/romans

Een Nederlandse schrijver in Oostende

kramboer Geen categorie , , , ,

Ontmoeting met auteur Gert-Jan van den Bemd

Schrijver Gert-Jan van den Bemd wacht me op in Oostende, aan de kusttramhalte Koninginnelaan, op wandelafstand van Brasserie Albert, locatie voor ons gesprek. Brasserie Albert maakt deel uit van het iconische adellijke Thermae Palace Hotel. Nostalgisch vlij ik me zachtjes neer in de lederen sofa. Kon ik me een koninklijker start van een interview voorstellen? Het imponerende Art Deco-interieur verstomt gelukkig niet ons gesprek.

Gert-Jan van den Bemd, wonende in Breda, verblijft een maand in Oostende, ooit de koningin der badsteden genoemd, de stad van Ensor, Spilliaert…, voor hem een inspirerende residentie. Kunstenaar Gert-Jan Van den Bemd is enorm veelzijdig: schrijver, fotograaf, wetenschapper, tekenaar, kunstschilder… Welke discipline komt er op de eerste plaats? Dat houden we nog eventjes geheim.

Kunstpoort Zelf kende ik je romans niet, daar komt nu zeker verandering in. Na wat research stel ik me de vraag: Ben je auteur van psychologische romans, thrillers of mogen we je boeken psychologische thrillers noemen? Kunnen we je boeken een beetje vergelijken met die van Peter Buwalda? Schrijf je gelijkaardige romans?
Gert-Jan van den Bemd Ik schrijf psychologische romans met een onderliggende spanning die je meeneemt in het verhaal. Ik won in 2016 de Pieter Aspe award voor spannende verhalen daarom denkt de lezer vaak dat ik thrillers schrijf.

De foto waar het allemaal mee begon en resulteerde
in de roman Branco & Julia

Kunstpoort Als schrijver en kunstenaar gebruik je oude foto’s als inspiratiebron. Het begon met de aankoop van twee foto’s. De verzameling die je uiteindelijk bijeensprokkelde, een drietal mappen, deden je als een rechercheur graven naar het verleden van een vrouw, geboren in 1926. Je nieuwste roman draagt de titel ‘Branco & Julia’. Vertel je wat meer over de inhoud?

Gert-Jan van den Bemd De roman handelt over curiosa- en antiekhandelaar Branco en kunstenares Julia. Beiden kopen los van elkaar oude foto’s op de Feira da Ladra, de rommelmarkt van Lissabon. Branco gebruikt ze als inspiratiebron voor een roman die hij wil schrijven, Julia ziet de foto’s als uitgangsmateriaal voor haar schilderijen. Hun gedeelde bezit leidt noodgedwongen tot een gezamenlijke speurtocht naar de herkomst van de foto’s en de vrouw die erop staat afgebeeld.

Gert-Jan van den Bremd met één van de drie foto mappen,
inspiratiebron voor zijn nieuwe roman Branco & Julia

Kunstpoort Je put blijkbaar uit eigen beleving. Bevatten je verhalen en romans altijd een vleugje waarheid? Zou je ook los van je eigen ervaringen kunnen schrijven?
Gert-Jan van den Bemd Ik vertrek inderdaad vanuit mijn persoonlijke leefwereld. ‘De verkeerde vriend’, mijn debuutroman, speelt zich af op een camping. In de aanloop van dat boek bracht ik zelf mijn vakantie door op een camping en fantaseerde over de impact van het nachtelijke campingleven op jongeren en de escalatie daarvan. Het opruimen van het huis van mijn vader na zijn overlijden vormde de basis voor mijn tweede roman, ‘Na de val’. Als de vader van personage Sofie Nauta volkomen onverwacht overlijdt, staat ze voor eenzelfde opdracht: twee huizen leegmaken, dat waarin ze samen met haar vader en oudere broer Max haar jeugd doorbracht en het appartement waarin haar vader de laatste jaren van zijn leven woonde. Mijn derde roman ‘Branco & Julia’ leunt nog dichter aan bij de realiteit. Ik beschrijf mijn eigen zoektocht.

Kunstpoort Ik lees vooraan in ‘Branco & Julia ‘Elke mens is van nature uit een collectioneur. Het zit in onze genen van toen we nog apen waren. We hebben het verzamelen nodig gelijk we eten en drinken nodig hebben’ Erik Vlaminck, Een berg mens onder witte lakens, 2019 Ik veronderstel dat je zelf ook een collectioneur bent?
Gert-Jan van den Bemd Jazeker, verzamelaar van oude foto’s. Ik hou trouwens een fotoblog bij waar ik columns publiceer, geschreven aan de hand van mijn ‘trouvailles’.

