De ‘Belgische’ kunst van Rohan Graëffly in Galerie Drie te Gent

Interview naar aanleiding van de expo ‘Les Wallons reviennent’
Rohan Graëffly and Guests

Tekst Kathleen Ramboer – Fotografie Kathleen Ramboer en Rohan Graëffly

kunstenaar Rohan Graëffly

Wendy Van Driessche en Guy De Dapper, de bezielers van Galerie Drie, hebben de bijzondere gave kunstenaars die buiten de lijntjes kleuren, kunstenaars met dat ietsje meer, op te sporen en een forum te bieden. Kunstenaars die opteren voor ongewone, niet voor de hand liggende materialen en disciplines zoals marmer, textiel, experimentele fotografie… passeerden er de revue. Van 6 december tot 5 januari is het de beurt aan de non-conformistische Waalse Rohan Graëffly en gasten. Galerie Drie brengt een stukje Waalse kunstscène naar Gent. Dat kunnen we alleen maar toejuichen. Rohan Graëffly leeft en werkt in Arlon, Belgisch Luxemburg. De kunstenaar legt zichzelf geen grenzen op, gebruikt sterk uiteenlopende materialen en technieken om het kunstpubliek te verrassen met absurd, kritisch en ironisch werk. Zijn werk is schatplichtig aan Marcel Duchamp, Marcel Broodhaerts, Wim Delvoye… om maar enkele bekende namen te noemen. De kunstenaar kopieert niet maar creëert werk in de geest van deze beroemde voorgangers.

Het was zalig het prille begin van de expo opbouw mee te maken. Het blijft boeiend een lege ruimte stilaan te zien veranderen in chaos om later, omgetoverd, te kunnen bewonderen als een geordend geheel. Het neerpoten van twee immense witte zakken met 2000 half opgepeuzelde appels, in hout gebeiteld, was een performance op zich. Jammer, sneeuwwitje en de zeven dwergen ontbraken op het ‘appel’ om de vele in plastiek zakjes verpakte appels uit te pakken.
Een gemoedelijke gezellige no-nonsense sfeer, passend bij het werk van Rohan Graëffly, vulde de galerie. Het interview kon aanvangen.

Kunstpoort Om te starten, een klassieke doodgewone vraag: wanneer besliste je om ‘kunstenaar’ te worden. Volgde je een kunstopleiding?
Rohan Graëffly Ik dacht er niet aan te kiezen voor een leven als kunstenaar. Ik zag me eerder als dokter, psychiater, zelfs archeoloog. Toen ik fotografie studeerde in ‘La Cambre’ te Brussel viel alles op zijn plaats en besefte ik dat kunstenaar zijn voor mij was weggelegd. In mijn masterjaar ‘Photographie & recherches paraphotographiques’ verkende ik andere disciplines en technieken als schilderkunst, tekenkunst, beeldhouwkunst…
Ik maak gebruik van sterk uiteenlopende technieken, geen enkele specialisatie draagt mijn voorkeur weg. Ik kies materialen en procedés die het best passen bij een specifiek kunstwerk.

Kunstpoort Hoe kwam je in contact met Galerie Drie?
Rohan Graëffly Galerie Drie ontdekte mijn account op instagram en volgt me op sociale media. De eerste maal dat we elkaar ontmoetten was in Gallery Klotz in het Rivoli-gebouw te Brussel. Deze galerie representeert me als kunstenaar.
https://www.instagram.com/klotzshows/
www.klotzshows.com

Kunstpoort Stel je veel tentoon in Vlaanderen?
Rohan Graëffly In het verleden zeker. Galerij Jan Colle te Gent, een voormalige houtdroogplaats uit de jaren 30 verbouwd tot galerie voor hedendaagse kunst, vertegenwoordigde mijn werk. Ik stelde er twee maal per jaar tentoon. De galerie is ondertussen verkocht. Gent leerde ik in die periode beter kennen.

Fading Broodhaerts-2024 @Rohan Graëffly

Kunstpoort Je werk is typisch ‘Belgisch’. Je behoort tot de kunstenaars die we onmiddellijk associëren met surrealisme, dadaïsme, cynisme en rebellie, dat alles overspoeld met een vleugje humor. Het surrealisme van Magritte, de jongensachtige durf van Wim Delvoye, de ironie van Broodhaerts… je werken hebben het in zich. Ben je het daar mee eens?
Rohan Graëffly Kunstenaars laten zich bewust of onbewust beïnvloeden door andere kunstenaars. Mijn grote voorbeelden zijn Marcel Duchamp, Marcel Mariën, Marcel Broodthaers.

Kunstpoort Een werk van je ‘Fading Broodhaerts-2024’ verwijst naar de kunstenaar. Je hebt hetzelfde gevoel voor humor.
Rohan Graëffly Wat een fijne opmerking! Een mooi compliment.

Kunstpoort Ik wou je net vragen: ‘Wat is het mooiste compliment dat je ooit kreeg over je werk.’ Ik denk dat ik het antwoord weet.
Rohan Graëffly Lachje

Kunstpoort Creëerde je speciaal voor deze expo nieuw werk?
Rohan Graëffly Niet echt, het meeste werk dat ik tentoonstel is recent en dateert van 2024. Het is de eerste maal dat ik canvassen uit de reeks ‘Serie Swiss’ in zo een groot aantal exposeer. De werken zijn geschilderd op recup materiaal, op onder andere vodden die ik in mijn atelier terugvond.
Enkel de installatie “The foundation of Babel” ooit tentoongesteld in de St-Loup Church – Namur, dateert van 2013.

