Vind je het zalig om rond te dwalen op een kerstmarkt, hou je van de eindejaarssfeer in het centrum van Gent en aan de rand? En heb je bovendien interesse voor fotografie? Dan heb ik een tip voor dit totaalpakket. Van 4 tot 27 december 2025 kan je naast alle drukte in Het Objectief genieten van een artist pop-up expo ‘My Grandfather’s House’, een realisatie van ‘Dekimpe_Maes’. Marieke Selhorst, bezieler van Het Objectief weet telkens opnieuw te charmeren met ongewone expo’s, expo’s met een verhaal, met foto’s die getuigen van een ongewone visie, gefotografeerd door gepassioneerde fotografen, jonge en iets oudere, kortom, ze brengt een diversiteit waar we van houden.
Het bezoek aan de expo
Misschien is het van mij geen goed idee deze review te schrijven, te vertellen over het hoe en waarom van “My Grandfather’s House”? Een goede raad: bekijk eerst enkele foto’s en sla de tekstbordjes met context over. Bestudeer die later. Zo kan je zonder voorkennis ongeremd raden en gissen wat je ziet en heerlijk verwonderd zijn. Laat de inhoud van de foto’s een tijdje sudderen op een laag pitje en geniet van intieme taferelen, feeëriek in beeld gebracht door Robbe Maes. De foto’s zijn bevreemdend, mysterieus en een tikje surrealistisch. Ongetwijfeld intrigeren ze. In deze expo ben je kijker en tevens wandelaar, stappend van het ene filmdecor naar het andere, dromend van een verleden waarin jezelf de hoofdrol speelt.
De maquettebouwer
Reynout Dekimpe reconstrueerde in een maquette het oervlaamse huis van zijn grootvader, een inventieve knutselaar/hobbyist. De maquette verbeeldt een huis met vele bijgebouwen waar de geest van zijn grootvader stilletjes schuilt in ieder hoekje, waar het kruisbeeld de keuken domineert, de tuinkabouter je vriendelijk toelacht en de maria grot devoot staat te wezen. Instinctief dwalen mijn gedachten af naar het poppenhuisje dat mijn broers voor me knutselden en de sint bracht. Maar deze maquette is geen speelobject, ze leeft en is een vat vol universele herinneringen. Het is een hommage aan alle doe-het-zelvers van weleer.
De fotograaf
De maquette is filmisch gefotografeerd door Robbe Maes. Met aangepaste verlichting en stemmige stralende kleuren vervoert Robbe Maes de kijker naar een andere wereld waar de herinnering aan het kind in je naar boven komt. Het kleine formaat van de meeste foto’s past wonderwel bij het onderwerp, de kader tovert de foto om tot een miniatuurwereld met diepte.
Reynout Dekimpe en Robbe Maes vormen een magisch duo, een duo dat een nostalgisch verleden weet op te roepen, te verbeelden en vast te leggen. Als publiek kan je, kijkend naar de toekomst, het verleden opnieuw beleven. De bijzondere fotografische blik van Robbe Maes brengt ons de blues, veroorzaakt weemoed en nostalgie, maar haalt ook in ons naar boven, de acteur die zachtjes droomt van een volgende hoofdrol.
links Robbe Maes, rechts Reynout Dekimpe – fotografie Robbe Maes
Buiten wacht een eindejaarssfeer, ben je klaar om met de smartphone of iPhone tastbare herinneringen te schieten? Fotograferen kan maar hoeft niet altijd een doel te hebben maar brengt uiteindelijk altijd een verhaal.
Tekst Kathleen Ramboer Foto Kathleen Ramboer en Robbe Maes
INFO
fotografie Robbe Maes
Het Objectief Blekerijstraat 75, Gent,
4 dec tot 27 december 2025
Di & Woe → 09:00 – 13:00 Do & Vrij → 14:00 – 19:00 Za → 13:00 – 17:00
Een groepsexpo naar aanleiding van drie jaar Tale Art Gallery
Tanja Leys, bezieler van Tale Art Gallery, zei in 2022 haar loopbaan als ingenieur in de farmawereld vaarwel om haar passie voor kunst te volgen. Ze opende een kunstgalerie in het kleine dorp Vlierzele, wat een sprong in het ongewisse betekende. Nu drie jaar later organiseert Tanja Leys een expo met 11 kunstenaars van het eerste uur, kunstenaars die deelnamen aan haar eerste tentoonstellingen. Heel nieuwsgierig aanvaard ik de uitnodiging tot een preview.
Eenmaal de deur geopend, valt mijn blik op een explosief kleurrijk werk van Manon De Craene, geflankeerd door een sculptuur van Hilde Van de Walle. Beide houden de belofte in van een kleurrijke, feestelijke expo. De inkomhal en de opvallende benedenruimte, geschilderd in een gewaagd diepblauw gelijkend op Yves Kleins ‘International Klein Bleu’, verwelkomen me met werk van Anne Vanoutryve, Manon De Craene, Hilde Van de Walle, Inge Dompas, Hervé Martijn, Chris Vanderschaeghe. We zijn benieuwd naar wat Tale Art Gallery nog te bieden heeft en nemen de trap naar boven om het werk van nog meer kunstenaars te ontdekken: Johan Clarysse, Kathleen Ramboer, Inge Dompas, Stephanie Gildemyn en Philippe Badert. Daar knoop ik een gesprek aan met Tanja Leys over de voorbije drie jaar en de nieuwe expo RE-ASSEMBLED.
Het gesprek
Kunstpoort Je galerie bestaat drie jaar. Is je kijk op de kunstwereld gedurende deze drie jaren veranderd? Dacht je een andere wereld aan te treffen? Tanja Leys Aanvankelijk focuste ik me vooral op gevestigde waarden, kunstenaars die reeds hun sporen verdiend hebben in de wereld van de kunst. Ik werkte ook af en toe samen met andere galeries. Nu ga ik liever zelf op ontdekking, op zoek naar originele, unieke talenten waarmee ik mijn publiek kan verrassen. Jong talent heeft nood aan aanmoediging, moet en mag een kans krijgen. Om die reden bezoek ik regelmatig het atelier van jonge, pas afgestudeerde kunstenaars. Zij krijgen soms moeilijk de kans tentoon te stellen in een galerie. Op de sociale media presenteert kunst zich in een stroom van afbeeldingen. Deze nieuwe platformen zijn voor mij een unieke mogelijkheid om intrigerende kunstenaars te ontdekken.
Kunstpoort Heb je kunstvormen, kunstenaars, kunstwerken, stijlen… leren appreciëren waar je vroeger minder voor openstond? Tanja Leys Ik sta nu meer open voor abstracte kunst, vooral poëtisch abstract, en conceptuele kunst, kunst buiten een traditionele context. Christine Adam introduceerde me bij een aantal kunstenaars die kiezen voor eenvoud, minimale uitgepuurde kunst, voor een eerlijke abstractie. In de galerie kon het afgelopen jaar de kunstliefhebber abstracte kunst beschouwen.
Kunstpoort De expo RE-ASSEMBLED toont vooral figuratieve kunst. Is dit een bewuste keuze? Tanja Leys Ik vind het belangrijk diverse stijlen te brengen. Een coup de coeur kan mij overkomen bij zowel figuratieve als bij abstracte kunst. Graag wil ik beide vertegenwoordigen.
Kunstpoort Het is ongelooflijk welke boeiende kunstenaars je bracht, kijk je tevreden terug op de voorbije drie jaar? Tanja Leys Absoluut, ik betreur mijn beslissing een galerie te starten zeker niet! Trots ben ik op de 16 expo’s die de revue passeerden, fier op de kunstenaars die ik kon presenteren aan een geïnteresseerd kunstpubliek. Dankbaar kijk ik terug op het vertrouwen dat ik van de kunstenaars kreeg, nodig om knappe, originele tentoonstellingen op te bouwen. Ze lieten me binnen in hun passionele wereld met vele verhalen over inspiratie, technieken, verleden en toekomst.
Kunstpoort Een curator werkt soms mee aan een tentoonstelling, heb je dan het laatste woord? Aanvaard je zijn keuze onvoorwaardelijk? Tanja Leys Ik verkoos 5X met een curator samen te werken. We zochten samen een thema, ook de selectie gebeurde in samenspraak. Het is gewoon fijn met zijn tweetjes een expo te realiseren, visies te delen, feedback te ontvangen. Samenwerken met een curator helpt mij nog beter de taal van de kunst te begrijpen, dat is voor mij een boeiend leerproces. Bij de meeste expo’s nodig ik een spreker uit voor de introductie en het schrijven van een korte tekst over de expo. Dit kan zowel een curator, kunstcriticus of kunstminnend persoon zijn.
Kunstpoort Voor de tentoonstelling RE-ASSEMBLED ben je zelf curator. Het zijn niet alleen 11 kunstenaars die je nauw aan het hart liggen maar ook kunstenaars die sterk uiteen liggen wat stijl en techniek betreft. Een moeilijke opgave? Tanja Leys Ongetwijfeld, de opstelling bleek een uitdaging. Het resultaat mag er zijn. De expo weet te verrassen. Verwondering, bevreemding, verrassing… schuilt om elke hoek. RE-ASSEMBLED is dan ook bewust gekozen. De expo is een dynamische tentoonstelling, een ontmoeting tussen diverse kunstenaars die me gesteund hebben, een assemblage van stijlen en kunstvormen. RE-ASSEMBLED is een expo van gelijkgestemden die niet alleen goede kunst creëren maar ook kunstenaars zijn met een warm hart.
De preview
Wat valt me op bij een eerste kijk op de expo? Ontelbare indrukken komen op me af. RE-ASSEMBLED brengt vooral tijdloze kunst. Is de expo een staalkaart van wat er in de kunstwereld te zien en te beleven is? Enigszins wel. Ik ontdek een magische combinatie van stijlen en kunstenaars. Deze mix wil ik laten bezinken om later, bij een tweede bezoek, de draad terug op te nemen. Bij de ene kunstenaar staat de mens centraal, bij de andere de natuur. En ergens ontstaat er een match made in heaven, toepasselijk bij het koningsblauw van de ruimte bij het binnenkomen.
De kunstenaars
Hervé Martijn
Zijn schilderijen ogen esthetisch, verhullend en onthullend. Ze hebben de kracht om te behagen. ‘Het meisje’ op het canvas intrigeert en ontlokt een innerlijke vraag: ‘Wat wil de kunstenaar ons vertellen?’ Als toeschouwer mag jezelf een verhaal bedenken. De blauwen van de intimistische schilderijen zijn mysterieus en sereen, de roden warm oranje. Rood en blauw contrasteren niet maar vullen elkaar aan in de bedachtzaam geschilderde werken. Als ik kijk laat ik de schoonheid binnen in mijn ziel.
Philippe Badert
Het benadrukken van silhouetten, het compositorisch afbakenen met warm gele lijnen blijft me bij, telkens ik werk van de kunstenaar aanschouw. Hij beklemtoont niet alleen het specifieke van een houding maar het is ook een picturaal aspect dat vrolijk stemt. Dit opvallende gebruik laat hij achterwege in enkele recente schilderijen. De nadruk ligt meer op de inhoud dan op de vorm. Hij onderzoekt de invloed van de sociale media op de mens en specifiek op de kunstenaar. De kunstenaar die wil gezien worden en toch zijn gevoelens, emoties niet wil te grabbel gooien. Hij doet dat met ongekunstelde, gestileerde figuren en gezichten vermomd als pixels.
