op een dag kwam ik in het atelier van de vrije grafiek terecht. De werkruimte en de sfeer die er heerste deden me de stap zetten naar vrije grafiek. Een pluspunt: de traditionele technieken zoals diepdruk, vlakdruk en hoogdruk werden je aangereikt. Ben ik geschikt om in opdracht te werken? Ik denk het niet.

Kunstpoort Je kunstenaar carrière startte je als graficus, etser. Nu ben je vooral gefocust op gewassen inkttekeningen. Van waar deze verandering van techniek?
Anaïs Van Goethem Vrije grafiek is enorm arbeidsintensief, omslachtig. Ik beoefende en beheerste de mezzotint*. Deze techniek vergt een zware fysische inspanning. Etsen kan je ook moeilijk thuis. In de praktijk heb je een gemeenschappelijk atelier nodig. Bij een mezzotint heb je honderden uren werk en het eindresultaat blijft onzeker. Dit staat in schril contrast met wat ik nu doe: na een tijdje werken aan mijn keukentafel, ligt een tastbaar eindproduct voor mijn neus. Lang en heel graag heb ik geëtst, het was tijd voor iets anders.
*mezzotint: Bij de mezzotint wordt eerst de hele koperplaat geruwd met een zogenoemd wiegijzer (berceau), een instrument met een waaiervormige, gekartelde kop die rijen putjes en braam op de koperplaat achterlaat. Op het min of meer ruwe oppervlak hecht de inkt. Om een voorstelling aan te brengen worden sommige delen van de geruwde plaat met een schraapijzer (polijststaal) glad gemaakt. Op die plekken pakt de inkt niet meer evenredig en ontstaan dus bij de afdruk de lichte partijen. Zo is het mogelijk om verschillende grijstonen, ofwel halftonen, te bereiken, vandaar de naam mezzo (half) tint.

Kunstpoort Waar haal je ideeën voor de locaties van je tekeningen? Maak je schetsen of sla je de plaatsen op in je hoofd?
Anaïs Van Goethem Film stills of zelfgemaakte foto’s vormen het vertrekpunt. Vooral licht en sfeer is belangrijk. Ik werk spontaan en heel direct, een tekening vooraf komt er niet aan te pas. Het visuele primeert, niet een idee. De kijker mag mijn gewassen inkttekeningen vrij interpreteren, zelf stel ik geen thema voorop.

Kunstpoort De personages op je werken zijn vaag geschilderd, geen herkenbare gezichten, enkel silhouetten. Wat wil je hier mee suggereren?
Anaïs Van Goethem Ik schilder geen individuele portretten maar de universele mens, de existentiële toestand van de mens.

Kunstpoort Als er iets fout loopt bij het schilderen met inkt is dat moeilijk te corrigeren, vandaar mijn vraag: “Laat je veel aan het toeval over”?
Anaïs Van Goethem Het toeval mag zeker een rol spelen. Ik hou van een wisselwerking tussen sturen, controle hebben en het materiaal zijn ding laten doen. Een vlek kan een meerwaarde betekenen.

Kunstpoort Eén van de problemen van een kunstenaar is wanneer hij 100% geconcentreerd bezig is, kunnen beslissen: ik stop er mee. Het werk is af. Vooral met deze gewassen inkttechniek lijkt me dit het geval. Heb je daar problemen mee of weet je feilloos wanneer er een punt achter te zetten?
Anaïs Van Goethem Daar heb ik geen moeite mee. De tekening laat ik rusten, neem er afstand van en berg ze veilig op in een kast om later opnieuw te bekijken, of ik hang die op. Soms neem ik een foto van mijn werk, bekijk de gewassen inkttekening op het scherm van mijn computer en wonder boven wonder vaak constateer ik dan wat nog beter kan. Achterafcorrecties komen meermaals voor.

Kunstpoort Ben je hoofdzakelijk met de gewassen inkttekeningen bezig of wissel je af met andere technieken?
Anaïs Van Goethem Ik concentreer me tegenwoordig op de gewassen inkttechniek. Wie weet waag ik me ooit aan gouache.

Kunstpoort Als etser werkte je met zwartwit effecten. Nu sluipt een compleet gamma aan grijstinten in je inkttekeningen.  Een zekere ‘tristesse’ hangt over je werk. Heb je nooit behoefte aan uitbundige kleuren? Is dit intuïtief of heb je nagedacht over het niet gebruik van kleur? Denk je ooit je te wagen aan spetterende zomerse kleuren?
Anaïs Van Goethem Ik heb weinig behoefte aan een hevig coloriet. In het verleden schilderde ik wel aquarellen in kleur.

Kunstpoort Je etsen maakte je op klein of middelgroot formaat. Ook je tekeningen zijn niet zo groot. Wat is de reden? Tijdsgebrek, plaatsgebrek of leent je onderwerp en je technieken zich niet voor grote formaten?
Anaïs Van Goethem Grotere formaten vragen een serieuze investering bij het inkaderen. Daar komt nog bij dat ze veel plaats innemen. Kleinere werken bereiken een groter publiek. Niet iedereen kan zijn wanden voorzien van gigantische creaties.

Kunstpoort Meestal putte je voor je etsen, schetsen, tekeningen inspiratie in de natuur. Net nu iedereen terug naar de natuur wil, ben je van koers veranderd en maak je sfeervolle inkttekeningen van verlaten ruimten. Is dit bewust of toevallig?
Anaïs Van Goethem Ik wandel minder vandaar dat de natuur tegenwoordig visueel afwezig is. Thema’s van 30 jaar geleden zoals figuren voor een raam, pik ik vandaag de dag terug op. Dit thema diep ik nu meer uit in een serie. Ik hou ook van zijwegen. Dansende figuren uit de Roaring Twenties swingen tegenwoordig op mijn witte blad. Ik sluit niet uit dat dit side project tot een hoofdweg leidt. Laatst las ik dat deze Roaring Twenties na het coronatijdperk aan een heropleving toe zijn. Op automatische piloot werken moet ten allen tijde vermeden worden. Een kunstenaar is verplicht zijn eigen uit te dagen,

Kunstpoort Een kunstenaar registreert vaak onbewust zijn eigen tijd. Heeft dit coronatijdperk rechtstreeks invloed op je kunst, op de inhoud, sfeer, techniek of productie?
Anaïs Van Goethem Deze corona periode heeft wel degelijk invloed op mijn werk. Night en Inside zijn thema’s waar ik voor de pandemie al mee bezig was. Deze sluiten nu wonderwel aan bij deze bizarre tijd. De kijker ervaart nu nog sterker een gevoel van eenzaamheid en verlatenheid bij mijn series Night en Inside. Mijn werk Night XVII, een omhelzing spreekt boekdelen.

Kunstpoort Maak je dwangmatig kunst? Of moet je jezelf opladen om aan een werk te beginnen?
Anaïs Van Goethem De drang om kunst te creëren heb ik altijd. Kunst scheppen in mijn cocon geeft me een gevoel van vrijheid. Het is een constante in mijn leven, het enig dat ik kan doen zonder te moeten rekening houden met iemand anders of bepaalde factoren. Deze cocon brengt rust en geeft zin aan mijn leven.

Kunstpoort Word je visueel beïnvloed door een kunstenaar? Voor wie heb je bewondering?
Anaïs Van Goethem Heel wat kunstenaars dragen mijn bewondering weg: Jean-Baptiste Corot, Pierre Bonnard, Giorgio Morandi, de Vlaamse primitieven, het ingetogen werk van Vilhelm Hammarskjöld. Op instagram volg ik enkel opmerkelijke illustratoren: 
https://www.instagram.com/carolinewalkerartist/
https://www.instagram.com/joannaconcejo/
https://www.instagram.com/alice.wellinger/https://www.instagram.com/isa.sauv.peinture/

Kunstpoort Zelf ben je iemand die belang hecht aan een perfecte technische uitvoering. Dat straalt je werk toch uit. Je etsen getuigen van vakmanschap. Het actuele kunstgebeuren is vaak toegespitst op inhoud, het vakmanschap komt op de tweede plaats. Wat is je mening hierover?
Anaïs Van Goethem Ook onder de conceptuele kunstenaars tref je meesterschap. Zolang de conceptuele kunst, esthetisch, technisch knap of met zorg gemaakt is, heb ik er niets op tegen. Zo is het werk van de Iraanse activiste Neshat Shirin, fotograaf, film- en videokunstenares, niet alleen inhoudelijk sterk maar ook heel verfijnd.

Kunstpoort Je maakt tijdloos werk. Vind je dat zelf ook? Het werk dat je nu maakt zou je dat ook tien jaar geleden kunnen gemaakt hebben? Of had je je grafische periode nodig om tot dit te komen?
Anaïs Van Goethem Ik volg geen enkele trends, ik geniet van mijn vrijheid. Nu is er een tendens naar figuratieve kunst waar mijn werk bij aansluit.
Wat voorafging speelt zeker mee. Zo maakte ik voor mijn mezzotint landschappen voorstudies in inkt. Gewassen inkttekeningen blijven een constante in mijn werk.

Kunstpoort Je hebt blijkbaar geen tentoonstelling nodig om in stilte verder te werken. Je bent niet aan een galerie verbonden, zo kan je de kunst maken die je wil. Mis je soms de respons niet van de toeschouwer of kunstliefhebber? Wil je niet vaker tentoonstellen?
Anaïs Van Goethem Bij tentoonstellen heb ik een dubbel gevoel. Nu kijk ik ongedwongen en onbevooroordeeld naar mijn eigen werk. Feedback beïnvloedt je werk. Dat kan zowel positief als negatief zijn.

Kunstpoort Tot slot. Heb je tentoonstellingsperspectieven? Toekomstplannen?
Anaïs Van Goethem Een groepsexpo zou ik wel zien zitten. Misschien organiseer ik na het corona tijdperk een atelierbezoek voor vrienden, collega’s, kennissen…

Kunstpoort Hou ons zeker op de hoogte. Je sfeervolle kunst roept heel wat gevoelens bij ons op vooral in deze corona tijd.

INFO

https://www.facebook.com/madebyanais
https://www.instagram.com/made.by.anais/
https://beeld.be/kunstenaars/anais-van-goethem-0
https://www.saatchiart.com/madebyanais

Tekst Kathleen Ramboer
Fotografie Kathleen Ramboer en
Anaïs Van Goethem

---

ALONE TOGETHER

ALONE TOGETHER, is dé geschikte naam voor een expo van drie aparte kunstenaars met een eigen specifieke beeldtaal. Naar aanleiding van hun tentoonstelling had ik een fijn, spontaan gesprek in hun atelier De Drukkerij te Sint-Amandsberg Gent.
Een beknopte voorstelling
Pia Cabuy houdt zowel van kleur als zwart/wit, van onverwachte, ongewone materialen; zilver-karton, glitterverf… Haar werk is feeëriek figuratief en verhaalt de wereld van het kind dat verbaasd aan de zijlijn staat te observeren naar de vaak ingewikkelde wereld van de volwassenen.

Pia Cabuy

Koen De Roeck werkt abstract en is niet bang om te experimenteren met onder meer betonplex, epoxy, tape… De kleuren spatten van het doek.

Koen De Roeck en Isa Dee

Isa Dee vertrekt vanuit het menselijk lichaam. Haar schilderijen vallen op door een organische vormentaal en gedempte kleur. Ze is vooral een zoeker.
Het sterk persoonlijk drietal heeft aandacht voor techniek, materialen, liefde voor de tekenkunst en een rebels tegendraads kantje gemeen.
Tijdens het gesprek valt me ook op welke hechte band ze hebben. Is er iets mooier dan kunst die verbindt. Together en toch Alone.

Kunstpoort Jullie stellen met zijn drieën weldra tentoon. Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
Pia We leerden elkaar kennen op de academie en zijn daar vrienden geworden. Er is een match in ons creatief parcours qua  persoonlijkheid, drive en passie.

Kunstpoort Hadden jullie dezelfde leerkrachten? Kan je dat merken? Een goede leerkracht kan positief zijn voor een evolutie. Naar welke leerkracht kijk je op of geen enkele?
Isabel, Koen, Pia Ons drietal kreeg les van Chris Van Beveren, hij bracht ons veel bij.
Isabel Aan de academie kan ik naar model tekenen, een inspiratiebron voor mijn schilderkunst. Ik hou van de creatieve sfeer in een academie, de academie als eye-opener.
Koen Aan de academie stuwen ze cursisten vaak in een zelfde richting. Maar wij zijn goestingdoeners, tegendraads en voelen ons daarom ook zo verbonden. De band met de cursisten heb ik nodig, de mogelijkheid tot reflectie, het ontdekken van interessante invalshoeken.
Pia Ik wil graag een nieuwe weg op. Ik volgde de richting sculpturale keramiek, schilderkunst en  cross over schilderkunst/tekenen.  Nu opteer ik voor mixed media. Wellicht evolueer ik  naar 3D. 

Kunstpoort Jullie werk volg ik al een tijdje via instagram. Ik ontdek ondanks verschillende stijlen en technieken toch enige verwantschap. Alone together zou ik zeggen. Tekenen maakt een belangrijk deel uit van jullie oeuvre. Sommige werken zijn als geschilderde tekeningen. Hebben jullie het tekenen nodig om te kunnen schilderen? Zijn het 2 losstaande disciplines of beïnvloedt het ene het andere? Zou je zonder tekenen kunnen?
Isabel Schetsen is cruciaal voor mij en bepaalt mijn manier van kijken. Ik vertrek vanuit het menselijk lichaam om tot organische vormen te komen die ik op het doek vast leg. Voor het eerst ga ik ook mijn tekeningen exposeren. (kunstpoort: pakken schetsboeken sieren de werktafel)
Koen Voor mij is de grens tussen schilderkust en tekenkunst miniem.
Pia Tekenen is een vertrekpunt én hoofdzaak  geworden. Ik vul mijn tekeningen aan met verf, oliepastel, houtskool enz. Alles waar het werk om vraagt.

atelier De Drukkerij

Kunstpoort Het kleurgebruik bij Isabel is meer ingetogen, bij Pia en Koen is dit vaak uitbundiger. Bij Pia duiken er nu ook zwart/wit tekeningen op. Hoe verklaren jullie het al of niet veel kleur in jullie oeuvre?
Isabel Omdat ik snel teken is er een schaarsheid aan kleur in mijn schetsen. Ze getuigen van een zekere spontaniteit. Bij het schilderen werk ik bewuster. De kleuren zijn doordacht, ik laat niets aan het toeval over. Door de kleuren te beperken probeer ik mijn werk sterker te maken. Er gaat een ganse zoektocht aan vooraf, talrijke foto’s en schetsen helpen me hierbij.
Pia Mijn werken hebben een beladen thematiek. Er is een discrepantie tussen thema en kleur. Dat is bewust. De gevoeligheid van mijn onderwerp wordt zo afgezwakt, minder dramatisch. Mijn zwart/wit tekeningen zijn ‘1 minuut tekeningen’ aan de keukentafel.  Het zijn uiterst spontane gedachtenlijnen die ik later al dan niet in detail finaliseer.
Koen Mijn kleurgebruik is intuïtief, op gevoel. Ik werk met muziek, punk, heavy metal, vergeet de wereld om me heen en schilder… Voor mij geen less is more.
Isabel, Koen, Pia Schilderen is in je ziel laten kijken.

werk van Isa Dee

werk van Pia Cabuy

Koen De Roeck

Kunstpoort Worden bij de opstelling de werken gemixt? Bij hedendaagse curatoren gebeurt dit veelvuldig.
Isabel Onze werken matchen niet. Ik wil dat de toeschouwer naar mijn werk kan kijken los van de andere.
Isabel, Pia Mixen zou de fragiliteit van ons werk ondergraven.
Onze tekeningen mogen wel tussen onze eigen canvassen hangen. Dat vormt geen enkel probleem.
Koen Een confrontatie zou ik wel boeiend vinden.