Serie Swiss, Acrylic on vintage rag on wood,, Variables Dimensions, 2024

The foundation of Babel

Kunstpoort Het werk “The foundation of Babel”, de in hout vervaardigde appels, intrigeert, wekt verwondering, bewondering, verrast en zet aan tot reflectie. Het werk is ook esthetisch gezien, een pareltje. Kan je me wat meer vertellen over de installatie met de 2000 appels “The foundation of Babel”?
Rohan Graëffly Het begon allemaal met Eva die van de verboden appel at. Taal werd geboren, een dialoog kwam op gang, zo ligt de appel aan de basis van de toren van Babel en de spraakverwarring. Verdere uitleg is onnodig, toch?


Kunstpoort Waar haal je de inspiratie vandaan? Wat zet je aan tot kunst; een gevonden voorwerp, een politiek probleem of sociale hangijzers? Wereldproblemen?
Rohan Graëffly Het leven van elke dag is mijn grote inspiratiebron. Plots is daar die aha-erlebnis, dat ene briljante idee. Het is moeilijk uit te leggen. Zaken, gebeurtenissen, woorden, objecten… komen samen, het is als elektriciteit die plots vonken geeft. It just happens.

links Coitus interruptus – 2013, Objet, copyright Rohan Graëffly
rechts My Dear – 2014 Readymade, serre-joint / lettres à frapper – acier / bois, 25/9/2 cm, copyright Rohan Graëffly

Kunstpoort Wat wil je met je werk teweeg brengen; een glimlach, diepzinnige gedachten omtrent wereldproblemen en de samenleving?
Rohan Graëffly Op zijn minst verwacht ik emotie. Om het even welke reactie, goed of slecht, als er maar een zekere terugkoppeling is, dan is mijn opzet geslaagd. Geen reactie is alleen maar saai.


Kunstpoort Is het wenselijk dat de kijker de essentie van je werk begrijpt?
Rohan Graëffly Mijn werk brengt geen boodschap, begrijpen is niet het juiste woord. Mijn kunst wekt veeleer een gevoel op.

Kunstpoort Kunstliefhebbers hebben de neiging werken in een bepaald hokje onder te brengen. Bij welke kunststroming en/of –isme hoort jou werk? Heb je suggesties: minimal art, conceptual art, arte povera.. ?
Rohan Graëffly Niemand stelde me ooit deze vraag. Omdat ik vertrek vanuit een idee, een concept creëer ik eerder conceptuele kunst. Is mijn kunst surrealistisch, dadaïstisch of om het even wat, ik weet het echt niet. Het is wat het is, it doesn’t matter, het maakt niet uit.

Kunstpoort  Sta je stil bij het commerciële aspect van je kunst?  Denk je na over het feit of je werk verkoopbaar is?
Rohan Graëffly Dat is niet mijn probleem eerder dat van de galerist.

Kunstpoort De galerie in Brussel waar je aan verbonden bent, bieden ze conceptuele kunst, figuratieve kunst, hedendaagse kunst…?
Rohan Graëffly Ze vertegenwoordigen in elk geval hedendaagse kunst, niet figuratief, enkel abstracte kunst.

Kunstpoort Wanneer startte de samenwerking met de galerie?
Rohan Graëffly Het is het tweede jaar dat we samenwerken. De galerie bevindt zich in het Rivoli-gebouw op de grens van Elsene met Ukkel. Het is een hotspot voor hedendaagse beeldende kunst. In een voormalig somber afgeleefd shoppingcenter, wel met een bijzondere architectuur, vinden nu vele galeries een onderdak.

Kunstpoort Meestal nieuwe galeries?
Rohan Graëffly Er zijn slechts een tweetal nieuwe galeries, gevestigde waarden uit het Brusselse verenigden zich en namen er hun intrek.

Photo by Sarah Cascone.

Kunstpoort Omdat het concept bij jou belangrijk is, had ik graag je mening over het kunstwerk ‘Comedian’ de banaan met de Duck tape van Maurizio Catellan. Het is een absurd werk, een satire, een parodie op de kunst. Is het een sterk werk? In je werk zie ik eenzelfde visie, zin voor humor en ironie.
Rohan Graëffly Ik noem het een ‘funny work’ en ‘funny’ dat hij een banaan op de kunstmarkt brengt. Het is een feit dat niemand het hem voordeed. Je kan het vergelijken met de voor het eerst vertoonde readymade, de urinoir, ‘The fountain’ van Marcel Duchamp. We kunnen voor het ogenblik nog niet inschatten of ‘Comedian’ een icoon van de beeldende kunst van de 21ste eeuw wordt of verdwijnt naar de achtergrond. Ik beschouw het kunstwerk als een op de kunstmarkt gebrachte ‘pure joke’. De banaan voegt niets toe aan wat al bestaat. Het valt me moeilijk een standpunt in te nemen. Een sterk werk is het niet maar wel een ‘strong joke’.

Kunstpoort ‘Comedian’ ligt in de lijn van wat jij realiseert. Misschien kan je ook voor opschudding zorgen met conceptueel werk badend in een absurde humor, ideaal om een bepaald kunstpubliek en koper voor je kar te spannen?
Rohan Graëffly Ja maar dit soort werk is reeds op de markt. Er is slechts één persoon op de wereld die tot zo iets in staat is en dat is Catellan.  

Kunstpoort Ken je het oeuvre van Catellan? Heeft al zijn werk dezelfde spirit?
Rohan Graëffly Inderdaad, Maurizio Cattelan wordt vereerd om zijn vaak satirische, subversieve, controversiële werken. ik vergelijk hem met Wim Delvoye. Het zijn 2 gelijkaardige kunstenaars. Het verbaasde me niet dat hij de wereld verblijdde met een werk als ‘Comedian’. Ik hou wel van zijn oeuvre.

