Kunstpoort Je hebt een goedgevulde loopbaan achter de rug die verrassend divers is. Ik ontdekte dat je scenografie verzorgde voor niet-professionele theatergezelschappen. Als ik je recente werk bekijk verwondert me dat. Is er ergens een link een verwantschap te ontdekken tussen deze 2 kunstwegen die je bewandelde?
Christine Marchand Voor het theater heb ik altijd een fascinatie gehad. Je kan met weinig middelen een gigantische wereld creëren. Misschien schuilt hier een link met mijn beeldend werk. Ik probeer een sfeer op te roepen door vereenvoudiging. Ik stond voor een dilemma, kies ik voor het theater of voor de schilderkunst? Na 1 jaar regie studies aan het RITCS kwam ik snel tot de conclusie dat in groep werken me niet echt ligt. Ik ben een beetje een Einzelgänger. Het ‘wachten’ op een volgende actie, typisch voor de film- en theaterwereld, was niet mijn ding.

Kunstpoort In je werken, schilderijen, grafiek neem ik de natuur in een uitgezuiverde vorm waar, zonder smuk, heel puur, uiterst poëtisch. Wat is je bedoeling, de toeschouwer ontroeren? Wat wil je teweegbrengen bij de kijker?
Christine Marchand Wat wil ik teweeg brengen bij de kijker? Daar denk ik niet aan. Belangrijk voor me is dat de toeschouwer zich vragen stelt, zijn verbeelding laat werken. Dat er iets blijft ‘hangen’ is mijn ultieme wens. Wanneer een werk van een kunstenaar mij aanspreekt, kan ik daar zelf enorm gelukkig om zijn.

Kunstpoort Zou je zonder je kennis van de kunstwetenschappen kunstwerken maken zoals je tegenwoordige kunst? Is het nodig voorgangers en tijdsgenoten te kennen? Kan dit ook een nadeel zijn?
Christine Marchand Na mijn studies aan La Cambre had ik een lineaire visie op de kunstgeschiedenis in die zin van: de ene periode volgt een andere op. Later kwam ik tot het besef dat er flink wat zijwegen zijn die een soort humuslaag vormen voor andere kunstvormen. Een vakantie in Zuid-Portugal had een grote impact op me. Ik zag immense rotstekeningen van 14ooo jaar geleden, uit het Paleolithicum. Mensen tekenden paarden op groot formaat zonder behulp van foto’s, schetsen op papier … Ik begon me vragen te stellen over het hoe, waarom, wat… en besloot kunstgeschiedenis te studeren. Zo leerde ik de kunstenaar Poussin kennen. Misschien heeft hij me onrechtstreeks beïnvloed. Je leeft niet in een ivoren toren, je bent geen eiland, voortdurend zijn er prikkels, persoonlijke of tijdsgebonden, waaruit je een keuze maakt. Zo keek Picasso naar Cézanne. Cézanne bestudeerde Poussin. Een werk kan een antwoord zijn op een ander. Door in Roemenië rond te reizen, besef ik waarom Brancusi, de pionier van de moderne beeldhouwkunst, beeldhouwwerken maakte zoals ‘De kus’. Als kunstenaar ben je onderhevig aan emotie, gevoelens, indrukken.

Kunstpoort Bij bepaalde werken ervaar ik een leegte, een stilte, zelfs iets spiritueel, mystiek. Je hebt filosofie gestudeerd. Die achtergrond vind ik terug in je kunst. Klopt dit of is het wat vergezocht, slaat mijn verbeelding op hol?
Christine Marchand Filosofie heeft heel wat met mijn werk te maken. Spiritualiteit, mystiek zijn begrippen die me boeien. Mijn doctoraat had trouwens als onderwerp “Spiritualiteit en materialiteit in de Spaanse Beeldende kunst.” (C. M. heeft haar doctoraat niet kunnen voltooien) Kunstenaars werden gevoed door de mystiek. Die geschilderde materie, waarin die hele spiritualiteit vervat is, zoals bij de 17^de -eeuwse kunstschilder Zurbarán; daar werd ik door aangetrokken.

Kunstpoort Schilder je natuur/landschappen/bomen die je onderweg waarneemt, schets je in open lucht, en plein air of werk je vanuit je fantasie?
Christine Marchand Mijn onderwerp moet ik gezien hebben en me raken. Soms schets ik ter plaatse. Vaak fotografeer ik wat me boeit, zelfs onderweg vanuit de auto. Goede foto’s hoeven dit niet te zijn. De eerste vereiste is een soort verliefdheid op het onderwerp, de behoefte om het aan te raken. Leonard Cohen zingt het zo mooi  “For you’ve touched her perfect body with your mind”. ‘Body’ kan je door om het even wat vervangen.

