Een technische repetitie

“Het is juist”. “Ja, maar het is niet gemakkelijk, een halve centimeter en het is totaal anders”. De toneelmeester probeert de metronoom met die van de opname te synchroniseren. Deze avond heeft een technische repetitie van het toneelstuk Greenwich plaats. Morgen is de generale en overmorgen de première. Juist op tijd om alle technische kanten van de voorstelling op elkaar  af te stemmen. Tic-tac, tic-tac. “Licht, geluid en overgangen van acteurs, moeten op elkaar afgestemd worden” zegt Bart de regisseur.

Kristine: “ik moet door de deur met de rolstoel en het is nipt”. De overgangen, zoals de veranderingen van scène of de bewegingen van de acteurs, moeten geoefend worden.

Kristine rijdt naar de voorkant van het podium. “Waar zijn de toeschouwers?” vraagt Kristine. “Ik zal heel dichtbij komen”, “ik moet boven hun hoofd kijken”.

De familie van de glorieuze jaren ‘30

Tot op het einde van de jaren ‘70 dachten we dat de vooruitgang en de economische groei geluk zou brengen aan de mensheid. De koelkast, de stofzuiger, een moderne badkamer, een auto om op vakantie te gaan, deze elementen gaven die indruk.

Doch kwamen de eerste tekenen van een sluipende crisis in de staalindustrie en de mijnen. De families van de werknemers werden als eersten getroffen. Walter van den Broeck, de schrijver van het toneelstuk Greenwich, groeide in deze omgeving op. Hij situeert deze tragikomedie in die tijd.

Bart, de regisseur: “ Samen met Marc hebben wij een aantal toneelstukken van Walter van den Broeck gelezen. We hebben een stuk gekozen met spanning en humor dat het dichtst bij Stille Hoop lag, ons theatergezelschap.” Marc: “We hebben Walter ook gekozen vanwege de taal, dicht bij het volk, down to earth.”

De sociologische transgressie

Elisa, de moeder is afkomstig uit de gegoede burgerij, haar man, de vader, komt uit het arbeidersmilieu. Hun eerste kind heeft een psychische aandoening. De tweede dochter is sociaal geïsoleerd maar ondersteunt de hele familie in het dagelijkse leven. De moeder is verlamd, de vader werkloos. Dit is een zwaar plot.

Om het toneelstuk te laten evolueren introduceert Walter van den Broeck een extra-personage: Saturnino. Hij is een mysterieus figuur die een analyse maakt van de personages en die de toeschouwer toelaat om de geheimen van het gezin te ontwarren .

Een liefdesverhaal

Bart:”De klok (van de oudste dochter) mist haar wijzers. Die van de moeder loopt juist. Die van de vader loopt achter, die van de (jongste) dochter loopt voor.”

De pater familias is in feite niet betrouwbaar. Hij verwacht van zijn jongste dochter dat ze een ei perfect kookt. Hij kan niet communiceren met zijn oudste dochter. Hij zoekt werk maar verlaat het heel snel of wordt ontslagen. Hij zoekt tevergeefs naar een optimalisatie van het productieproces van zijn vorige job. Hij vertelt verkeerde verhalen aan de familie. Toch gelooft de moeder elke keer opnieuw wat hij vertelt. En de dochter ook. Ze willen erin geloven. De arrogante houding van de vader is slechts een dekmantel voor zijn onzekerheid. Het is Saturnino die, tijdens een hele emotionele scène, de beide ouders dwingt om tegen elkaar te zeggen dat ze van elkaar houden.

Een gezelschap, een familie

Bart: “Wij zijn een gezelschap waarvan de leden al 31 jaar samen spelen. De Stille Hoop. Vorig jaar hebben wij Marius gespeeld, met live muziek. Wij kennen de kwaliteiten van de verschillende acteurs en wij proberen hun kwaliteit zo goed mogelijk naar voren te brengen en ik denk dat u dat zal zien. Iedereen kan alles spelen. Maar er zijn dingen die toch beter zijn bij die of die persoon. Als je de luxe hebt om dat te gebruiken, dan moet je dat doen. Wij doen dat voor het publiek, dan moet je het zo goed mogelijk doen.”

Een familie kies je niet. Die groeit organisch. Walter van den Broeck beschrijft een familie met haar moeilijkheden. De rollen zijn gedefinieerd in het begin. Ze evolueren doorheen de tijd door interne en externe invloeden. De jongste dochter droomt bijvoorbeeld van weg te gaan en haar autonomie te veroveren. Op het einde van het stuk keert de familie terug naar de wijk waar ze begonnen is. Wij vermoeden dat de ouders deze wijk verlaten hebben vanwege de druk van de omgeving. De terugkeer naar Greenwich op het einde van het toneelstuk is een overwinning van de liefde op het lijden en op de omgeving.

Op de terugweg

Een deel van het publiek behoort tot de naaste omgeving van de leden van het toneelgezelschap. Mensen die elkaar sinds jaren niet meer gezien hebben, ontmoeten elkaar opnieuw. De sfeer tussen deze mensen is teder. Het verleden komt naar boven en wordt op weg naar huis verteld en besproken. Wat er gebeurde met de families, kinderen, wie met wie is getrouwd en de drama’s. Deze onderwerpen vinden wij, met de nodige spanning, terug in het toneelstuk.

Stille Hoop: https://m.facebook.com/destillehoop/?tsid=0.601780209339322&source=result

Tekst & Foto’s Eric Rottée