Kunstpoort Vaak integreer je het kruis, een religieus symbool, in je werk. Is kunst voor je de nieuwe religie. Geeft kunst betekenis aan je leven, is kunst een noodzaak voor je?
Rohan Graëffly Ik ben een overtuigd atheïst en ga graag in dialoog met religie, het christendom. Ik ben van mening dat ik de christelijke godsdienst mag bekritiseren, ik ken die religie en maak er toch ook deel van uit. Vooral extremen zoals godsdienstgemeenschappen in de USA zijn het onderwerp van mijn persoonlijke spot. Het jodendom en de islam behoren niet tot mijn wereld. Ik voel me dan ook niet geroepen om die godsdiensten van repliek te dienen en te hekelen.

links Sponge Faith – 2024 – Eucalyptus, wood cellulose, Sponge, acrylic, 15x8x3cm copyright Rohan Graëffly
rechts Pinocchio – 2024 – Laurier officinal, 50x30x20cm copyright Rohan Graëffly

Kunstpoort Vier andere kunstenaars uit Wallonië stellen hier met je tentoon. Jij stelde die voor aan Galerie Drie. Wat waren de vereisten, de criteria?
Rohan Graëffly Criteria waren er niet. De verklaring is heel eenvoudig: Vorig jaar was ik curator en kunstenaar van de expo ‘Les Wallons sont là’ in het Kunstenhuis te Harelbeke. Enkele mede exposanten van toen stellen nu ook tentoon in Galerie Drie vandaar de passende titel ‘Les Wallons reviennent’. Martin Coiffier, Christine Mawet en Nicolas Tourte wonen in Wallonië. Messieurs Delmotte woont in Antwerpen, hij volgde de liefde.

Kunstpoort Tot slot nog een hypothetische vraag: je mag een originele en/of exclusieve locatie kiezen om tentoon te stellen, om het even waar, in een museum, een industrieel gebouw, een bekende galerie, in New-York, Parijs, Dubai… om het even waar, een plaats die je niet voor mogelijk acht, waar je niet durft van dromen. Wat stel je voor?
Rohan Graëffly Dergelijke droom heb ik nooit gehad. Beroemd zijn laat me koud. Wie nu goed in de markt ligt kan binnen 100 jaar vergeten zijn en omgekeerd. Kunnen tentoonstellen in een galerie die mijn werk weet te verkopen, mijn kunst die het goed doet op de kunstmarkt, dat is voor mij het grootste geschenk. Professioneel kunstenaar zijn is mijn persoonlijk geluk.

Tot slot citeer ik graag deze gedachte van Maurizio Cattelan, passend bij het oeuvre van Rohan Graëffly
Every work of art is a great promise of escape and, therefore, like an open invitation.
  

INFO

https://www.instagram.com/rohangraeffly/

https://www.facebook.com/rohan.graeffly

TENTOONSTELLING

Les Wallons reviennent
Rohan Graëffly and guests
Messieurs Delmotte
Christine Mawet
Nicolas Tourte

Galerie Drie
Sint Amelbergastraat 3A
9000 Gent

6 december tot 5 januari
vrijdag en zaterdag van 9u tot 18u
zondag van 9u tot 14u

Instagram @ https://www.instagram.com/galeriedrie/
facebook https://www.facebook.com/profile.php?id=100093048786915

Tekst Kathleen Ramboer
Fotografie Kathleen Ramboer – Rohan Graëffly

JEF GARNICH – de gelukkige realist

Tekst en fotografie Rik Guns

Twee van zijn vijf broers kookten graag en goed en dus begonnen ze elk hun een eigen restaurant, hartje Antwerpen, hoewel geen van beiden een koksopleiding had genoten. Binnen de kortste keren haalden zowel De Matelote  (later Gin Fish) als Zeste een Michelinster. Het zegt veel over de genen van de familie Garnich.

Jef was geen geboren kok. Hij studeerde lang geleden ‘publiciteit’ – nu zou dat grafisch ontwerp heten – daarna werd hij boekhouder, ‘om den brode’. Hij werkte nagenoeg zijn hele leven voor Cobelfret, een groot maritiem familiebedrijf dat vrachtvervoer in bulk organiseert, maar hij bleef tekenen en schilderen voor het plezier. Jef werd een vertrouwenspersoon van de eigenaars en vóór zijn pensioen mocht hij nog even zijn creativiteit de vrije loop laten. Hij maakte een wandschilderij van een containerdeur. Omdat hij niet over een atelier beschikt, schilderde hij het in een aanpalend magazijn, onverwarmd, dagelijks 4 uur, twee maanden lang. Van hyperrealisten wordt gezegd dat ze bewust elke expressie vermijden, enkel koele precisie nastreven zonder emotie. Dat gaat niet op voor dit werk, dat slechts kon ontstaan door de passie en de innige band tussen de kunstenaar en zijn werkgever. Ook de locatie doet ertoe: een vergaderruimte, niet publiek toegankelijk, waar je hooguit een flip-chart, een scherm en een magneetbord verwacht, maar geen op maat gemaakt kunstwerk. Mij grijpt het aan. Ik vind het mooi, een kwinkslag ook van de nuchtere boekhouder die hiermee letterlijk zijn stempel heeft gedrukt op zijn bedrijf.

