Murmures épars – Louise Limontas

Nelson Mandela plein – Sint-Lambrechts-Woluwe

Tekst Diana Van Bergeijk Foto Eric Rottée

Als je van het Woluwe shopping center richting de ring rijdt, kan je er niet omheen kijken. De 8 panelen in graffiti stijl fleuren het fraai aangelegde plein Nelson Mandela op. Je denkt dat het graffiti is, maar als je dichterbij komt, blijkt dat de panelen bekleed zijn met touw, een deel geknoopt (macramé) en een ander deel geweven. 

Geïntrigeerd door het bijzondere gebruik van textiel en de oude technieken voor een kunstwerk dat ook nog eens buiten staat, zoeken we de kunstenares op in haar atelier in Anderlecht. Louise Limontas ontvangt ons daar hartelijk.
In haar atelier, dat Louise deelt met andere kunstenaars, valt ons meteen op hoe netjes en ordelijk alles is. Met voorbeelden van verschillende technieken en materialen laat ze zien wat ze allemaal kan en doet. Er hangt zelfs een werkje dat met kantklossen is gemaakt, een techniek die we tegenkomen in de kantwinkeltjes op de Grote Markt in Brussel, of die je kent van je overgrootmoeder. 

Louise laat ons haar machine zien waarmee ze zelf touw maakt door verschillende diktes en soorten touw met elkaar te combineren. Het touw dat ze verwerkt, koopt ze in bij een leverancier die voornamelijk gerecycleerd materiaal gebruikt. 

Het is vooral het maakproces dat Louise interesseert en het experimenteren met verschillende combinaties en dichtheden. Het is voor haar een uitdaging om technische details en technisch design op een artistieke manier te gebruiken. De koorden waarmee geweven werd in het kunstwerk Murmures Épars heeft ze ook zelf gemaakt. 

Bij haar weefgetouw toont ze hoe micro ze normaalgesproken werkt. Dit in tegenstelling tot het project in Woluwe. Dat is dan ook helemaal met de hand gebeurd. Ze werkte direct op het kader dat er speciaal voor gemaakt werd. 

Op de vraag hoe haar interesse voor textiel is ontstaan, antwoordt Louise: “Ik wist altijd al dat ik iets met mode wilde doen. Ik volgde ontwerpers die conceptueel werkten, zoals Hussein Chalayam, die zijn kleren begraven heeft om te zien wat er gebeurde met de materie.” Zelf heeft ze mode en textiel gestudeerd. Daarbij vond ze de zoektocht naar de materie het meest interessant, meer dan de kleding zelf, alhoewel ze het ook interessant vond om rond het lichaam te werken, de ruimte, het thema van het huis, alledaagse rituelen.

“Zo’n tien jaar geleden deed ik het afstudeerproject van mijn studie textiel rond Litouwse rituelen. Mijn grootvader was een Litouwer. Ik ben een jaar terug naar mijn roots in Litouwen gegaan. Ik vind de paganistische cultuur daar heel interessant. Ik hertekende Litouwse dekens, drapeerde de motieven en maakte daaruit nieuwe stoffen.”

“Ik vind bijvoorbeeld de stof van een dekbed of een canapé in een huis heel boeiend en hoe die vorm krijgt rond het lichaam. Hoe dat een aanwezigheid kan creëren zonder dat er iets onder is. Het contrast tussen aanwezigheid en afwezigheid van iets, gelinkt met de dood. Wat blijft erachter, de sporen die mensen achterlaten via objecten, via stoffen. Zo kreeg ik ook de gelegenheid om langere tijd in het huis van mijn oma te verblijven dat was leeggemaakt. Er bleven matrassen achter. Wat is daar allemaal mee gebeurd? Dat is een thema dat bij mij veel terugkomt.”

Sinds 2019 doet Louise projecten  waarbij ze bij mensen verhalen ophaalt. Die integreert en verwerkt ze vervolgens in een kunstwerk. Ze was drie maanden in Daon in Frankrijk en had daar een atelier met een groot weefgetouw ter beschikking. Ze ging bij de mensen langs voor verhalen, indrukken en objecten en verwerkte die in haar weefgetouw. Ze laat een foto zien van een abstract werk van een nummerplaat van een oude doodsauto.  Een beeldhouwer reed daarmee rond en af en toe sliep hij er zelfs in. Hij vertelde veel over wat hij allemaal had meegemaakt. 

