Louise Gevaert ontmoet Hermine De Groeve

Het woonhuis, galerie en atelier van Galerie S&H De Buck Gent ademt kunst. De tastbare geest van vele kunstenaars is er als een loyale handlanger aanwezig. In een ver verleden overnachtte hier twee maal kunstschilder Gustave Courbet. Kortom een passende sfeervolle locatie die aanleiding geeft tot een gesprek over de wereld van de kunst. Twee galeriehouders Hermine De Groeve en Louise Gevaert, twee generaties vroeg ik naar hun ervaringen. Ik zocht naar verschillen, overeenkomsten, hun eigen manier van aanpakken. Mijn besluit: hun visie loopt verbazend parallel.

Kunstpoort Hermine jij bent al een 47tal jaar bezig. Louise jij bent de derde generatie die meestapt in het verhaal van de galerie Gevaert Zwevezele. Denken jullie dat het vandaag de dag moeilijker is dan vroeger om een galerie vanuit het niets op te starten?
Hermine In de tijd toen ik samen met mijn echtgenoot Siegfried De Buck de galerie opstartte waren er weinig galeries. In het Gentse had je Foncke en Vyncke Van Eyck. Het begon met een kleine ruimte aan de Kuiperskaai voor de hedendaagse juwelen van mijn echtgenoot Siegfried, later volgden van hem ook andere werken: objecten, sculpturen, design… Hij was de eerste in Vlaanderen met eigentijdse juwelen. Hoe je best een galerie kon runnen daar had je het raden naar. We waren jong en waagden ons in het avontuur. Starters vinden nu veel meer info in de media en weten hoe een galerie functioneert. Op zich is het gemakkelijker maar ook moeilijker. Er zijn heel wat meer kunstenaars dan vroeger.
Louise Ik ben opgegroeid met kunst, met de galerie van mijn opa. Ik ben erin gevloeid. Hoewel kunst verkopen dat kan je niet leren. Daar is geen handleiding voor.
Hermine Ook ik ben opgegroeid met kunst. Mijn ouders waren collectioneurs. Ik had een zekere affiniteit met kunst. Een galerie managen is toch andere koek. Had ik mijn echtgenoot Siegfried niet leren kennen, dan had ik waarschijnlijk nooit een galerie beheerd. Door zijn opleiding in Maredsous en aan l’Académie des Arts Décoratifs in Strasbourg, had hij oog voor vormgeving en hedendaagse kunst en architectuur, nodig om een galerie uit te baten. Onze galerie beschouw ik als niet-commercieel, een piloot galerie. De mens in de kunstenaar is ook van belang.
Louise Als studente was ik al met kunst bezig en organiseerde allerlei evenementen rond kunst zoals een veiling. Was de galerie er niet geweest dan vond ik sowieso toch mijn roeping in de kunst.

Kunstpoort Louise Het gebouw van galerie Gevaert is een glasstructuur, ruimtelijk, straalt een openheid uit, staat los in het landschap.
Hermine, jullie galerie vind ik net het tegenovergestelde, meer een gesloten, intieme ruimte met een warme sfeer. Reflecteert het gebouw, de galerie de kunst die jullie tentoonstellen?
Louise Door de voorgeschiedenis van de galerie verwacht het publiek nog altijd een zekere klassieke figuratieve kunst. Ik wil het nu wat breder zien.
Hermine Ik ben een gevoelige ziel en de galerie is gekend voor zijn sensibele kunst. Al vroeg bracht ik conceptuele kunst. Ik toonde fotografie toen men fotografie nog niet als kunst herkende. In de omstreden tentoonstelling van fotograaf Jean-Marie Bottequin in 1973 waren erotisch geladen lichamen te zien. In 1985 bracht ik als eerste galerie werk van fotograaf Dirk Braeckman. Volgens mij is de trend van conceptuele kunst voorbij. Vaak is het een slechte herhaling. Een revival van de figuratieve kunst verdringt tegenwoordig het conceptuele.

Kunstpoort Is het moeilijk om iemand die niets van kunst afweet enthousiast te maken?
Louise Ik probeer mijn geestdrift en bezieling op de kijker over te brengen. Het helpt als je op de juiste manier over kunst praat. Je sleept de mensen mee in je gevoel. Kunst is aan te leren.
Hermine Sieg (echtgenoot van Hermine) zegt altijd: veel mensen kijken maar zien niet. Met kunst moet je opgevoed worden. Het onderwijs kan dit waarmaken. Van in de kleuterklas en lagere school kan je kinderen vertrouwd maken met kunst.