Kunstpoort Zie bijvoorbeeld: https://www.grandfoulard.com/2022/01/09/verontrustend-2/
Wat is er gebeurd? Wat gaat er gebeuren? Wie nam de foto? En waarom? Sommige foto’s stellen meer dan duizend vragen. Een foto zegt meer dan duizend woorden is een van de meest onzinnige stellingen over fotografie’.
Gert-Jan van den Bemd Erik Vlaminck vond het een eer dat ik zijn citaat aanhaal in mijn boek.

Kunstpoort Je nieuwe boek speelt zich af in Portugal. Kom je er vaak? Heb je veel opzoekingswerk verricht? Ken je Lissabon?
Gert-Jan van den Bemd Het eerste deel speelt zich af op de Feira da Ladra, de grootste rommelmarkt van Lissabon. Daar ben ik vaak geweest. De Franse Atlantische kust is het toneel van het tweede deel. Ook daar deed ik onderzoek.

Kunstpoort En is Fernando Pessoa een van je lievelingsdichters? Ik citeer uit je boek ‘O amor é que é essencial. O sexo é só um acidente.’ ‘Liefde is wat essentieel is. Seks is gewoon een ongelukje.’
Gert-Jan van den Bemd Niet echt. Fernando Pessoa kan je ook een collectioneur noemen, hij was een verzamelaar van personages. Niet tevreden met slechts één creatief alter ego, ontwikkelde de Portugese schrijver 72 onafhankelijke aliassen.

Kunstpoort Ik citeer nogmaals Fernando Pessoa ‘Leven is niet noodzakelijk, scheppen daarentegen wel’. Is schrijven voor je onontbeerlijk? Zou je zonder schrijven kunnen?
Gert-Jan van den Bemd Het scheppen heb ik nodig, het is obsessief. Als 17-jarige schreef ik al volop verhalen. Ik liet ze mijn leraar Nederlands lezen. Zijn enthousiasme motiveerde me verder te schrijven.

Kunstpoort Schrijf je met een pen, zoals Branco het personage in je boek, of verkies je toch de computer? En waarom?
Gert-Jan van den Bemd Onderweg, in de trein… bij het schrijven van notities gebruik ik een pen, zoveel prettiger dan op een laptop schrijven. Thuis werk ik rechtstreeks op de computer, dat is handiger bij schrappen, verbeteren, en het uitdiepen van personages… Schrijven is een eindeloos proces. De psychologie van de karakters moet kloppen.

Notitieboekje

Kunstpoort Heb je afzondering nodig om te schrijven?
Gert-Jan van den Bemd Ik voel me overal thuis, afzondering is niet noodzakelijk. Het buitenland daar schrijf ik graag. Waarom? Als je de taal niet beheerst is het super gemakkelijk je af te sluiten. Waar ik ook ga, ik heb een boekje bij me om te noteren en passages neer te pennen. Nu verblijf ik een maand in Oostende.

Kunstpoort Wat trekt je aan in Oostende?
Gert-Jan van den Bemd De zee oogt elke dag anders met luchten als schilderijen van Rothko. Dreigende, mysterieuze stranden herinneren je aan Spilliaert. Hier houdt de wereld op. De zee, dat is het einde. Oostende is schoonheid met een lelijk kantje: veel boeiender dan een cleane kunstmatige wereldstad als Singapore. In Oostende gluurt het surrealisme om de hoek. Toch blijf ik in Oostende de Hollander terwijl je in een wereldstad als New York, New Yorker wordt. De mensen zijn er open. Het romantische gevoel van bij een wereldstad te horen, bekruipt me daar.

Kunstpoort Je bent schrijver, fotograaf, beeldend kunstenaar en wetenschapper. Als fotograaf, vooral bij straatfotografie, is het belangrijk snel en raak te observeren. Wetenschap verlangt onderzoek. Ik veronderstel dat je veelzijdigheid helpt bij het schrijven. Is daar iets van te merken in je literair werk?
Gert-Jan van den Bemd Beroepshalve beschik ik over een onderzoekende geest. Ik ben endocrinoloog. 20 jaar verrichtte ik laboratoriumonderzoek naar kanker en osteoporose. Ik zoek naar oorzaken, vraag me af Waarom? Ik sta open voor waarneming en observatie. Dat helpt bij het vastleggen van de psychologie van personages, het uitdiepen van karakters.
Als fotograaf schrijf ik op mijn blog fantasiestukjes bij foto’s die deel uitmaken van mijn verzameling.

