Het is vrijdagnamiddag vijf uur. U hebt de hele dag gewerkt. U hebt mensen onder druk gezet om resultaten te krijgen. De ganse week en dan was er ook nog een vermoeiende dag in Parijs. Zelfs als u uw job graag doet, voelt u de mentale en fysieke vermoeidheid. Het perspectief voor de volgende uren? Een interview met, dat dacht u althans, twee curatoren voor het project Gast van Fameus. Heel leuk. U bent voorbereid. Foto- en opname- toestel staan klaar, de vragen zijn voorbereid. U bent zelfzeker.
Om achttien uur zitten kunstenaars rond de tafel. Geen curator. Wel twee jonge vrouwen die voor de eerste keer deze rol zullen spelen. U twijfelt. Improvisatie tijdens het interview? U bent hier niet goed in. Probeer zelfzeker te blijven. Spreek met klare stem. De vraag is “Wat betekent een curator voor jullie als kunstenaar?”
De jonge vrouw aan uw rechterkant begint aarzelend, zodat u plotseling beseft wat zich hier afspeelt. De kunstenaars zijn fragiel en twijfelen niet over hun kunst maar over hoe die wordt ontvangen. En dan beseft u dat alle vragen, hoe een curator de werken uitkiest en een tentoonstelling organiseert, bijna overbodig zijn. Sara, een jonge kunstenares zegt: de curator is een begeleider, mentaal en logistiek.
Kunstenaars over curatoren
“De curator wil een visie uitbrengen, gebruikt het kunstwerk van de kunstenaars als een soort woord. Zoals een schrijver gebruik maakt van het woord schrijven zij met kunstwerken van bepaalde kunstenaars om een visie naar voor te brengen en ideeën te realiseren.”
“Een curator heeft een zekere visie, een interesse en gebruikt een bepaald medium en een kunstenaar om die visie te uiten. De curator kan ook een groepje mensen verzamelen om een samenhangend geheel aan de man te brengen. De curator hecht wel genoeg waarde aan het individu”
“De curator is een begeleider met een bepaalde visie binnen de kunst die zo goed mogelijk tentoonstellingen bouwt met een diversiteit aan werken. Jan Hoet is nog altijd de meester-curator”
“Nooit met een curator gewerkt. We wachten af wat curatoren nog doen voor de tentoonstelling,”
Emma, Fien, Bert, Guilherme, Sara …
Emma en Fien zijn pas afgestudeerd. “Je bent afgestudeerd en er gebeurt niets. Dus moet je zelf wat ondernemen.” Dat is de reden waarom ze op de oproep van Fameus hebben gereageerd en zelf de organisatie van de tentoonstelling in handen hebben genomen met IDEAAL. Hun visie: “Afgestudeerd als illustrator – dat was de eerste focus – maar eigenlijk zijn andere disciplines ook wel belangrijk. In Sint-Lucas werden wij te hard onderverdeeld in toegepaste kunsten en vrije kunsten. Het was frustrerend nooit iets van elkaar te zien. We hebben leeftijdsgenoten die in een zwart gat vallen na het afstuderen. Het is verrijkend en interessant om te zien hoe dingen samenwerken en ze bij elkaar in één ruimte samen te brengen.”
Een sterke visie, je herkent duidelijk de rol van een mentaal en een logistiek begeleider.
Bert wordt door de KOP ondersteunt. Voor Guilherme is het de eerste keer in een klassieke ruimte. Tot nu toe heeft hij zijn werken gepresenteerd in publieke ruimtes. Sara stelde al enkele keren tentoon maar nooit alleen. Beide worden nu begeleid door een curator Ilde Cogen.
Ilde: “Een curator
is iemand die het werk van de kunstenaar op de best mogelijke manier tot zijn recht brengt. Sinds een jaar heb ik een platform opgericht, Loodwit. Ik bezoek het laatste jaar alle academies zoals Sint-Lucas. Ik kies de kunstenaars en probeer die via het platform bekend te maken.” “Ik heb de twee artiesten (Sara en Guilherme) gekozen omdat het twee kunstenaars zijn die elkaar versterken, het is een beetje een conversatie tussen de twee.”
Ilde is druk bezig met de laatste voorbereidingen, de opening is binnen tien minuutjes. Flyers, visitekaartjes, alles netjes op de tafel. Voor de drank heeft Sara gezorgd. Melk past bij haar werken, heeft ze gezegd.
Sara is afgestudeerd aan Sint-Lucas, richting Sculptuur. Om te slagen is volgens haar beeldhouwen niet genoeg, ze tekent in de ruimte, dus niet tweedimensionaal. Tweedimensionaal is de boodschap, een inhoud met een psychologische en ook een realistische kant. Guilherme werkt met woorden, die een hele precieze boodschap brengen. Hij tekent rond die woorden. “Iedereen mag zichzelf terugvinden in het woord en de tekeningen.”
Gast
Gast is een initiatief van Fameus, Antwerpen. Ze gebruiken een magnifiek gebouw van de 16de eeuw, de Oude Beurs om de kunstenaars de mogelijkheid te bieden ofwel tentoon te stellen ofwel te resideren. Alle kunstvormen zijn welkom. Gast stelt niet alleen de ruimte ter beschikking maar ondersteunt ook de artiesten met communicatie in de media en door evenementen te organiseren rond hun kunstwerken.
Twijfels leiden tot beweging, tot ondernemerschap. Zoals de kunstenaars benieuwd zijn hoe de tentoonstellingen zullen aflopen, zijn wij benieuwd hoe GAST deze zomer afloopt. Later komen we beslist terug.
Tekst en foto’s Eric Rottée
kunstpoort 