Kunstpoort Moet het publiek het geheel zien of mag één werk uitgelicht worden?
Isabel Je kan een werk op zich bekijken maar het hele traject en de rode draad die doorheen mijn werken loopt is wel belangrijk. Ik stel mezelf steeds opnieuw in vraag en probeer mijn grenzen te verleggen. Een werk wordt interessanter door de evolutie en het geheel te zien.
Koen Mijn schilderijen kan je stuk voor stuk apart bekijken.
Pia Ik heb een heel parcours afgelegd. Het is essentieel met een totale bagage mijn werken te bekijken.

Kunstpoort Vinden jullie dat een kunstwerk ‘mooi’ moet zijn, goed geschilderd, technisch prima. Zit de schoonheid in de techniek, in de mogelijkheid tot een aangename observatie of zit de schoonheid in het engagement van een kunstenaar. Primeert de inhoud of het behagen?
Isabel Techniek is een middel om de boodschap over te brengen. Voor mij is die van belang. Ik werk graag met liquide verf op een absorberende ondergrond. Zo bekom ik kleur met gevoelswaarde. Ik wil niet pleasen of behagen, emotie is primair.
Koen Ik heb niet graag dat de kijker spreekt van een schoon werk. Hou het maar bij boeiend, krachtig.
Pia Wat is mooi? Een vlek op een vod is ook mooi. Het totale plaatje moet kloppen, inhoud is belangrijk.  Mijn werk is narratief in een persoonlijke stijl. Verder laat ik veel over aan de verbeelding van de toeschouwer. Een kunstenaar hoeft niet alles uit te leggen.

Pia Cabuy

Kunstpoort Isabel, Koen en Pia, jullie zijn volgens mijn bescheiden mening een eigen stijl aan het ontwikkelen. Denk je, nu ga ik verder deze richting uit? Of gebeurt die beeldontwikkeling spontaan? Bij Isabel bijvoorbeeld zie ik dat figuratief werk ontwikkelt naar abstractie, is dit bewust?
Koen Ik creëer niet gestuurd. Een evolutie biedt zich aan.
Isabel Ik zoek een balans en spanning tussen het abstracte en organische.
Pia Ik heb mijn beeldtaal en stijl ontwikkeld, toch blijft  elke richting open voor ontdekking. Een evolutie groeit en mag je geen geweld aan doen. Dat valt op, je werk wordt dan krampachtig.  

werk van Pia Cabuy

Kunstpoort Van Pia weet ik dat ze enorm productief is. Isabel en Koen jullie zijn ongetwijfeld ook heel veel met jullie kunst bezig. Vind je dat ‘kunst maken’ zwoegen is of fun? Hebben jullie ambitie? Moet je ambitie hebben om geode kunst te kunnen maken?
Isabel Mijn kunstenaarsleven zie ik los van mijn beroepsleven vandaar mijn kunstenaarsnaam Isa Dee. En ja het is zwoegen.
Koen Het is een tegengewicht voor een ander leven. Beschouw het schilderen als een soort therapie, zonder kan ik niet.
Pia Voor mij is kunst maken een noodzaak. Het gaat over een ‘kik’ die ik krijg als ik  een werk af heb. Een soort adrenaline die dan stroomt, een bewijs van mijn bestaan:  er letterlijk ‘mogen zijn’.
Isabel, Koen, Pia Het is een gezonde verslaving.

Kunstpoort Denken jullie ook aan een solo expo of is de tijd er nog niet rijp voor?
Iasbel Solo? Dat zou ik top vinden.
Pia Ik niet, ik durf het niet alleen. Met een aantal kunstenaars samen exposeren is fijn, het werk wordt verdeeld en de opkomst kan een ‘publieks-kruisbestuiving’ betekenen.  

Kunstpoort Koen en Isabel jullie atelier is in hetzelfde gebouw, waarschijnlijk zien jullie elkaars werk geboren worden. Of niet? Is er een wederzijdse beïnvloeding, geven jullie drie raad aan elkaar? Of bewust niet?
Isabel, Koen We beïnvloeden elkaar zeker niet, houden ook geen rekening met de mening van een ander.
Koen Iedereen werkt in zijn eigen cocon, alone. We zijn goestingsdoeners. Toch werken we together, stellen we samen tentoon. Dat verloopt super vlot zonder spanningen. Wij drieën kennen elkaars diepste ik en respecteren de andere.  Zie ons als partners in crime.

Isa Dee

INFO

ALONE TOGETHER
een expo met werk van ISADEE (Isabel De Rijcke), Koen De Roeck en Pia Cabuy

Huis De Leeuw
Machelen dorp 2 (nabij het Raveel museum)
9870 Zulte

Vernissage vrijdag 9 oktober 2020 van 19u tot 23u
zaterdag/zondag 10-11 oktober
17-18 oktober
24-25 oktober
telkens van 14u tot 18u

https://www.isadee.net/
https://www.instagram.com/isadee_paintings/

https://www.instagram.com/deroeckkoen/

http://piacabuypaintings.weebly.com/
https://www.instagram.com/piacabuy/

tekst Kathleen Ramboer
fotografie Bip Van de Velde en archief Pia Cabuy

---

Pia Cabuy observeert
verwonderd aan de zijlijn
Groepsexpo Oooh bij Stichting Ijsberg

Via een open call zochten Kunstwerkt, Netwerk Aalst, Stichting Ijsberg (Damme) en Z33 (Hasselt) naar de verwondering van beeldende kunstenaars. Bijna 1000 kunstenaars stuurden hiervoor werk in. Na een uitgebreide online jurering weerhielden de curatoren 110 kunstenaars voor de groepsexpo Oooh. Pia Cabuy is er één van. Zij is geselecteerd door curator Jan Moeyaert van Stichting Ijsberg. Stichting Ijsberg brengt het eerste luik van Oooh. Andere tentoonstellingen volgen in Z33 en Netwerk Aalst.

Stichting Ijsberg is gelokaliseerd in Damme, in een sfeervol oud schoolgebouw, ideaal voor een ontmoeting met verstilde kunst. Het werk van
Pia Cabuy  -Aan de zijlijn- 
hangt bescheiden in een hoek tussen andere werken in mixed media. Dit maakt de expo zo meesterlijk: elke kunstenaar utiliseert persoonlijke technieken, specifieke vaak onverwachte materialen om onze blik op te eisen voor een wondere wereld rondom ons. Voeg daarbij de doordachte opstelling van curator Jan Moeyaert en je krijgt een boeiende expo die vele oooh’s waard is.

Pia Cabuy gaf ons wat uitleg over haar deelname

KUNSTPOORT Was je zelf verwonderd dat je Oooh gehaald hebt? Wat betekent dit voor je?
Pia Cabuy Ik was blij verrast, mijn werk werd gepikt uit bijna 1000 inzendingen om te participeren aan de expo Oooh. Ik ben opgetogen over deze prachtige locatie en het vakmanschap van curator Jan Moeyaert, bekend van het Kunstenfestival Watou. Met de curator had ik een fijn en opbouwend gesprek dat me aanzette tot reflecteren.

KUNSTPOORT De wereld van het kind is een issue dat vaak terugkomt in je oeuvre.
Waarom verwondert deze wereld van het kind je? Wat ligt er aan de oorsprong: een gebeurtenis, persoon, boek, gedicht, kunstwerk….?
Pia Cabuy Het onderwerp is hier niet de wereld van het kind maar het kind dat aan de zijlijn verbaasd de leefwereld van de volwassenen observeert. Einzelgänger boeien me. Het thema is universeel. Ik put uit persoonlijke ervaringen. Ook als volwassene sta ik graag en veel aan de zijlijn mijn omgeving gade te slaan.

KUNSTPOORT Dit werk maakt deel uit van een reeks. Als je het complete plaatje niet kent, is dit beeld voor vele interpretaties vatbaar. Vind je dat erg of net andersom? Had je liever meerdere werken gepresenteerd?
Pia Cabuy Ik had wel graag meerdere werken van deze reeks gepresenteerd. Toch kan het publiek aan dit ene werk een eigen invulling of aanvulling geven. Dat maakt het boeiend. Sommige zien een schattig monstertje, een kinderlijke tekening, anderen koppelen meer dramatiek aan het beeld.

KUNSTPOORT Kan je wat vertellen over dit werk? Inhoudelijk?
Pia Cabuy De verwondering tussen 2 figuren staat centraal. Deze tekening handelt over de interactie tussen een verwijtend individu en een verbaasd, angstig figuur.  We hebben hier te maken met machtsverhoudingen en frustraties.

KUNSTPOORT Dit universeel beeld blijkt visionair en doet me door het stekelig patroon aan covid-19 denken.
Pia Cabuy Het werk dateert van pre-Coronatijd. Veel van mijn  werken vertonen stekels, vaak ook witte stipjes waardoor de kijker vandaag de dag ongetwijfeld denkt aan virussen. Toeval of niet, het thema “afstand houden” gebruik ik al jaren in mijn creatief werk. Veel van mijn tekeningen en schilderijen matchen nu onbewust met de tijdsgeest.

KUNSTPOORT Kiezen is verliezen, zegt de volksmond. Waarom koos je precies dit beeld tussen vele andere? Was het een moeilijke keuze of dacht je onmiddellijk, dit stuur ik door, dat is het?
Pia Cabuy Zonder twijfel koos ik onmiddellijk voor dit werk. Het is een sleutelwerk in een beeldverhaal dat nog aan het groeien is.

KUNSTPOORT Je houdt van verschillende technieken, diverse materialen, ondergronden. Welke techniek is hier van toepassing?
Pia Cabuy De tekening is gemaakt met stift, houtskool en oliepastel op karton met een zilverlaag. Dat karton heb ik toevallig ontdekt op de academie. Ik hou van experimenteren met en mixen van allerlei materialen. Een constante is papier: diverse soorten en formaten. In tegenstelling tot uiteenlopende en velerlei werkwijzen, blijft mijn thema cirkelen rond  het -in een hoek duwen- van zwakkere figuren door gefrustreerde individuen. Geen romantisch thema, dat besef ik, maar nogmaals, het is een universeel en frequent voorkomend gegeven. Dit blijf ik aankaarten op mijn creatief pad.

KUNSTPOORT Heb je toekomstplannen? Tentoonstellingen in het vooruitzicht?
Pia Cabuy Werk van mij is te zien tijdens -de Kunstzomer 2020 Leiestreek- in Nazareth, van 23 augustus tot en met 6 september 2020.
info https://www.toerisme-leiestreek.be/nl/kunstzomer
Gedurende de maand oktober is er de expo –Together Alone- te Zulte samen met twee collega kunstenaars Koen De Roeck en Isadee-Isabel De Rijcke.

Info Pia Cabuy

http://piacabuypaintings.weebly.com
www.instagram.com/piacabuy

INFO Oooh

www.oooh.be
https://www.facebook.com/events/1194558850897276/?event_time_id=1196877350665426

Stichting IJsberg – curator Jan Moeyaert

https://www.stichtingijsberg.be/
Burgstraat 5
8978 Damme
10 juli – 20 september 2020

Z33 in Hasselt – curator Annelies Thoelen

Huis voor Actuele Kunst, Design & Architectuur
https://www.z33.be/
Bonnefantenstraat 1
3500 Hasselt
29 augustus – 8 november 2020

Netwerk Aalst
curator Charlotte Geeraert en Pieternel Vermoortel

https://netwerkaalst.be/nl
Houtkaai 15
9300 Aalst
3 oktober – 6 december 2020

Kunstwerkt

https://www.kunstwerkt.be/

tekst Kathleen Ramboer
fotografie Eric Rottée

 

---

Een gesprek met Jan Moeyaert

curator groepsexpo Oooh bij Stichting Ijsberg

Via een open call zochten Kunstwerkt, Netwerk Aalst, Stichting Ijsberg (Damme) en Z33 (Hasselt) naar de verwondering van beeldende kunstenaars. Bij Stichting Ijsberg zie je een eerste luik van de expo. Andere tentoonstellingen volgen in Z33 en Netwerk Aalst.

Het werk van 66 kunstenaars bij Stichting Ijsberg ontlokte KUNSTPOORT vele Ooh’s. Stichting Ijsberg gelokaliseerd in een sfeervol oud schoolgebouw, blijkt het ideale decor voor een ontmoeting met verstilde, wondere kunst. De keuze van de werken en de opstelling laten vermoeden dat iemand met veel ervaring aan het werk was. Jan Moeyaert, kreeg dit huzarenstukje voor elkaar. Hoe ging hij te werk? Jan Moeyaert beantwoordde onze vragen.

KUNSTPOORT  Met drie curatoren een selectie uitvoeren is zeker geen evidentie. Ongetwijfeld had ieder van jullie een eigen invalshoek. Wat was die van jou? Deed het geval zich voor dat een collega een optie had op eenzelfde werk? Hoe los je dat op?
Jan Moeyaert Digitaal selecteren houdt verrassingen in. Persoonlijk hou ik meer van de klassieke manier. Het reëel contact met de kunstenaar en het ervaren van de patine van een kunstwerk is niet te vergelijken met een online waarneming. In een 1^ste ronde gaven de drie curatoren de werken een quotering van 5 tot 1. De 2 en 1 quoteringen vielen weg. De 2^de ronde was beslissend voor mijn einddoel: het publiek in een bad van verwondering onderdompelen. Mijn invalshoek: verbinding, vertraging leverde een selectie van 66 werken op. We hadden een gezamenlijke keuze van 3 tot 4 werken. Uiteindelijk vormde enkel één werk -U bevindt zich hier- van Jac. Splinter een probleem. Gelukkig wilde de kunstenaar speciaal voor de expo bij Stichting Ijsberg 1 losstaand werk aan zijn reeks van 5 toevoegen.

KUNSTPOORT Koos je werk in functie van de ruimte? Had je op voorhand een idee over de presentatie of opstelling? Of kwam dat pas later, na de keuzes?
Jan Moeyaert Met de ruimte hield ik bij de keuze aanvankelijk geen rekening. Ik selecteer vanuit een buikgevoel, wat mij aanspreekt. Aan de opbouw zelf werkte ik in mijn eentje 1 week. Er kwam wat schuif- en puzzelwerk aan te pas. Dat doe ik ontzettend graag. Het is een soort finale, een mooi moment.

KUNSTPOORT Het thema is verwondering, een breed thema. Is niet iedereen, kunstenaar of niet, constant verwonderd over van alles en nog wat? De inzendingen waren ongetwijfeld divers. Hoe maak je daar een geheel van?
Jan Moeyaert Iedere kunstenaar brengt een eigen verhaal. Daarom maakten we een muur met de quotes van de kunstenaars. Elke kunstenaar is een deel van het geheel. Oooh brengt al die verhalen samen. Oooh verrast het publiek door deze verbinding en opstelling meter per meter.

KUNSTPOORT Had de kunstenaar inspraak in de presentatie of stelden kunstenaars hun eisen?
Jan Moeyaert Wat de enscenering betreft ben ik nogal eigenzinnig. De kunstenaar krijgt geen inspraak. Ik heb 25 jaar ervaring, een zekere feeling ontwikkeld en ben overtuigd van mijn kunnen. Als een kunstenaar zich echt negatief opstelt tegenover de presentatie doe ik niets tegen zijn wil in.

KUNSTPOORT Heb je kunstenaars ontdekt waar je eventueel in de toekomst wil mee samenwerken? Komt er een feedback moment?
Jan Moeyaert Het is mogelijk dat ik met sommige kunstenaars verder werk. Ik gebruik liever het woord gesprek dan feedback. Graag wil ik met een gesprek bepaalde ‘mankementen’ aanduiden. Soms komt een amateurkunstenaar (een beladen en weinig flatteuze benaming) te weinig overtuigend of professioneel over. Het totale plaatje moet kloppen. De presentatie, fotografie van de werken, publicaties zijn van cruciaal belang. Een kunstenaar moet daarin ambitieus zijn.