Foto’s kan je eindeloos interpreteren. Mijn scriptie ‘Wachten op de ronde van Lombardije’ handelt over hoe je met fotografie kan liegen of de waarheid kan vertellen. Ik won er de scriptieprijs van kunstacademie St. Joost in Breda en ’s-Hertogenbosch mee.
Verder komen mijn diverse skills van pas als redacteur van REALmag., een magazine over kunst, cultuur en wetenschap. https://www.realmag.nl/ We brengen elk jaar een themanummer uit. Het volgende nummer, met thema HOTEL, verschijnt gedurende de maand oktober.

Kunstpoort Wat haalt er tegenwoordig de bovenhand, fotograaf, wetenschapper, beeldend kunstenaar, auteur?
Gert-Jan van den Bemd Het is moeilijk kiezen. Ik ben nu 70% schrijver en 30% beeldend kunstenaar. Schrijven is een eenzaam beroep. Door je opzoekingswerk heb je wel de mogelijkheid talloze contacten te leggen. Dat maakt schrijven boeiend en zo stap je uit je isolement.

Kunstpoort Korte verhalen, gedichten en essays publiceerde je in verzamelbundels en tijdschriften (Tirade, Extaze, Elders Literair, Ballustrada, Op Ruwe Planken…). Schrijf je nog altijd poëzie?
Gert-Jan van den Bemd Af en toe schrijf ik nog gedichten, maar poëzie is lastig. Proza, een blog, een kortverhaal liggen me beter. Bij een roman leg je de grote lijnen vast, schrijf je een soort scenario. De rest is avontuur en dat is pas leuk.

Kunstpoort Lees je zelf veel van collega-schrijvers? Werkt dit niet remmend? Is dit nefast voor een eigen schrijfstijl?
Gert-Jan van den Bemd Bang voor beïnvloeding lees ik bij voorkeur geen andere fictie auteurs tijdens een productieve fase, niet gedurende een schrijfproces. Ik lees wel graag en veel, en hou van biografieën. Erik Vlaminck, Hugo Claus, de psychologische romans van Georges Simenon… boeien me. Vertaalde boeken lees ik minder.

Kunstpoort Op sociale media, via je site, ben je bekend onder de accountnaam Grand Foulard, vanwaar die naam?
Gert-Jan van den Bemd Grand Foulard is een metafoor voor de neiging van mensen om het falen te verbergen en tekortkomingen te camoufleren. Een Grand Foulard leg je op een versleten sofa. Ik til het doek graag op, onderzoek het verborgene.

Kunstpoort Ben je nu een volgende roman aan het schrijven?
Gert-Jan van den Bemd Inderdaad, mijn volgende roman speelt zich af in Breda en Oostende. De denkfase is nu aan zet.

Kunstpoort Daar kijken we als Vlaming alvast naar uit!

INFO auteur

https://www.grandfoulard.com/over-ons/
https://www.grandfoulard.com/
https://www.facebook.com/grandfoulard/
https://www.instagram.com/gertjanvandenbemd/
https://www.instagram.com/grandfoulard/
https://www.realmag.nl/

info Branco & Julia

https://www.standaarduitgeverij.be/aanbiedingsfolders/
vanaf 12 mei in de boekhandels
Ook via de online boekhandels leverbaar

tekst en foto Kathleen Ramboer

BLIJVEND CREATIEF Marc Geyens

kramboer Geen categorie , ,

AUTEURS AAN HET WOORD
Voor kunstenaars is deze bizarre coronatijd ongetwijfeld een bron van emoties. Hoe verwerken schrijvers de lockdown. Schrijven ze meer dan anders of net niet? KUNSTPOORT vroeg het hen.
Schrijver Marc Geyens legt momenteel de laatste hand aan een roman over “Opa”.

KUNSTPOORT Ben je met een bepaald project, boek, gedicht… bezig?  Titel?
MARC GEYENS Ja, ik leg momenteel de laatste hand aan een roman over “Opa”. Het wordt een boek dat zowel vreugde als verdriet beschrijft en vooral ook veel gezonde ondeugd, want opa en zijn beste vriend hebben hun jongensstreken nog niet afgezworen. “Opa” bewijst dat oud zijn geen synoniem is van versleten en dat zolang we de jeugd in ons blijven meedragen, er altijd plaats zal zijn voor veel blijdschap. Verder is heel recent een kinderboek verschenen over “Het Ros Beiaard” en zitten er nog andere projecten in de pipe-line, gaande van kinderverhalen tot romans.