Chris Vanderschaeghe
Chris Vanderschaeghe schildert zijn mysterieuze ingetogen omfloerste portretten in zachte, poëtische pastel kleuren. De portretten kijken niet vrank en vrij de wereld tegemoet, alsof ze niet recht in de lens durven te kijken. Vaak maakt hij het perfecte plaatje op een zachte stijlvolle manier lichtjes onherkenbaar net of de geportretteerden hun ware gezicht niet willen tonen aan de kijker. Misschien toont niemand zijn ware ik aan de buitenwereld?
Anne Vanoutryve
Anne Vanoutryve interpreteert de natuur expressief, zonder rem op borstel en verf. In haar werk bruist de natuur van leven, voel je de buitenlucht, de wind waaien, de zon branden. Hier schildert een kunstenaar die de natuur en de verf liefheeft. Bekijk daarbij de penseelstreken veroorzaakt door een fors gebaar van de borstel en je moet er geen verhaal bij vertellen. Het is puur genieten.
Johan Clarysse
De werken van Johan Clarysse zijn narratief, hij bekijkt de wereld, schildert de mens, gaat in op sociale issues die de wereld raken. Vaak geven de schilderijen van Johan Clarysse een onaffe indruk. Het werkproces, de onderschildering blijft zichtbaar aanwezig. Zo wint zijn werk aan picturaliteit en gelaagdheid. Zijn tekeningen verwijzen vaak naar de schilderijen. Wat was er eerst, de tekening of het schilderij? Het speelt geen rol, het zijn aparte pareltjes die je los van elkaar kunt zien maar ook samen. Zien we een geschilderde tekening of een getekend schilderij?
Inge Dompas
Inge Dompas observeert en registreert. Ze schildert de stad in al zijn facetten: een vluchtig moment, een weerspiegeling, een reflectie. Ze borstelt dromerig een realiteit, ziet de bizarre schoonheid van een drukke stad. Vaak gebruikt de kunstenaar vogelperspectief waardoor ze afstand neemt van haar onderwerp en de compositie een speelse allure bezorgt.
Stephanie Gildemyn
Stephanie Gildemyn verdiept zich in de mythologie en verwerkt een oeroude beeldtaal in een persoonlijk werkproces. Het resultaat is werk dat de verbeelding prikkelt. De blauwen vallen op en zijn intens. Het werk dat ze hier toont doet me verlangen om nog ander werk van haar te ontdekken.
Anouk Thys
Anouk Thys zorgt voor afwisseling in de expo. Vindingrijke kleine keramieken sieren de witte muur en brengen stilte en rust middenin de kleurenovermacht van de andere kunstenaars. Het is alsof haar wandsculpturen mediteren en samen overleggen luid te roepen: ‘hier zijn we!’ Dit is helemaal overbodig, haar werk dwingt de toeschouwer dichtbij te kijken naar de fijne structuren, speciale natuurlijke kleuren en het gebruikt materiaal. Ik wil ze aanraken maar blijf er toch wijselijk af.
Manon De Craene
Manon De Craene schildert explosief met warme kleuren die elkaar dreigen te verdringen maar toch samen hun eigen plaats veroveren op het canvas. Op haar doeken vind ik een geordende chaos terug. Ik zie vormen en kleuren samen op reis naar een bestemming, het definitieve schilderij. Haar schilderijen lijken me intuïtief en spontaan in één ruk geschilderd. Maar zoals zo vaak het geval is, misschien sla ik de bal volledig mis en schildert ze bedachtzaam, vlak na vlak, streep na streep.
Kathleen Ramboer
Kathleen Ramboer houdt van de natuur en dat merk je in al haar werken. Maakt ze foto’s, schilderijen of tekeningen, alles gebeurt in de buiten lucht, en plein air, zonder vooropgesteld plan. Bomen blijken door de jaren heen haar belangrijkste inspiratiebron. Bomen in het bos, in het park, op de wei, op foto, op doek, op papier, op karton…, getekend met potlood, geschilderd met acrylverf.. in alle seizoenen, onder diverse hemels… het kan allemaal. De kunstenaar schuwt het experiment, noch mislukkingen, dat houdt de drang om te creëren levendig. Haar reeks ‘Grenzeloos’ is daar het levendig bewijs van.
Hilde Van de Walle
Ook Hilde Van de Walle zorgt voor diversiteit. Haar beeldend werk omvat sculpturen in brons en composiet. Blauwgrijze en aardkleurige figuren vullen sierlijk de ruimte, zijn discreet aanwezig. Haar grootse zorg is niet de juiste anatomie nastreven maar door weglaten van lichaamsdelen een boeiende vorm scheppen met een sterke uitstraling. Enkele sculpturen groeien vanuit een bol- of peervorm, alsof de beelden balanceren op de rand van de wereld, op de grens tussen droom en daad. Onbewust maken ze, zonder armen, een evenwichtsoefening die ze met glans doorstaan.
Het is geen uitgesproken stille tentoonstelling. Enkele werken roepen luidop en kleurrijk, andere fluisteren zacht. Ik raad de bezoeker aan zijn intuïtie te volgen, vaak op zijn stappen terug te keren, open te staan voor wat op je afkomt, te genieten van RE-ASSEMBLED met de ogen wijd open maar ze ook even te sluiten om weg te dromen en een verhaal te verzinnen want tenslotte ben je in Tale Art Gallery.
Hervé Martijn Anne Vanoutryve Chris Vanderschaeghe Anne Vanoutryve Johan Clarysse Philippe Badert Stephanie Gildemyn Annouk Thys Manon De Craene Inge Dompas Hilde Van De Walle
opening en receptie vrijdag 21.11 18h > 22h de kunstenaars zijn aanwezig
De expo ENTER kan je bezoeken in de Pastorie van het landelijke Munte. Annick Wallaert, Begga Vermaelen, Els Malyster en Tom Van Nuffel stellen er tentoon. Het viertal studeerde vrije grafiek maar daar bleef het niet bij. Hun artistiek pad maakte zijsprongen naar diverse andere technieken. Het viertal stelt het leven centraal, het persoonlijk leven, het leven van elke dag. De kunstenaars vertonen betrokkenheid met hun omgeving, de mens en de wereld van vandaag. ENTER is een dialoog tussen bevriende kunstenaars over het onuitgesprokene, over wat nog leeft, ook als woorden ontbreken. Annick Wallaert.
ANNICK WALLAERT
Annick Wallaert communiceert het liefst via haar schilderkunst. Annick was voor mij de kunstenaar van expressieve, kale bomen, grafisch van opzet, bijna getekend, ze staan mooi te wezen op een effen kleurig vlak. Deze periode is verleden tijd. Bij het aanschouwen van de nieuwste canvassen vorm ik me een beeld over het hoe en waarom, over de gedachte die ze wil overbrengen.
Arbreuit de reeks ‘Sangatte’
Wat de reeks ‘Our unlived Life’ betreft, sla ik de bal compleet mis. Haar felle roden en rozen roepen bij mij passie en rebellie op. Niets is minder waar. De heftige kleuren zijn de vertolkers van haar gebarsten ziel, van haar droefheid, haar kwetsbaarheid en veerkracht, van haar emotionele landschap. De kleuren staan volgens Annick symbool voor een huid die leeft, zacht en kwetsbaar tegelijk. Door mijn verdriet zijn de roden hevig, vertrouwt Annick me toe. En leven dat wil ze… de kunst helpt haar hierbij; kunst is voor haar hét middel om te overleven.
Our unlived Life – pastel
Mij lijken de werken spontaan geschilderd. Ook hier heb ik het mis. Annick benoemt ze als SLOW ART. De canvassen bouwt ze heel traag op, laag op laag. Ze start heel zachtjes om later heftig te eindigen. In de dominante verticalen vermoed ik een tralies, een hek… metaforen voor een zekere onvrijheid waar de kunstenaar wil aan ontsnappen. Annick repliceert: Sangatte, daar ligt de oorsprong van die geschilderde verticalen, Sangatte het dorp waar de vluchtelingen vertoeven om van daaruit de overtocht te wagen. De rechtopstaande lijnen zijn houten spijlen van neergewaaide hekkens maar voor mij zijn het beenderen van de ontheemden op zoek naar andere betere horizonten. Deze reeks ‘Sangatte’ is gestart in 2022 vanuit een maatschappelijke universele achtergrond en evolueerde naar ‘Unlived life’ die vertrekt vanuit mijn persoonlijke beleving. Ik lees veel boeken over psychologie, de reeks is genoemd naar een quote van Carl Gustav Jung: ‘Our unlived life, the unseen – unfelt parts of our psyche’ . De quote verwijst volgens Annick Wallaert naar ‘… dingen die er altijd zijn maar niet aan de oppervlakte komen of mogen komen’, naar het collectief onbewuste.
uit de reeks Our unlived Life
Het niet negeren van haar verdriet, het op het canvas wegschilderen van een donkere tijd, helpt de kunstenaar deze periode in haar leven af te sluiten.
BEGGA VERMAELEN
Kunst is de rode draad in het leven van Begga Vermaelen. Kleurpotloden waren de poppen van haar kindertijd. Na haar middelbare studies kunstonderwijs kiest ze uit onzekerheid voor conservatie en restauratie van muurschilderingen. En toch de drang naar creatie blijft kriebelen. Nu is vrije grafiek onder de vorm van houtsneden haar passie. Laatst verschenen ook mezzotinten op het appel.
Houtsnede en boekje, handmatig vervaardigd door Begga Vermaelen, met Japanse binding – houtsneden aangevuld met partijen in potlood
Hoe komt het toch dat jij moeilijke technieken als mezzotint, houtsneden… zo snel beheerst, vroeg ik haar. Waarschijnlijk omdat ik door mijn beroep als restaurateur vertrouwd ben met vele technieken, je pikt gemakkelijker in op handelingen, was het antwoord. Ze heeft het in de vingers, dat zie je zo.
Houtsnede, 6 lagen, 2 verschillende drukken van eenzelfde werk
Ze aanbidt de schoonheid van het alledaagse. De straat, haar omgeving en haar persoonlijke leefwereld… voeden haar kunst. De houtsneden ogen desolaat, geen spoor van mensen en toch zijn ze ergens aanwezig. Dit heeft ze gemeen met Koen van den Broek: de fascinatie voor stoepranden, straatstenen en modernistische architectuur. Licht, schaduw, rechte lijnen en een subtiele vlakverdeling zijn de basis bouwstenen, de fundamenten waarop haar werk gebouwd is. Wellicht brengt deze zoektocht, deze queeste naar een ruimtelijk onderwerp haar dichter bij de abstractie. Bij Begga Vermaelen ligt volgens mij deze mogelijkheid voor de hand. Bij restauratie heb je oog voor het detail daarom waren haar vroeg schilderijen meer verhalend realistisch nu opteert Begga Vermaelen resoluut voor de essentie, de eenvoud, zelfs voor eliminatie, het uitpuren van een onderwerp. Een boom bestaat uit 2 lijnen, een weg is een vlak, een huis telt horizontale lijnen en verticale… Wie woont in het huis, waar zijn de tafel, de stoel, de zetel, het bed? Bij haar heeft het publiek het laatste woord. De beschouwer verbeeldt zich een verhaal, zoekt tekst bij het beeld, vult de ruimte in. Haar werken halen het creatieve in de toeschouwer naar boven. En dat is fijn.