KUNSTPOORT
Was je verwonderd over bepaalde deelnames?
Jan Moeyaert Niet echt.
Sommige kunstenaars onderschatten zich, bij andere is het andersom. Bepaalde werken hadden wel potentieel maar waren nog niet rijp genoeg. Ik heb vooral heel veel respect voor alle kunstenaars.

KUNSTPOORT Kan je ons wat meer vertellen over Stichting Ijsberg? Welk publiek wil je bereiken? Welke kunstenaars in het daglicht stellen? Welke activiteiten breng je?
Jan Moeyaert Ijsberg is een vzw ontstaan in 2007. In het verleden organiseerden we onder meer het Kunstenfestival WATOU. Watou startte met een 6000 tal bezoekers en bereikte de laatste jaren een saturatie met een 25000 tot 30000 kijkers. Nu willen we tijd nemen voor vertraging, verdieping. Mijn interesse gaat vooral uit naar sculpturen en installaties maar de aandacht voor schilderkunst gaat in stijgende lijn. Een sculptuur is soms overweldigend, een schilderij straalt vaak meer intimiteit uit. Die brengen me rust. Met Oooh! proberen we een nieuw publiek aan te boren.

Gelezen op de site https://www.stichtingijsberg.be/
Stichting IJsberg is een werkplaats en een presentatieplatform, die boeiende en verfrissende activiteiten met taal en beeld als rode draad organiseert. Door boeken en beeldenmakers zijn wij gepassioneerd. Wij leggen de nadruk op discipline-overschrijdende beleving, en willen waar en hoe dan ook altijd verhalen vertellen. Dat doen we door het organiseren van exclusieve programma’s rond schrijvers, dichters en beeldende kunstenaars.

Oooh toont werk van

Philippe Badert, Ria Baetens, Dóra Benyó, Iwert Bernakiewicz, Andronikos Boulougouris, Tine Brandon, Pia Cabuy, Peter Chinitor – Zazourian, Ellen Claes, Het Salami Collectief, Sylvie Crutelle, Wim De Bie, Anneleen De Causmaecker, Jente De Graef, Xavier De Graeve, Jo De Kepper, Karen De Ketelaere, Amelie De Keyser, Maarten De Naeyer, Sarah De Schepper, Katoo De Vuyst , Matthias De Wolf, Babette Degraeve, Ria Delaere, Jan Deleersnijder, Judith Duchene, Pieter Duyck, Hein Eberson, Michiel Eeckhaut, Carla Emmink, Exter, Sepideh Farvardin, Helen Anna Flanagan, Milan Gillard, Judith Herman, Lien Impens, Kinga Jaczewska, Alexia Janssens, Bela Juttner, Naomi Kerkhove, Simen K. Lambrecht, Marleen Lamote, Rian Lemaire Smulders, Trui Lemaitre & Luc Vandromme, Patrick Lemineur, Eva Lynen, Kristof Malfait, Johanna Martens, Sofie Martens, Joachim Michem, Jo Michiels, Lut Michiels, Linda Molleman, Christine Morren, Dennis Muñoz Espadiña, Eva Nauwelaerts, Jonas Nelissen, Lily Neys, Annick Nölle, Karen Oger, sabine oosterlynck, Birgit Pardun, Ineke  Paulissen , Maryna Polishchuk, Nelleke Ponsteen, Charel Pycke, Filip Roels, Lobke Rondelez, Edith Ronse, Koosje Schmeddes, Filip Schrooyen, Paulius Sliaupa, Guy Smet, Ine Smet, Karolien Soete, Rina Sourbron, Jac. Splinter, Gurt Swanenberg, Mark Swysen, Irja Syvertsen, Eline ’t Sant, Tim Trenson, Frederik Vaes, Isabelle Van Brussel, Karolien Van de Put, Lien Van de Velde, Bart Van Der Schueren, Oscar Van Geertruyden, Nancy Van Hove, Olivia Van Impe, Adriaan Van Leuven, Luc Van Wanzeele, Janine Vandebosch, Ann Vandenbergh, Eddy Vandereyken, Lukas Vanderstichele, Anne Verbeure, Marie Verdurmen, Inge Vermeiren, Ilse Verschaeve, Chris Vostes, Christel Weyts, Thomas Willemen, Katrien Windey, Sabina  Wörner, Indra Wouters

INFO Oooh

www.oooh.be
https://www.facebook.com/events/1194558850897276/?event_time_id=1196877350665426

Stichting IJsberg – curator Jan Moeyaert

https://www.stichtingijsberg.be/
Burgstraat 5
8978 Damme
10 juli – 20 september 2020

Z33 in Hasselt – curator Annelies Thoelen

Huis voor Actuele Kunst, Design & Architectuur
https://www.z33.be/
Bonnefantenstraat 1
3500 Hasselt
29 augustus – 8 november 2020

Netwerk Aalst
curator Charlotte Geeraert en Pieternel Vermoortel

https://netwerkaalst.be/nl
Houtkaai 15
9300 Aalst
3 oktober – 6 december 2020

Kunstwerkt

https://www.kunstwerkt.be/

tekst Kathleen Ramboer
fotografie Eric Rottée en Kathleen Ramboer
foto – U bevindt zich hier- van Jac. Splinter – BEELD I Kunstwerkt

---

Beeldhouwen is als thuis komen. Monique Caboor

Monique Caboor is een all-round kunstenares: ze schildert, schrijft gedichten… maar bovenal is ze beeldhouwer. “Beeldhouwen is als thuis komen” vertelt ze me. Ik ben ongelooflijk blij dat ik hier de mogelijkheid voor heb. De sculpturen, verspreid over haar fantastische tuin, nodigen uit tot een interview met de schepper van al dat moois.

Kunstpoort Hoelang beeldhouw je al? Heb je een tekenopleiding gevolgd en vanwaar de interesse voor beeldhouwkunst?
Monique Caboor Eerst volgde ik schilderkunst in het KASK te Gent, later 6 jaar beeldhouwen aan de academie in Dendermonde. Nu volg ik een jaar crossover. Dit is een opleiding waarbij je een hoofddiscipline en een nevendiscipline aanduidt. Ik koos in de eerste plaats voor beeldhouwkunst en daarnaast tekenkunst. Beter leren tekenen trekt me aan. Ik heb interesse voor alle aspecten van een werk inclusief het technische. Betrokken zijn bij het begin van een proces betekent een meerwaarde voor de beleving van het materiaal. Zo las ik zelf het armatuur voor mijn beelden, span ik eigenhandig mijn canvas op en prepareer het.

Kunstpoort Een bepaald beeldhouwwerk dat ik hier in je tuin zie, valt me direct op en intrigeert. Het reminisceert aan Zadkine. Heb je bewondering voor Zadkine of kortom voor het kubisme?
Monique Caboor Ik kijk op naar beeldhouwers zoals Zadkine, Archipenko, Lipchitz… Graag zou ik die richting uitgaan, evolueren naar meer abstractie met behoud van het figuratieve. Aan de creatie van dit sculptuur heb ik veel plezier beleefd.

Kunstpoort Wat is de bron van je inspiratie?
Monique Caboor Het menselijk lichaam vind ik boeiend: het bestuderen van verhoudingen, boetseren van een spiermassa, het vatten van een beweging. Beeldhouwen is vooral observeren, leren kijken en zien.

Kunstpoort Maak je eerst voorstudies, tekeningen, schetsen, maquettes… voor je aan het ‘grote’ werk begint?
Monique Caboor Op voorhand maak ik nooit schetsen. Dat werkt niet bij mij. Ik vind het boeiend achteraf een detail of het geheel te tekenen. Een model poseert voor me meestal 5 tot 6 maal. Model staan is bijzonder vermoeiend omdat het model dezelfde lange pose tijdens een aantal sessies moet volhouden. Beeldhouwen vergt de hoogste concentratie. Als het model zich comfortabel voelt in de gekozen houding dan zie je dat ook in mijn beeld, dan komt het goed. Tijdens het werkproces maak ik veel foto’s. Aan de hand van deze foto’s zie ik gemakkelijker wat nog te corrigeren valt.

Kunstpoort Vind je dat een sculptuur naast vorm ook inhoudelijk sterk moet zijn? Is het noodzakelijk dat een werk niet alleen schoon is maar ook betekenisvol?
                                       

Monique Caboor  Ik hou van “gesloten” houdingen. Het laat je raden naar de innerlijke wereld van een figuur. Het zijn kleine details die van het sculptuur een beleving maken. Het hoofd van dit rechtopstaand beeld kijkt lichtjes naar een punt beneden, een knie wat gebogen, met voet een weinig naar binnen gedraaid…. Dit beeld “leest” op een andere manier dan een figuur die je recht aankijkt, de voeten stevig op de grond.
Bij de vraag of beelden al dan niet iets moeten betekenen denk ik aan het kleine vrouwelijke Sisyphus-beeldje dat moeizaam een zware bol op een trap naar boven duwt …

Kunstpoort Met welk materiaal werk je zoal en wat verkies je?
Monique Caboor  Meestal  boetseer ik in klei, ik geniet van de tactiliteit van de materie. Het afgewerkte kleibeeld wordt slechts af en toe gebakken (Terracotta). Daar heb je al snel een grote oven voor nodig. Meestal wordt op de klei een mal gemaakt in gips of silicone, waarna het uiteindelijk vervaardigd wordt in kunststof (Acryl resin, polyester….) of brons. Kleine bronzen beeldjes kunnen rechtstreeks in was geboetseerd worden. Ik hou van brons, een traditioneel en duurzaam materiaal, maar de prijs loopt nogal op, zeker voor grotere sculpturen. Kunststof maakt een beeldhouwwerk betaalbaarder en is gemakkelijker te verplaatsen.
Een groot beeld in klei weegt snel 130 à 150 kilo. Bij het manipuleren van zware mallen enz. komt hulp van sterke helpers thuis of in het atelier in Dendermonde goed van pas.
Het brons gieten gebeurt vanzelfsprekend in een bronsgieterij. *

Kunstpoort Hoe bepaal je de grootte van een werk? Van welke factoren is dit afhankelijk?
Monique Caboor De grootte bepaal ik niet vooraf, ik werk intuïtief. Van zodra een beeld ietsje omvangrijker is, ligt het formaat op voorhand vast want dan is een armatuur nodig.

Kunstpoort Voel je zelf aan of een sculptuur goed is, twijfel je vaak? Is het moeilijk te zeggen ‘Mijn sculptuur is af en klaar voor de buitenwereld’? Kan je op tijd stoppen?
Monique Caboor Tijdens de realisatie sluipt de twijfel wel eens binnen. Er zijn zo veel inspirerende kunstenaars soms vraag ik me af: Wat heb ik eraan toe te voegen? Eenmaal het beeld voltooid ben ik overtuigd. Ik voel wanneer een werk af is, als de verhouding klopt, de spier op de juiste plaats zit. Zelf werk ik graag met een iets ruwere toets. Een glad oppervlak nijgt soms naar kitsch. Waar ligt de grens tussen kitsch en kunst?

Kunstpoort Zou je het fijn vinden je werk terug te vinden in een museumpark, openbare ruimte of op een rotonde, of hoeft dat niet voor je? Heb je ambitie?
Monique Caboor Een rotonde? Waarschijnlijk komt het er nooit van, maar heel even erover fantaseren moet kunnen …

Kunstpoort Kan je gemakkelijk afstand nemen van je werk, het loslaten en verkopen?
Monique Caboor Voor mij vormt dit geen probleem. Ik heb een mal, ik kan een tweede exemplaar maken indien ik dit zou willen. Een werk verkopen geeft je de mogelijkheid om nieuw materiaal aan te schaffen. Ook belangrijk: je zelfvertrouwen krijgt een duwtje.

Kunstpoort Frons je soms de wenkbrauwen bij de aanblik van je kunstwerk in een andere setting?
Denk je dan bijvoorbeeld dit werk komt niet tot zijn recht?
Monique Caboor Wie een sculptuur koopt heeft vaak al een idee waar ze het willen opstellen. Soms stuurt de eigenaar me een foto van het beeld in de tuin tijdens verschillende seizoenen, vb. in de winter met een laagje sneeuw erop… leuk!

Kunstpoort Hoeveel uren per week ben je bezig met kunst? Heb je een vast ritme?
Monique Caboor Dat varieert. In mijn hoofd ben ik constant actief, tast ik de mogelijkheden af. Ik bezoek veel expo’s, lees over kunst, over beeldhouwers die mijn bewondering wegdragen zoals Rodin en Camille Claudel, Anthony Gormley, Hanneke Beaumont, en vele andere. Niet onbelangrijk, hierdoor kweek je een visie.

Kunstpoort Speelt er muziek op de achtergrond als je werkt? Heb je muziek nodig om in de sfeer te komen? Of leidt dat maar af?
Monique Caboor Er zijn ogenblikken van stilte om ideeën of woorden te laten rijpen maar bij het boetseren of een andere handeling werk ik graag met muziek, gaande van klassiek over jazz en rock…  Ze laten de gedachten vloeien. Jazz muziek geeft me energie. Het belangrijkste is dat niemand me stoort zodat ik in opperste concentratie kan beeldhouwen.

Kunstpoort Welke toekomstplannen heb je?
Monique Caboor In de toekomst zou ik graag in steen of hout kappen. Dat betekent voor mij een hele uitdaging. Kappen in hout of steen is materie wegnemen tot het de gewenste vorm heeft. Werken met klei, was e.d. betekent opbouwen, toevoegen en vergt een andere manier van denken. Kappen, misschien wel het échte beeld-houwen, is moeilijk, lastig en een werk van lange adem. Dat wil ik ook onder de knie krijgen.

contact

caboormonique@gmail.com

* voor meer info over brons gieten zie de reportage op KUNSTPOORT https://kunstpoort.com/2019/01/21/het-productieproces-van-het-bronsgieten/

Tekst Kathleen Ramboer
Fotografie Bip Van de Velde

 

---

Katrien Van Hecke schrijft geschiedenis

Ze zijn zeldzaam de jeugdschrijvers die als uitgangspunt eeuwenoude historische feiten verkiezen voor fantastische boeiende jeugdboeken en verhalen. Katrien Van Hecke behoort tot die groep. De auteur studeerde geschiedenis maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Ze koos voor het niet vanzelfsprekende beroep van jeugdschrijver. Haar jeugd bracht ze door in het West-Vlaamse Lichtervelde, toevallig liggen daar ook mijn roots. We kwamen elkaar zomaar tegen in Gent waar ze nu ook woont. Een interview lag voor de hand.

Kunstpoort Je studeerde geschiedenis. Toch maak je van schrijven je beroep. Is daar een reden voor? Wat deed je naar de pen grijpen?
Katrien Van Hecke Als studierichting twijfelde ik tussen Germaanse en Geschiedenis. Het werd Geschiedenis. De Nederlandse taal is een prachttaal, ik beheerste ze volkomen maar ik had twijfels over mijn kennis van de andere talen die in die richting ook aan bod komen. Toch bleef het idee – ik wil schrijver worden van historische romans – in mijn hoofd rondspoken. “Is dit wel financieel haalbaar?” was mijn bezorgdheid. Ik startte met het schrijven van gedichten. Herman De Coninck, één van de grootste dichters van Vlaanderen was toen hoofdredacteur van het Nieuw Wereldtijdschrift, een kruising tussen literatuur en journalistiek. Ik besloot mijn gedichten naar hem op te sturen en… kreeg snel antwoord. “Er zit iets in. Maar ze lijken me wat te absurdistisch en sprookjesachtig”,was het commentaar. Zo ben ik met sprookjes gestart.
In 1994 verscheen mijn gedichtenbundel -Een zwerver in mijn huid- bij Zuid en Noord.
Wie de verzen leest, wordt ondergedompeld in een vreemde innerlijke wereld vol van mythologische en sprookjeselementen. Achter keizers, maanvrouwen, wolven en schaduwen schuilen verlangens naar tederheid, zelfinzicht en uitdagingen. Zie site www.katrienvanhecke.be
Het jaar 1998 rolde mijn eerste kinderboek van de pers –Twee koningen– een sprookjesboek met illustraties van de bekende kunstenares Gerda Dendooven.