Kunstpoort Spreek je het publiek aan bij een bezoek aan de Galerie? Is dit voor jullie belangrijk voeling hebben met de bezoeker? Evolueert jullie publiek mee met de Galerie, moet je een publiek leren kijken?
Louise Er is een zekere drempelvrees om de galerie binnen te stappen. Eens de kijker binnen is verandert dat snel. Ik wacht het juiste moment af en ga dan in gesprek.
Hermine Ook ik wacht het juiste ogenblik af. Je hebt feeling nodig. Kunst is een middel tot persoonlijk contact. Schitterend toch? En inderdaad mijn publiek evolueert mee met de galerie.
Louise Gesprekken handelen tegenwoordig vaker over het prijskaartje dan over kunst.
Hermine Zakenmensen vragen me soms: Hoeveel zal dit schilderij opbrengen? Telkens opnieuw antwoord ik dan: het is een belegging in de opvoeding ook in die van je kinderen. Een galerie heeft een opvoedende functie. Veel gaat aan een schilderij vooraf, een leven, een evolutie, een denk- en werkproces. Het kunstwerk wordt niet zomaar plotseling geboren. Het is de taak van de galerist dit te communiceren.
Louise Kunst is tegenwoordig status. Mensen willen iets voor aan de muur en verkondigen het liefst de kostprijs van het kunstwerk.

Kunstpoort Hoe kies je een kunstenaar die je wil vertegenwoordigen? Bezoek je eindejaar expo’s?
Hermine Ik bezoek zelden nog een eindejaar tentoonstelling om de eenvoudige reden dat ik er mijn gading niet vind. Het hoeft ook niet. Wekelijks contacteren me drie tot vier kunstenaars. Het is niet voldoende een mooi schilderij te maken, te werken in de stijl van… Ik vraag me af heeft die kunstenaar een visie, een bepaalde bedoeling? Ja? Dan pas neem ik hem onder mijn vleugels. Jammer dat we tegenwoordig weinig goede beeldhouwers hebben.
Louise Contacten met kunstenaars leg ik via andere bevriende kunstenaars die een connectie met de galerie hebben. Het curriculum bekijk ik niet, het is hun werk dat telt. Kunstenaars met een zekere authenticiteit heb je nodig. Door ervaring kan je die eruit halen.

Hermine Vroeger had je de kunstenaar/sukkelaar; de moedige persoonlijkheid die zonder rijk te worden koos voor de kunst. De meeste ouders keken argwanend als hun zoon of dochter voor de Academie koos. Tegenwoordig staat het chique dat je kind, soms in een Armanipakje, de kunstschool frequenteert. Kunstenaars denken tegenwoordig soms als managers. Daar is niets mis mee, het moet kunnen maar authenticiteit moet er zijn.

Kunstpoort Kies je voor jonge kunstenaars?
Louise Jonge of oudere kunstenaar, bij mij speelt dit geen rol.
Hermine Kunstenaars van alle leeftijden zijn hier thuis. Kunst is altijd jong, op kunst staat geen leeftijd.

Kunstpoort Louise Is Zwevezele wel een goede omgeving om een galerie te laten gedijen. Wat zijn de voor – en/of nadelen van deze landelijke omgeving? Is er genoeg interesse van de mensen van Zwevezele? Of vind je dat niet nodig?
Louise Het netwerk van mijn opa speelt nog een grote rol. Ik stuur gericht uitnodigingen. Bovendien heeft de galerie een gunstige ligging op de verbindingsas Brugge-Kortrijk. Zakenmensen, geïnteresseerden die de galerie willen bezoeken komen toch.

Kunstpoort Hermine jij bent gelokaliseerd in de provinciehoofdstad Gent die volgens mij aandacht heeft voor kunst. Wat zijn daar de voor- of nadelen van? En is er wel voldoende aandacht voor kunst in Gent?