ELS MALYSTER
Els Malyster studeerde vrije grafiek, voelde zich niet thuis in die richting en koos zoals Begga Vermaelen voor de restauratie. Na 25 jaar werken als restaurateur was de passie op de vlucht en studeerde ze avondles keramiek. Ze startte met gebruiksvoorwerpen maar nu zoekt Els Malyster het artistieke op. De ideeën om beelden te creëren hopen zich op, dwalen rond in haar dromen, klaar om uit te breken. De materiaal kennis en vaardigheden, verworven tijdens de restauratie van muurschilderijen, zijn nuttig voor haar kunst van nu. Oude materialen boeien haar, afval containers zijn voor haar een schatkist met uniek materiaal. In het atelier stapelen de verzamelde voorwerpen zich op. Ze maakt er objecten mee waar niet altijd een concept in terug te vinden is. Dat hoeft ook niet voor haar, iets moois maken dat wil ze wel. Kunst mag toch ook amusement zijn? Het maakproces vindt ze fantastisch en dat kan je zien aan de schopjes die ze omtoverde tot kunstvoorwerpen. Ook werk dat spreekt toont ze hier in de Pastorie. Wat in de wereld gaande is beroert haar. Als reactie creëerde ze een pot met een tekst die de mensen wil aansporen te communiceren, met elkaar te praten, wie weet helpt dat de wereld vooruit. De werken met de neuzen en oren hebben dezelfde bedoeling. De oren zijn gelabeld met de tekst LUISTER, in vele talen, Chinees, Russisch…. De neuzen… die wijzen in dezelfde richting, eentje niet, altijd is er die ene dwarsligger. En dat hoeft niet negatief te zijn.
Haar beelden zijn verstild, doen me denken aan dodenmaskers, zonder uitdrukking. De inspiratiebron blijkt een Weens museum, een ziekenhuis, een soort rariteiten kabinet waar wassen afgietsels van psychisch zieke mensen te zien zijn. Tijdens covid trok de kunstenaar zich terug in haar atelier om deze werken te maken. Zo kwam ze er tot rust, haar beelden vertolken die stilte, die concentratie, het alleen zijn ver van de turbulente wereld buiten het atelier, het berusten. De psyche, het fysische en medische zijn drie pijlers die je terugvindt in het werk van Els. ‘Is dat niet wat depri?’ vraag ik de kunstenaar. Els Malyster: ‘Helemaal niet, het is pure fascinatie.’ Haar oma had een Larousse médical illustré. De prenten met afwijkingen van het menselijk lichaam, van allerlei vreemde ziektes die de huid en het uiterlijk van de mens extreem veranderen, die waren het meest bekeken. Bij oma werd het zaadje geplant, nu zie je de vruchten waar elke kunstliefhebber mag en kan van genieten.
TOM VAN NUFFEL
Tom Van Nuffel is graficus van opleiding maar grafiek verdween op de achtergrond, fotografie neemt sinds 2002 de overhand. Bij de opstelling fotografeer ik zijn werk. Rapper gezegd dan gedaan. Zijn foto’s voorziet Tom Van Nuffel met een laagje epoxy en dat maakt mijn taak oh zo moeilijk. De herfstzon speelt met het glanzend oppervlak, brandt optisch witte vage vlekken in het beeld, creëert een nieuwe foto, een gelaagdheid die de fotograaf niet voor ogen had. Fotografie is spelen met licht, hier in de Pastorie speelt het zonlicht met de foto. Ik beleef een magisch moment. Ook zonder het spelende zonlicht zijn de foto’s één en al mysterie. Ze omarmen de poëzie van het onvolmaakte. Soms is het raden naar het onderwerp. Zie ik een vlieg of is het een zwarte vlek? Is dat varkentje wel echt? Wat verstopt dat vervuilde glas, die aangeslagen ruit? Zoals Begga Vermaelen vindt hij inspiratie in zijn dagelijkse omgeving of onderweg. Op reis, in een museum… overal komen de onderwerpen naar hem toe. Als professioneel fotograaf, illustrator, grafisch vormgever (bij onder andere Collect, de Gentenaar, het jaarboek Snoecks, De Standaard… ) werkte hij met haarscherpe foto’s, de perfectie nabij. Hier in Munte toont hij creatieve fotografie, ver van de glossy magazines. Zijn foto’s zijn digitaal met een analoge uitstraling. Misschien omdat Tom Van Nuffel als graficus het niet laten kan de foto’s bij te werken met potlood en inkt?
links werk van Els Malyster en Tom Van Nuffel – rechts foto Tom Van Nuffel
foto Tom Van Nuffel
Ook lichaamsdelen bevolken de foto’s. Zoals bij zijn partner Els Malyster heeft het menselijk lichaam een plaats in zijn kunst. Een fascinatie voor skeletten, beenderen en rariteiten ligt aan de oorsprong. Zijn grootvader woonde tegenover een slachthuis. Tom Van Nuffel: ‘Ik zag horens van een stier, oren van een koe….ook dat liet zijn sporen na, ik was er niet vies van.’ In de kunstschool Sint-Lucas kwam de betovering nogmaals de kop op steken tijdens het waarnemingstekenen en modeltekenen waar een geraamte de klas sierde. Op een vorige expo, een tijdje terug toen AI nog weinig bekend was bij het grote publiek, hadden kijkers het vermoeden dat hij AI benutte, wat helemaal niet het geval was. Sculpturen, gefotografeerd in musea overal ter wereld, geeft hij een ander aanzicht. Ook zonder AI kan de fotograaf Tom Van Nuffel zijn foto’s een twist geven.
Het sterk persoonlijk werk van deze vier kunstenaars maakt indruk. Zoals de herfstzon tijdens mijn bezoek aan de Pastorie, zet ik de expo graag in het zonnetje.
Tekst en foto Kathleen Ramboer gefotografeerd tijdens de opbouw van de tentoonstelling
INFO
Pastorie Munte Munteplein 6 Merelbeke – Melle za 1 nov van 15u tot 20u open 2nov 7 nov 8nov 9nov telkens van 11u tot 18u
Een interviewer ontmoet niet elke dag een kunstenaar waar het onmiddellijk mee klikt, een kunstenaar die, ook al heeft hij het druk, graag, veel en boeiend praat plus zijn geheimen zonder aarzelen prijsgeeft. Fotograaf Mathieu V is zo een kunstenaar, hij antwoordt op vragen die ik niet eens hoef te formuleren, alsof hij ze op voorhand stiekem gelezen heeft. Na het afscheid bekruipt me ogenblikkelijk de lust ons gesprek vast te leggen.
Kunstpoort Graag wil ik je feliciteren met de Bronze Award bij de Exposure One Awards 2025* in de categorie Fine Art, derde van de wereld! Wat een ongelofelijke prestatie. Neem je deel aan veel wedstrijden? Wat is het belang van wedstrijden? Zijn er belangrijke voorstellen voortgekomen uit deze prijs? Helpt het aan opdrachten, aan tentoonstellingen, aan interesse van organisatoren? * https://www.all-about-photo.com/photo-contests/photo-contest/4605/exposure-one-awards-2025-photographer-of-the-year-contest
Mathieu V – Bronze Award – Exposure One Awards 2025
Mathieu V De prijs is vrij recent maar ik ervaar nu al dat mijn naambekendheid stijgt, voor me ligt een nieuw pad om enthousiast te volgen.
Kunstpoort Krijg je kansen buiten België? Zou je erop ingaan? Mathieu V Zeker, Ik doe dat. Parijs ligt binnen mijn bereik, New York misschien en dit via Exposure Awards, dit is hangende. Laat het niet te snel gaan.
Kunstpoort Wanneer werd het zaadje geplant, hoe begon de liefde voor de fotografie? Mathieu V Op 14 jarige leeftijd fotografeerde ik met wegwerpcameraatjes. Ik ben afkomstig van Kruishoutem en had er twee mentors: Michel Saveyn en Edwin Lefevre, een persfotograaf van Het Nieuwsblad, jarenlang was hij dag en nacht stand by voor de krant. Als jonge gast vond ik dat de max. Toen mijn neef met een degelijke camera fotografeerde, wou ik dat ook. We gingen samen op stap om er één te kopen maar ik vond niet onmiddellijk mijn goesting en we maakten er een vrolijke onvergetelijke dag van. Nu fotografeer ik met een Nikon fototoestel.
Kunstpoort In je foto’s herken ik technisch vakmanschap, je streeft de perfectie na. Is dit het gevolg van bepaalde studies? Welke leerprocessen heb je doorlopen? Of ben je autodidact? Mathieu V Ik heb me alles zelf eigen gemaakt. Thuis stimuleerden ze me niet, ik weet dat ik niet de enige ben in dergelijke situatie, maar net die houding gaf me de kracht door te zetten, vol te houden, te bereiken waar ik nu sta.
Kunstpoort Is techniek belangrijk? Mag ik je kunst omschrijven als een kruisbestuiving tussen de techniek en het artistieke? Mathieu V Ja techniek vind ik uiterst belangrijk en dit uit respect voor het publiek, uit liefde voor de kunstliefhebber die belangstelling toont voor mijn foto’s. Het werk van een fotograaf moet topkwaliteit uitstralen. De kijker laat ik genieten tot in het kleinste hoekje van mijn beeld. Kunst dat moet 100% beleving zijn.
Kunstpoort De meeste curatoren van tentoonstellingen zoeken verhalen, ze stellen een thema centraal. Zijn je foto’s interessant voor curatoren? Wil je samenwerken met curatoren? Mathieu V Ja ik zou dergelijk voorstel zeker toejuichen vooral indien ik de tijd krijg ernaar toe te werken.
Kunstpoort Wat denk je over documentaire fotografie? Fotografie als noodzaak om een probleem, een situatie aan te kaarten? Heeft dit effect? Zet het mensen aan tot actie? Feli Jansen maakte bijvoorbeeld prachtige beelden over de plastiekvervuiling, plastiek als monumentale bergen gefotografeerd. Vind je docu fotografie ook kunst en waarom? Misschien kan fotografie niet de wereld veranderen maar wel de mensen? Mathieu V Via mijn foto’s toon ik mijn identiteit, mijn ziel, vertel ik mijn verhaal, verbeeld ik mijn emotie. Dat is belangrijk voor me. Ik zou zo naar de Gaza willen vertrekken om vast te leggen wat daar gebeurt. Is documentaire fotografie kunst? Ja en neen. Kunstfotografen die in Oekraïne opereren, kicken op een vallende bom, ik niet. Is kunst emotie? Waar is de grens tussen registrerende fotografie en fotografie als kunst? Die lijn is moeilijk te trekken. Misschien kan fotografie kunst zijn als de fotograaf de werkelijkheid interpreteert en een diepere emotionele dimensie toevoegt? Ooit nam ik een foto van iemand die voor euthanasie koos. De vrouw gaf een laatste kus. Dat was pakkend, ontroerend, aangrijpend. Is die foto kunst? Ik weet het niet. Er zijn heel wat goede fotografen daarom is er nood aan fotografen die willen ontdekken, durven experimenteren, out of the box denken en de nood voelen persoonlijk vernieuwend werk te brengen.