Jef Garnich – “Containerdeur” – 2,6m x 2,3 m – olieverf op canvas (2014) – privécollectie 

Jef noemt zichzelf een ‘fijnschilder’. Dat is in oorsprong een benaming voor Hollandse kunstschilders uit de gouden (late 17e) eeuw, die een zo natuurgetrouwe weergave van de werkelijkheid nastreefden.  De extreme zin voor detail deelden ze nog met meesters als Rembrandt, maar fijnschilders als Gerrit Dou, een leerling van Rembrandt, gingen nog verder: bij hem is het een hopeloos zoeken naar borstelstreken. Wat dat betreft leunt zijn techniek dichter aan bij Van Eyck dan bij zijn leermeester. Vandaag liggen fijnschilders niet goed in de markt van het Grote Kunstmilieu, met uitzondering misschien voor de paar ‘hyperrealisten’ uit de jaren ‘60 en ‘70, maar zij lijken meer een modeverschijnsel dan een nieuwe richting.

Het zal Jef worst wezen. Hij schildert voor het plezier en voor de pure uitdaging, al heel zijn leven lang, zonder eigen atelier, zonder projectie, zonder gesofisticeerde hulpmiddelen, zonder airbrush, gewoon met potlood, kwasten en olieverf op MDF of canvas, maar met de precisie van de boekhouder voor wie slechts één regel geldt: het moet juist zijn. Voor de containerdeur begon hij met een grondlaag blauw. Op basis van een fotootje bracht hij alle contouren nauwgezet op schaal aan, de letters tekende hij uit met een witte stift. Hij geniet van de trompe-l’oeil. De bezoeker die het werk voor het eerst ziet is verwonderd dat de kamer rechtstreeks toegang verschaft tot een container. “Dit is wat we doen, neem eens een kijkje binnen”.

Een tweede werk voor Cobelfret valt op door de combinatie monochroom-kleur in twee panelen. Het is beschrijvend van aard, haast een striptekening in de klare stijl van Edgar P. Jacobs. Ik zag er slechts een kleine afbeelding van, in het echt moet het behoorlijk indrukwekkend zijn.

Jef Garnich – “Vroeger en nu” – 2 x 1,10m x 0,90m – olieverf op canvas (1998) – privécollectie

Jef schildert meestal uit eigen initiatief, als het technische uitdagend genoeg is, sporadisch in opdracht. Hij mijdt geen enkel onderwerp.  Veel van zijn werk valt op door de (bedrieglijk) kinderlijke eenvoud, de compositie, de aandacht voor licht, contrast, kleur en vooral de grafische lijn. In drie kleinere werken valt me op hoe gefascineerd hij is door de materie van zijn onderwerpen. Rode pepers zien eruit zoals ze zijn, blikken dozen zijn van echt metaal, een draagtas uit Latijns-Amerika wil je zo meenemen. Reflecties, absorptie, schaduwen, booglichten, contrasten, glans- en mateffecten, hij beheerst het allemaal. En de kwinkslag is ook niet ver weg: het rechthoekig blikje links onderaan is van het merk J. Garnich. Klasse!

Jef Garnich – 3 werken:
“Pepers” – 0,90m x 0,60m – olieverf op canvas (2016) – privécollectie

“Draagtas” – 0,60m x 0,40m – olieverf op MDF (2018) – privécollectie
“Blikken” – 0,80m x 0,80m – olieverf op canvas (2012) – privécollectie

Vooral de manier waarop hij textiel schildert is buitengewoon. Het is een beetje jammer van de te lage fotoresolutie, maar ik heb de drie portretten van “Before they pass away” van dichtbij kunnen bekijken; de textuur van de kledij deed me bijna denken aan die van het tapijt op het van der Paele schilderij van Jan Van Eyck in het Groeningemuseum: je kan de stof bijna voelen, gewoon door ernaar te kijken. Onderwerp en stijl zijn een kwestie van smaak, maar dat Jef Garnich kan schilderen staat buiten kijf. De titel van het werk komt overigens van een fotoboek van Jimmy Nelson, waaruit Jef drie foto’s heeft nageschilderd, weliswaar met een eigen coloriet, zodat de drie portretten een eenheid vormen.

Jef schilderde ze op een ongewone manier, van donker naar licht, met veel gradatie. Daardoor bereikt hij zowel de uitgesproken contrasten als de finesse in de plooien, slierten en schaduwen. De gezichten zijn daarom ook vlakker en tonen harder, duidelijk geschilderd maar daardoor wordt het geheel suggestiever. Dit is geen foto van exotische mannen. Het zijn zij die jou in de ogen kijken, fier en zelfbewust.

Jef Garnich – “Before they pass away”, naar J. Nelson – 0,80m x 0,65m – olieverf op canvas (2015) – privécollectie

Soms heeft zijn werk iets bevreemdends naïef. Een kat met een muts op en een meesje dat er naar kijkt met dezelfde muts: banaal, ‘tongue-in-cheek’, maar erg goed gedaan, hoe die pels, de sjaal en muts, en vooral hoe de reflecties in de ogen zijn geschilderd. “Het verweerde tuinhek van mijn vader” is er nog zo een. Jef had een heel diepe band met zijn vader, die zelf een begenadigd landschapsschilder was. Hij borstelt vaders tuinhek lijntje per lijntje, amuseert zich met de minuscule amuletten van de honden en beleeft plezier aan de oude affiche van de ‘Ford Truck in goede staat’. Ook hier weer duikt het geliefde meesje op, terwijl de schaduwen en de geschilderde kram in de denkbeeldige muur de trompe l’oeil verzekeren.

“Het tuinhek van mijn vader” – olieverf op canvas (2015) – privécollectie
Jef Garnich – “Kat met muts”- 0,55m x 0,55m – olieverf op MDF (2019) – privécollectie

Van de tientallen werken die ik samen met Jef overliep wens ik er nog eentje te belichten, omdat het zich van de rest onderscheidt. “Zicht op zee”  wenst geen fotorealistische afbeelding te zijn maar een schilderij. Het doet me aan Hopper denken. Het heeft diezelfde dromerige sfeer, maar het is veel zachter, met prachtig pastel, heerlijke schaduwen vol kleur en een schitterende diepgang, dankzij die open ramen en vooral de geschilderde lijst met bovenaan zelfs de donkere schaduw van een denkbeeldige verlichting. Dit is knap werk.