Kunstpoort Leuk is dat je boeken, jeugdboeken, altijd gestoeld zijn op echte geschiedkundige feiten. Komt hier veel research aan te pas? Hoeveel tijd in percentage uitgedrukt besteed je aan onderzoekswerk in vergelijking met het opstellen van je boek?
Katrien Van Hecke 25% van mijn tijd gaat op in opzoekingswerk, de rest 75% aan het vastleggen van de roman.

Kunstpoort Je schrijft vooral jeugdboeken. Zelf heb ik –Soldaat Marie– een boek over Marie Schellinck die in het leger van Napoleon diende, gelezen. Het is een boek in een beeldende schrijfstijl dat ook volwassenen kan boeien. Is het mogelijk dat je in de toekomst ook voor volwassenen schrijft of toch liever niet?
Katrien Van Hecke Zeg nooit nooit maar hoogstwaarschijnlijk niet. Jeugdboeken schrijven is mijn ding, Hedendaagse verhalen vertellen trekt me niet aan. Ik moet afstand kunnen nemen. Via sprookjesfiguren en historische personages kan ik zeggen wat ik kwijt wil. Ik pen verhalen neer die ik zelf graag zou willen lezen. Mijn lievelingsschrijfster is niet toevallig een vrouw die historische romans schrijft: Hilary Mantel. Ze won tweemaal de Man Booker Prize met haar romans -Wolf Hall en Het boek Henry- over de historische figuur Thomas Cromwell.

Kunstpoort Een leuk weetje: Marie Schellinck, je romanfiguur uit Soldaat Marie, heeft ook een straat naar haar genoemd in het Gentse, waar is die precies?
Katrien Van Hecke In Gentbrugge langs de Scheldekaai kom je de straat tegen.Een weg van de Hogepontstraat naar de Jan Rijmstraat in de Sas- en Bassijnwijk werd naar Marie Schellinck genoemd. In werkelijkheid is het een speelplein.

Kunstpoort Staat er een boek op stapel? Mag ik het onderwerp weten? Heb je een werktitel?
Katrien Van Hecke De werktitel is –De Ganges is niet ver– Mijn opzoekingswerk is voorbij, het neerschrijven gestart. Het verhaal speelt zich af van 1728 tot 1730 toen de Oostendse compagnie handel dreef met Bengalen. De hoofdpersonages zijn 2 tieners, een jongen en een meisje.

Kunstpoort Als ik me niet vergis verhaal je vaak over vrouwen in diverse tijdperken, over hun macht of onmacht, hun leven… de tijdsgeest….  Is er daar belangstelling voor bij de jeugd? Of probeer je precies door je boeken interesse voor de vrouw in diverse culturen aan te wakkeren?
Katrien Van Hecke Ik geef veel lezingen voor de jeugd in bibliotheken, scholen… en merk dat er niet spontaan belangstelling is voor de rol van de vrouw in verschillende tijdperken of kortom voor historische romans. Door tijdens die lezingen verhalen te vertellen probeer ik ze te verleiden tot het lezen van een historisch jeugdboek. In mijn boek Soldaat Marie laat ik haar dochter Jeanne aan het woord, ze schrijft vele brieven aan haar ma. Zo maak ik het verhaal aantrekkelijk. Ieder hoofdstuk voorzie ik ook van een portie emotie en actie. Ik eindig een hoofdstuk met een vraag, een onzekerheid om te triggeren verder te lezen.

Kunstpoort Was je al op jonge leeftijd gefascineerd door geschiedenis?
Katrien Van Hecke Ongetwijfeld. Geschiedenis was altijd mijn beste vak. Typische meisjesboeken waren niet aan mij besteed. Wel las ik alle delen van De Vijf van Enid Blyton over 4 kinderen en 1 hond die avonturen en mysteries al mijlenver konden ruiken, en De Hardy’s over twee jonge broers die meester-detectives waren. In de jaren zestig en begin jaren zeventig was het aanbod jeugdboeken maar magertjes in vergelijking met nu.

Kunstpoort Vinden je kinderen het leuk dat hun ma schrijft? Hebben ze interesse voor literatuur?
Katrien Van Hecke Als kind waren zij zich daar niet van bewust. Ze vonden het super dat ik verhaaltjes vertelde. Mijn dochter leest wel af en toe een boek maar jonge mensen vliegen graag uit, ontmoeten vrienden, studeren, veel tijd om te lezen is er niet.

Kunstpoort Hoe kom je bij je onderwerp terecht?
Katrien Van Hecke Door zelf veel te lezen,ontdek ik mijn thema’s.
Zo is het boek –Ahatani en het geheim van het oudste verhaal– ontstaan uit mijn fascinatie voor het Gilgamesj verhaal. Met het epos maakte ik kennis tijdens mijn studies eerste kandidatuur geschiedenis.
Zo boeiende boekenover Napoleon van voormalig journalist en nieuwspresentator Johan Op De Beeck me uitermate. Hij vermeldde in zijn boek een Gentse vrouw die, verkleed als man, in het leger van Napoleon diende. Via facebookcontacteerde ik de auteur. Meer informatie kon hij me niet geven omtrent de figuur van Marie Schellinck. Uit mijn vele opzoekingswerk bleek dat Marie Schellinck geen fabeltje is. Zo werd het boek Soldaat Marie geboren.

Kunstpoort Heb je contact met andere schrijvers/schrijfsters?
Katrien Van Hecke Met 2 jeugdschrijfsters heb ik contact via e-mail. We geven nuttige commentaar bij elkaars teksten.

Kunstpoort Is het moeilijk een uitgever te vinden voor je boeken?
Katrien Van Hecke Vlot verloopt het niet. In mijn beginperiode werd mijn manuscript vaak afgewezen. Ik werkte samen met diverse uitgeverijen zoals Lannoo – De Eenhoorn – Clavis…
Schrijver is geen vanzelfsprekend beroep maar dit is wat ik wil. Ik kan me geen enkel andere job bedenken die ik met evenveel passie zou uitoefenen. Het is de drive in mijn leven.

Kunstpoort Mag je als auteur mede beslissen over de cover van je boek?
Katrien Van Hecke Bij Soldaat Marie was dit zeker het geval. De uitgeverij stelde een foto voor, een soldaat op een paard. Marie Schellinck reed niet te paard dus paste de lay-outredactie het ontwerp aan.

Kunstpoort Heb je een vast werkritme? Kan je overal schrijven?
Katrien Van Hecke Ik schrijf dagelijks. Na het ontbijt begin ik. In de namiddag werk ik verder. Ideeën, scenario’s kan ik overal neerschrijven, het uiteindelijke boek ziet het licht op een vaste locatie.

Kunstpoort Heb je een ultieme droom als schrijfster?
Katrien Van Hecke Ik hoop nog een 5-tal goede jeugdboeken te schrijven.

Kunstpoort We twijfelen er niet aan dat die er komen.

Info

www.katrienvanhecke.be 
https://www.facebook.com/katrien.van.hecke.ahatani
https://www.instagram.com/katrievaheck/

Katrien Van Hecke werkt samen met BRANDWERK, een organisatie die creatieve opleidingen aanbiedt.
Zij is er docent -Kinderverhalen schrijven- In de loop van de maand september heb je gelegenheid een introductieles te volgen, in november staat een module van 5 lessen geprogrammeerd.
meer info op https://brandwerkopleidingen.be/team/

tekst en fotografie Kathleen Ramboer

---

2 generaties galeriehouders

Louise Gevaert ontmoet Hermine De Groeve

Het woonhuis, galerie en atelier van Galerie S&H De Buck Gent ademt kunst. De tastbare geest van vele kunstenaars is er als een loyale handlanger aanwezig. In een ver verleden overnachtte hier twee maal kunstschilder Gustave Courbet. Kortom een passende sfeervolle locatie die aanleiding geeft tot een gesprek over de wereld van de kunst. Twee galeriehouders Hermine De Groeve en Louise Gevaert, twee generaties vroeg ik naar hun ervaringen. Ik zocht naar verschillen, overeenkomsten, hun eigen manier van aanpakken. Mijn besluit: hun visie loopt verbazend parallel.

Kunstpoort Hermine jij bent al een 47tal jaar bezig. Louise jij bent de derde generatie die meestapt in het verhaal van de galerie Gevaert Zwevezele. Denken jullie dat het vandaag de dag moeilijker is dan vroeger om een galerie vanuit het niets op te starten?
Hermine In de tijd toen ik samen met mijn echtgenoot Siegfried De Buck de galerie opstartte waren er weinig galeries. In het Gentse had je Foncke en Vyncke Van Eyck. Het begon met een kleine ruimte aan de Kuiperskaai voor de hedendaagse juwelen van mijn echtgenoot Siegfried, later volgden van hem ook andere werken: objecten, sculpturen, design… Hij was de eerste in Vlaanderen met eigentijdse juwelen. Hoe je best een galerie kon runnen daar had je het raden naar. We waren jong en waagden ons in het avontuur. Starters vinden nu veel meer info in de media en weten hoe een galerie functioneert. Op zich is het gemakkelijker maar ook moeilijker. Er zijn heel wat meer kunstenaars dan vroeger.
Louise Ik ben opgegroeid met kunst, met de galerie van mijn opa. Ik ben erin gevloeid. Hoewel kunst verkopen dat kan je niet leren. Daar is geen handleiding voor.
Hermine Ook ik ben opgegroeid met kunst. Mijn ouders waren collectioneurs. Ik had een zekere affiniteit met kunst. Een galerie managen is toch andere koek. Had ik mijn echtgenoot Siegfried niet leren kennen, dan had ik waarschijnlijk nooit een galerie beheerd. Door zijn opleiding in Maredsous en aan l’Académie des Arts Décoratifs in Strasbourg, had hij oog voor vormgeving en hedendaagse kunst en architectuur, nodig om een galerie uit te baten. Onze galerie beschouw ik als niet-commercieel, een piloot galerie. De mens in de kunstenaar is ook van belang.
Louise Als studente was ik al met kunst bezig en organiseerde allerlei evenementen rond kunst zoals een veiling. Was de galerie er niet geweest dan vond ik sowieso toch mijn roeping in de kunst.

Kunstpoort Louise Het gebouw van galerie Gevaert is een glasstructuur, ruimtelijk, straalt een openheid uit, staat los in het landschap.
Hermine, jullie galerie vind ik net het tegenovergestelde, meer een gesloten, intieme ruimte met een warme sfeer. Reflecteert het gebouw, de galerie de kunst die jullie tentoonstellen?
Louise Door de voorgeschiedenis van de galerie verwacht het publiek nog altijd een zekere klassieke figuratieve kunst. Ik wil het nu wat breder zien.
Hermine Ik ben een gevoelige ziel en de galerie is gekend voor zijn sensibele kunst. Al vroeg bracht ik conceptuele kunst. Ik toonde fotografie toen men fotografie nog niet als kunst herkende. In de omstreden tentoonstelling van fotograaf Jean-Marie Bottequin in 1973 waren erotisch geladen lichamen te zien. In 1985 bracht ik als eerste galerie werk van fotograaf Dirk Braeckman. Volgens mij is de trend van conceptuele kunst voorbij. Vaak is het een slechte herhaling. Een revival van de figuratieve kunst verdringt tegenwoordig het conceptuele.

Kunstpoort Is het moeilijk om iemand die niets van kunst afweet enthousiast te maken?
Louise Ik probeer mijn geestdrift en bezieling op de kijker over te brengen. Het helpt als je op de juiste manier over kunst praat. Je sleept de mensen mee in je gevoel. Kunst is aan te leren.
Hermine Sieg (echtgenoot van Hermine) zegt altijd: veel mensen kijken maar zien niet. Met kunst moet je opgevoed worden. Het onderwijs kan dit waarmaken. Van in de kleuterklas en lagere school kan je kinderen vertrouwd maken met kunst.

Kunstpoort Spreek je het publiek aan bij een bezoek aan de Galerie? Is dit voor jullie belangrijk voeling hebben met de bezoeker? Evolueert jullie publiek mee met de Galerie, moet je een publiek leren kijken?
Louise Er is een zekere drempelvrees om de galerie binnen te stappen. Eens de kijker binnen is verandert dat snel. Ik wacht het juiste moment af en ga dan in gesprek.
Hermine Ook ik wacht het juiste ogenblik af. Je hebt feeling nodig. Kunst is een middel tot persoonlijk contact. Schitterend toch? En inderdaad mijn publiek evolueert mee met de galerie.
Louise Gesprekken handelen tegenwoordig vaker over het prijskaartje dan over kunst.
Hermine Zakenmensen vragen me soms: Hoeveel zal dit schilderij opbrengen? Telkens opnieuw antwoord ik dan: het is een belegging in de opvoeding ook in die van je kinderen. Een galerie heeft een opvoedende functie. Veel gaat aan een schilderij vooraf, een leven, een evolutie, een denk- en werkproces. Het kunstwerk wordt niet zomaar plotseling geboren. Het is de taak van de galerist dit te communiceren.
Louise Kunst is tegenwoordig status. Mensen willen iets voor aan de muur en verkondigen het liefst de kostprijs van het kunstwerk.

Kunstpoort Hoe kies je een kunstenaar die je wil vertegenwoordigen? Bezoek je eindejaar expo’s?
Hermine Ik bezoek zelden nog een eindejaar tentoonstelling om de eenvoudige reden dat ik er mijn gading niet vind. Het hoeft ook niet. Wekelijks contacteren me drie tot vier kunstenaars. Het is niet voldoende een mooi schilderij te maken, te werken in de stijl van… Ik vraag me af heeft die kunstenaar een visie, een bepaalde bedoeling? Ja? Dan pas neem ik hem onder mijn vleugels. Jammer dat we tegenwoordig weinig goede beeldhouwers hebben.
Louise Contacten met kunstenaars leg ik via andere bevriende kunstenaars die een connectie met de galerie hebben. Het curriculum bekijk ik niet, het is hun werk dat telt. Kunstenaars met een zekere authenticiteit heb je nodig. Door ervaring kan je die eruit halen.

Hermine Vroeger had je de kunstenaar/sukkelaar; de moedige persoonlijkheid die zonder rijk te worden koos voor de kunst. De meeste ouders keken argwanend als hun zoon of dochter voor de Academie koos. Tegenwoordig staat het chique dat je kind, soms in een Armanipakje, de kunstschool frequenteert. Kunstenaars denken tegenwoordig soms als managers. Daar is niets mis mee, het moet kunnen maar authenticiteit moet er zijn.

Kunstpoort Kies je voor jonge kunstenaars?
Louise Jonge of oudere kunstenaar, bij mij speelt dit geen rol.
Hermine Kunstenaars van alle leeftijden zijn hier thuis. Kunst is altijd jong, op kunst staat geen leeftijd.

Kunstpoort Louise Is Zwevezele wel een goede omgeving om een galerie te laten gedijen. Wat zijn de voor – en/of nadelen van deze landelijke omgeving? Is er genoeg interesse van de mensen van Zwevezele? Of vind je dat niet nodig?
Louise Het netwerk van mijn opa speelt nog een grote rol. Ik stuur gericht uitnodigingen. Bovendien heeft de galerie een gunstige ligging op de verbindingsas Brugge-Kortrijk. Zakenmensen, geïnteresseerden die de galerie willen bezoeken komen toch.