Kunstpoort Ben je ook met experimentele fotografie bezig? Analoog? Mathieu V Ongetwijfeld, ik verdiep me onder andere in de fotopolymeer techniek en fotografeer analoog, niet digitaal. Ik heb vijf jaar gezocht naar iets unieks, een persoonlijk handmatig productieproces. Ik scan mijn analoge foto’s in, print die eigenhandig op aluminium en dan volgt het risicovolle handmatig bewerken. Ik start met de foto af te schuren, heel voorzichtig.
Mathieu loopt naar zijn auto en keert terug met een prachtige grote foto op metaal, verwerkt met zijn eigen procedé.
Mathieu V Deze afdruk vergde 40 uren tijd. Kunstpoort Als ik de foto observeer zie ik bovenaan in de lichte partijen het subtiele resultaat van het schuren. Mathieu V Ik investeerde met een enorm doorzettingsvermogen heel veel tijd in onderzoekswerk zoals het uittesten en samenstellen van de chemische producten waarmee ik mijn foto’s bewerk. kunstpoort Op de foto is een blauwe gloed te zien, het resultaat van producten, een mix van pigmenten en chemische stoffen, die onder meer reageren op het aluminium. Mathieu V Constant vernieuwen is de boodschap, je bent er dagelijks mee bezig. Mislukkingen waren er bij de vleet, talrijke bezoekjes aan het containerpark gingen hieraan vooraf. Maar het resultaat loont: mijn foto’s hebben dat tikje extra zodat ze opgemerkt worden tussen het overaanbod aan goede foto’s. Ik breng een persoonlijk verhaal. Belangrijk voor mij is dat mijn kunst toegankelijk blijft, betaalbaar voor een breed publiek. Dat klinkt misschien cliché maar ik meen het.
Kunstpoort Je houdt je werkwijze niet angstvallig verborgen, je deelt je geheim. Ben je niet bang voor kopieergedrag? Mathieu V Helemaal niet, dit kan je niet nabootsen, alleen al de product samenstelling vergt vakmanschap.
Kunstpoort Maak je gebruik van Photoshop? Mathieu V Ja want ik vertrek van een analoge foto en eindig digitaal.
Kunstpoort Ik zie dansende lichtvlekken. Ze zorgen voor een sprookjes, dromerige en feeërieke sfeer. Je foto verraadt geen context waarin hij genomen is. In welke omstandigheden fotografeer je? Ga je op stap naar plaatsen waar je weet, daar is iets interessants om te fotograferen? Of fotografeer je wanneer het geschikte moment zich voordoet? Mathieu V Ik zoek bewust die locaties op. En toch heb ik altijd mijn camera bij me, je weet maar nooit wat er op je weg komt. Zelfs nu heb ik drie camera’s bij me. Het is de bedoeling dat de kijker niet merkt waar de foto ontstaan is. Ooit fotografeerde ik takken, kameraden hielden die vast, zorgden voor wat schaduw… dat is één van mijn beste foto’s. Maar zijn dat takken? Het kan even goed iets abstract zijn. Bepaalde foto’s nijgen naar abstractie door ze te branden, chemisch te behandelen of wat dan ook. Soms ben ik meer een soort professor in de chemie dan een fotograaf.
Kunstpoort In elke analoge fotograaf schuilt een scheikundige. Mathieu V Feeling voor de fotografie heb je slechts als je ooit analoog hebt gewerkt. Analoge fotografie kent zijn comeback, dat is een feit.
Kunstpoort Gebruik je op de ene of andere manier AI voor je fotografisch werk? Ben je bezorgd over de opkomst van de AI in de fotografie? Mathieu V Ik heb niets tegen AI. Trouwens AI is niet nieuw. Pacman werd in 1950 ontworpen met de hulp van AI. Iedereen brengt beeldmateriaal over op de manier die hij wil. Is dat nu met een gsm of een gesofisticeerd toestel, ben je 5 jaar of 50 jaar, je toont hoe jij de wereld ziet. Is dat kunst of geen kunst. Iedereen heeft zijn persoonlijke waarden om te beoordelen of iets al of niet kunst is. Fotografie dat is kunst, kijk naar Stephan Vanfleteren, Frank De Mulder… hoe zij iets overbrengen, daar zeg ik wauw tegen en Dirk Breackman, zijn foto’s vind ik geweldig.
Kunstpoort Wie bewonder je als fotograaf? Mathieu V Ik steek het niet onder stoelen of banken Dirk Braeckman en Stephan Vanfleteren zijn de grootste namen in België. Braeckman is de meest magische. Mijn mentors Michel Saveyn en Edwin Lefevre, ze zijn er helaas niet meer, die mag ik niet vergeten te noemen. Dat zijn geen namen in de expowereld maar wel de mensen die mijn verhaal hielpen schrijven. En Lucas Cann, kunstenaar, heeft me begeleid in de harde wereld van de kunst.
Kunstpoort Licht is van kapitaal belang in je fotografie, kijk maar naar deze lichtvlekken. Je zwart wit beelden vertonen enorm veel contrast. Wat is voor jou het belangrijkste: contrast, licht of kleur? Mathieu V De drie elementen samen, contrast ja maar ook structuur en diepte, daar streef ik naar vandaar het schuren van mijn foto’s.
Kunstpoort Waarom fotografeer je? Ergens vermeld je om herinneringen vast te leggen. Gaat het dan om de sfeer, de ziel van het moment, een gevoel….? Mathieu V Kijk eens goed naar mijn foto, je wordt ondergedompeld in een betoverend, raadselachtig moment. Als kijker stel je de vraag: vanwaar komt toch die betovering? Ik geloof in de magie van het leven, wat voor ons voorbestemd is. Als mijn beeld in iemands huiskamer hangt vind ik het fijn wanneer de kijker aanvoelt: die foto is door Mathieu V gefotografeerd. Mijn foto heeft tijd gevraagd, is doorleefd.
Kunstpoort Hoeveel exemplaren maak je van een foto? Mathieu V Deze is bijvoorbeeld een reeks van drie. Ik print drie exemplaren maar in feite is elke foto door mijn manuele bewerking uniek. Ik kies voor exclusiviteit.
Kunstpoort Op je site lees en merk ik dat je niet alleen belang hecht aan het beeld maar ook aan het woord. Je beschrijft heel poëtisch wat je verbeeldt. Er schuilt een dichter in je. Wat bezit de grootste kracht: het beeld of het woord? Is een foto ondergeschikt aan een verhaal? Of zegt een foto soms meer dan woorden? Een foto bevat woorden die niet gedrukt staan. Mathieu V De foto is belangrijkst. De foto moet iets zeggen maar ook niets zeggen, daar streef ik naar. Graag wil ik dat de kijker zich inleeft, weet wat ik aanvoelde op dat bijzondere moment.
Kunstpoort Werk je in opdracht en wordt je creativiteit dan aan banden gelegd? Krijg je genoeg ruimte om je creativiteit de vrije loop te laten? Mathieu V Portretten? neen dat is niet mijn ding. Mijn grootste wens is in opdracht naar Oekraïne of de Gaza trekken om te tonen aan de mensheid wat er ginder gaande is. Als Europeaan zien we te weinig wat er echt in de wereld omgaat, ik bedoel niet politiek maar op menselijk vlak. Wat de jeugd op zijn IPad ziet, is dat de echte wereld? Het schoonste wat ik zou kunnen geven aan mijn kinderen en kleinkinderen is een documentaire over hoe de wereld is en was.
Kunstpoort Heb je ambitie? Wat is je grootste droom als fotograaf? Mathieu V Graag zou ik een archief uitbouwen, een archief over hoe ik de wereld zie en ervaar. Iedereen zou de mogelijkheid moeten hebben de wereld op foto vast te leggen en daarnaast een dagboek bijhouden. Mensen vergeten te kijken en te voelen en dat is toch belangrijk?
Kunstpoort Werk je veel in de studio? Mathieu V Weinig, mijn ‘buitenwerk’ is sterker.
Kunstpoort Waar zou je in je stoutste dromen met je foto’s willen tentoonstellen? Mathieu V Het is niet moeilijk hierop te antwoorden, wellicht vind je het grappig, ik wil terug tentoonstellen waar ik op 15jarige leeftijd voor het eerst mijn foto’s toonde aan een publiek; De Schakel te Waregem. Natuurlijk, een museum vind ik ook fantastisch: het MSK Gent, het fotomuseum in Antwerpen… Maar ik ben een gevoelsmens, dat merk je aan mijn foto’s, als ik echt moet kiezen dan opteer ik voor De Schakel in Waregem. ‘Fotograaf Mathieu V: 30 jaar later’ zou dat geen mooie titel zijn?
Mathieu V toont ons het landschap van zijn geest, droombeelden gevangen in het contrastrijke licht van de stilte. Zijn gedachten nestelen zich op het netvlies van de kijker. We leven in een cultuur die productiviteit en snelheid voorop stelt daarom is het fijn even stil te staan bij de unieke magische beelden van fotograaf Mathieu V.
Het Objectief is meer dan een printcenter. Het gonst er van de bedrijvigheid. Bijwonen van workshops, fotograferen in de studio, printen, werken in de donkere kamer, tentoonstellen… zijn maar een greep uit het gevarieerd aanbod. Het Objectief, onder de drijvende kracht van Marieke Selhorst, is een broedplaats voor creatieve ideeën. Onder haar impuls gaan fotografen onder andere van de community ‘Vrienden van Het Objectief’ op zoek naar een beeld met net dat ietsje meer. Door tentoonstellingen te organiseren in een Artist Pop-Up Ruimte weet Het Objectief de foto/kunstliefhebber warm te maken voor foto’s anders dan anders. Dit maal brengt ze ESTAFETTE.
fragment startbeeld estafette Simon Debbaut L’Ecluse
ESTAFETTE
hoe het allemaal begon
In deze reeks laten negen fotografen evenveel beelden zien die zijn ontstaan tijdens een spel. Eén voor één maakten zij een beeld en gaven het door aan de volgende fotograaf op het parcours, die er vervolgens een nieuw werk op baseerde. De race begon ongeveer een jaar geleden met een vriendenbabbel van Het Objectief. Vanuit de wens om een collectief werk te maken, startte een estafette waarbij de doorgeefstok werd vervangen door een foto. Eén beeld strooide zaadjes uit die in een ander beeld geplant werden en zo vormde zich een reeks over beginnen, eindigen en het primaire van de natuur. Het startpunt lag bij Simon Debbaut L’Ecluse, het einde bij Hilde Daem. De stops daartussen waren Louise Degraeve, Inge Stam, Peter Scherps, Kathleen Ramboer, Thomas Boussu, Marieke Selhorst en An Debie. Het resultaat is verrassend divers: zwart wit en kleur, twee- en drie dimensionaal, groot en klein, analoog, fotogram en digitaal…
Op voorhand kwamen de deelnemende fotografen samen om de inlijsting, plaats en manier van ophanging… vast te leggen, om elkaar te helpen waar nodig. Het resultaat is een kleine maar boeiende expo. Meer hoeft dat niet te zijn.