In Woluwe heeft ze er ook voor gekozen om een participatief project te doen. Ze heeft drie maanden ateliers en workshops georganiseerd met groepen inwoners van Sint-Lambrechts-Woluwe. De vraag was steeds: ‘Wat is vrijheid?’.  Als voorbeeld geeft ze dat ze met een groep jongeren van het Franstalig atheneum rond graffiti werkte. “We hebben woorden gezocht en uitgetekend en samen geweven om zo deeltjes van iedereen in het kunstwerk verwerkt te hebben in de hoop dat ze ook fier zijn op het werk. De ateliers hadden ook de bedoeling om de mensen met textiel en vergeten technieken in aanraking te brengen.” Voor de ateliers had ze meerdere weefgetouwen in gebruik gekregen en resten touw van haar leverancier in koorden.

Louise heeft zichzelf die vergeten technieken aangeleerd. Ze had er altijd al een fascinatie voor: “Processen die veel tijd nemen ook half-mechanische technieken, die aan de basis van industriële processen liggen. De link met de industrie vind ik interessant. We leven in een wereld waar alles zo snel gaat. Waar het moeilijk is om tijd te nemen voor iets. Ik heb het idealistische idee dat alles wat ik draag of in mijn huis heb, zelfgemaakt zou moeten zijn. Ik vind het belangrijk dat we weten hoe iets gemaakt wordt. Dat er respect is voor objecten, voor alles, voor materiaal, om iets bij te houden. Ik bewaar en ook mijn familie bewaart veel van het verleden. Er is niet altijd een reden voor, maar er zit veel emotie in. Ook in de dingen die ik maak zit veel emotie en verhalen, van mezelf en van anderen.”

Over de keuze van de vorm van het kunstwerk in Sint-Lambrechts-Woluwe zegt Louise: “Ik vind het interessant om te spelen met de ruimte. Iets wat gemeenschappelijk is. Graffiti, is een kunst op zich. Het gaat hierbij om jezelf te uiten, maar ook om het innemen van de publieke ruimte. Iets heel persoonlijks en intiems zet je op een muur die niet van jou is, open en bloot. Met de graffiti muur in gedachten maakten we met 8 panelen een soort waaier. Op de tekening die ik als basis voor het kunstwerk maakte, had ik vooral groenachtige en bruinachtige kleuren met een paar kleuraccenten gekozen. Die kleurkeuze gebeurt vaak intuïtief. Ik ben gebonden aan ongeveer 10 kleuren van mijn kleurenkaart. Omdat het kunstwerk buiten staat, moest ik ook rekening houden met wat het licht doet met kleur. Daarom zit er geen rood in, want dat verbleekt snel. Het viel sommigen op dat er geen geel verwerkt was, maar dat is niet opzettelijk. Wit en zwart zijn het belangrijkste. Dit is ook weer gebaseerd op graffiti waar de vormen door wit en zwart afgebakend worden.” Aan het weven en knopen heeft Louise zes maanden gewerkt. Het weven deed ze alleen. Voor het macramé had ze drie maanden hulp.

“Ik voelde me een soort projectmanager. Het was moeilijk om iemand te vinden die de omkadering kon maken en ook kon plaatsen. Je moet er dan ook wel op kunnen vertrouwen dat het op tijd in orde komt. Het  laten passen van de tekening in de kaders was heel spannend. De installatie gaf veel stress door slecht weer.” 