Jef Garnich – “Zicht op zee” – 1,10m x 0,80m – olieverf op canvas (2017) – privécollectie

In een tijd waarin kunstenaars uit alle macht proberen om het realisme te vermijden en het te vervangen door andere -ismes, waarin zelfs fotoclubs uitblinken in het toch maar niet tonen van de werkelijkheid, waarin vakmanschap de plaats moet ruimen voor kunstig doen, zijn er nog uitzonderingen die hun eigen weg blijven gaan. Jef Garnich is zo iemand. Vele tientallen schilderijen heeft hij gemaakt, van alle mogelijke onderwerpen. De meeste vonden vanzelf een afnemer, via een paar succesvolle tentoonstellingen en mond-tot-mondreclame. Jef heeft zichzelf nooit de markt in moeten prijzen. Soms maakt hij een werk op vraag van familie of vrienden om hen een plezier te doen en met zijn 82 lentes is hij nog lang niet uitgezongen. Het was een voorrecht deze charmante, typische Antwerpenaar te mogen interviewen over zijn leven en zijn werk. In galerieën zal je het niet tegenkomen. Het meeste hangt ergens in kamers of kantoren. Jef heeft er alleen foto’s van gemaakt. Misschien komt het ooit tot een overzichtstentoonstelling, intussen is er Kunstpoort.

Tentoonstellingen

1995 Cercle Munster – Luxemburg stad
1996 Salons Centenaire – Antwerpen
Groepstentoonstellingen in Huis Hellemans – Edegem

Tekst en fotografie Rik Guns

EXPO COMPOSIET

tekst en fotografie Kathleen Ramboer

Celine Geeraert, de stuwende kracht achter RAAM103vzw, nodigde me uit voor een preview van de expo COMPOSIET. Ik ga er graag op in. Bij het betreden van de door de jaren heen uitgesleten trappen naar de kapel, weet ik niet wat me te wachten staat.  Zachtjes open ik de deur die uitnodigend op een kier staat, de verrassing is compleet bij het aanschouwen van allerhande vreemde voorwerpen. Ze palmen voorzichtig de Sint-Amanduskapel in, gaan in dialoog met elkaar, met de omgeving, met de religieuze relicten. De objecten staan er nu nog wat verweesd bij, in volle voorbereiding om toekomstige bezoekers te veroveren.

De Sint-Amanduskapel lijkt me vandaag één grote ‘speeltuin’ waar 10 kunstenaars zich mogen uitleven, hun verbeelding de vrije loop laten, samen het feest van de kunst vieren. Campo Santo is religieus erfgoed waar nu 10 kunstenaars hun werk tentoonstellen. Ze beschouwen hun objecten zeker niet als zaligmakend, als de enige echte kunst die ze op een pied de stalle plaatsen. De eigenzinnige werken stellen kunst ter discussie, hier kan en mag over gesproken worden door de beschouwer, kunstenaars en recensenten. Deze kunst zet aan tot communicatie, tot verbinding. Dit is wat Raam 103vzw wil bewerkstelligen.

De kunstenaars gingen aan de slag met de meest uiteenlopende materialen.
Subtiele verwijzingen naar elkaar, naar de ruimte en overduidelijke verwantschappen tillen de werken en de kunstenaars naar een hoger niveau. Raam103vzw streeft ernaar een expo te presenteren die eveneens meer is dan een geheel van de delen… ‘samen sterk’. (folder expo) RAAM103vzw is met COMPOSIET hier zeker ingeslaagd.

Bij het binnentreden van de kapel laat het werk ‘Compositie’ van Thanh Long Lam me niet onberoerd. Is dit een tekening, een schilderij, een installatie, een sculptuur? Kunst heeft vele namen. Zijn werk, bestaande uit ontelbare stukken, is een puzzel van imaginaire landschappen ontstaan uit de beeldcultuur van zijn jeugd. Het kunstwerk, met ontelbare mogelijkheden en variaties, wekt de homo ludens in mij. De zin bekruipt me, door spelenderwijs stukken te verleggen, een nieuwe persoonlijke werkelijkheid te creëren en op zoek te gaan naar verloren landschappen van weleer.
https://www.instagram.com/thanhlonglam/    http://www.thanhlonglam.be/

links ‘compositie’ van Thanh Long Lam, rechts Nomadisch Kwintet van Roeland Nieuwborg

Het speelse (door mij ietwat oneerbiedig een bouwpakketkunstwerk genoemd) ‘Nomadisch Kwintet’ van Roeland Nieuwborg leunt aan bij ‘Compositie’ van collega Thanh Long Lam of is het omgekeerd? De bouwstenen van zijn ‘Nomadisch Kwintet’ recupereert de kunstenaar uit een vorig werk ‘Wishing Well’ en het transportmateriaal. Roeland Nieuwborg geeft zichzelf carte blanche, laat de verbeelding spreken, spieramen, verpakkingsmateriaal, architectuur worden poëzie, de beeldend kunstenaar is spelenderwijs poëet geworden. Met wat verbeelding dicht ik het ‘Nomadisch Kwintet’ spirituele allures toe. De barok aandoende kapel is hier niet vreemd aan.
https://www.instagram.com/roeland_nieuwborg/              http://roelandnieuwborg.com/             