Info
Het Objectief Blekerijstraat 75 9000 Gent 3 t.e.m. 25 oktober 2025 di en woe 9u tot 13u do en vrij 14u tot 18u za 13u tot 17u
met natuurfotografen Bart Schuermans en Dirk Bogaert
tekst Kathleen Ramboer
links Bart Schuermans, rechts Dirk Bogaert
deWeverij laat je 2 zondagen lang op een heel speciale manier natuur ervaren. Met een beetje verbeelding ben je in een niemandsland waar de uil zijn spookachtige roep laat horen, libellen achteruit vliegen, een landschap opdoemt uit de mist, bomen lijken te slapen in de sneeuw…Twee natuurfotografen Bart en Dirk gaan er in dialoog. Beide delen een fascinatie voor verborgen, moeilijk waar te nemen natuur. Ze brengen ons beelden waarin fauna en flora (Bart hoofdzakelijk vogels, Dirk diverse fauna en flora) de hoofdrol spelen, foto’s die ons eraan herinneren dat de mens niet het middelpunt van de wereld is.
Gewapend met een camera en veel geduld trekken beide fotografen naar soms moeilijk bereikbare plekken om hun fotografische prooi te observeren en het juiste ogenblik af te wachten om in actie te komen. Het is een werkwijze die een grondige studie over het onderwerp verlangt en een volledige overgave vraagt aan het leefgebied van het te fotograferen dier. Beide zijn er meester in. Ik was benieuwd naar hun verhalen. Heb je wat tijd voor een interview vroeg ik tijdens de ‘making of’. Dat kon.
Kunstpoort Enkele mensen uit de kunstwereld durven zich minachtend uitlaten over natuurfotografie. Zij vinden het geen kunst. Hoe dan ook voor mij is het al een kunst om het natuurgebeuren, een vogel, een insect, in zijn leefwereld vast te leggen. Vincent Munier éen van de beste natuur fotografen van de wereld, in zijn eigen land als ‘artiste’ omschreven zegt zelf “Sommige van mijn foto’s hebben misschien wel een bepaalde artistieke waarde, maar een kunstenaar, dat ben ik absoluut niet! Ik ben in de gelukkige positie dat ik de grootste kunstenaar van de wereld in beeld mag brengen, dat is namelijk de natuur zelf!”. Hoe denk jezelf daarover? Is natuurfotografie uit artistiek oogpunt gezien kunst? Of is dit een overbodige vraag?
Dirk De film van Vincent Munier ‘La panthère des neiges’ met de melancholische muziek van Warren Ellis en een kippenvelnummer van Nick Cave bewijst dat natuur kunst is, levende kunst die constant in beweging is en de seizoenen volgt. Ik noem mezelf geen kunstenaar maar met fotografie probeer ik die levende kunst vast te leggen. Fotografie is een taal, een taal die veel aan de verbeelding overlaat. De kijker kan zelf een invulling geven aan de beelden. Natuur is niet alleen kunst maar ook een onuitputtelijke inspiratiebron voor vele kunstenaars, denken we maar aan Emile Claus, een grote kunstenaar van bij ons, aan Monet met zijn waterlelies… Mijn foto van een waterjuffer op vegetatie die uitloopt in een sierlijke krul is voor mij Jugendstil. Karl Blossfeldt, natuurfotograaf avant la lettre, liet ons prachtige zwart/wit foto’s na van een artistieke schoonheid, sommige kunstcritici brengen die in verband met de Art Nouveau. Hij fotografeerde in de studio, waar hij optimale omstandigheden kon creëren. Natuurfotografie in een bepaalde habitat, is één van de moeilijkste disciplines van de fotografie en eist een andere manier van opereren. Een dier komt niet in beeld op vraag van de fotograaf, de belichting regel je niet zelf met een arsenaal aan lampen. Bovendien is er voor een goed resultaat kennis vereist van de natuur en het ecosysteem.
Bart Ik vel geen oordeel of natuurfotografie al of niet kunst is. De mening hierover wijzigt van persoon tot persoon. Het is niet mijn bedoeling kunst te creëren. Voor mij is het een uitdaging om iets moois optimaal weer te geven. Fotograferen in de natuur stilt mijn verlangen naar een rustgevende omgeving, ver weg van alle drukte en chaos. Het is ontsnappen uit de sleur van het dagelijks bestaan. Bovendien wil ik iedereen bewust maken van wat ons nog rest aan natuurschoon.
foto’s futen – Dirk Bogaert
Kunstpoort Ik kan me inbeelden dat een natuurfoto maken tijd en geduld vergt. Welke foto, hier tentoongesteld, heeft jullie het meest tijd gevergd? Wat waren de omstandigheden? Welke voorbereiding was er nodig?
Dirk Er zijn foto’s die jaren gevergd hebben vooraleer de ultieme foto er was. Dat heeft te maken met de manier waarop ik werk. Aan die ene foto (opgemerkt door National Geographic*) van de fuut die zich wast in het morgen licht ging jaren studie vooraf. Je moet de habitat en het gedrag van je beest door en door kennen. Ik beoog niet een documentaire foto maar een esthetische foto die schoonheid, gevoel en sfeer najaagt. Een eerste vereiste was een donkere achtergrond, nodig voor de weergave van de waterdruppels die de fuut van zich afschudt na een duik in het water. Het perfecte tegenlicht liet op zich wachten. Dat beeld was lang latent aanwezig in mijn foto universum. Het duurde een tijdje voor de perfecte omstandigheden er waren. Die bestel je niet zomaar via bol.com. Hier is ook een foto te zien van dagverse kuikens van futen. Die heb ik vorig jaar voor de eerste maal kunnen fotograferen. Dat is gelukt na een jarenlange intense studie van de broedperiode. Ik wou het moment van buitenkomen afwachten. Dagenlang lag ik in het water tot ze eindelijk nieuwsgierig naar me kwamen piepen. Cruciaal is, je mag op geen enkele manier de natuur en/of het dier verstoren. * Dirk haalde de shortlist van de National Geographic Fotowedstrijd in de categorie ‘dier’. Zijn ‘Fuut’ werd gekozen uit meer dan 10.000 inzendingen.
foto links blauwborst – Bart Schuermans
Bart Het was een droom van mij een blauwborst in de perfecte omstandigheden te fotograferen. De vogel heeft niet alleen een prachtige blauwe borst maar ook een verleidelijke staart. Eenmaal in spreidstand, om een vrouwtje te lokken, heeft hij een opvallende oranjebruine staartbasis met een zeer brede zwarte eindband. Een foto van een blauwborst zie je vaak in publicaties maar meestal niet met een gespreide staart, vaak zittend op een niet natuurlijk element zoals een paaltje, een draad. Ik wou hem vastleggen in een natuurlijke setting. Terug uit het zuiden, in de prille lente, eind maart hoor je de blauwborst zingen om los te barsten begin april, dit gedurende een twee tot drietal weken. Fris lentegroen, het blauw van de borst en oranje van de staart, voor mij een niet te evenaren kleurenpracht, die combinatie wou ik vastleggen en vooral in een natuurlijke setting, geen evidente opdracht. Een aantal jaren na elkaar deed ik vergeefse pogingen tot yes, het ultieme moment zich voordeed.
Kunstpoort Je hoeft geen exotische landen te bezoeken om mooie natuurfoto’s te maken. Jullie fotograferen natuur dichtbij, Dirk hoofdzakelijk in de Damvallei, Bart meestal in het meetjesland, een enkele keer in de Ardennen. Toch is het een krachttoer om hier in Vlaanderen nog natuur te beleven. Denk je dat deze expo of jullie foto’s kunnen bijdragen tot een sensibilisering voor behoud van de natuur, voor meer respect voor wat nog rest van onze natuur?
Dirk Een kort antwoord: ja. De meeste feedback op mijn foto’s die ik van kijkers krijg is duidelijk: zijn dat allemaal foto’s van hier? Dat zegt genoeg.
Bart Ons rest alleen nog een moeilijke zoektocht naar die natuur. Ik fotografeer in een straal van 20 tot 30 km rond mijn woning, het meetjesland, het krekengebied, de kusten van Zeeuws-Vlaanderen, de Westerschelde. Door mijn foto’s tentoon te stellen groeit de bewustwording. Die natuur die ons nog rest, moeten we bewaren voor de toekomst. In de Krekenregio komen bijzondere, maar kwetsbare soorten voor. Er zijn foto’s bij van bedreigde soorten. Vogels die hier vroeger voorkwamen zoals de geelgors kan je enkel nog spotten in de Ardennen. Vele vogels verliezen hun habitat. Kleinschalige, halfopen cultuurlandschappen met heggen, houtwallen, bosjes en struikgewas verdwijnen. Bepaalde vogels komen onder druk te staan, als we zo verder doen zijn er minder en minder te observeren binnen x aantal jaren.
Kunstpoort Waarom fotografeer je de natuur, uit liefde voor de natuur, om de wereld te tonen hoe mooi en belangrijk de natuur wel is of omdat fotograferen gewoon weg een passie is? Vind je het belangrijk dat je foto’s af en toe gepubliceerd worden. Dat ze gezien worden?
Dirk Vooreerst, ik fotografeer ongelooflijk graag. Verder ben ik geëngageerd in de Damvallei, ik wil de mensen sensibiliseren. Ik doe het vooral vanuit dat perspectief, om de rijkdom van de Damvallei te visualiseren met een beeldtaal die verwondering oproept om zoveel fraais dichtbij. Wat hier verkocht wordt, gaat integraal naar de Damvallei.
Bart Sensibiliseren is geen doel op zich. Voor mezelf is het fijn de impact te zien van mijn foto’s op een exporuimte. Als ik via deze tentoonstelling mensen kan bewust maken van de natuur die ons nog rest, dan is dat mooi meegenomen. Tentoonstellen is geen doel op zich. Ik geniet van de stilte, de rust die de natuur uitstraalt, hou ervan mooie beelden te schieten en vooral ik hou van de nabewerking van mijn foto’s, hoofdzakelijk met lightroom. Een goed beeld wil ik nog sterker maken. Twee uur een foto bewerken is voor mij geen unicum. Nabewerken maakt deel uit van de fotografie, voor mij betekent dat pure ontspanning, beter dan een avondje televisie kijken. De lat ligt vrij hoog, ik streef de perfecte foto na. Ik heb geen doel voor ogen, neem niet deel aan wedstrijden. NATUUR DICHTBIJ is voor mij een première, ik stel een eerste maal tentoon.
Kunstpoort Waar en wanneer begon de fascinatie voor de natuur en wanneer speelde fotografie een rol in die beleving?
Dirk Ik was jong geïnteresseerd in de natuur, ook die fotografie is vroeg begonnen. Ik had een nonkel Romain, bakker, die gaf me altijd cadeau ’s. Al op twaalfjarige leeftijd kreeg ik van hem een kodak en ja… dan is het fout gelopen.
Bart Mijn vader is bioloog, was leerkracht biologie, vogelgids en actief in de Wielewaal, een vereniging die in 2001 fuseerde met Natuurreservaten vzw en zo Natuurpunt werd. Van kindsbeen af vergezelde ik mijn pa op wandelingen in het Zwin. Een aantal jaren verdween de natuur op de achtergrond tot ik een natuurfotograaf, een ex collega, ontmoette. Ik reisde met hem en andere ex-collega’s naar Texel, nadien ontmoette ik in mijn woonbuurt andere mensen met interesse in de natuur en de rest is geschiedenis. Mijn kennis van tal van soorten vogels, speelt in mijn voordeel. Ik ken hun habitat, heb weet van tijdstip en gebieden van de vogeltrek; de jaarlijks, seizoensgebonden migratie van vogels van hun broedgebieden naar hun overwinteringsgebieden en vice versa. Zo heb ik een vermoeden van de ideale tijd en locatie om bepaalde vogels te vereeuwigen.