Het Nelson Mandela plein met het kunstwerk Murmures Épars is officieel geïnaugureerd op 11 juni in het bijzijn van de Zuid-Afrikaanse ambassadrice. Over die officiële ceremonie zegt Louise: “De ambassadrice gaf een heel mooie speech. Er waren verrassend veel mensen aanwezig. Het is goed dat er zoveel aandacht voor was. Ik ben blij met het resultaat en vind het kunstwerk zelfs mooier dan ik van tevoren had gedacht. Het is geslaagd door de diversiteit, door de verschillende talen. Dat waar Nelson Mandela voor stond, komt naar voren in het werk. Samen met de mensen heb ik altijd rond Nelson Mandela en het thema vrijheid gewerkt. Ook met de jongeren die ik dan vroeg of ze Nelson Mandela kenden. Toen we startten met de ateliers was net de oorlog in Oekraïne begonnen, dus het onderwerp was heel actueel. De geschiedenis blijft zich herhalen en we leren er niet uit. Het is belangrijk om daar iets mee te doen. Brussel is heel multicultureel. Ik als Brusselse vind dat een pluspunt. Ik vind het belangrijk om dat positief te benaderen, al die verschillende talen en culturen. Ik vind dat inspirerend. In het kunstwerk staat dan ook bijvoorbeeld een Hindisch woord, een Russisch, een Perzisch, … 

De naam Murmures Épars heeft Louise zelf bedacht. Murmures staan voor de fluisteringen tussen de mensen in de workshops en mij. Dingen die ik op een bepaalde manier verwerkt heb. Het zijn ‘onverhalen’. Het is intiem. Het is als een geheime code. Je hebt de tekening ernaast, maar dan nog zijn er woorden in vreemde talen gecombineerd met die graffiti stijl en de gebruikte techniek die niet goed leesbaar is. Het is een beetje flou. Épars betekent verspreid, maar die vertaling is eigenlijk niet poëtisch genoeg. MurMures – spelen met muur, omdat het een soort muur is. Épars staat dan voor geen heel dichte muur.

“Ik heb meerdere dromen. Als ik fulltime verder kan doen wat ik nu doe, zou ik al superblij zijn. Dat zou ideaal zijn. Ik heb zin om naar plekken te gaan waar technieken gebruikt worden die amper meer gedaan worden. Ik hoop ooit nog in Litouwen projecten te kunnen gaan doen. Ik heb daar een jaar gewoond, ik heb contacten en ik spreek de taal. Het land ligt me nauw aan het hart. Wat ik ook heel leuk vind zijn de workshops die ik met mensen doe. Projecten met menselijke en collectieve aspecten. Daar wil ik naartoe. Alleen al een textielatelier samen met de mensen uit de buurt en ze laten ontdekken wat er mogelijk is, vind ik heel fijn.  Daarom ga ik ook in op de vraag van vzw’s of gemeenschapscentra om ateliers te organiseren.”

Het is duidelijk dat we nog wel een en ander mogen verwachten van Louise. Inspiratie genoeg en de ‘vergeten’ technieken worden door haar op een heel bijzondere manier weer modern. 

https://www.louiselimontas.com
https://www.facebook.com/louise.limontas
https://www.instagram.com/louiselimontas/

Tekst Diana Van Bergeijk
Foto’s Eric Rottée

Painting Nights #2

http://https://youtu.be/dES05JXRIPA

Voor de zomereditie van Painting Nights trekken we op zaterdag 29 augustus de vrije natuur in. Laat tijdens deze artistieke excursie de vogelspotter in je los en schilder de kokmeeuw, ooievaar of tureluur in zijn biotoop of kies als landschapsschilder voor de natuur in haar volle glorie.
Tussen de kustlijn en de riviermondingen van het Zwin Natuur Park heb je een hele avond de tijd om te schilderen in open lucht, tot de schemering valt. Het resultaat is niet belangrijk: Painting Nights is bovenal veel schilderplezier op een inspirerende plek. Geoefend buitenschilder Nils Verkaeren begeleidt de avond en staat klaar met feedback en goede raad.

een organisatie van 

https://www.kunstwerkt.be/painting-nights-2
https://www.facebook.com/vzwkunstwerkt
https://www.kunstwerkt.be/painting-nights-2-0

Videograaf: Bert VANNOTEN

Katleen Vinck: Van buiten naar binnen

Op initiatief van KUNSTWERKT heeft op 12 januari 2019 een bezoek plaats aan de studio van kunstenares Katleen VinckHet initiatief is een succes. Voor de poort van het gebouw aan de Duinstraat 124, een voormalig onderstation van de Antwerpse Elektriciteitsmaatschappij, gebouwd in 1910 in hartje Antwerpen, staat een twintigtal nieuwsgierigen te wachten in de ochtend-kilte.