Kunstpoort Hermine jij bent gelokaliseerd in de provinciehoofdstad Gent die volgens mij aandacht heeft voor kunst. Wat zijn daar de voor- of nadelen van? En is er wel voldoende aandacht voor kunst in Gent?

Hermine Dat onze galerie zich in Gent bevindt, is vandaag meer een nadeel dan voordeel. Tegenwoordig heeft de bevolking, door onder andere de media, de perceptie dat Gent ten gevolge van het mobiliteitsplan onbereikbaar is geworden. Politiek stuurt ook de kunst. In Gent heeft men geen lange termijn visie. De pers recenseert kunstenaars en galeries van Antwerpen niet die van Gent. Je hebt een trekker nodig zoals destijds museumdirecteur van het SMAK Jan Hoet. Die had een visie. In het Jan Hoet tijdperk was Gent een bruisende kunststad, een stad voor de kunstliefhebber. Ik mis dat. Jan Hoet kwam langs, had interesse voor wat er ook hier gebeurde.

Kunstpoort Welke eigenschappen moet een galeriehouder bezitten?
Hermine Je hebt vooral stapels goesting nodig. Denk vooral niet te veel na. Je wilt dat een kunstenaar slaagt en als dat niet lukt doet dat veel zeer. Doorzetten. Ken je die spreuk “De aanhouder wint?”
Louise Ook ik ben een doorbijter. In mijn studententijd heb ik veel georganiseerd op gebied van kunst en dat zal ik blijven doen. Passie en pakken idealisme zijn een must. Het commerciële mag niet het vertrekpunt zijn.

Kunstpoort Zijn jullie aanwezig op beurzen? Wat is het belang daarvan?
Louise Vorig jaar had ik een stand op de BAD beurs. Buitenlandse beurzen staan nog niet op mijn programma. Binnen een tijdspanne van 5 jaar misschien?
Hermine Vandaag de dag stel ik mij eerder sceptisch op t.o.v. beurzen om de reden dat ze te duur zijn. Met andere woorden wij kunnen dit niet blijven betalen. Het aanbod beurzen is te groot, dezelfde werken zie je telkens opnieuw terug opduiken. Wij worden niet gesubsidieerd zoals in andere landen (Mondriaanfonds NL) Aanwezig zijn zorgt wel voor nieuwe contacten. Zopas ben ik terug van FOTOFEVER in Le Caroussel du Louvre Parijs. Er is veel interesse maar de verkoop stagneert. De prijzen van de beurzen liggen te hoog in verhouding met de opbrengst van de door onze galerie gebrachte werken. Beurzen waar kunstenaars zelf hun werk aanbieden naast gevestigde galeries zijn contraproductief, zowel voor de galerie en op lange termijn voor de kunstenaar.

Kunstpoort Wat is het huidige belang van een galerie nu veel kunstenaars zich profileren op instagram, de sociale media?
Hermine Een galerie is zeker nog van deze tijd. Sociale media zoals Instagram zijn slechts vluchtig. Kunst moet tastbaar zijn, moet je zien. Daarom hou ik ook zo van een cataloog. Het is een tool om het verhaal van een kunstenaar te vertellen. Een cataloog, een boek zal zeker niet verdwijnen.  Kunstenaar en bovendien manager zijn lukt zelden. Luc Tuymans is wel een goede marketeer. De kunstschilder en zijn galeriehouder Frank Demaegd van Zeno X Gallery is een verhaal van 2 mannen die elkaar groot maken.
Louise Vroeger waren er meer moedergaleries.

Kunstpoort Wat is een moedergalerie?
Hermine Dit is de eerste galerie die zich engageert voor een kunstenaar. Als die later in andere galeries tentoonstelt is het de bedoeling dat de moedergalerie 10% op de verkoop ontvangt van de  andere galerist.

Kunstpoort Vinden jullie netwerken belangrijk? Journalisten? Zakenmensen? Kunstliefhebbers? Verzamelaars?
Louise Onder mijn klanten heb ik geen collectioneurs wel personen die kunstenaars van mij volgen.
Hermine De galeriewereld is een dubbele wereld. De vroegere generatie kunstverzamelaars dachten niet in eerste instantie aan winstbejag. De galerie helpt een carrière van een kunstenaar opbouwen, investeert in die kunstenaar. Collectioneurs huren nu een fabrieksruimte, houden een receptie en verkopen het werk van de kunstenaar waar een galerie zoveel in investeerde. Dat noem ik marchanderen. In mijn galerie kopen kunstliefhebbers.

Kunstpoort Veel kunstenaars zoeken ondersteuning van galeries, curatoren, kunstverzamelaars, kunstmecenassen, de overheid. Heeft een kunstenaar nood aan subsidies? Maak je het hen daardoor niet te gemakkelijk? Worden ze niet in een bepaalde hoek gedreven zodat ze aan authenticiteit verliezen? Er zijn trends in de kunst maar moet een kunstenaar niet tegen de stroom ingaan?
Hermine Galeries werden vroeger groot door een kunstenaar. Nu wil de kunstenaar groot worden door de galerie. Subsidies worden toegekend aan personen die de best geformuleerde aanvraag indienen. Sommigen laten door specialisten tegen betaling een perfect dossier samenstellen. Kunstenaar ben je pas na jaren werken niet als je afstudeert, je bouwt een carrière op.

Kunstpoort Hermine jij zet geen afspraken op papier en werkt in vertrouwen met een kunstenaar. Houdt dat geen risico in? Louise leg jij een expo contractueel vast?
Louise Een contract stel ik nooit op voor een kunstenaar. Je moet je kunstenaars met respect ontvangen zo krijg je de goede verstandhouding die nodig is.
Hermine Als je je woord geeft dan is het vanzelfsprekend je daaraan te houden. Ik maakte het mee dat een kunstenaar tijdens een vernissage bij ons in de galerie achter mijn rug verkocht.

Kunstpoort Hermine je liet me onlangs je stockruimte vol kunst zien. Louise heb je ook dergelijke ruimte?
Louise Inderdaad.
Hermine Die stockruimte is ook een tool. Zo kan je tonen waar de kunstenaar mee bezig is, elk werk heeft zijn verhaal.

Kunstpoort Tot slot: Hermine, Louise, zijn er kunstenaars die je dolgraag in je galerie een podium zou willen geven?
Hermine Het is moeilijk om één kunstenaar op te noemen. Brancusi zou hier welkom zijn. Ik denk ook aan Caspar Friedrich, aan de symbolisten, aan Knopff, Félicien Rops, aan sommige werken van Léon Frederic, aan de beeldhouwer Maillol en Geoges Grard, Douanier Rousseau, Kees Van Dongen, Spilliaert ook Rothko en de foto’s van Man Ray, Boltanski en het nieuwe werk van  Dirk Braeckman, Shirin Neshat haar foto’s, Pipilotti Rist, de Afrikaanse kunstenaar El Anatsui die met capsules van drankflessen grote werken als schilderijen maakt. Er zijn nog veel kunstenaars van wie ik het werk bewonder, te veel om op te noemen. Hans Op de Beeck en Peter De Cuypere zijn installaties, Claerbout zijn video’s kunnen mij ook beroeren. Tekeningen van …. Eerlijk gezegd ik heb zelf zo veel goede kunstenaars aan boord waar ik in geloof: Hugo Debaere, Piet Pollet, Horse, Dirk De Bruycker, Tomas Lahoda, Frans Labath, Karel Fonteyne, Klaus Baumgärtner, Robine Clignett, Jimi Dams, Johan Clarysse, Christina Mignolet, Jean De Groote , Hans Defer, Hervé Martijn, Cabe, Maureen Bachaus Sven Verhaeghe, Philip Henderickx, Patrick Verlaak, Stefaan Van Biesen, Reniere & Depla, Alex De Bruycker, Willy Vynck, Geert De Smet, Christine Marchand, Frans Westers, Andreas Lyberatos, Felicia Parent, May Oostvogels, Patrick Keulemans, Wladimir Moszowski… e.a. kom bij ons kijken dan zie je ze allemaal…
Louise Bacon en Rinus Van De Velde zou ik zien zitten, twee kunstenaars die ik al een tijdje bewonder. Iets in de grootsheid van die werken laat me niet los. De schilderijen van Bacon tonen enorm veel diepgang en ruimte. Het lijkt me boeiend te zien wat er met het werk en de ruimte gebeurt wanneer ze samenkomen. Een tijdje terug zag ik ‘A Brush with Violence’, de documentaire over Bacon waardoor ik meer voeling en inkijk kreeg in de kunstenaar en zijn oeuvre. Hetzelfde resultaat bereik je als je in gesprek gaat met kunstenaars van nu.

Info

Louise Gevaert
Galerie Gevaert
Hille 101-103
8750 Zwevezele
louise@galeriegevaert.be
http://www.galeriegevaert.be/

Hermine De Groeve
Galerie S&H De Buck
Zuidstationsstraat 25
9000 Gent
sdebuck@skynet.be
http://www.galeriedebuck.be/    http://www.siegfrieddebuck.be

tekst Kathleen Ramboer
fotografie Kathleen Ramboer – Galerie Gevaert – Galerie S&H De Buck

 

---

 

Poëzie aan de wand

 

Een interview met ‘anker’
pseudoniem van dichter Marleen Auman

Van 30 januari tot 5 februari 2020 loopt de poëzieweek in Vlaanderen en Nederland. Om deze week kleur te geven organiseert de BIB van Merelbeke een aantal activiteiten. Van 6 januari tot 5 februari hangen posters met poëzie van ‘anker’ pseudoniem van Marleen Auman in een vormgeving/fotografie van kathleen Ramboer te kijk in de BIB. Poëzie is er voor elk moment in je leven. Met de gedichten van Marleen volg je een poëtisch pad vol emotie en ontroering. KUNSTPOORT luisterde naar het hoe en waarom van deze gedichten.

Kunstpoort Waarom en wanneer ben je beginnen schrijven? Is het een noodzaak? Een passie?
Marleen Drie jaar geleden ben ik beginnen schrijven. Ik had een teveel aan gedachten en emoties. Voor mij betekent ‘dichten’ een plaatsen van vreugde en verdriet. Deze filosofische gedichten geven een houvast aan mijn leven.

Kunstpoort Je gedichten groeien vanuit persoonlijke ervaringen, je eigen leefwereld. Je geraakt er je energie en emotie in kwijt. Kan het ook anders? Gedichten worden soms neergepend vanuit een tomeloze fantasie, overkomt jou dat?
Marleen Wanneer ik de natuur beleef komen spontaan gedachten naar boven. Ik bezit nog die kinderlijke verwondering over eenvoudige dingen. Soms is er ook fantasie en wordt spontaan een gedicht geboren.

Kunstpoort Hoe mogen we je gedichten benoemen, welk soort gedichten schrijf je, gedachtengedichten?
Marleen Ik noem het gedichten met een filosofische toets. Ik wil mensen beroeren, ontroeren, aanraken.

Kunstpoort Heb je workshops gevolgd om te leren dichten, ken je trucjes om vlot te dichten?
Marleen Poëzie schrijven dat leer je niet, het is een attitude. Je kan het proces vergelijken met het creëren van beeldende kunst. Je kijkt en neemt op een bepaalde manier waar. Een expo, een wandeling, rapen op het veld, vogels, vanuit verschillende zaken… kan poëzie groeien.

Kunstpoort Schrijf je in afzondering, op een bepaald plekje of kan je overal dichten?
Marleen Een notaboekje en balpen heb ik altijd bij me zo kan ik overal notities maken. Voor ‘the final touch’ heb ik nood aan stilte vooral innerlijke stilte. Ik ben hoog sensitief, krijg heel veel prikkels, beschrijven brengt me rust.

Kunstpoort Je gedichten zijn heel toegankelijk, licht en makkelijk om lezen, niet zwaarmoedig en hebben toch een veelzeggende inhoud. Welk publiek bereik je met je gedichten?
Marleen Niet al mijn poëzie is even lichtvoetig. De 12 gedichten hier aan de wand is de keuze van de BIB en zijn inderdaad heel toegankelijk en sluiten perfect aan bij het gedachtengoed van de BIB. Zo heb je ‘SCRABBLE’ dat verwijst naar de spelletjes in de BIB, ‘HEBBEN ZIJN’ verwijst zowel naar werkwoorden als personen… naar onze maatschappij. Mijn bundel Doosje met liefs ‘Leven beleven’ is zwaarder op de hand. Het doosje gedichten gebruiken psychotherapeuten in het werkveld en brengt troost in de palliatieve zorg, ontroert mensen. Velen kunnen mijn gedichten smaken. Mijn poëzie is universeel, nostalgisch, want zeg nu zelf: wie kent er nog de geur van ‘Rotte rapen’ titel van één van mijn gedichten? Graag wil ik de mensen iets meegeven, bewust maken van het leven, zie mijn gedicht ‘Kalende bomen’.

Kunstpoort Lees jezelf veel poëzie? Voor welke dichter/dichteres heb je bewondering?
Marleen Ik lees geboeid poëzie van andere dichters. Zo heb ik bewondering voor Herman de Coninck, Alice Nahon. Ik hou van de raamgedichten van Martin Bril en Six Word Stories, hoe je een verhaal kunt vertellen in zes woorden.

Kunstpoort Wat apprecieer je in een gedicht: de klank, de inhoud, het rijm, de humor… ?
Marleen Een gedicht moet je kunnen smaken, voelen. Ik hou van diepgang in een gedicht. Dichten noem ik beschrijvend schrijven, uitwisselen van gedachten, vragen om herkenning en zich kwetsbaar opstellen. Een gedicht moet uitnodigen tot verstilling. Van kinds af aan was ik bezig met zingeving.

Kunstpoort Welke zijn je toekomstplannen? Wil je de bühne op met je gedichten?
Marleen Ik lees dolgraag mijn gedichten voor. Gedichten voorlezen geeft me energie. Met muziek erbij, goed gekozen bindteksten en door het publiek aan te spreken maak je verbinding. Poëzie verbindt. Gedichten maken met kinderen lijkt me ook boeiend. Het gedicht ‘Marc groet ‘s morgens de Dingen’ van Paul van Ostaijen hoort tot ons collectief geheugen. Er wordt in het vers een sfeer opgeroepen met gewone dagelijkse beelden, iedereen herkent ze en vindt ongetwijfeld het gedicht ‘cool’. Voor het ogenblik werk ik aan een theatermonoloog. Het is een samenwerking met Victoria Deluxe. De theatermaker herschreef de monoloog met respect voor de eigenheid. Het is de bedoeling de monoloog te brengen tijdens een toonmoment voor een beperkt publiek. En daarna… zie ik nog. Verder wil ik graag voordrachten geven, workshops rond de kracht van de verwondering, filosoferen rond gedichten, gedichten dichter bij de mensen brengen.

Kunstpoort We hopen dat poëzie je heel gelukkig maakt.

Info

PUBLICATIES van ‘anker’ Marleen Auman

inlichtingen marleen.auman@gmail.com
2 kinderen klommen in een boom, de boom die glom (uitverkocht)

 

Doosje met liefs: ‘Leven beleven’

De 12 posters van Poëzie aan de wand in postkaartformaat

 

 

WEEK VAN DE POËZIE

Bibliotheek Merelbeke
Dijsegem 1, 9820 Merelbeke
https://merelbeke.bibliotheek.be/

POËZIE AAN DE WAND

6 januari tot 5 februari 2020
expo posters met gedichten van ‘anker’ pseudoniem van Marleen Auman
vormgeving/fotografie Kathleen Ramboer

SPELEN MET WOORD

woensdag 5 februari 2020 van 14u15 tot 16u
poëzieworkshop met Yerna Van den Driessche
voor kinderen van 10 tot en met 12 jaar
https://www.uitinvlaanderen.be/agenda/e/spelen-met-woorden-en-gedachten-poezieworkshop/e9b72db7-c9bf-4ae3-8c30-e517b457e389

RENDEZ-VOUS MET LOTTE DODION

dinsdag 4 februari 2020 om 30u
Lotte Dodion is te gast in de bibliotheek en vertelt over haar werk en dichtkunst.
Ze spoort het publiek aan om actief deel te nemen aan de poëzie.
https://www.uitinvlaanderen.be/agenda/e/rendez-vous-met-lotte-dodion/aff8d875-5875-466d-b4c4-fce3f0402384

Fotografie Eric Rottée
Tekst Kathleen Ramboer

---

 

Jean De Groote ontmoet Emma Van Roey

2 generaties 2 kunstenaars

Jean De Groote (64jaar) en Emma Van Roey (26jaar), namen plaats aan mijn tafel in De Krook, de stadsbibliotheek van Gent. De Krook staat symbool voor kennis en cultuur, een ideale plaats voor onze ontmoeting. Het beeld ‘De passanten’ van Michaël Borremans op het Maria Makebaplein fungeerde als meeting point.