Kunstpoort Anton Corbijn, Nederlandse fotograaf, gekend van zijn foto’s van rockmusici, deed de volgende uitspraak: ‘Fotografie is altijd ook een herinnering, het vastleggen en vieren van een stukje leven dat verbindt…’ Hebben jullie ook opmerkelijke herinneringen aan biezondere foto’s, die je eeuwig bijblijven? Kleurt er hier zo eentje de witte muren?
Dirk Ik wist een vossen burcht zijn en had graag welpjes op mijn sensor vastgelegd. Ik zat gewoon in de gracht, zonder enge camouflage. Ik kon juist boven het maaiveld uitkijken. Die voskes kwamen zoals die fuutjes benieuwd kijken. Ze beschouwen je echt als een deel van hun omgeving. Nog iets, als ik in mijn drijfhut werk, strijkt er wel eens een vogel neer op het dak zoals die keer een ijsvogel met een pas gevangen vis, moeilijk te fotograferen maar wel een unieke ervaring. Kon ik maar mijn hand uitsteken en een selfie nemen!
foto’s Dirk Bogaert
Bart Het fotograferen van een geelgors in de sneeuw, in gezelschap van mijn vader, vergeet ik nooit. We trokken samen naar de Ardennen, overnachtten in een primitieve hut, het vroor tot min 10 graden. Geelgorzen foerageerden op het gras, niet echt spectaculair voor een foto, te weinig contrast tussen het geel en het groen. ’s Nachts begon het te sneeuwen, de sneeuw waaide gestaag naar binnen. In de vroege morgen, het sneeuwde nog lichtjes, transformeerde de natuur onverwacht in een prachtig decor, een schilderachtig sneeuwlandschap, een fotogeniek tafereel met de geelgors als onbewuste figurant. Het was efkes op de tanden bijten: een vast gesneeuwde auto, vrieskou nefast voor mijn materiaal, geen verwarming, geen elektriciteit maar wel een geslaagde fotoshoot. Fijn dat ik dit avontuur met mijn vader mocht beleven.
Kunstpoort Is natuurfotografie gemakkelijker geworden door de digitale fotografie, ik veronderstel van wel. Je kan toch sneller werken, geen gedoe meer met filmrolletjes.
Dirk Ja maar analoog vond ik op een manier plezanter en spannender. Je ging acht weken op reis, droeg je filmpjes binnen in de Fnac, verder bleef je in spanning wachten op het resultaat. Digitale fotografie biedt meer mogelijkheden. Je fotografeert in raw en ontwikkel je foto’s niet in de donkere kamer maar in lightroom. Ik doe niet aan fotoshoppen, shop geen zaken weg of voeg er gene bij. Ik maak gebruik van lightroom, werk wat aan het contrast of aan andere doodgewone dingen. Om Michiel Hendryckx te citeren: de camera doet er niet toe, fotograferen kan met een eenvoudig fotoapparaat, je moet enkel kijken. Het risico met de digitale fotografie is dat alles zeer gemakkelijk lijkt. AI kan je een bruine kiekendief leveren, over de velden scherend, ik kan dat niet. Ik hoop dat het metier, de kunst van het fotograferen niet verdwijnt, dat zou zonde zijn.
Bart Ik heb nooit analoog gewerkt. Ik ben slechts een vijftal jaar bezig. Nu heb ik een systeemcamera, een canon R7. Voor vogelfotografen, heel belangrijk, zijn er systeemcamera’s met oogdetectie. De automatische scherpstelling op het oog lukt niet altijd, met een drukke achtergrond werkt het moeilijker. Ik kan een 12tal beelden per seconde fotograferen waardoor je de beste actiefoto kan uitkiezen. Vroeger was er meer ambacht van doen. Ik verkies toch de hedendaagse digitale camera’s: meer mogelijkheden, ze zijn sneller. Ik heb een oude lens, een 25 tal jaar oud, gecombineerd met moderne technologie, voor mij een ideale combinatie.
Kunstpoort Heb je meerdere camera’s?
Dirk Ik ben een slechte consument, ik heb ene body en dan zijn er nog mijn lenzen. Als ik ’s morgens opsta en naar buiten kijk dan komt de stress naar boven. Wat ga ik fotograferen, op wat ga ik me focussen, op macrofotografie, op de zilverreiger… met welke lens… Onderwerpen genoeg, dat toont aan dat de natuur zich herstelt.
Bart Ik ben gestart met een Canon 1100d vervolgens een Canon 70d dan een Canon 7d Mark 2 en nu een Canon R7. De 7d Mark 2 is momenteel mijn reserve body.
Kunstpoort Hoe selecteerden jullie de foto’s voor deze expo? Waren er bepaalde criteria? Moeilijk? Tevreden van jullie keuze?
Dirk Ik heb hulp ingeroepen van mijn vriendin Veerle die heel wat ervaring heeft in de wereld van de kunst. Omdat Bart een vogelfotograaf is wou ik zo weinig mogelijk vogels in de kijker stellen. Veerle was voor mij een second opinion. Zij kijkt meer naar het esthetische, naar kleur. Selecteren is een enorme opdracht, breng ik een verhaal of niet?
Bart Elk jaar maak ik een natuurkalender. De opbrengst gaat naar een goed doel, de Belgische mucovereniging. Dit doel voor ogen, pik ik gedurende het jaar mijn beste foto’s eruit. Die bewaar ik in een afzonderlijke map. Een selectie was dus al gebeurd. Ik wist die wil ik tonen zonder te weten of die ene foto bij een andere past. Mijn archief is beperkt omdat ik nog maar vijf jaar bezig ben, een groot verschil met mijn collega Dirk. De meeste foto’s die ik toon zijn vogels maar ik fotografeer ook nog zoogdieren. Het belangrijkste is, ik toon natuur dichtbij. De uitdaging is groot om in ons landschap, in mijn buurt geschikte foto’s te maken. De bossen zijn beheerd door Natuurpunt, ook door Natuur en Bos. Hun regels moet je respecteren. Voor mij is de expo nu al geslaagd. Ik heb nieuwe mensen ontmoet zoals Dirk Bogaert. Ik had mijn twijfels, zijn mijn foto’s goed genoeg? Soms is het nodig je comfortzone te verlaten.
Kunstpoort Eén ding is zeker. Bij het beschouwen van de gekozen beelden, hou ik mijn adem in om zoveel schoonheid, om zoveel natuurbeleving die beide fotografen ons aanbieden in deWeverij.
INFO EXPO
N A T U U R D I C H T B I J deWeverij Dellaertsdreef 9 Evergem (Sleidinge) Zondag 7 en zondag 14 september 2025 van 10 tot 18u de fotografen zijn aanwezig https://deweverij.be/natuur/
EXTRA
Op 10 september (vanaf 20u) is er een informatieve rondleiding waar de twee fotografen dieper ingaan op het ontstaan van de beelden die te bezichtigen zijn. Inschrijven via Natuurpunt https://www.natuurpunt.be/agenda/natuur-dichtbij-24123
Bart Schuermans biedt een kalender met zijn natuurfoto’s te koop aan. 15,- euro, te verkrijgen tijdens de expo De opbrengst gaat naar de Belgische mucovereniging
Ooggetuigen verslag van reporter Kunstpoort Bip Van de Velde in Spanje
Plots verschenen er in de straten van La Guardia prachtige zwart-wit foto’s. Het begon met eentje, In de loop van 1 week werden er dat uiteindelijk een twintigtal. Die foto’s doen ondergetekende qua presentatie en kunstzinnigheid sterk denken aan de foto’s die 2 jaar eerder in het naburige dorp La Caleta werden opgehangen (en er nog hangen). En inderdaad ! Een verklarende affiche bevestigde mijn vermoeden!
Ze zijn het werk van 2 fotografes: Remedios Valls en Alicia Soblechero.
Trilogie
De foto’s in La Guardia vormen, onder de noemer ‘Virgen del Carmen’, het 2de deel van een trilogie. ‘Caleteros’ vormden deel 1. Deel 3 van de trilogie is in de maak.
Over ‘Caleteros’
Het 1ste deel, draagt de titel ‘Caleteros’ wat betekent ‘inwoners van La Caleta ’. Het omvat portretten van de ‘Caleteros’ bij hun woning, in hun dagelijkse plunje. Ze werden voor het eerst opgehangen in de straatjes van La Caleta, dat schilderachtige dorpje, in 2023. Hieronder enkele van de geëxposeerde portretten van de ‘Caleteros’
Over ‘Virgen del Carmen’, het nieuwe deel van de trilogie
Elk jaar, op 16 juli, vinden er festiviteiten plaats rond ‘Virgen del Carmen’, de patrones van de vissers. Het beeld van de Virgen wordt dan uit de kerk van La Caleta gehaald en op stoere mannenschouders bergafwaarts naar de zee gedragen, waar ze op een bootje wordt gezet dat onder luid applaus van een talrijk opgekomen publiek, hoorngeschal en vuurpijlen langs de kust tot aan de peñon (= uitstekende rots) van Salobreña vaart. De tocht wordt besloten met vuurwerk vanaf voornoemde peñon. In het naburige dorpje La Guardia komt ze terug aan wal van waar ze, alweer op stoere schouders , gedragen wordt naar de plek waar ze thuis hoort, de kerk van La Caleta.
Sfeer- en emotievolle beelden
De beide fotografes slagen er in de sfeer bijzonder goed weer te geven. Op de foto’s voel je de emoties en hoor je het gelach, het applaus en het gejuich. Kortom, je voelt hoe iedereen die aan het festival deelneemt zich met hart en ziel aan de viering geeft.
Op 6 juli woonde ik de boekvoorstelling van ‘Virgen del Carmen’ bij en maakte ik kennis met de 2 sympathieke fotografes.
Ontmoeting
Een paar dagen na de boekvoorstelling kon ik beide dames ontmoeten op een terrasje in La Caleta. Zij hadden, speciaal voor mij, de tijd genomen, tussen hun drukke bezigheden in: Remedios met haar publicaties in reismagazines (net terug van Praag en de valiezen alweer klaar voor een trip naar Valencia) en Alicia voortdurend in de weer met haar portretfotografie in of buiten haar studio. Zo kon ik enkele vragen stellen over zaken die ik, na het bestuderen van beider websites, de lectuur van hun boeken en het bijwonen van de boekvoorstelling, nog niet te weten was gekomen. Zelf erg veel bezig met fotograferen, niet uit den brode maar als uit de hand gelopen hobby, wou ik het volgende weten:
Met welke camera werken jullie en met welke lenzen? Grappig ! …beiden gebruiken dezelfde camera als ik … een Canon R6. Remedios als objectief een 24-105mm f 4 en Alicia een 50 mm en een 80 mm
Gebruiken jullie een flits? Neen, voor beide projecten gebruiken we enkel natuurlijk of omgevingslicht
Werkten jullie voor beide projecten samen op hetzelfde moment en op dezelfde plaats? Voor ‘Caleteros’, de zuivere portretfotografie, werkten we op elk moment samen. Voor de documentaire van ‘Virgen del Carmen’ zochten we elk afzonderlijk een plaats van waaruit we dachten een goede foto te kunnen nemen.
