Folk on stage en een
stage voor traditionele muziek
van 21 tot 25 augustus 2016 te Gooik
We gingen kijken en luisteren naar een stageweek voor traditionele muziek te Gooik voor mensen met een passie voor folk, een organisatie van muziekmozaIek. Dit jaar is het de 38ste editie.
Lise Smolders, Patrick Clerens en Ilse Coppieters van muziekmozaïek ontvingen ons hartelijk en maakten ons wegwijs in muziekmozaïek, folk on stage en de 5 dagen stageweek.
Een doorslagje van ons gesprek.
Kunstpoo
rt: Muziekmozaïek is een organisatie die zich vooral toespitst op zowel folk- als jazz. Waarom precies deze twee disciplines?
Lise Smolders: Muziekmozaïek is historisch gegroeid.
Muziekmozaïek is in 2001 ontstaan uit de fusie van de Volksmuziekfederatie (en het pionierswerk van huidig gedelegeerd bestuurder Herman Dewit van ’t Kliekske) en Jazz Vlaanderen. Vandaag is ze een van de 9 door de Vlaamse Gemeenschap erkende landelijke Amateurkunstenorganisaties, verenigd in het Forum voor Amateurkunsten.
Kunstpoort: Jullie hebben heel wat te bieden: begeleiding, workshops, stages, advies, …zijn jullie vooral op jongeren gericht?
Lise Smolders: Niet echt. Wanneer je straks op de Folk on stage terreinen rondloopt zal je merken dat traditionele muziek beoefend wordt door vele leeftijden. Vele komen in familieverband. Er zijn op folk on stage o.a. kindersessies van 4 tot 9 jaar en jeugdsessie van 13 tot 16 jaar. Vijf dagen lang wordt er hier door meer dan 400 mensen geleefd, gekampeerd en vooral gemusiceerd en dit vaak in familieverband. Tijdens de Stage voor Traditionele Volksmuziek kan je ’s avonds ook genieten van prachtige concerten. Daarna is er elke avond een folkbal met live muziek en jamsessies tot in de vroege uurtjes.
Kunstpoort: Jullie doen ook onderzoek naar de traditionele taal van het Pajottenland en andere dialecten. Door het succes van liedjes in het dialect gezongen denk ik dat er terug meer interesse is 
bij jongeren voor traditionele talen.
Patrick Clerens en Ilse Coppieters: Vanuit heel Vlaanderen wordt in dit Huis van de Levende Traditie volksmuziek geïnventariseerd. We gaan o.a. op zoek naar liedjesteksten van vroeger. In opdracht van de Vlaamse Overheid brachten we 5 CD’s op de markt ZOGEZEGD ZO GEZONGEN, een dwarsdoorsnede van de Vlaamse dialecten en volkse liedjes. Volksliedjes en aanverwante genres zijn zeker in trek bij de jongeren denken we maar aan Wim Claeys die heel wat succes had op de Gentse Feesten, Flip Kowlier, Tourist LeMC, rapster Slongs Dievangons…
ETHNOFLANDERS met Wim Claeys als artistiek directeur is ook een initiatief van ons. Ethno Flanders is een internationale uitwisseling voor een 60-tal jongeren tussen 16 en 30 jaar uit de hele wereld. Gedurende één week komen zij samen om elkaar, elkaars muziek en cultuur te leren kennen. Jongeren vinden elkaar in één gemeenschappelijke taal de muziek en maken vrienden over de hele wereld. Alle deelnemers van ETHNOFLANDERS traden op op de zeedijk in Oostende, in de Centrale in Gent, in het vluchtelingencentrum te Koksijde en als apotheose op het Dranouter Festival.
Ilse Coppieters: We hebben ook nog onze driemaandelijkse tijdschriften Folk! en Jazzmozaïek, voor iedereen die de folk- en jazzwereld op de voet wil volgen en op de hoogte wil blijven van onze activiteiten.
Verslag van ons bezoek aan de sessies vol muziek
Wegens het grote aanbod konden we niet bij alle sessie een kijkje nemen, ziehier onze keuze.
Sessie harp bij Maeve Gilchrist (GB/VS)
Onder een grijze donkere lucht wandelen we naar het lokaal waar de sessie harp onder begeleiding van Maeve Gilchrist (GB/VS) plaats vindt. Bij het horen van de stemmige harpmuziek voelen we ons plots licht en ontspannen, dromerig en ijl in het hoofd. Maeve Gilchrist blijkt een bevlogen lesgeefster met heel veel charisma. Met een rustige stem, ritmisch de voet bewegend, legt ze de nadruk op het belang van “fingering” bij het bespelen van de harp en soms helpt zingen…
Een 7tal cursisten met eigen harp, waaronder slechts 1 man, in een halve cirkel, spelen een tune op het gehoor. Partituren komen er niet aan te pas. Het lijkt al aardig te lukken.