Het bezoek start met een presentatie van Katleen. Er worden gauw nog enkele stoelen bijgeschoven in de warme bureauruimte die met de aanwezigen aan haar maximale capaciteit zit. Het wordt een aangenaam gesprek, gedocumenteerd met foto’s van kunstwerken, exposities, samenwerkingen met andere kunstenaars, …

Dan breekt het moment aan waarop we de studio kunnen verkennen.

Het atelier: drie ruimtes, een iso-statisch geheel

Het voorste gedeelte van het gebouw dat nog de sporen van een vroegere industriële activiteit draagt, is een enorme ruimte waarin exposities zouden kunnen plaatsvinden.

Eigen werk van monumentale omvang wordt hier wel eens tentoongesteld, meestal in combinatie met een tentoonstelling op een andere plek. Ze wordt nu ook gebruikt voor studentenprojecten. Er staan enkele kunstwerken uitgestald.

De ruimte achteraan het gebouw is de echte werkplek van Katleen.  Eveneens een immense ruimte die er op het eerste gezicht uitziet als een schrijnwerkerij. Bij nader toezien komt tot leven wat we tijdens de voordracht hebben vernomen over toegepaste technieken en gebruikte materialen.

Het denkwerk gebeurt in het bureau, een meer intieme plek verborgen in het gebouw, met uitzicht op een tuintje. Hier gebeurt het zoekwerk en komen de ideeën tot stand.

Van Architectuur naar Kunst

Katleen volgde architectuur, maar werd beeldend kunstenaar.  Op het eerste gezicht een ietwat bizarre evolutie. Niets is minder waar: in haar werk is architectuur een drijfveer waarvan ze de kenmerken verbindt met die van sculptuur en scenografie.

Een kunstenares geboeid door kunst in het algemeen, maar ook door scenografie, de verbeelding in zijn meest essentiële vorm en natuur versus architectuur met de relatie tussen beide. Natuurlijke fenomenen zoals kraters, grotten, heuvels, … vormen de input die ze benadert als overgangsfase tussen natuur en architectuur. Ze worden verder vertaald naar een schaalmodel dat de ideeën bundelt.

Buiten naar inspiratie zoeken

Katleen gaat voortdurend op zoek naar inspiratie in de natuur. Die zoektocht kan diverse vormen aannemen: het bezoeken en onderzoeken van een waarachtig landschap of natuurfenomeen maar ook het uitpluizen van landschappen op Google Earth. Wanneer een bijzondere vorm of model wordt waargenomen gaat ze deze vertalen naar een object dat in vele gevallen een driedimensionale vertaling op schaalmodel krijgt.

Materialen

Katleen manipuleert geen materialen zoals bv. klei, maar vertrekt van onderdelen om zo naar de opbouw van een nieuw geheel te evolueren.  Hiervoor gebruikt ze voornamelijk hout en schuim. Ze gaat voortdurend op zoek naar materialen die zo nauw mogelijk aanleunen bij natuurlijke, onschadelijke producten.

Samenwerking, radicale dans

Naast haar individuele creaties werkt Katleen ook opdrachten uit. Soms wat moeilijk omwille van het niet overeenstemmen qua visie tussen kunstenaar en opdrachtgever, soms ook heel verrijkend door de kruisbestuiving die eruit voortvloeit.

Valt te citeren haar samenwerking met choreograaf Marc Vanrunxt, die startte in 2013 en een eerste concreet resultaat opleverde met ‘Dune Street Project’ een uitvoering die plaatsvond in de studio van de kunstenares. Het vervolg kwam er in 2014 met de voorstelling ‘L’Art touche au Ciel et à La Terre’, een stuk dat in de branding/golfslag van de zee werd opgevoerd en waarbij een niet min aantal praktische hinderpalen moest overwonnen worden.

Opdrachten, wedstrijden, eigen initiatief

Naast haar creaties op eigen initiatief, werkt Katleen ook opdrachten uit en heeft ze een enkele keer deelgenomen aan een wedstrijd, die ze ook gewonnen had. Dit schrijft ze toe aan het feit dat de vraag volledig bij haar werk paste. Gezien ze kunst en werk geen goede noch interessante combinatie vindt, neemt ze principieel niet deel aan wedstrijden. Opdrachten daarentegen liggen haar meer, op voorwaarde dat er ruimte genoeg is voor persoonlijke inbreng.