Kregen jullie bepaalde privileges bij de opnamen van ‘Virgen del Carmen ‘, zoals gereserveerde plaatsen, een vrijgemaakte baan voor jullie? Neen, geen privileges, maar we konden wel rekenen op de medewerking van de bewoners. In 2023 fotografeerde Alicia vanuit een bootje.
Is fotografie jullie hoofdberoep of een bron van inkomsten naast het hoofdberoep? Voor ons allebei is het ons hoofdberoep
Zijn er beroemde fotografen die jullie bewonderen of wiens werk een inspiratiebron kan zijn? Remedios: ik word niet door hen geïnspireerd maar heb wel een diepe bewondering voor Cristina García Rodero, Ramon Masats en Pérez Siquier. Zij hebben al reizend door steden ons land Spanje prachtig vastgelegd, de festivals en gebruiken. Voor mij zijn het 3 top-voorbeelden van documentaire fotografie.
Alicia Soblechero
Sinds ze in Salobreña haar intrek nam, meer dan 20 jaar geleden, liet ze haar werk als verslaggever voor Madrileense kranten varen en werd ze een geweldige lokale documentairemaker. Ze heeft zich met vakmanschap gestort op talloze portretten van verschillende generaties inwoners van Salobreña die haar studio bezochten. Haar journalistieke visie is vaak te vinden bij culturele evenementen. Haar foto’s van concerten, toneelstukken, film noir-werken, enz. , zijn haar handelsmerk
Alicia Soblechero Carretera de la Playa 4 18680 Salobreña, Granada
Als fotografe met meer dan 25 jaar professionele ervaring heeft ze uitgebreide expertise in reisjournalistiek. Haar werk weerspiegelt de kennis van de menselijke, stedelijke, landelijke en immer emotionele landschappen van verschillende continenten.
Ze levert regelmatig bijdragen aan toonaangevende Spaanse publicaties die gespecialiseerd zijn in reizen, lifestyle en vrouwenzaken. Daarnaast werkt ze mee aan redactionele projecten voor reisgidsen en produceert ze voor zakelijke klanten een ander soort fotoreportages.
Tot slot: hoe kwam ondergetekende bij deze 2 fotografes terecht?
Ik verblijf regelmatig gedurende het jaar voor korte periodes in La Guardia, dat net als La Caleta hoort bij het pittoreske stadje Salobreña aan de Costa Tropical, provincie Granada. Cultuur en natuur, kunst, historisch erfgoed, zon en zee, Salobreña heeft het allemaal. Ik krijg vast nog de gelegenheid om hier, nog andere kunstenaars te leren kennen en ze, op mijn beurt, aan u, lezers van Kunstpoort voor te stellen.
Tekst en foto in kleur: Bernadette van de Velde Zwart-wit foto’s: Alicia soblechero en Remedios Valls
Een tentoonstelling met vier boeiende kunstenaars in Galerie drie – Gent
Tekst Kathleen Ramboer
Een groepsexpo samenstellen is geen sinecure en toch brengt Galerie Drie dit telkens opnieuw tot een goed einde. FRAGMENTS is de volgende collectieve tentoonstelling in de galerie. In een ongedwongen sfeer kan ik kennismaken met de vier kunstenaars en hun werk. Op een met zon overgoten ‘zon’dagmorgen stappen de kunstenaars voorzichtig met hun zorgvuldig ingepakt werk over de drempel;. Bij het uitpakken kost het me wat moeite de rode (of is het de blauwe draad?) voor deze expo te vinden. Wat verbindt de sterk uiteenlopende werken van de vier kunstenaars? Alhoewel… de titel licht al een tipje van de sluier op: Janne, Stijn, Pieter en Long vertrekken van fragmenten. Dat kan inhouden: fotografische of getekende onderdelen van een landschap, machine of figuur, collages, stukjes van vroeger werk, lapjes klei… Met hun puzzelstukken dragen ze bij tot het totale landschap van de expo.
Thanh Long Lam
Desolate landschappen in houtskool met een voorzichtig vleugje kleur in krijt zijn het handelsmerk van de kunstenaar. Identiek is het formaat: 20,5cm x 29,2cm x 0,8cm. Thanh Long Lam presenteert ze telkens samen op een wand, netjes geordend, gestructureerd in een raster. De werken benoemt hij als HYPERSONIC HISTORY. ‘Zie ik één groot kunstwerk of een installatie, is elke tekening slechts een onderdeel van het totale plaatje?’ De tekeningen zijn meer dan de som van het geheel. Stil word ik van ongerepte verwondering om zoveel poëzie in zwart/wit. Nieuw is de interactie die de kunstenaar vraagt aan het publiek. Via een bordje dat nu nog achteloos op een stoel ligt, vraagt hij het publiek voor één keer zelf curator te spelen.
foto Thanh Long Lam
Dit is een slimme zet van de kunstenaar. Hij vraagt de kijker te vertragen en met een creatieve flow binnen te stappen in de eenzaamheid van zijn landschappen. Het is een middel om het publiek langer aan het werk en de locatie te binden. Als ik hem vraag waarom er geen mens op zijn werk te bespeuren valt, antwoordt de kunstenaar kordaat: je ervaart het desolate landschap, de stilte na een vlaag van intens geweld. De menselijke voetafdruk is er nog en laat sporen na. Thanh Long Lam verrast me ook met nieuw werk dat niet nieuw is. AIN’T NO LANDSCAPE HIGH ENOUGH is de toepasselijke titel. Vijf vroegere werken verknipte hij in gelijke vierkantjes. De stukjes zijn gekleefd op MDF van diverse diktes. Het resultaat is een tekening met een derde dimensie, schaduwen bezorgen het vlakke land reliëf. Is dit spielerei of geeft het de werken meer zeggingskracht? De kijker heeft het laatste woord. De stapels tekeningen in zwart/wit zijn een gevolg van zijn studies grafiek. Stilaan sluipt er meer kleur in zijn werk. Tegenwoordig gebruikt de kunstenaar gekleurde houtskool en/of krijt. Dit nieuw kleurrijk pad belooft voor de toekomst.
Stijn Ovaere (Sijs Ovaere)
Stijn Ovaere is niet de fotograaf van mooie plaatjes met verzadigde kleuren, super scherp in beeld gebracht, ideaal om de wandelaar, fietser of toerist te verleiden tot een dagje natuur. Zijn landschappen dwingen te vertragen, om schoonheid in stilte te ervaren. De berglandschappen beleef je als zachte dromen tussen hemel en aarde. Terug wakker laten ze je verweesd achter want zijn beelden balanceren op de grens tussen het bestaan en verdwijnen. De gletsjers op zijn foto’s fluisteren het verhaal van hun teloorgang, van de verstoorde relatie tussen mens en natuur.
foto Stijn Ovaere
De ondergrond waarop Stijn Ovaere bepaalde gletsjer foto’s laat printen is zorgvuldig uitgekozen. Door te printen op beton benadrukt hij op magistrale wijze de rauwe, donkere kant van het verhaal: het wegsmelten van een gletsjer die hij 20 jaar geleden in volle pracht mocht ervaren. Zijn titel zegt alles: In memoriam 2024-4 / This was a glacier. Het eindresultaat van een print op beton is voor de kunstenaar onvoorspelbaar, een doelgerichte beeld verwerking in een fotoprogramma is er niet daarom volgt hij gefocust eigenhandig het drukproces. Stijn Ovaere komt graag uit zijn comfort zone. Naast trekkers reizen bewandelt hij zonder aarzelen ook onconventionele paden in zijn kunst. Dat kan variëren van het samensmelten van twee beelden, printen op plaaster… tot foto’s integreren in een glas in lood raam. Ongetwijfeld zal hij de kijker in de toekomst blijven verrassen met innovatieve kunst.
Janne Gistelinck
Textielkunst heeft een rijk, cultureel verleden. Daarom is het fijn dat voor Janne Gistelinck, een jonge kunstenares, de weefkunst een medium blijkt te zijn voor haar creatieve expressie. Ze weet ons te prikkelen, te verrassen en mee te nemen op reis in haar universum. Haar werk bevat enkele belangrijke elementen: natuur, technologie en de medische wereld. Ze verzoent technologie met lichaam en natuur. Eerst zijn er de collages. Hiervoor put ze uit haar persoonlijk uitgebreid foto archief, medische boeken, röntgenfoto’s… In de montage is de inhoud, het materiaal nog herkenbaar, de betovering en omtovering start pas bij de digitale verwerking van de collage om na het weven bijna abstract te eindigen. De ontwerpen schipperen tussen het figuratieve en het abstracte. Haar filosofie is het mijden van het herkennen van techniek en natuur als twee afzonderlijke componenten. Om die reden gebruikt ze een uitsluitend blauw palet. Felle kleuren vechten om de aandacht, blauwe tinten bedaren de chaos. Zo kan ze gemakkelijker spelen met structuren. Haar tekeningen dwingen de beschouwer tot nader onderzoek, roepen tal van vragen op waar je als kijker zelf een antwoord mag aan geven. Haar ontwerpen zijn zelfstandige kunstwerken. Er is ongetwijfeld veel talent van doen om deze ontwerpen in textiel om te zetten en dat kan Janne Gistelinck dat is duidelijk.
Ook in haar werkproces, manueel en automatisch, is er de relatie tussen mens en techniek. Haar techniek bepaalt uiteindelijk het beeld. In het MIAT WERKT Janne Gistelinck manueel, met TC2, een Noors semiautomatisch weefgetouw, geschikt voor kleinere oplagen. Verder werkt ze samen met een bedrijf en maakt ze gebruik van een volautomatisch jacquardgetouw. Dit biedt tal van mogelijkheden zoals kleurnuances en diverse structuren maar vergt een intense samenspraak met het bedrijf onder de vorm van een doordachte voorbereiding, goochelen met codes, een voorbereiding die zo weinig mogelijk aan het toeval overlaat. ‘100% in de hand heb je het niet want textiel is gevoelig aan licht en omgeving’ vertelt Janne ‘maar ik vind het fijn verrast te worden’. Janne Gistelinck houdt van een uitdaging. Ze stelde zich kandidaat voor Salon de jeunes in het MSK Gent. Het museum vroeg jonge kunstenaars in dialoog te gaan met werken uit het museum, een mooie manier om een museum met oude meesters uit vorige eeuwen nieuw leven in te blazen. Janne Gistelincks realiseerde het werk ‘De oorlog in jou, de oorlog in mij’ in zwart/wit, geïnspireerd op ‘Jupiter en Antiope’ van de Vlaamse meester Antoon van Dyck. ‘Het moeilijke aan dit werk van Van Dyck is dat het heel geïdealiseerd en ook licht erotisch is’, legt Janne Gistelinck uit. ‘Vroeger werden nog niet dezelfde vragen over verkrachting gesteld als nu. Ik heb Jupiter gereduceerd tot de actie van zijn grijpende hand. Antiope is een deel van het landschap geworden. Ik wilde de worsteling van beide personages weergeven.’ Info MSK Gent Janne Gistelinck is ongetwijfeld een kunstenares die nog van zich zal laten horen.