Het robuuste van ‘Nomadisch Kwintet’ staat in schril contrast met de fragiele takjes van Kim Vandaele. Deze kunstenares heeft de natuur lief, tekent die veelvuldig maar ditmaal gaat ze sculpturaal te werk. Ze vlecht en weeft de takjes tot kwetsbare kunstwerkjes. Daarbij gaat ze intuïtief en gevoelsmatig te werk, probeert tot het uiterste te gaan. De titel “We bent untill we break’ geeft duiding bij het werk, ombuigen tot ze net niet breken. Bij het tekenen overschouwt Kim Vandaele vaak het geheel, hier observeert ze met heel veel gevoel en vooral verwondering het detail.
‘Het gaat over aandacht geven, traag en beheerst, stil en ingetogen, over slagen en falen,
breken en gebroken worden, geluk en teleurstelling leven en dood.’ Kim Vandaele
https://www.instagram.com/vandaele_kim/    https://kimvandaele.be/

We bent untill we break – Kim Vandaele

De kunstenaars Marie Rasper en Sophia Aristidou prefereren zoals Kim Vandaele het kleine, onopvallende. Fragiele bijna onzichtbare objecten waar anderen aan voorbij gaan,  verzamelen ze tot die schitteren in een kunstwerk/installatie. In deze Sint-Amanduskapel tekenen ze poëtische lijnen met touw, bakenen ze zones af door subtiele interventies met touw en minieme objecten, onder andere steentjes. Vergelijk het met een schrijver die punten, komma’s, uitroeptekens, vraagtekens… neerpent.
https://www.instagram.com/soph_souris/
https://www.instagram.com/rabea_rabiat/

interventie en verzamelobjecten van Marie Rasper en Sophia Aristidou

Naast de kleine sculpturen van Kim Vandaele schittert de robuuste nagel van Thijs Van der Linden. In deze kapel toont hij een stevige nagel vervaardigt uit, onder andere, bladen van een boom. Het is een icoon voor zijn gedachtegoed; in het oeuvre van deze kunstenaar staat de boom centraal. Door deze aan religie gelieerde ruimte verwerft de nagel een bijkomend mystiek aura van verlossing, verzoening en herstel, voor mij zweeft er rond dit object een geest van ontmoeting en verbinding, het motto van deze tentoonstelling.
https://www.instagram.com/thijs_van_der_linden/              https://www.thijsvanderlinden.be/

Thijs Van der Linden

Vele kunstenaars die aan COMPOSIET deelnemen hebben een voorliefde voor afgedankt materiaal.
Kristof Lemmens is een adept van Arte povera, hij houdt van zaken met een na verloop van tijd verschijnende patine. In zijn assemblage ontdekt de beschouwer, die er voeling mee heeft, een verdiepende laag. De wielen staan symbool voor het vooruit willen terwijl de klemmen het vaak ter plaatse trappelen symboliseren, het klem zitten in en door bepaalde situaties en leefgewoonten. https://www.instagram.com/kristoflemmens/

links werk van Kristof Lemmens – rechts van Johan Gelper

Ook Johan Gelper maakt installaties met gevonden, recup materiaal. Het kijken naar het object van Johan Gelper is een feest, een feest van kleur en speelse vormen die in en over elkaar kruipen, die de ruimte van de Sint-Amanduskapel veroveren zoals een huis dat stilaan geboren wordt. De alledaagse objecten dwingen een andere functie af, ze entertainen het oog van de kijker.
https://www.johangelper.com/                           https://www.instagram.com/johan.gelper/

Het imposante werk van Nicolas Van Parys aanschouwt de kapel, kijkt neer op de ruimte en werpt een ‘bovenaardse’ blik op de expo. Het is volmaakt geïntegreerd in het altaar, zo perfect dat ik het eerst niet opmerk. Nicolas Van Parys vertrekt vanuit collages, diverse beelden haalt hij uit hun context en versmelt hij tot een verhalend geheel, een verhaal die de kijker zelf bij elkaar mag dromen. De verbeelding van de kijker stelt hij op proef. Wie zijn werk binnenstapt, geniet van kleur, bizarre creaties en betoverende objecten, verbeeldt zich een sprookje dat de kunstenaar in leven roept, tegelijk mooi en afstotend.
https://www.instagram.com/nicolasvanparys/              http://www.nicolasvanparys.com/

links werk van Nicolas Van Parys foto copyright Nicolas Van Parys- rechts werk van Céline Geeraert

Het werk dat Céline Geeraert exposeert draagt ongetwijfeld haar signatuur wat kleur, vorm en inhoud betreft. Haar werk vloeit voort uit wat ze leest, denkt en voelt. Een ervaring zet ze om naar een persoonlijke vormentaal. Negatieve gevoelens zet ze om naar iets positief. De telkens opnieuw weerkerende ingetogen rode kleur symboliseert het positieve. Een organische vorm, het ovaal is haar canvas waar ze de wortels van het leven op tekent. Speelse genaaide steken aan de rand tonen de zorg voor het mooie en oog voor het detail. Haar ‘sculptuur’ speciaal vervaardigd voor deze kapel, ervaar ik als fragiel en toch krachtig. Het vertoont een volhardende kunstenares die gelooft in de kunst en de dialoog die kunst teweeg brengt.
https://www.instagram.com/celine.geeraert/

Bij het verlaten van de Sint-Amanduskapel, ondertussen is de duisternis neergedaald, heb ik een goed gevoel. De 10 kunstenaars vormen een sterke eenheid en zijn toch opmerkelijke individuen. Hun werk vertoont vele parallellen maar bezitten toch een specifieke eigenheid.
COMPOSIET, een betere naam voor de expo kan de bezoeker zeker niet bedenken. Diverse componenten zijn samengesmolten tot een schitterend geheel.