Een clash tussen 2 generaties is het niet geworden maar wel een constructief gesprek. Boeiend hoe beide elkaars gedachten volgden en die in elkaar vloeiden.

Kunstpoort Ik ontdekte deze tekst over ‘De Passanten’: ‘Het beeld van Michaël Borremans is samengesteld uit 4 figuren die de hoofden letterlijk bij elkaar steken. Ze hebben verschillende achtergronden en vertonen imperfecties. Het is een symbool voor het doorgeven van kennis en informatie. De kunstenaar heeft de beelden met de hand beschilderd met zijn specifieke schilderstijl.’
Zijn jullie het hier mee eens? Hebben jullie een menig over dit beeld?
Emma Deze tekst is wat algemeen en kan op vele sculpturen van toepassing zijn.
Jean Voor mij is dit een beeld zonder inhoud enkel met een verhaaltje. Ik hou er niet van.

Kunstpoort Graag jullie mening over werk in de publieke ruimte, een noodzakelijk kwaad?
Emma Het is belangrijk dat burgers in contact komen met kunst in een alledaagse setting. Vaak poot een gemeentebestuur die werken ergens ondoordacht neer. Zo zie je miskleunen opduiken zoals De koningin van de Schelde van Peter Bijls aan de rotonde te Eine.
Jean Het was een trend in de jaren 90 rotondes aan te leggen en op elke rotonde moest en zou er kunst komen: immense metaalsculpturen, een hulde aan en artistieke interpretaties van de streek… Er is een wildgroei, een overaanbod. De meeste werken zijn opvulling. Essentieel is een degelijk selectie comité. Waarom ook niet de burger, de belastingbetaler, een stem geven? Ik vind het kortom volksverlakkerij.

Jean De Groote

Kunstpoort Ik weet niet of jullie weet hebben van elkaars werk. Zelf voel ik een zekere verwantschap. Het ademt eenzelfde sfeer uit. Jean je schildert eenvoudige objecten, stoel, tafel, lamp, een lint…. Eén van je thema’s is trouwens ‘the essence of things’, een object is niet zomaar een ding maar een voorwerp met een eigenheid. Je hecht belang aan de stilte. Je atelier is voor jou een monnikencel,  ‘une histoire de solitude’. Emma jij gebruikt eenvoudige materialen: zand, hout, textiel…. Deze staan symbool voor vergankelijkheid, stilte, er is het contrast tussen ruw en zacht…
Vinden jullie zelf ook dat er raakvlakken zijn?
Emma Inderdaad, ik herken mezelf in de manier van werken van Jean. Ik kan niet constant omringd worden door mensen. Ik sluit me op, niemand mag me storen.
Jean Noodzakelijk om mijn kunst te creëren is onthechting. Eenvoudige voorwerpen zoals een tas, lamp, stoel, bril… schilder je niet zomaar. Schilderen is contemplatie.
Emma Werken zonder nadenken levert hapklare kunst zoals de schilderijen van Michaël Borremans, kunst zonder diepte.

Emma Van Roey – foto: Daphne Mulder

Kunstpoort Jean ik veronderstel dat je een plaatsje in het MSK, SMAK of een ander museum ambieert. Emma, als jonge kunstenares was je al te zien in het SMAK. Vind je jou jonge  carrière daarom nu al geslaagd? En Jean waarom zou je het fijn vinden je werk aan een muur van een gerenommeerd museum te zien. Wat doet dat met een kunstenaar?
Emma Wim Lambrecht, directeur van Lucas School of art, organiseerde een tentoonstelling in het SMAK en koos een werk van mij voor de tentoonstelling. Er is geen enkel contact uit voortgevloeid. Door onze samenwerking heb ik wel nog een band met de mede exposant Hannelore Van Dijck. Zo belangrijk is het dus niet.
Jean Het is aan de curatoren van het SMAK om je op te volgen en voor feedback te zorgen. Werk in een museum staat prachtig op je cv, niets meer en niets minder. Wie achter je werk staat is cruciaal. Jan Hoet bewonderde mijn werk, dat was pas een grote stimulans.

Kunstpoort Vinden jullie de exuberante bedragen die een kunstkoper betaalt voor sommige werken verantwoord?
Jean Niet correct.
Emma Belachelijk. Mijn werk is trouwens moeilijk verkoopbaar. Ik verkocht wel reeds aan een verzamelaar.

Kunstpoort Zouden jullie het fijn vinden in één of andere privécollectie te vertoeven zoals de schilderijen van Luc Tuymans in de collectie van verzamelaar en ondernemer Francois Pinault
Of is dat een vergiftigd geschenk?
Emma Natuurlijk.
Jean Vanzelfsprekend.

Kunstpoort Vinden jullie het noodzakelijk de grenzen over te steken? Of geef je de voorkeur je publiek, kopers te kennen. Heb je behoefte aan internationale interesse?
Jean Als het een goede tentoonstelling is, graag. Tentoonstellen op een slechte locatie, een frituur, haalt je werk naar beneden. Een kunstenaar heeft tenslotte bevestiging nodig. Je kunst moet worden  gezien. Als oudere kunstenaar vind ik het mijn taak jonge kunstenaars op te sporen en aan te bevelen. Zo ontdekte ik de rapper Omar Pluymers. Kunst is tegenwoordig marketing. De essentie van de kunst verdwijnt. Door management zijn Tuymans en Borremans tegenwoordig de meest voorkomende kunstenaars in de media.
Emma Ze hebben macht over de kunstscène en macht spreekt aan. Zelf kan ik me moeilijk managen. Subsidies aanvragen, dossiers aanleggen, lobbyen… dat ligt me niet. Een imago uitbouwen is niet aan mij besteed.
Jean Als je goed bent heb je geen imago nodig. Het zijn slechts would-be kunstenaars die zich een imago aanmeten en vaak extravagant gekleed gaan.

Kunstpoort Lezen jullie kunstrecensies? Beinvloeden recensies de kunstwereld? Kunnen ze een kunstenaar maken of breken? Wat is jullie wapen tegen kritiek?
Emma Het is een vereiste dat kunstenaars recensies lezen. Ik vind het nodig weet te hebben wat anderen over mijn werk denken. Ik pas er wel voor op dat recensies mijn werk niet sturen, dat recensies mijn creaties niet beïnvloeden.
Jean Recensies lees ik ook. Essentieel voor me is wie de recensie schrijft. Als Marc Ruyters zich in magazine (H) ART lovend uitlaat over mijn werk dan betekent dat heel veel voor mij. Kortom je hebt de juiste mensen nodig. Wanneer iemand zegt je schilderij is mooi, dan is dat nietszeggend. Het betekent dat de criticus niets van je werk begrepen heeft.

Kunstpoort Een kunstrecensent opperde de mening dat wat aan een kunstwerk voorafgaat het eigenlijke kunstwerk is. Het tastbare eindresultaat is dan een soort resumé waar vaak het interessante deel van weggespoeld is zoals het zoeken, de twijfels, de vragen, het onderzoek….
Jean Dat is lulkoek.

Kunstpoort Hedendaagse kunst is meestal gelaagd. Moet je een kunstwerk begrijpen? Of mag het mysterie blijven? Je kan het mooi vinden ‘tout court’. In andere disciplines aanvaardt men algemeen de term ‘mooi’ zoals in de muziek.
Emma Niet alles moet je willen verklaren. Ik werk vaak repetitief, naai het ene streepje na het andere, heb je daar een uitleg voor nodig?
Jean Wat duiding kan een vereiste zijn zoals bij het werk van Emma. Je begint met niets en komt tot iets buitengewoons. De schepping mag mysterie blijven. Trouwens goed werk is niet te verklaren of je zou een ziener moeten zijn. Eens verkocht ik een werk aan een veehandelaar, een blauwe stier. Hij vond het mooi en stelde zich geen vragen naar de ziel van het werk. De koper had zelfs niet opgemerkt dat de B van de Belgische spoorwegen als stempel voorkwam op het schilderij.

Kunstpoort Heb je als kunstenaar kennis van kunststijlen, stromingen en periodes nodig om goede kunst te maken?
Emma Dit is een eerste vereiste om een goede kunstenaar te worden. Zelf heb ik superveel interesse in kunst. Het is nodig dat je weet wat in de kunstwereld en wereld omgaat.
Jean Het is een voorwaarde dat staat vast. Zelfs een autodidact heeft nood aan kennis van de kunstgeschiedenis. Zonder voorkennis werk je in het luchtledige en maak je alleen toevalstreffers. Kunstgeschiedenis zou voor 10jarigen moeten worden verplicht. Op Instagram haal ik de werken eruit waar geen kennis achter zit. Die kunstenaars vallen door de mand.
Emma Op mijn school, tijdens het middelbaar onderwijs, doceerde geen enkele leraar kunstgeschiedenis. Iedereen bleek stomverbaasd toen ik meedeelde kunstenaar te willen worden.

Kunstpoort Zijn de sociale media HET middel bij uitstek om je eigen kunst  te promoten, te netwerken. Of blijft het oppervlakkig?
Emma Je kan er niet naast. Als kunstenaar heb ik via instagram zelf een overzicht van mijn werk wat handig is. Oppervlakkig? Ja  maar je wordt gezien. Ik publiceer enkel op het einde van een project. Het scheppingsproces is een intiem traag proces dat ik afscherm. Andere mensen wil ik daar niet bij betrekken, ik deel het alleen met mezelf.
Jean Curator van mijn volgende tentoonstelling Koen Van Damme is overtuigd van het nut. Vaak heb ik twijfels en bevestiging nodig. Een kunstenaar is een slechte beoordelaar van eigen werk. Instagram helpt de twijfels overwinnen. Wie de persoon is die ‘liket’ is dan een pertinente vraag. Voor jonge kunstenaars is Instagram HET medium naar naambekendheid.
Verder plaats ik de verschillende fases van een schilderij op Instagram. Ook een schilderij in situ, in het atelier tonen helpt om de aandacht te trekken en dwingt de surfer langer te kijken naar je post.

Kunstpoort Welke eigenschappen zijn onmisbaar voor een kunstenaar en voor jou?
Emma Doorzettingsvermogen en interesse in de wereld rondom je zijn essentieel. Zelf heb ik rust nodig om uren na elkaar te werken. Niemand mag me storen. Uiterlijk ben ik kalm maar in mijn hoofd passeren tal van zaken de rubriek.
Jean Zelf kom ik ook over als het rustige type maar innerlijk voer ik een gevecht. Er is de onmogelijkheid weer te geven wat in je zit. Daarom grenst de genialiteit van een kunstenaar vaak aan de waanzin. Ik apprecieer de bewogenheid van een kunstenaar, de verwondering, de vechtlust. Er is zoveel schoonheid op de wereld. Kunst kan de wereld redden! Emma beschouw ik als een filosoof aan het werk.

Kunstpoort Voor welke nog levende kunstenaar hebben jullie bewondering?
Emma heeft wat tijd nodig.
Kunstpoort Het mag ook iemand zijn zonder naambekendheid.
Emma Lieselotte Vloeberghs die spreekt me wel aan. Van de vrienden van het SMAK kreeg ze de publieksprijs Coming people 2018. Ze creëert met haar tekeningen, performances, installaties… een eigen imaginaire bevreemdende wereld; Een wereld die zijn geheimen niet prijsgeeft. Ze behandelt mystieke zweverige thema’s. Telkens opnieuw laat ze de kijker zoekend achter.
Jean Mijn bewondering gaat uit naar Gerhard Richter. Hij is 85 jaar maar blijft een vernieuwer. Elke kunstenaar is schatplichtig aan Richter. Het is een bescheiden man die zich niet voordoet als de GROTE kunstenaar. Voor Walter Swennen heb ik ook veel respect.
Emma De naam Francis Alÿs schiet me ook te binnen.
Jean Die vergat ik nog te vernoemen. Francis Alÿs is uit Antwerpen afkomstig en vestigde zich eind jaren tachtig in Mexico City. Zijn kunst zet aan tot nadenken.

Kunstpoort Tot slot. Beschouw je deze namiddag als ‘verloren tijd’?
Jean Ik heb weinig kans met jonge kunstenaars in confrontatie te gaan, het was een positief gesprek.
Emma Ook ik ben blij dat ik de mogelijkheid kreeg met een oudere kunstenaar van mening te wisselen.

https://www.jeandegroote.com/          instagram @sebastiandmorra
https://www.emmavanroey.com/        instagram @emmavanroey

tekst Kathleen Ramboer
foto Kathleen Ramboer -Jean De Groote – Daphne Mulder – Romy Finke

---

Een ontmoeting met 2 warme schrijvers

Schrijvers interviewen dat boeit me. Twee auteurs met een warme persoonlijkheid, Marc Geyens en Ingrid Van Spittael, nodigden me uit voor een gesprek waar ik gretig op inging. Beide schreven een totaal verschillend boek. Marc vertelt een gedeeltelijk fictief drama, de geschiedenis van een roofmoord. Ingrid beschrijft vanuit haar eigen ervaring het ontroerend verhaal van de sluipende ziekte, frontotemporale dementie, die binnensloop in het leven van haar man.
Marc Geyens maakt deel uit van het team rond uitgeverij HET PUNT. Zie een vroegere reportage op KUNSTPOORT https://kunstpoort.com/2019/05/10/marc-geysen-een-warme-vlaamse-schrijver-uitgever/

DE BOEKENBEURS 2019

KUNSTPOORT Hoe was de Boekenbeurs? Op jullie site zag ik foto’s van jullie uitgeverij HET PUNT, een mooie warme stand zoals het hoort bij de warmste uitgeverij van Vlaanderen. Zijn de verwachtingen ingelost?
Marc Voor uitgeverij HET PUNT was het de beste beurs sinds jaren, ook wat verkoopcijfers betreft. Wij werken met Vlaamse auteurs, auteurs van eigen bodem. Een trouw publiek weet dat te waarderen en komt graag terug.

KUNSTPOORT De boekenbeurs lokte 3000 bezoekers meer dan vorig jaar. Hoe verklaar je dit?
Marc Een bepaalde pers kraakte de Boekenbeurs af en dat had blijkbaar een averechts effect. Het leesgedrag is trouwens niet verminderd.

KUNSTPOORT Denkt de uitgeverij ook aan e-boeken of hou je de boot af en waarom?
Marc Wij hebben weinig of geen vraag naar e-boeken. Die komen er voorlopig niet. Trouwens wat is er heerlijker dan papier voelen, aanraken? Een boek lezen is ook een fysieke beleving. Het tastbare boek mag en zal niet verdwijnen.
Ingrid Hartjes op facebook, liefs via What’s App … kan een fysieke stevige knuffel niet vervangen. Het e-book heeft niet de mogelijkheid een boek op papier te vervangen.