Hermine Dat onze galerie zich in Gent bevindt, is vandaag meer een nadeel dan voordeel. Tegenwoordig heeft de bevolking, door onder andere de media, de perceptie dat Gent ten gevolge van het mobiliteitsplan onbereikbaar is geworden. Politiek stuurt ook de kunst. In Gent heeft men geen lange termijn visie. De pers recenseert kunstenaars en galeries van Antwerpen niet die van Gent. Je hebt een trekker nodig zoals destijds museumdirecteur van het SMAK Jan Hoet. Die had een visie. In het Jan Hoet tijdperk was Gent een bruisende kunststad, een stad voor de kunstliefhebber. Ik mis dat. Jan Hoet kwam langs, had interesse voor wat er ook hier gebeurde.

Kunstpoort Welke eigenschappen moet een galeriehouder bezitten?
Hermine Je hebt vooral stapels goesting nodig. Denk vooral niet te veel na. Je wilt dat een kunstenaar slaagt en als dat niet lukt doet dat veel zeer. Doorzetten. Ken je die spreuk “De aanhouder wint?”
Louise Ook ik ben een doorbijter. In mijn studententijd heb ik veel georganiseerd op gebied van kunst en dat zal ik blijven doen. Passie en pakken idealisme zijn een must. Het commerciële mag niet het vertrekpunt zijn.

Kunstpoort Zijn jullie aanwezig op beurzen? Wat is het belang daarvan?
Louise Vorig jaar had ik een stand op de BAD beurs. Buitenlandse beurzen staan nog niet op mijn programma. Binnen een tijdspanne van 5 jaar misschien?
Hermine Vandaag de dag stel ik mij eerder sceptisch op t.o.v. beurzen om de reden dat ze te duur zijn. Met andere woorden wij kunnen dit niet blijven betalen. Het aanbod beurzen is te groot, dezelfde werken zie je telkens opnieuw terug opduiken. Wij worden niet gesubsidieerd zoals in andere landen (Mondriaanfonds NL) Aanwezig zijn zorgt wel voor nieuwe contacten. Zopas ben ik terug van FOTOFEVER in Le Caroussel du Louvre Parijs. Er is veel interesse maar de verkoop stagneert. De prijzen van de beurzen liggen te hoog in verhouding met de opbrengst van de door onze galerie gebrachte werken. Beurzen waar kunstenaars zelf hun werk aanbieden naast gevestigde galeries zijn contraproductief, zowel voor de galerie en op lange termijn voor de kunstenaar.

Kunstpoort Wat is het huidige belang van een galerie nu veel kunstenaars zich profileren op instagram, de sociale media?
Hermine Een galerie is zeker nog van deze tijd. Sociale media zoals Instagram zijn slechts vluchtig. Kunst moet tastbaar zijn, moet je zien. Daarom hou ik ook zo van een cataloog. Het is een tool om het verhaal van een kunstenaar te vertellen. Een cataloog, een boek zal zeker niet verdwijnen.  Kunstenaar en bovendien manager zijn lukt zelden. Luc Tuymans is wel een goede marketeer. De kunstschilder en zijn galeriehouder Frank Demaegd van Zeno X Gallery is een verhaal van 2 mannen die elkaar groot maken.
Louise Vroeger waren er meer moedergaleries.

Kunstpoort Wat is een moedergalerie?
Hermine Dit is de eerste galerie die zich engageert voor een kunstenaar. Als die later in andere galeries tentoonstelt is het de bedoeling dat de moedergalerie 10% op de verkoop ontvangt van de  andere galerist.

Kunstpoort Vinden jullie netwerken belangrijk? Journalisten? Zakenmensen? Kunstliefhebbers? Verzamelaars?
Louise Onder mijn klanten heb ik geen collectioneurs wel personen die kunstenaars van mij volgen.
Hermine De galeriewereld is een dubbele wereld. De vroegere generatie kunstverzamelaars dachten niet in eerste instantie aan winstbejag. De galerie helpt een carrière van een kunstenaar opbouwen, investeert in die kunstenaar. Collectioneurs huren nu een fabrieksruimte, houden een receptie en verkopen het werk van de kunstenaar waar een galerie zoveel in investeerde. Dat noem ik marchanderen. In mijn galerie kopen kunstliefhebbers.

Kunstpoort Veel kunstenaars zoeken ondersteuning van galeries, curatoren, kunstverzamelaars, kunstmecenassen, de overheid. Heeft een kunstenaar nood aan subsidies? Maak je het hen daardoor niet te gemakkelijk? Worden ze niet in een bepaalde hoek gedreven zodat ze aan authenticiteit verliezen? Er zijn trends in de kunst maar moet een kunstenaar niet tegen de stroom ingaan?
Hermine Galeries werden vroeger groot door een kunstenaar. Nu wil de kunstenaar groot worden door de galerie. Subsidies worden toegekend aan personen die de best geformuleerde aanvraag indienen. Sommigen laten door specialisten tegen betaling een perfect dossier samenstellen. Kunstenaar ben je pas na jaren werken niet als je afstudeert, je bouwt een carrière op.