OPEN
Open 15/16/17 november
22/23/24 november
van 11u tot 18u

LOCATIE
Sint-Amanduskapel
Campo Santo
Joannes Rogierspad
9040 Sint-Amandsberg – Gent

PROGRAMMATIE LIMERICK
SamenLezen
za 23 november 11u
Limerick-lyriek
zondag 24 november 11u

tekst en fotografie Kathleen Ramboer

tentoonstelling BUITENSHUIS

expo Christine Marchand – Kathleen Ramboer
schilderkunst I grafiek I fotografie I mixed media I tekenkunst

tekst gastreporter Wim Baes

Kunstenaar/curator Wim Baes verraste ons met een recensie die we dan ook graag publiceren.

Vrijdagavond 18 oktober sprong ik op de trein richting Artroze te Wetteren voor de opening van de expo “Buitenshuis”.

Buitenshuis is een expo van bevriende kunstenaars Kathleen Ramboer en Christine Marchand die hun liefde voor de natuur letterlijk en figuurlijk in de verf zetten.

Kathleen doet dit met haar mystieke foto’s die heel filmisch aanvoelen en dicht aanleunen bij artmovies. De beelden zijn eenvoudig, bijna alledaags maar Kathleen weet door een experimentele wijze van fotograferen en/of digitale bewerking er een eigen toets aan te geven.  Wat je te zien krijgt zijn niet zomaar de zoveelste landschapsfoto’s, je ziet de landschappen als het ware door de ogen van de kunstenares. Ik voel ook enige nostalgie door de beelden sluieren. Sommige werken zijn intens zwart, alsof het houtskooltekeningen zijn waarbij je het verbrand hout bijna kan ruiken. Andere beelden zijn heel luchtig, maar steeds met een mystieke ondertoon.

fotografie Kathleen Ramboer

Soms moest ik m’n vinger in bedwang houden om ze niet te willen voelen.

boekje met oeuvre van
Christine Marchand

Deze foto’s staan in schril contrast met de pure, zachte en luchtige schilderkunst van Christine. Toch vormen beide werelden hier een mooie symbiose. Toen ik enkele jaren geleden het werk van Christine leerde kennen, vond ik het een beetje saai, te eenvoudig op het eerste zicht, maar haar werk bleef me triggeren.  Dan besef je pas hoe sterk iets is. Het op het eerste zicht brave werk is heel doordacht en het knalt als je het doorziet. De rake lijnvoeringen in potlood zijn subtiel aanwezig tussen de pastelkleurige verftoetsen. Het is een wereld waar je wenst binnen te stappen om tot rust te komen. “De stille kunst van Christine Marchand” is niet voor niks het eerste hoofdstuk van het boekje met het oeuvre van Christine dat enkele maanden geleden werd uitgebracht.

olieverf op canvas – Christine Marchand

Kathleen toont ook een mooie reeks verfschetsen die ze in open lucht op papier zette. Het is in deze reeks landschappen dat ze de hand reikt naar Christine. Vele van de werkjes hebben niet alleen die fascinerende gelaagdheid van Kathleens foto’s maar ook dat zachte, wat het werk van Christine zo mooi typeert. Het moet gezegd, het is vooral het gewaagde kleurgebruik dat verraadt dat het werk wel degelijk komt van de hand en de geest van Kathleen.

acrylschilderijtjes op passe-partout karton Kathleen Ramboer

Christine verbaast de kijker vooral door te tonen dat het nog subtieler en zachter kan en dat het werk daardoor niet aan kracht inboet, integendeel. Zo toont ze enkele etsen waarbij elke lijnvoering de kijker in vervoering brengt. Ze weet ook heel goed welke etstechniek ze best gebruikt om die paar lijntjes de juiste intensiteit te geven, soms zachte grond, een andere keer samen met aquatint. 

etsen Christine Marchand

De twee kunstenaars bundelen hun krachten ook in een reeks digitale collages. Kathleen weet perfect hoe ze met vlakken moet spelen en hoe ze de ingetogen tekeningen van Christine er aan moet toevoegen om de kijker te prikkelen. Mijn kernwoorden hier zijn speels, subtiel maar toch wel gedurfd en vernieuwend.

gezamenlijk werk: tekenkunst – fotografie – digitale collage

In de kelder wekken de kunstenaars als het ware de expo tot leven. Kathleen Ramboer brengt de natuur binnen door mossen te combineren met digitale ‘overgepixelde’ foto’s, Christine Marchand door een stilleven met vaas, bloemen en drapage te verheffen tot een kunstwerk.

installatie naar een stilleven van Hans Memling – Christine Marchand (links) Kathleen Ramboer (rechts)

De expo is in één woord verrassend te noemen.

tekst Wim Baes

INFO

expo BUITENSHUIS van 18 tot 27 oktober
Artroze
Kerkstraat 39 – Wetteren
vrijdag 25 oktober van 16u tot 20u
zaterdag 26 en zondag 27 oktober van 14u tot 18u

https://beeld.be/kunstenaars/kathleen-ramboer

https://www.instagram.com/kramboer/

https://www.instagram.com/marchand.christine/

https://www.museeimaginaire.net/

Breuk-Lijn

Tekst Kathleen Ramboer Fotografie copyright RoBie Van Outryve

Zondag 29 september woonden we de opening bij van Breuk-Lijn, een expo met werk van RoBie Van Outryve.
RoBie Van Outryve is een stille kunstenaar. Hij werkt in de luwte, ver weg van alle sociale media. In Diksmuide toont hij recent werk in zijn eigen atelier. De voormalige galerie montanus5, een mooie witgeschilderde industriële ruimte, doet de mix van schilderijen, collages en tekeningen alle eer aan.