KUNSTPOORT Werkten jullie mee aan de signeersessies, vind je dat boeiend? Heb je dankzij het signeren interessante contacten gelegd? Is dat niet te vermoeiend?
Ingrid Ik heb een menselijk boek geschreven en probeer een moeilijk onderwerp aan te kaarten. Daarom geven de vele positieve reacties van lotgenoten, studentes en personeel uit de zorgsector… me een boost. Een signeersessie geeft je energie en biedt troost.
Marc Signeersessies bieden een ideale mogelijkheid om rechtstreeks contact te hebben met potentiële lezers. Gevolg is dat ik ook na de Boekenbeurs nog vele reacties heb ontvangen, met dank aan de signeersessies.

KUNSTPOORT Marc, men beweert dat de jeugd taalarm is, schrijffouten maakt en veel Engelse woorden gebruikt. Merken jullie dat in de manuscripten die je aangeboden krijgt?
Marc Inderdaad sommige manuscripten vertonen een gebrek aan taalbeheersing. De uitgeverij vraagt een manuscript dat voor 95% in orde is, wat ons redelijk lijkt. Het aantal anderstalige woorden valt nog mee. Wij zijn een Vlaamse uitgeverij, een goed taalgebruik is van kapitaal belang. Vele woorden belanden jammer genoeg in de vergeetput. Zo ontmoette ik op de Boekenbeurs twee jonge mensen die het woord ‘huichelarij’ niet kenden. Laten we onze fantastische woordenschat doorgeven, laat deze voortleven in Vlaamse boeken. Wij geven auteurs ruimte om te spelen met taal. Zo vind ik het woord ‘sneldra’ prachtig, een samenvoeging van ‘tot snel’ en ‘weldra’.

TE JONG VOOR DEMENTIE

De strijd van een vijftiger met frontotemporale dementie

De partner vertelt
INGRID VAN SPITTAEL

KUNSTPOORT Hoe ben je bij uitgeverij HET PUNT terecht gekomen?
Ingrid Drie personen gaf ik een preview van mijn tekst: mijn broer, nicht en een arts. Ze waren unaniem, dit moet naar een drukker. Ik stuurde het manuscript naar vier uitgeverijen. HET PUNT ontdekte ik via Google. Twee gaven respons onder wie HET PUNT. Mijn buikgevoel zei me HET PUNT daar zit je goed. Hilde, de secretaresse, klonk overtuigend aan de telefoon, raadde aan het manuscript naar Marc door te sturen en de rest is geschiedenis.

KUNSTPOORT Schreef je het boek TE JONG VOOR DEMENTIE tijdens de ziekte van je man of achteraf?
Ingrid Het boek schreef ik na het overlijden van mijn echtgenoot. Voor mij betekent dit boek geen verwerkingsproces. Ik wil veeleer mijn man een stem geven. Het is een getuigenis van jong dementie, een statement met het doel de zorg voor jonge mensen met dementie te verbeteren.

KUNSTPOORT Je schreef het boek ongetwijfeld niet alleen voor jezelf maar ook voor anderen die met de ziekte geconfronteerd zijn.
Ingrid Inderdaad, het is mijn bedoeling dat dit boek herkenning en troost kan bieden aan mensen met een simultaan verhaal. Het boek is neergepend in de hoop dat de toekomst een beter omgaan met de ziekteprocessen van FTD brengt. FTD is een vorm van dementie die na Alzheimer de meest voorkomende vorm van jongdementie is en het voorste gedeelte van de hersenen aantast. Dit heeft invloed op gedrag, emotie en taal. Iedereen kent de ziekte van Alzheimer, FTD is minder of niet gekend en krijgt daardoor minder aandacht. Stilaan komt daar nu beweging in.
Mijn echtgenoot wachtte 6 jaar op de juiste diagnose. De dokters spraken van een depressie. In Nederland staat de diagnostiek verder. Na onderkenning van de ziekte begon de zoektocht naar de aangepaste hulp, later naar dagopvang en daarna naar een permanent verblijf in een aangepaste omgeving. In Vlaanderen zijn er weinig adequate opvangmogelijkheden. Binnen de zorg is er een gebrek aan de juiste kennis. In het studiepakket van de verpleegsters zou het aspect dementie meer aandacht moeten krijgen.

KUNSTPOORT Ga je lezingen geven over je ervaringen met de ziekte FTD Frontotemporale dementie? Of doe je dat liever niet?
Ingrid Als voorzitster van onze Vlaamse lotgenotengroep Frontotemporale dementie geef ik vooral advies. Het ECD, expertisecentra voor jong dementie, afdeling MEMO vroeg me als spreker.

KUNSTPOORT Je eerste boek is autobiografisch, vanuit je ervaring neergeschreven. Ga je nog boeken schrijven? Doe je dit opnieuw vanuit je eigen leefwereld of wordt het volgende boek fictie?
Ingrid Wie weet schrijf ik ooit een fictie boek voor kinderen of over een bepaald onderwerp dat me boeit. Tijdens mijn schooltijd was ik ervan overtuigd ooit een boek te schrijven. Mijn talent werd toen al herkend. Kijk nu is dat boek van de pers gerold. Ik had nooit gedacht dat mijn boek zou gaan over de ongeneeslijke ziekte van mijn echtgenoot.

KUNSTPOORT Lees jezelf ook veel? En welke boeken?
Ingrid Stilaan begin ik terug te lezen: zowel fictie als non-fictie. Zo las ik over het leven van Poetin, de Kruisvaarten… Mijn interesse is veelzijdig.

PROMOTIE EN VERSPREIDING

KUNSTPOORT Pikt de media de boeken van HET PUNT op? Hoe zorgen jullie voor promo?
MARC We voorzien flyers en versturen gerichte mails. Vooral de auteurs zorgen voor een koperspubliek. Starters zoals Ingrid zijn welkom bij ons. Het boek TE JONG VOOR DEMENTIE maakte indruk. Dit boek is zeker ook geschikt voor een grote uitgeverij.  Het is Leo’s laatste stem. Zijn verhaal moet gehoord worden en kan het verschil maken.
Wie interesse heeft in boeken van HET PUNT kan die bestellen via de site, de auteurs zelf, de onafhankelijke boekhandels. Ook met De Standaard Boekhandel hebben we een prima samenwerking. Onze auteurs mailen naar bibliotheken en vragen hun boek op te nemen in de catalogus. Als één bib overboord gaat volgen weldra andere. De reden? Zij kunnen elkaars aankopen zien.
Mijn boek stelde ik voor in Opglabbeek, een evenement georganiseerd door vrienden. Een 150-tal lezers kwamen erop af. Zelfs Paul Geerts, de 2^e vader van Suske en Wiske deed zijn opwachting en hield een toespraak. Ik heb een trouw publiek. Het volgende boek OPA wordt totaal iets anders. Nu al ben ik benieuwd naar de reacties. Ik geloof in de toekomst van het boek. Onze uitgeverij bestaat nu 7 jaar, we groeien nog altijd. Auteurs zoeken we niet, ze benaderen ons zelf. De vraag is hoe brengen we hun boeken naar de lezer? De media vormt het probleem, laat kleine uitgeverijen spijtig genoeg niet of zelden aan het woord. De weg is dus nog lang en de uitdaging blijft groot. Maar opgeven staat niet in het woordenboek van Gunther Leroy en Marc Geyens.

HET KRUIS VAN DE OORLOG

Marc Geyens

KUNSTPOORT Van waar komt de inspiratie voor je laatste boek HET KRUIS VAN DE OORLOG. Is het waar gebeurd, heeft het een geschiedkundige oorsprong? Kan je over de inhoud iets vertellen?
Marc Het is een verhaal dat zich afspeelt tijdens de 2^de wereldoorlog, de jaren 1940-1941. Enkele fragmenten zoals de bombardementen op Leuven zijn gebaseerd op waargebeurde feiten. Tot voor enkele jaren herinnerde in Oudsberg een houten kruis met ijzeren plaat ons nog aan een roofmoord. Ik breng een fictieve reconstructie van die roofmoord. Onlangs gaf ik een lezing over mijn boek. Personen uit het publiek kenden de ware toedracht van de zaak. Wat bleek? Mijn fictieve verhaal leunt verdacht sterk aan bij de realiteit.

KUNSTPOORT Hoe lang heb je eraan gewerkt? Verliep het vlot?
Marc In een viertal maanden was het boek geschreven. Ik werk gelijktijdig aan een viertal manuscripten. Voor het ogenblik schrijf ik het boek OPA. Het boek lag een tijdje stil, nu heb ik de draad terug opgepikt. Na mijn roman HET KRUIS VAN DE OORLOG had ik me opnieuw moeten inleven. Door fictie met non-fictie te mengen kan ik me met “OPA” ietsjes meer permitteren. Zo kan ik v.b. bepaalde wantoestanden in RVT-huizen aantikken. Anderzijds leent het verhaal zich ook prima tot vrolijke situaties en warme emoties.

KUNSTPOORT Soms ga je in afzondering om intensief te schrijven aan een boek? Was dit nu ook het geval?
Marc Inderdaad, in Hotel Koener in Clervaux gebruik ik steeds dezelfde hotelkamer als schrijflocatie. Ik heb behoefte aan structuur, aan een vast ritme van schrijven en wandelen. Ook tijdens de nachtelijke uurtjes van 3 tot 5 ben ik geïnspireerd.
Ingrid De vrijdagnamiddag was vroeger mijn baknamiddag. Na het overlijden van Leo zat ik op vrijdagnamiddag notities te maken aan de keukentafel. Voor plotselinge invallen lag een boekje paraat op mijn nachtkastje.

KUNSTPOORT Je schreef al een aantal boeken, heb je nog stress bij het uitgeven van een nieuw boek? Ben je bang van eventueel negatieve reacties? Val je in een zwart gat eens het boek uit is?
Marc Tot dusver schreef ik reeds meer dan 20 boeken en stress is me grotendeels vreemd. Alleen vroeger bij examens heb ik ooit stress ervaren. Het beruchte zwarte gat bestaat niet voor mij gezien ik aan een aantal manuscripten gelijktijdig werk.

KUNSTPOORT Stop je soms wat van jezelf in de personages?
Marc Emoties in het verhaal komen uit eigen gevoelens. Er zit veel van mezelf in de personages. Schuilt er niet in ieder mens goed én kwaad?

KUNSTPOORT Zit het plot al in je hoofd als je gaat schrijven? Wijzigt het verhaal onderweg? Zijn er bepaalde trucjes die je gebruikt zodat de lezer meteen mee is in je verhaal of getriggerd wordt om verder te lezen?
Marc Het plot weet ik nooit vooraf en bepaal ik al schrijvend. Mijn truc is: een boek moet onvoorspelbaar blijven. Ik schrijf enkel boeken die ik zelf graag zou willen lezen.

KUNSTPOORT De covers zijn aantrekkelijk, het zijn eyecatchers.
Ingrid De cover toont een prachtig stukje natuur. Via het trefwoord ‘verloren’ vond ik deze foto. Leo was verloren in zijn eigen kapotte hoofd.
Marc Het eigenlijke kruis plakte niet op een cover, het werkte niet. Via een fotoagentschap vonden we het geschikte beeld.

KUNSTPOORT De covers zijn mooi, twee aantrekkelijke uitgaves met een boeiende inhoud; deze boeken verdienen om gelezen te worden.

https://uitgeverijhetpunt.be/

Marc Geyens
https://uitgeverijhetpunt.be/product/het-kruis-van-de-oorlog/
https://www.marcgeyens.be

Ingrid Van Spittael
https://uitgeverijhetpunt.be/book-author/ingrid-van-spittael/
https://www.facebook.com/ingrid.vanspittael.7?fref=jewel

Tekst en fotografie Kathleen Ramboer

---

Beiron Brouwers The making of van een tentoonstelling

Kunstenaar Beiron Brouwers leeft naar zijn tentoonstelling toe. Deze is in juni gepland. Op de monumentale trap naar zijn atelier te Antwerpen waarschuwt hij me voorzichtig: “Er is nog niet veel te zien.” Onmiddellijk begint hij gedreven over de komende tentoonstelling te praten. Beiron Brouwers is duidelijk intens bezig met de tentoonstelling en het thema: The Spirit of a child.

Foto’s en schilderijen aan de muur van zijn atelier illustreren zijn werkwijze. Het gesprek komt snel en vlot op gang.

KUNSTPOORT Hoe ga je te werk?
Beiron Brouwers De basis waaruit ik vertrek zijn honderden door mij gefotografeerde foto’s. Een voorbeeld: deze foto van mijn dochter in een boom vertaal ik naar een schilderij op klein formaat. Vooral het lijnenspel in de foto intrigeert me. Ben ik over het klein formaat tevreden dan creëer ik een groot schilderij. Dit schilderij is nog niet af, het vraagt meer kleur. Een subtiel silhouet van mijn dochter ontbreekt nog. Schetsen en voorstudies maakte ik al, de uitwerking zit in mijn hoofd.

KUNSTPOORT Gebruik je trucjes om je schilderij uit te vergroten, maak je gebruik van een projector, een digitale tool? Is het niet moeilijk dezelfde dynamiek te houden?
Beiron Brouwers Ik doe het gewoon door veel en goed te kijken.

KUNSTPOORT Waarom speelt – The Spirit of a child – een rol in je werk?
Beiron Brouwers Kinderen willen klimmen naar het hemelse, aanraken wat niet tastbaar is. In een boom zijn ze wie ze zijn, puur, zonder frustratie. Waarom klimmen volwassenen niet in de bomen? Ik nodig het publiek uit binnen te treden in mijn schilderijen, in een geheime wereld vol grenzeloze dromen. Wellicht kan de kijker zijn eigen jeugd even vasthouden, opnieuw beleven? Dit is de opzet van deze Child Spirit. Als volwassene verlies je de spontaniteit. Het begint al in de kleutertijd want als kind leer je tussen de lijntjes kleuren. Deze bagage, ballast wil ik over boord gooien, van nul beginnen, onbevangen schilderen. Dit onvoltooide schilderij nam ik mee naar huis. Mijn dochter reageerde enthousiast, los van enige culturele bagage: wauw ik vind het knap. Toen wist ik dit schilderij komt goed.

KUNSTPOORT Je schildert met een rijk kleurenpalet, dit was vroeger anders.
Beiron Brouwers Mijn vorige werken waren donker. Dat had zo zijn reden. Mijn vader was gestorven en ik schilderde snel, in een waas, kunst als vluchtweg. Nu ben ik doorheen die rouwperiode. Ik werk doordachter en bouw mijn werken op. De techniek van toen blijft wel dezelfde. Met konijnenlijm bevestig ik Japans papier op het canvas. De levendige structuur van het papier geeft diepgang aan het geheel.

KUNSTPOORT Sta je open voor het onverwachte, ga je soms een andere weg op bij het schilderen?
Beiron Brouwers Ja dat gebeurt maar de basis en grondgedachte blijft altijd behouden.

KUNSTPOORT Is de verf als materie voor je belangrijk of is het alleen maar een middel tot verbeelding?
Beiron Brouwers De ondergrond is voor mij van groot belang. Ik heb een goede leerschool gehad, alles uitgeprobeerd. Nu wil ik terug naar de bron, tabula rasa maken. Die voorkennis is wel nodig, je moet je verf beheersen.

KUNSTPOORT Ik zie hier tal van snippers, gescheurd papier op de grond liggen. Hebben die een functie?
Beiron Brouwers Vellen papier geprint met een inkjetprinter week ik in water. De inkt lost op. Die gebruik ik af en toe om te schilderen.

KUNSTPOORT Wanneer is een schilderij voor je af? Is het moeilijk halt te roepen?
Beiron Brouwers Ik weet perfect als mijn schilderij voltooid is.