Kunstpoort Hermine jij zet geen afspraken op papier en werkt in vertrouwen met een kunstenaar. Houdt dat geen risico in? Louise leg jij een expo contractueel vast?
Louise Een contract stel ik nooit op voor een kunstenaar. Je moet je kunstenaars met respect ontvangen zo krijg je de goede verstandhouding die nodig is.
Hermine Als je je woord geeft dan is het vanzelfsprekend je daaraan te houden. Ik maakte het mee dat een kunstenaar tijdens een vernissage bij ons in de galerie achter mijn rug verkocht.

Kunstpoort Hermine je liet me onlangs je stockruimte vol kunst zien. Louise heb je ook dergelijke ruimte?
Louise Inderdaad.
Hermine Die stockruimte is ook een tool. Zo kan je tonen waar de kunstenaar mee bezig is, elk werk heeft zijn verhaal.

Kunstpoort Tot slot: Hermine, Louise, zijn er kunstenaars die je dolgraag in je galerie een podium zou willen geven?
Hermine Het is moeilijk om één kunstenaar op te noemen. Brancusi zou hier welkom zijn. Ik denk ook aan Caspar Friedrich, aan de symbolisten, aan Knopff, Félicien Rops, aan sommige werken van Léon Frederic, aan de beeldhouwer Maillol en Geoges Grard, Douanier Rousseau, Kees Van Dongen, Spilliaert ook Rothko en de foto’s van Man Ray, Boltanski en het nieuwe werk van  Dirk Braeckman, Shirin Neshat haar foto’s, Pipilotti Rist, de Afrikaanse kunstenaar El Anatsui die met capsules van drankflessen grote werken als schilderijen maakt. Er zijn nog veel kunstenaars van wie ik het werk bewonder, te veel om op te noemen. Hans Op de Beeck en Peter De Cuypere zijn installaties, Claerbout zijn video’s kunnen mij ook beroeren. Tekeningen van …. Eerlijk gezegd ik heb zelf zo veel goede kunstenaars aan boord waar ik in geloof: Hugo Debaere, Piet Pollet, Horse, Dirk De Bruycker, Tomas Lahoda, Frans Labath, Karel Fonteyne, Klaus Baumgärtner, Robine Clignett, Jimi Dams, Johan Clarysse, Christina Mignolet, Jean De Groote , Hans Defer, Hervé Martijn, Cabe, Maureen Bachaus Sven Verhaeghe, Philip Henderickx, Patrick Verlaak, Stefaan Van Biesen, Reniere & Depla, Alex De Bruycker, Willy Vynck, Geert De Smet, Christine Marchand, Frans Westers, Andreas Lyberatos, Felicia Parent, May Oostvogels, Patrick Keulemans, Wladimir Moszowski… e.a. kom bij ons kijken dan zie je ze allemaal…
Louise Bacon en Rinus Van De Velde zou ik zien zitten, twee kunstenaars die ik al een tijdje bewonder. Iets in de grootsheid van die werken laat me niet los. De schilderijen van Bacon tonen enorm veel diepgang en ruimte. Het lijkt me boeiend te zien wat er met het werk en de ruimte gebeurt wanneer ze samenkomen. Een tijdje terug zag ik ‘A Brush with Violence’, de documentaire over Bacon waardoor ik meer voeling en inkijk kreeg in de kunstenaar en zijn oeuvre. Hetzelfde resultaat bereik je als je in gesprek gaat met kunstenaars van nu.

Info

Louise Gevaert
Galerie Gevaert
Hille 101-103
8750 Zwevezele
louise@galeriegevaert.be
http://www.galeriegevaert.be/

Hermine De Groeve
Galerie S&H De Buck
Zuidstationsstraat 25
9000 Gent
sdebuck@skynet.be
http://www.galeriedebuck.be/    http://www.siegfrieddebuck.be

tekst Kathleen Ramboer
fotografie Kathleen Ramboer – Galerie Gevaert – Galerie S&H De Buck