Voor promotie en verkoop van haar creaties, werkt Katleen samen met Base-Alpha Gallery.

 

Een paar links:

Tekst Magda Verberckmoes

Foto’s Eric Rottée

 

Garnaalkroketten, Drawing Days en de Kunstmeridiaan

Een dagje voor fijnproevers

Zaterdag 29 september was Oostende the place to be. Lekker genieten van de nazomer, garnaalkroketten op een terrasje en tekenen aan de Casino Kursaal: dit was hét ideale zaterdagmenu voor een dagje Kunstmeridiaan.
-Teken mee aan de Kunstmeridiaan- een project van het kunstenaarscollectief 03.10.00 maakte deel uit van het programma Drawing Days.
Met dit tekenfestival spoort KUNSTWERKT iedereen aan tot tekenen. Oostende, de stad aan zee, was drie dagen lang, van vrijdag tot zondag, dé tekenhoofdstad van België.

Hoe maken we de wereld kleiner, verbinden we mensen van Noord tot Zuid, overschrijden we grenzen en muren met kunst als bindmiddel? Door deel te nemen aan een Kunstmeridiaan! Na Venetië, Roeselare, Thailand was Oostende dit maal de hot place van De Kunstmeridiaan.

Coördinaten van de Oostendse Kunstmeridiaan werden opgespoord en digitaal vastgelegd.   

                   

Het tekenen kon beginnen.   De performance duurde drie uur lang. Zeventig participanten maakten elk een unieke tekening die de Kunstmeridiaan van Oostende visualiseert. Iedere tekenaar werd met creatie vereeuwigd, getuigenissen voor de toekomst, en krijgt de foto digitaal toegestuurd. Vierhonderd voorbijgangers toonden interesse. Engels-, Frans-, Duits- en Nederlands sprekenden, jong en oud, vonden elkaar op de Kunstmeridiaan. Dit feit en de grappige, ernstige, gekke, kleurrijke, zwart witte, lineaire… tekeningen   tonen aan hoe diversiteit een meerwaarde kan zijn.

Drawing Days in Oostende was voor het kunstenaarscollectief 03.10.00 een onvergetelijk mooie ervaring op een nazomerse zaterdag. Kunst werkt! De Kunstmeridiaan is springlevend, hopelijk krijgt die van Oostende een staartje. Het kunstenaarscollectief 03.10.00 denkt in elk geval reeds aan een volgende.

 

 

Ook zin om een Kunstmeridiaan te visualiseren?
Kunstenaarscollectief 03.10.00 vraagt kunstenaars een meridiaan tussen Noord- en Zuidpool uit te kiezen en om te toveren tot Kunstmeridiaan. Dit kan gepaard gaan met een ludieke performance, gelinkt worden aan een kunstwerk, monument, gebouw, site, thema, evenement…. De mogelijkheden zijn grenzeloos.
Contactmail willy.cauwelier@lachose.be

Info over de kunstmeridiaan, zie link

https://kunstpoort.com/2017/12/20/the-green-floating-artline/

 

 

tekening van Geert Clarisse

 

 

tekst en fotografie: Kathleen Ramboer

 

 

 

Drawing Days- Oostende

http://https://youtu.be/YnlwcjfYDMQ

DRAWING DAYS 2018 MEERT AAN IN OOSTENDE

ZOVEEL MOGELIJK MENSEN AAN HET TEKENEN KRIJGEN.
DAT IS HET DOEL VAN DRAWING DAYS.
Na Gent, Antwerpen, Leuven en Hasselt, meert het tekenfestival dit najaar aan in Oostende. Van vrijdag 28 t.e.m. zondag 30 september 2018 wordt de stad aan zee dé tekenhoofdstad van België.

Drie dagen lang, op zoveel mogelijk plaatsen, gaan mensen aan de slag met potlood, papier, inkt, maar ook met technologie en nieuwe materialen. Om zo tekenen opnieuw uit te vinden, te experimenteren en hun ervaring en vondsten te delen. Jong en oud, ervaren of absolute beginner: we roepen iedereen op om mee te doen en Oostende
om te toveren tot één groot atelier vol ideeën en spektakel.

Videograaf: Bert VANNOTEN