KUNSTPOORT Is je nieuw werk gerelateerd aan de Corona crisis?
MARC GEYENS In een volgende roman “Abel” zal het Corona-spook zeker ter sprake komen. Maar ik wil er ook niet teveel aandacht aan schenken omdat het niet meer van onze energie mag vreten dan het verdient… Dat is natuurlijk een persoonlijke mening en die kan wie weet nog helemaal veranderen.

KUNSTPOORT Schrijf je intensiever dan voor covid-19?
MARC GEYENS Neen. Integendeel zelfs… Ik wil eerst alles helemaal over me heen laten komen en me zoveel mogelijk laten doordringen van alle “ingrediënten” en emoties die deze tijd in haar zog meevoert. Het onwezenlijke van de situatie houdt me zeer alert maar boezemt me vreemd genoeg weinig tot geen angst in. Je zou kunnen zeggen dat het me aanzet tot mijmeringen, maar nogmaals vreemd genoeg is dat niet het geval. Die mijmeringen en overpeinzingen heb ik reeds heel diep beleefd toen ik geconfronteerd werd met het spook van de kanker… Maar door hetgeen er allemaal gebeurt, is het alsof mijn pen even een kleine pauze neemt. Toch voel ik dat het binnenin bruist en rijpt en dat er geoogst kan worden zodra alles in de juiste plooien valt.

KUNSTPOORT Is schrijven een noodzaak, een manier om deze periode te verwerken?
MARC GEYENS Schrijven is voor mij een constante en blijvende noodzaak. Niet enkel om te verwerken, maar ook om te zijn wie ik ben. “Schrijven” is net zoals “leven” een heel actief werkwoord en samen vormen ze een inmiddels onafscheidelijk team dat voor mij enorm belangrijk is en blijft: leven doet schrijven en schrijven doet leven… Leven impliceert mooie momenten, maar ook verdriet en afscheid. Leven biedt ook de kans om geregeld stil te staan bij het levensverhaal om ons op die wijze als het ware te “wapenen” tegen mogelijk ongeluk en verdriet. Daarom is het belangrijk dat we op tijd en stond pauzes inlassen om te bezinnen over de dingen. Op die manier wapenen we ons tegen toekomstige zware omstandigheden.

KUNSTPOORT Wat lees je voor het ogenblik?
MARC GEYENS Ik heb zonet het manuscript van het 9e deel van de reeks van “Mo, Jade en Plakapong” gelezen van de hand van Paul Geerts (de 2e vader van Suske en Wiske). Het is een prachtig verhaal met heel knappe tekeningen en ik ben trots dat de grote meester enkele gedichten van mij in dit mooie geheel heeft verwerkt. De verhalen van Mo, Jade en Plakapong zijn nog weinig bekend bij het grote publiek, maar hopelijk brengt de tijd daar verandering in, want ze zijn zonder meer van een top-kwaliteit! Het 9e deel zal binnen enkele maanden verschijnen, maar de andere delen kunnen worden besteld in de boekhandel. Allemaal aanraders voor jong en oud, gevuld met zowel humor als wijsheid.

KUNSTPOORT Kan je nog om iets vrolijk zijn in deze tijd?
MARC GEYENS Moeilijke vraag want Covid-19 ligt steeds op de loer om een glimlach te doen verdwijnen. Toch moet ik iedere dag een aantal keren lachen met de vrolijke sms’jes en boodschappen die me worden doorgestuurd door vrienden en familie en die ik op mijn beurt naar anderen stuur. Op die manier verlichten we mekaars dag en zorgen we voor een glimlach die het hart telkens weer streelt. Meer dan ooit voelen we via een glimlach ook de verbondenheid met elkaar.

KUNSTPOORT Heb je toekomstplannen of staan die nu on hold?
MARC GEYENS De toekomstplannen die ik had staan inmiddels inderdaad on hold. Maar uitstel betekent geen afstel en indien we gezond mogen blijven, en dat wens ik iedereen toe!, dan kunnen we onze plannen alsnog ten uitvoer brengen. Op dit ogenblik is het belangrijk om onszelf en elkaar goed te verzorgen en met zijn allen te luisteren naar onze wijze virologen en zorgverstrekkers die ons ongetwijfeld doorheen deze moeilijke tijden zullen loodsen.

info

www.marcgeyens.be

 

foto cover boek Paul Geerts ‘Het Vraagteken’ copyright DE POORT
foto cover boek Marc Geyens ‘Het Ros Beiaard’ copyright Marc Geyens