Pieter Wyseur (pwkeramiek)
foto Galerie Drie
Pieter Wyseur combineert vakmanschap met artistieke expressie. Keramiek wordt vaak in het hoekje geduwd van functionele, decoratieve ambachten maar Pieter Wyseur verheft zijn voorwerpen tot kunst. Vooral zijn Nerikomi werk bezit een artistieke uitstraling, dit is kunst. Vergis je niet, enkele voorwerpen hebben de vorm van een schaal maar zijn onbruikbaar in het dagelijkse leven. De bewuste keuze voor een matte, fluweelachtige afwerking zonder glazuur benadrukt de esthetische vorm. Deze schoonheid stemt me lyrisch en is ongetwijfeld van artistieke waarde. What’s in a name? Nerikomi? Pieter Wyseur: ‘Nerikomi is de naam van een Japanse decoratietechniek. Het woord verwijst naar het proces waarbij ingekleurd porselein in verschillende kleuren wordt gemengd en samengevoegd om patronen te creëren. Deze patronen zijn uniek omdat ze door het hele stuk porselein lopen, zowel aan de binnen- als buitenkant. Je kan er oneindig veel patronen mee creëren.’
Verrassend, één van zijn inspiratiebronnen heeft hij gemeen met de andere kunstenaars: de natuur. Luchtfoto’s van landschappen helpen hem op weg naar nieuwe patronen. Met zijn interesse voor textiel heeft hij in Janne Gistelinck een bondgenoot. Florentijnse tapisserie en de Bargello-techniek helpen hem aan ideeën voor nieuwe dessins. Piet Wyseur is een onderzoeker, gaat geen enkele moeilijkheid uit de weg. Hij houdt van de kwetsbaarheid van porselein, van de fijne structuur. Het porselein wil hij zo dun mogelijk verwerken; een heuse uitdaging! Door het gebruik van een steunmal probeert de kunstenaar vervorming en de neiging tot krimpen te lijf te gaan. Toch sluit deze manier van werken verrassingen niet uit, het blijft spannend tot de oven open gaat. Pieter Wyseur vervangt tegenwoordig een gipsen mal door een zelfontworpen, 3D-geprinte mal (vierdelig); een innovatieve combinatie van de oude ambachtelijke Nerikomi-techniek en nieuwe technologieën.
foto pwkeramiekfoto pwkeramiek
De kunstenaar volgde een keramiekopleiding aan de academie in Wetteren. Opmerkelijk, hij is autodidact wat de Nerikomi techniek betreft, een techniek die hij onder andere via workshops doorgeeft aan andere kunstenaars. Dat opent nieuwe perspectieven voor deze oude Japanse magische techniek (van oorsprong Egyptisch en Chinees) die klei in poëtische, fragiele kunst kan omtoveren.
Tekst Kathleen Ramboer Fotografie Kathleen Ramboer, Pieter Wyseur, Thang Long Lam, Galerie Drie
FRAGMENTS INFO
Met Janne Gistelinck, Thanh Long Lam, Sijs Ovaere en pwkeramiek
22.08 – 07.09.2025 vernissage 22 augustus 19u tot 22u
Galerie Drie Sint-Amelbergastraat 3A, Gent Vrijdag, zaterdag 9u-18u Zondag 9u-14u
Op de valreep bezocht ik de pop-up store van kunstenares Ursula Cardenas. Een wauw gevoel ontsnapt me bij het aanschouwen van de ruimte badend in het morgenlicht, een licht dat zacht en teder de poëtische transparante textielkunst van Ursula Cardenas streelt. De matinale zon zet ook de foto’s aan de wand extra in de verf; overgiet het gras met een roze gloed, kleurt de wilde blaadjes warmgroen. Dit bezoekje is een feest van het licht, het licht dat een integraal onderdeel vormt van het tentoongestelde werk en haar complete oeuvre. Sinds kort heeft Ursula Cardenas een zaak ‘daturashop’. De handgemaakte Peruaanse en producten van Vlaamse makelij zijn met zorg uitgekozen, het gamma met liefde samengesteld. Daturashop groeit nog, stap voor stap. De zaak en haar kunst vormen samen één geheel, maken deel uit van een verhaal dat zich afspeelt in verschillende continenten, tussen diverse culturen en mensen. De ‘daturashop’, kunst en ambacht, spreekt tot de verbeelding.
TEXTIELKUNST
Het verhaal begon in Peru. Van haar oma die naaide, borduurde, kledij ontwierp, erfde ze de liefde voor textiel, stoffen, garen…en rozen. En toch is de Peruaanse cultuur onzichtbaar in haar kunst. Haar kindertijd, haar jeugd en de herinnering houden zich angstvallig schuil in de plooien van delicate, transparante stoffen, in de minutieus fijn opgenaaide teksten. Die teksten zijn persoonlijk, niet geschikt voor de ogen van een nieuwsgierige kunstliefhebber. Enkel de achterkant van het weefsel, de ragfijne, zwierige, zwevende, rafelende draden mag je waarnemen. Verso wordt recto, hier begint de kunst. Fijne draden spelen het zwierig spel van omhelzen en loslaten, voeren een stille intieme dialoog, spelen met het onzegbare, wat niet mag gelezen worden. Met wat verbeelding transformeren ze in een Arabisch schrift. In gedachten verzonken glimlacht de kunstenares en mijmert: gelukkig ziet mijn oma, die alles perfect afwerkte tot in de details, deze slordige, warrige draden niet, trouwens ik weigerde het métier te leren.
Foto links, een creatie van de oma van Ursula Cardenas met daarnaast werk van de kunstenares, midden detail
Graag citeer ik deze toepasselijke tekst van Ursula, te lezen op haar Instagram account ‘Soms denk ik dat ik spoken maak. Ze zweven een beetje en houden me gezelschap. Ik weet niet goed waarom ik ze maak, misschien zoeken ze me op om gemaakt te worden. Ergens, in mijn draad, leeft een herinnering, niet zichtbaar, maar tastbaar in elke steek. Haar draad leeft nog in mijn handen.’ tekst Ursula Cardenas op instagram
FOTOGRAFIE
De kunstenares studeerde fotokunst aan de academie voor beeldende kunst te Gent. Haar eerste stappen in de fotografie en donkere kamer zette ze op Peruaanse bodem. Ze volgde fotografie, toen nog analoog, bij de kleinzoon van de gekende fotojournalist uit Cusco: Nishiyama. https://discovernikkei.org/en/journal/2007/8/15/chino-nishiyama/ zie alinea Photojournalist Nishiyama Nu werkt ze digitaal maar heeft nog heimwee naar de analoge fotografie. Ze mist het trage, contemplatieve werk in de donkere kamer. Professioneel werkt ze als fotograaf, vertelt ze in beelden het verhaal van anderen. Op haar site lees ik het volgende: Achter mijn lens zie ik meer dan vormen of kleuren. Ik zie wat leeft. De tederheid tussen twee mensen. De stilte in een blik. De band die niet in woorden past. tekst Ursula Cardenas op haar site
MIXED MEDIA
Ursula Cardenas is op haar best als een dunne draad subtiel de foto’s aanraakt. Deze mixed media zijn werken van een eenvoudige schoonheid, werken die ademen en betoveren. Als kijker wil ik niet gestoord worden.
De nostalgie maakt deel uit van het heden en zet Ursula Cardenas om naar gevoelige kunst. Deze kleine expo liet me proeven van stille kunst met een stap in het verleden, puttend uit de herinnering, vervaardigd in het nu. Dit alles smaakt naar meer.
Als de zon de wolken trotseert, of beter, en heter nog, ze decimeert, is het tijd om op te staan en naar buiten te gaan. Als je niet weet waarheen, ga dan op uitstap naar Ooidonk Art Festival. Mocht er een Michelin-gids bestaan van tentoonstellingen, deze kreeg een ster, een bib gourmand en een “vaut le détour” voor de omgeving. Alles aan OAF is mooi. Het zijn verwende mensen die dit mogen meemaken. Twijfel niet en verwen jezelf.
Mijn echtgenote en ik namen de fiets vanuit Mariakerke bij Gent, 16 km met fietsknooppunt, nog zo een heerlijke uitvinding. De bestemming heet officieel “Goed te Réables”, maar dat klinkt blasé voor de prachtige oude, vervallen hoeve, die galerieën Francis Maere & Co op een unieke manier omtoverden tot museumruimte (met dank aan Johan Vansteenkiste). Ik ga de pret niet bederven door hier uit te pakken met de tentoongestelde werken, die moet je ter plaatse zelf ontdekken, maar – “spoiler alert!” – als je weet dat Wim Delvoye, Jan Fabre, Berlinde De Bruyckere, Pol Bury, Jean-Michel Folon, Herman de Vries… je opwachten, dan speel je op veilig. Waar vind je nog een expo met al deze namen en nog 40 andere, op zo een prachtige locatie, midden in de natuur, op wandelafstand van een kasteel met dat uniek park? Als je niet goed weet wat hedonisme is, hier kan je het leren.
van links naar rechts: Jan Fabre I Stephan Balkenhol I Pol Bury
Van de hiervoor vermelde ‘grote’ namen was ik gecharmeerd door de “Kooi” van Berlinde de Bruyckere. Vraag me niet waarom, ik zou het niet weten, maar de vorm en de fantasie die het spontaan opriepen, lieten me niet los. Ik vind het overigens interessanter om eerst het werk te bekijken en dan pas de naam en de uitleg van de kunstenaar. Dat vind ik eerlijker voor mezelf. Bij sommigen is dat niet nodig natuurlijk, Folon en Fabre herken je van ver, de laatste brengt me altijd aan ’t lachen met zijn gouden “ik” in allerlei posities, onder een meetlat, op een schildpad en hier in Ooidonk dus in een badkuip – spoiler alert 2, sorry. Het heeft iets van Donald Trump, vind ik, heel hedendaags, over afzienbare tijd dus passé, but who cares?
Een kunstenaar die ik bijzonder waardeerde op de expo is Eugene Dodeigne, niet omdat hij van het jaar was van mijn vader (1923, die vandaag, 1 juni jarig zou zijn geweest), maar om de expressie van zijn werk. Zijn ‘Hommage à Michelangelo’ beroerde me mateloos. Niet hedendaags, wel tijdloos.
van links naar rechts: Isidoor Goddeeris I Johan De Wit I KUBACH-WILMSEN
‘Minus habens’ in de kunst die ik ben, laat ik me verleiden door mijn ogen, aan niemand verantwoording verschuldigd voor mijn gevoel en ongehinderd door afwezigheid van diepgaande kennis in de materie. Ik hoop dat ik dom mag blijven, genieten als een kind. Luc De Man vond ik niet mooi maar bizar, en boeiend; Isidoor Goddeeris: vindingrijk! Kubach-Wilmsen poëtisch; Joachim Louis magistraal , ontroerend ook; Randoald Sabbe inspireert als graficus; bij Koen Vanmechelen dacht ik – op zijn Frans – “tiens!”; en Johan De Wit maakt me blij.
Een uur of twee later was het tijd voor een hapje en een drankje op het terras. In de zon. Meer moet kunst niet zijn.
een organisatie van Francis Maere Fine Arts artistiek adviseur Johan Vansteenkiste Partner galeries: Barbé | Deweer | Settantotto | Rik Rosseels Kristof De Clercq | Keteleer | Transit | Hoet Zahorian & Van Espen |Dauwens & Beernaert Guy Pieters | Maruani Mercier
kunstpoort 