Maeve Gilchrist en Nic Gareiss: The Sandhunter
https://www.youtube.com/watch?v=i7Zq8aUzXCw
Sessie zang bij Marc Hauman
Een 20tal zangers van alle leeftijden zowel mannen als vrouwen volgen een samenzang sessie bij Marc Hauman. Marc Hauman zong zelf jarenlang naast Wannes Van de Velde. Met de stem als instrument verkennen de zangers onder zijn begeleiding het traditionele liedrepertoire. Vandaag wordt een lied aangeleerd opgetekend door Edmond de Coussemaker. Edmond de Coussemaker verwierf bekendheid met de optekening van Nederlandstalige volksliederen uit Frans-Vlaanderen. Marc Hauman weet zijn publiek te boeien door bepaalde woorden etymologisch te verklaren. Met een kwinkslag hier en daar creëert hij een gezellige aangename sfeer. Nu al is het te merken dat dit een hechte groep wordt die het fijn vindt samen te zingen. Marc Hauman vraagt iedereen het lied vrolijk te zingen want ook de Coussemaker noteerde naast het lied “allegro”
het lied, herkomst Frans-Vlaanderen
ik en gy
moeder Porret
koffy drinken, druppeltje schenken
ik en gy moeder Porret
koffy drinken met suiker de pek
Ik krijg bijna zin om mee te zingen.
Er wordt driestemmig gezongen, het is de bedoeling elkaars stem af te tasten. “De lage stem moet niet alleen diepte maar ook genoeg snelheid hebben”, merkt de lesgever op.
https://www.youtube.com/watch?v=y1IxM-kZAD8
Tijdens de koffiepauze had ik een babbeltje met Agnes Tielens die de sessie zang volgt. Zij is lid van het koor Volkorengrijs uit Heusden-Zolder . Samen met andere koorleden is ze hier aanwezig om nieuwe ideeën voor het repertoire op te doen, technieken aan te leren. Vele van de koorleden zijn hier anciens. (dit is de 38ste Folk on stage!) Zij is hier de eerste maal en het bevalt haar zeker.
Sessie instrumentenbouw bij Toon Lauwers,
Herman Dewit en Willy Vermaelen
In vijf dagen wordt hier, onder leiding van een trio lesgevers, een vlieren speelklare doedelzak in do (do-fa) gemaakt. Herman Dewit heeft zelf een creatie bedacht waar er geen draaibank bij nodig is zodat deze doedelzak gemakkelijk kan vervaardigd worden door de stage volgers. Aan de deelnemers werd gevraagd op voorhand op rooitocht te gaan en voor het nodige hout (vlier) te zorgen. Het merg dient uit de takken geduwd te worden zodat de takken snel kunnen drogen, van buiten naar binnen en van binnen naar buiten. Herman Dewit zorgt zelf voor de zakken.
Herman Dewit toont mij zijn eigen vlieren doedelzak met kunstig houtsnijwerk en bespeelt voor mij zijn doedelzak. Het klinkt fantastisch. Luister zelf maar:
https://www.youtube.com/watch?v=fMft2HAQU1c
Nog even dit vermelden: Herman Dewit van ’t Kliekske verrichtte heel wat pionierswerk en stond aan de bakermat van muziekmozaïek.
Sessie diatonisch accordeon gevorderden bij Aurélien Claranbaux (FR)
Middenin een stortbui begeven we ons richting Basisschool Gooik waar de sessie diatonisch accordeon plaats vindt. We zijn onmiddellijk in de ban van de accordeon. Aan de ingang zijn er een aantal jonge accordeonisten samen aan het oefenen. Het is een beetje een kakafonie van geluiden, verschillende accordeons weerklinken, blijkbaar is dat geen probleem voor de spelers.
Voorzichtig treden we het lokaal binnen. Aurélien is zelf een autodidact, hij ontdekte de diatonische accordeon 20 jaar geleden op het festival van Saint-Chartier en niet veel later begon hij het instrument te spelen. We begroeten hem, nemen plaats, luisteren.
https://www.youtube.com/watch?v=T-YVF5_17XY
Jammer geen tijd genoeg om nog andere sessies bij te wonen. Deze middag was voor ons een aangename kennismaking met muziekmozaïek, met interessante lesgevers en vooral met enthousiaste, passionele muzikanten. Het weer viel niet mee en toch scheen hier de zon! Vandaag is Gooik the place to be voor HET feest van de traditionele muziek en dat zal zeker de volgende vier dagen ook zo zijn!
Info
Muziekmozaïek: http://www.muziekmozaiek.be/
folk on stage: http://stagegooik.be/
kunstpoort 