Kunstpoort Je maakt portretten, gouaches op papier, de lijnvoering doet me denken aan sommige schetsen, tekeningen van Henri Matisse, van Rik Wouters, ook aan bepaalde expressionisten. Ben je het daar mee eens? Ik beweer zeker niet dat je door hen beïnvloed bent. Ik vermoed een bewondering voor de expressionisten, klopt dit en waarom?
Christine Marchand Ik bewonder de tekeningen van Matisse, Rik Wouters… Wat zij kunnen uitdrukken in één enkele lijn, een paar penseeltrekken, is ongelooflijk. Ik hou ook van snel schetsen met penseel. Het gebeurt dat ik mijn dochter schets en zij mij. Zo ontstaat een boeiende wisselwerking. Ik werk graag in een snel tempo. Schilderen gaat trager omdat ik mijn schilderijen probeer te vereenvoudigen, enkel het essentiële houdt stand. Olieverf laat snel werken niet toe.

Kunstpoort Je portfolio vertoont ook tekeningen naar Munch. Zijn dit schetsen naar schilderijen van Munch? Word je persoonlijk geraakt door zijn werk, zijn levensloop? Wat boeit je in het werk van Munch? Ik citeer Knausgård: “En Munchs grote talent bestond precies daarin dat hij niet alleen wist te schilderen wat zijn blik zag, maar ook datgene waarmee zijn blik geladen was.” Ervaar je dat ook als je naar zijn werk kijkt.
Christine Marchand Zijn schilderijen beïnvloeden me daadwerkelijk. In zijn werk ontdek ik een vuur, een gedrevenheid, een durf. Hij breekt met alle wetten van de schilderkunst, bekommert zich niet om de geplogenheden van zijn tijd. Ik antwoord graag met een citaat ook van Karl Ove Knausgård uit het boek ‘Zoveel verlangen op zo’n klein oppervlak’: “Met zo’n wereld, vol kleuren die op elkaar inspelen en zich elke dag op een andere manier vertonen, soms onbegrijpelijk mooi, vol raadsels waar je een heel leven lang over kunt nadenken, kun je je afvragen wat we met kunst moeten beginnen. .. maar kunst onderscheidt zich van de dingen door altijd meer te zijn….”

Kunstpoort Tegenwoordig maak je ook grafiek. Wat boeit je in grafiek, de mogelijkheid tot reproductie, bepaalde resultaten, techniek…
Christine Marchand Grafische technieken betekenen een verruiming van mijn beeldtaal. Een nadeel is dat bij grafiek, om geen prijzig papier te verkwisten, ik minder direct handel. De durf ontbreekt me. Gek ben ik op de diversiteit aan materialen, op het krassen in een plaat, het schilderen op een gelli plate…, op het vaak verrassende resultaat van een druk. De mogelijkheid tot reproductie interesseert me niet.

Kunstpoort Misschien een moeilijke vraag: Waarom maak je kunst? Zou je zonder ‘het scheppen’ kunnen?
Christine Marchand Ik zal altijd blijven creëren. Het boeiende van kunst maken is het onderweg zijn. Het kind in me experimenteert en blijft verder bouwen aan de weg niet wetende welke richting die uitgaat, niet wetende waar mijn kunst heengaat.

Kunstpoort Ben je productief? Werk je naar een tentoonstelling toe? Maak je dan meer werk?
Christine Marchand Productief ben ik ongetwijfeld maar in opdracht werken remt me af, heeft een averechts effect. Naar een tentoonstelling toe werken lukt me niet.

Kunstpoort Werk je vanuit je gevoel, direct of laat je liever je ideeën bezinken voordat je van start gaat. Kom je in de stemming door bijvoorbeeld muziek af te spelen op de achtergrond? Heb je bepaalde rituelen voor je begint te werken?
Christine Marchand Ik werk intuïtief terwijl ideeën borrelen op de achtergrond. Ik hou van de stilte bij het schilderen, muziek hindert me. Echte rituelen bij de start van mijn creatieve dag zijn er niet of… mijn schort aantrekken, een kopje koffie drinken met een stukje chocolade erbij is dat een ritueel?

Kunstpoort Besef je zelf als je een goed werk gemaakt heb?
Christine Marchand Eigenlijk wel. Alhoewel, ik zet het schilderij op zij, bekijk het later en besef soms: nee dat is het niet. Verder hang ik een werk op in mijn woonkamer. Blijkt het na een week nog even boeiend, dan ben ik tevreden.

Kunstpoort Vind je het nodig om tentoon te stellen, om gezien te worden?
Christine Marchand Zeker, een kunstenaar heeft respons nodig. Interactie is leerrijk en heerlijk.

Kunstpoort Waar wil je in je stoutste dromen ooit je werk tentoonstellen? Een locatie die niet echt binnen handbereik ligt?
Christine Marchand Ik verkies geen mega museum maar een intieme ruimte. Het Museum Insel Hombroich nabij Düsseldorf is een spannende mengeling van kunst, hoogstaande architectuur en kunstzinnig vormgegeven natuur. Beeldhouwwerken zijn passend geïntegreerd in het landschap. In een intieme binnenruimte kan je beelden en grafiek bewonderen van de beeldhouwer Eduardo Chillida en aquarellen van Cézanne. Dat is dé tentoonstellingsruimte van mijn dromen.

INFO

tekst en fotografie Kathleen Ramboer