KUNSTPOORT Heb je een vast ritueel? Heb je structuur nodig? Ga je op vaste tijden naar je atelier?
Beiron Brouwers Schilderen doe ik als ik in de mood ben. Dit kan op elk tijdstip zijn, overdag, ’s avonds, ’s nachts. Weet je als het donker is en geen daglicht aanwezig, je vaak verrassend andere schilderijen maakt? Soms kan ik uren zitten kijken. Een schilderij creëer ik in mijn hoofd. Als het daar voltooid is, begin ik te schilderen. Schilderen is een eenzaam beroep, dat weegt vaak. Dan komt de gedachte bij me op: moet ik een andere weg inslaan? Ik vermoed dat Picasso om diezelfde reden begon te beeldhouwen.

KUNSTPOORT Je werken zijn voor interpretatie vatbaar. Vindt je dat positief, moet de kijker diepgang in je werk zoeken, je boodschap ontdekken?
Beiron Brouwers Mijn werk moet krachtig genoeg zijn zodat de toeschouwer het zonder een zekere filosofie kan appreciëren. Leuk is het als de kijker er een eigen wending aangeeft. De toeschouwer mag het schilderij ook zomaar mooi vinden.

KUNSTPOORT Ben je tevreden met je carrière? Sommige kunstenaars maken een blitzcarrière andere werken liever in stilte en ‘rijpen liever als een goede wijn’ dixit Lucas Devriendt.
Beiron Brouwers Ik bouw niet bewust aan mijn carrière. Ik groei in mijn werk. Als er evolutie is dan ben ik tevreden. Ik ben ook niet gebonden aan een galerie, geef niet toe aan trends, wil niet perse behagen aan het grote publiek. Mijn werk verkoopt gelukkig goed, vooral aan kunstverzamelaars. Ik heb het gevoel dat het gemakkelijker is als kunstenaar zijn weg te vinden in het buitenland zoals in Duitsland dan in eigen land. Tegenwoordig heeft een jonge kunstenaar het wel moeilijk. De lat ligt hoog, je moet opboksen tegen tal van goede kunstenaars die constant posten op Instagram en andere sociale media. Dat maakt het voor een kunstenaar niet gemakkelijker. Galerieën maken een eerste selectie via de sociale media. Zelf post ik minimaal op Instagram, ik heb geen behoefte aan likes, aan bevestiging op sociale media, laat mij mijn gang maar gaan. Een andere vereiste, een kunstenaar moet veelzijdig zijn: een goede prater, zakenmaan, sociaal vaardig…

KUNSTPOORT Je hebt contact met art dealers van Hongkong. Hoe kwam dit tot stand?
Beiron Brouwers In Hongkong heb ik vrienden wonen die me introduceerden. De eerste contacten dateren van een vijftal jaar geleden. De onderhandelingen zijn 2 jaar aan de gang. De expo in juni is in samenwerking met Hongkong. Ze zal gedeeltelijk ook ginder te zien zijn. Het is een uitwisselingsproject. Kunstenaars van Hongkong komen ook naar hier.

KUNSTPOORT Tot slot wat is je ultieme droom?
Beiron Brouwers Mijn droom is een perfect schilderij maken of toch voor 80%. Ik ben constant uiterst gedreven, dan pas zal ik rust vinden.

KUNSTPOORT Betekent dat eenmaal het perfecte schilderij gemaakt je het penseel naast je legt?
Beiron Brouwers Helemaal niet.

Info

tentoonstelling van 13 juni tot 26 juni
Mechelsesteenweg 148
2018 Antwerpen
www.beironbrouwers.com

fotografie en tekst Kathleen Ramboer

---

Marc Geyens een warme vlaamse schrijver/uitgever

 

Marc Geyens is niet alleen schrijver/uitgever maar ook een causeur. Hij praat graag honderduit over het schrijverschap, handig voor mij als interviewer. Het gesprek vond plaats in een trendy café te Leuven. Een pittig detail: die middag was ook Jeroen Meus daar onopvallend aanwezig.

Kunstpoort Op het internet ontdekte ik dat je niet alleen schrijver maar ook uitgever bent, medeoprichter van Het Punt.
Marc Geyens Inderdaad, we zijn met zijn tweetjes. Mijn collega Gunther Leroy, eigenaar van een drukkerij, drukt de boeken en verzorgt de vormgeving. We zijn gestart in 2013. Per jaar geven we 60 tot 70 publicaties uit. Vanaf ons ontstaan gaat de kwaliteit de hoogte in. Nu kunnen we een strengere selectie doorvoeren en hogere eisen stellen aan een manuscript. Beginnende en gerenommeerde auteurs en ‘amateur’ schrijvers krijgen bij ons eenzelfde behandeling. Het Punt houdt ervan zijn schrijvers uit te dagen. We stimuleren en motiveren auteurs. Waarom niet eens een ander genre aanpakken? De lat hoger leggen? Jaarlijks promoten we onze auteurs op de Boekenbeurs te Antwerpen.

Kunstpoort “De warmste uitgeverij van Vlaanderen” is jullie huidige slogan, voordien was dat “Vlaams en eigenwijs”. Met Vlaams bedoel je dan de onderwerpen, de sfeer, de taal? Aanvaard je alleen manuscripten van Vlaamse auteurs?
Marc Geyens We brengen auteurs van eigen bodem. Auteurs die in Vlaanderen wonen of geboren zijn. Onze voorkeur voor de Vlaamse taal heeft niets met politiek te maken. Het Vlaams is een mooie zachte taal, totaal anders dan het hardere Nederlands van onze noorderburen. Zelf mijd ik Engelse woorden ook al gebruikt men die frequent in het Nederlands. Paul Geerts, de tweede vader van Suske en Wiske, feliciteerde me met mijn mooie Vlaamse woorden. Jongere auteurs gebruiken die minder. We zien de Vlaamse en Nederlandse taal opnieuw uit elkaar gaan, de wegen scheiden zich. Het zachte karakter van onze taal heeft te maken met het verleden. De zuidelijke Nederlanden zijn vaak veroverd, we leefden onder een vreemde heerschappij. Ook geografisch liggen we wat middenin tussen Noord- en Zuid-Europa. Zelf probeer ik als schrijver het Vlaams gevoel te evoceren. Zelfs jongeren ervaren dit als positief. Voor hen was het vroeger niet beter, maar anders. Ook in Nederland leest de literatuurliefhebber onze boeken, al begrijpt bijvoorbeeld een lezer van Groningen waarschijnlijk 10% van de woorden niet.

Onder onze auteurs hebben we bijvoorbeeld ook een Syrische schrijver, 25 jaar woonachtig in België. Hij is een taalvirtuoos, schrijft op zijn Oosters. Hij houdt van onze taal en doet zijn best om ze foutloos te bezigen.

Kunstpoort Wat is je verhaal als schrijver?
Marc Geyens Mijn grootoom was de eerste hoofdredacteur van de krant De Standaard. Ik wilde van jongsaf ook schrijver worden! Schrijven heb ik altijd gedaan. Als jongeling was ik al bezig met taal en schreef ik kortverhalen. In de loop van de jaren volgden er heel veel versjes over de dingen van alledag die ik op aanraden van familie en vrienden bundelde tot boeken: G.L.A.S., Glimlachen naar de wolken, Tussend’oortjes, Het seizoen van de engelen, … Daarna volgden kinderboeken en jeugdverhalen en nu ook romans. In 2009 werd ik ernstig ziek waardoor de invulling van mijn leven noodgedwongen veranderde. Toen ik de draad weer oppikte, ontmoette ik Gunther en startte onze samenwerking. Ik ben me vanaf dan ook meer gaan bezighouden met schrijven. Ik schrijf en ben uitgever maar het voelt niet echt aan als werken. Mijn eerste roman ‘DE TAAL VAN DE WIND’ is en blijft mijn lieveling. Het is een spirituele, eerder filosofische roman.
backcover: ‘De taal van de wind’ is een verhaal over een mensenkind en een merel dat zich afspeelt in de omgeving van Bergerven en de Oudsberg, natuurparels in het mooie Limburg. Het kind wordt volwassen en merels komen en gaan. Ze ervaren de dingen elk op hun eigen wijze maar worden bij momenten één in hun beleving.

Kunstpoort Wat denk je: “Schrijf je literatuur of lectuur?”
Marc Geyens Een combinatie van beide. Zelf schreef ik o.a. ‘Toonaardjes’. Korte gevatte stukjes uit het leven van elke dag. De zoon van Toon Hermans vergeleek het boek met teksten van zijn pa. Toen dacht ik, ok ik stop daarmee, want het laatste dat ik wil is dat ik de grote Toon ga “na-apen”.

Kunstpoort Waar komen de ideeën voor je boeken vandaan? Hoe verzin je de personages?
Wacht je tot de inspiratie en creativiteit komt of dwing je die af?
Marc Geyens Ideeën zoek ik niet. Ik droom mijn boeken met de personages erbij. Als de dromen wegblijven wacht ik geduldig tot de personages terug mijn dromen binnenwandelen. Ik sta ’s nachts op om mijn dromen neer te pennen. Soms logeer ik in een hotel om te kunnen schrijven. Dat zijn heel intense ogenblikken en als zulke dagen voorbij zijn, dan voel ik me “verlicht”. Dan heb ik datgene kunnen neerschrijven dat ik vaak al een tijdje meedroeg. Zeker aan te bevelen voor auteurs.

Kunstpoort Wie leest als eerste je boek?
Marc Geyens Nathalie, mijn vrouw leest als eerste mijn boeken. Ze is een strenge, kritische en onbevooroordeelde lezer en weet perfect hoeveel ballast er overboord moet. Zo schrapte ze tot mijn grote verbazing een 100-tal pagina’s in het manuscript van “De memoires van een notaris”. Die bleken overbodig. Uiteindelijk gaf ik haar gelijk.

Kunstpoort Hoe ga jij om met kritiek van familie, bekenden, onbekenden?
Marc Geyens Ik hou van opbouwende kritiek. Schrijven is een kunst, dat doe je met passie, het is (H)ART. Die boeken zijn mijn geesteskinderen. Ik hou ervan mooie reacties te krijgen op mijn schrijfkunst.

Kunstpoort Heb je een favoriete schrijver en waarom?
Marc Geyens Die vraag had ik verwacht. Een favoriete schrijver heb ik niet. De reden? Per jaar lees ik als uitgever 100 tot 150 ingezonden manuscripten. Zo heb ik zelden de tijd om boeken van auteurs te lezen die niet tot Het Punt behoren. Maar geloof me, in onze uitgeverij zit heel veel talent verborgen en wij doen, samen met onze auteurs, onze uiterste best om dat talent boven water te laten komen.

Kunstpoort Wat is je laatste roman?
Marc Geyens ‘Het geheim van De Boetemonnik’ en ‘De memoires van een notaris’ vormen samen een soort duo-boek. Om het gehele verhaal te kennen, moet je ze beiden lezen.

De synopsis van ‘Het geheim van de boetemonnik’: Genk 1870: niets lijkt de toekomst van de mooie Ilde en haar geliefde Hendrik in de weg te staan. Maar dat is zonder een Hasseltse notaris en zijn beide zonen gerekend. Kan de idylle standhouden of halen enkele complotten de bovenhand?
Opglabbeek 2016: er duikt plots een manuscript op waarin een jarenlang mysterie grotendeels wordt ontrafeld. Enkele puzzelstukjes ontbreken nog. Wordt de hele waarheid naar boven gehaald en welke rol speelt de abdij van Clervaux hierin?
Je kan het lezen in “Het geheim van de boetemonnik”, een verhaal vol liefde, hebzucht en drama.

Prof. Em. en oud premier Mark Eyskens stak zijn mening over dit boek niet onder stoelen of banken:
‘Je boek is niet alleen een misdaadroman, een thriller, een familiale tragedie, een liefdesdrama. Het is ook een pakkende schets van de “oude goede tijd”, toen er nog strikte klassenverschillen bestonden tussen de burgers. U hebt alles zeer methodisch op een bijna onderkoelde toon neergeschreven in een sobere stijl die contrasteert met de tragiek van de inhoud en waardoor juist deze tragische kant beter tot uiting komt.’

De synopsis van ‘De memoires van een notaris’ leest als volgt: Het dak van mijn leven is gevuld met de pijn van bijtende eenzaamheid en ik kan alleen maar hopen dat de dood verlossing brengt.’ Wat zette notaris de Schaever ertoe aan om zulke zwaarmoedige woorden neer te schrijven? Lees het in “De memoires van een notaris”, een boek dat verhaalt hoe een ogenschijnlijk normale en gezonde jongen evolueert naar een nietsontziende machtswellusteling die naar hartenlust bedriegt en manipuleert. Zal op latere leeftijd zijn geweten spreken, of is iedere kern van goedheid uit zijn geest en lichaam verdwenen?

Kunstpoort Werk je voor het ogenblik aan een roman, staat er iets op stapel?
Marc Geyens Ik schrijf altijd verschillende boeken op hetzelfde tijdstip. Mijn laatste roman (voorlopige titel is ‘Het kruis’) ligt op de tafel van de corrector. Het is een oorlogsroman die start in Leuven en eindigt in Oudsbergen. Ik verwacht dat het boek binnen enkele maanden kan worden voorgesteld. Verder ben ik ook nog bezig met een kinderboek en een roman die zich afspeelt in een rusthuis.

Kunstpoort Welke ambitie heb je nog?
Marc Geyens Een schrijver verkoopt in België gemiddeld 198 ex per titel. Ik zal mezelf pas “schrijver” noemen als ik 1000 ex van een boek verkocht heb. Maar dat is natuurlijk een heel persoonlijke ambitie. Verder wil ik me blijven ontdekken in het schrijven.

Kunstpoort Fijn als je dit nog dromen kan. Wie weet wat de toekomst brengt? Nog veel succes en vooral veel plezier met het schrijven van verhalen, romans, kinderboeken….

NOTA van Marc Geyens

Manuscripten van andere auteurs zijn altijd welkom bij Uitgeverij Het Punt. Alle inzendingen lees ik zonder uitzondering grondig na. Als uitgever beloven we niets wat we niet kunnen nakomen.

Mailen kan je naar marc@hetpunt.be

 

INFO

www.marcgeyens.be
www.uitgeverijhetpunt.be
https://uitgeverijhetpunt.be/book-author/marc-geyens/

Tekst en fotografie Kathleen Ramboer

---

5 Jaar Galerie Wivina Ockier

Met de regelmaat van een klok duiken kunstgaleries op om later te verdwijnen, niet Galerie Wivina Ockier. Deze galerie in Deinze is een blijver en wordt stilaan een vaste waarde. 5 jaar geleden besloot Wivina Ockier een galerie te starten. Ze wou haar eigen schilderijen in perfecte omstandigheden en sfeer tentoonstellen. 5 jaar dat moet gevierd worden hoe kan het ook anders met een tentoonstelling; schilderijen van Wivina Ockier, sculpturen van gastkunstenaar Joost Gevaert
Dit was dé gelegenheid om Wivina Ockier in haar galerie te ontmoeten.

Kunstpoort Het thema van je tentoonstelling luidt People are strange. Vanwaar komt deze naam?
Wivina Ockier Het onderwerp is het resultaat van een maatschappelijke waarneming. Ik observeer de wereld en kom telkens tot de vaststelling People are strange.

Kunstpoort Hoe ontstaat een schilderij,
werk je met foto’s, stills…?
Wivina Ockier Ik zoek gericht foto’s op het net. Met die verzamelde beelden creëer ik een collage. Dan begin het schilderen. Soms sla ik een totaal andere weg in dan die ik voor ogen had. Een figuur in een landschap? Die kan verdwijnen door ze weg te schilderen.

Kunstpoort Laat dit sporen na op het schilderij?
Wivina Ockier Soms wel maar dat is helemaal niet erg. Een schilderij heeft een geschiedenis en die mag je voelen. Ik hou van de imperfectie van een schilderij, van de gelaagdheid.

Kunstpoort Op een ander schilderij valt te lezen
‘niet te dicht’.
Wivina Ockier Mensen mogen niet te close komen, ik hou graag wat afstand. De roze wolk verhindert contact en verzacht.