Kunstcriticus Daan Rau, die een interessante toelichting gaf over zijn leven en werk, merkte gevat op dat ondanks de herfst de werken een kleurrijke zomerse uitstraling hebben. Lichtvoetig en speels kijken ze me aan. De ene keer schildert de kunstenaar transparant, een ander maal meer dekkend.

links ‘Witte morgen’ olie op doek 200 x 200 cm – rechts ‘Éclat’ olie/doek 170 x 200 cm

RoBie Van Outryve maakt het zichzelf niet gemakkelijk door vaak te kiezen voor niet kant- en klare verf. Hij verlangt immers naar een eenheid tussen inhoud, vorm en materiaal. Zowel voor zijn olieverfschilderijen als gouaches prepareerde hij zelf kleuren met pigmentpoeder en olie. Nog meer,  om het ‘juiste’ wit te bekomen voor zijn witte tekeningen en bewerkte collages vermaalt de kunstenaar het krijt van de krijtrotsen, krijt gevonden in de omgeving van Ault (Côte Picarde

RoBie Van Outryve is één van die kunstenaars die  zichzelf blijven vernieuwen. Zijn echtgenote toont me vroegere donkere expressieve materie werken. Niets doet vermoeden dat de nu tentoongestelde kleurrijke schilderijen van dezelfde kunstenaar zijn. De materie werken doen me eerder denken aan dochter/kunstenaar Anne Vanoutryve. Haar schilderijen roepen bij mij reminiscenties op aan vroegere werken met heel veel structuur van haar pa. De canvassen van Anne Vanoutryve staan los van de kunst van haar vader. Zij werkt in Gent aan een veelbelovende carrière als kunstenaar. Haar kunst is authentiek in een persoonlijke, pasteuze, herkenbare stijl.

De collages van RoBie Van Outryve  zijn sober van kleur. Een evenwichtige compositie; in een breed gamma aan papiersoorten; biedt de beschouwer rust. Gebogen en rechte lijnen, verticale en horizontale, verraden een interesse voor architectuur. Verder zijn er ook nog zwart-wit tekeningen/gouaches. Deze blijken een impressie van de krijtrotsen te zijn. De grillige vormen doorklieven het tekenblad, waaieren vrolijk uit over de complete oppervlakte van het blad.

Ook de minimalistische sobere schilderijen op papier zijn merkwaardig.  Ze kijken me aan als abstracte universele landschappen die veel aan de fantasie overlaten. Uitgestrekte lijnen en vlakken verbeelden voor me de rust van een stille zee. Ze maken mijn hoofd leeg, brengen me in vervoering, weg van een hectische buitenwereld.

De kunstwerken ademen de sfeer van zijn verblijf aan La Côte d’Opale en La Côte Picarde waar kleuren bepaald worden door het absorberende licht ongenadig spelend op de krijtrotsen en door het zachte licht glijdend over opwaaiend zand.

De canvassen van RoBie Van Outryve spreken de taal van een dichter, van een kunstenaar die zijn emoties vertolkt op doek of papier en ze op een ingetogen manier aan de wereld toevertrouwt.

INFO

Breuk-Lijn
Montanusstraat 5
8600 Diksmuide

Van zondag 29 september tot 20 oktober 2024
Zaterdag en zondag van 14u tot 18u

Montanus.5@skynet.be

Tekst Kathleen Ramboer

10 jaar Art from Love BREDENE

videograaf Bert Vannoten

10 jaar Art from Love BREDENE

“Art From Love” werd geboren tijdens het weekend van Buren Bij Kunstenaars op het einde van 2014, het is een idee van enkele gedreven kunstenaars. Al gauw werd een eerste activiteit op punt gezet: een kunstroute bij de lokale handelaars te Bredene met een puzzelwedstrijd onder het motto “De kleine artiest”. Een thema uit De Week van de Amateurkunsten.

Onze website werd geboren en online gezet, de oproep naar web-leden kreeg gehoor, de pagina’s werden ingevuld met biografie en werken van de betrokken kunstenaars.

“Buren bij kunstenaars” in groep werd onze tweede activiteit, met succes. 

Een nieuwskrantje werd opgestart voor onze web-leden en sympathisanten met weetjes, activiteiten en uitnodigingen.

Een openbare facebookgroep kon niet achterblijven, hier kunnen al onze leden hun individuele expo’s plaatsen.

Andere activiteiten

Het opstarten van de Workshops basistekenen voor volwassenen verdeeld onder 2 x 2 sessies per jaar (maandagnamiddag).

Het “vrij atelier” waar ieder zijn kunnen kan uitoefenen in een los en ongedwongen samenzijn, (donderdag namiddag) blijkt een nagel op de kop.

Ook onze kunst- en praatcafés iedere 3de zondagmorgen van de maand waren een succes. Deze zijn  stilgelegd door Corona.

Wij streefden naar meer, naar erkenning bij dienst cultuur in eigen gemeente. Onze inspanning werd dan ook beloond in 2016 met de verdienstelijke cultuurprijs die wij in handen mochten nemen. Zo werden wij triomfantelijk erkend als volwaardige feitelijke vereniging in Bredene door de toenmalige Schepen van Cultuur De Heer Eddy Gryson.

Tot op vandaag gaan wij steeds verder met dezelfde intenties, met veel inspanning en geborgenheid tegenover onze groep.
Art from love.
Zij weten als geen ander welke weg het bestuur van Art From Love heeft afgelegd om een kunstgroep te verkrijgen tot wat wij vandaag zijn. Zonder de inspanning van derden was ons dit zeker nooit gelukt.
Waarvoor onze dank, het bestuur.
tekst site artfromlove
https://www.artfromlove.be/historiek

https://www.facebook.com/groups/artfromlove/
https://www.artfromlove.be/progamma-24

Videograaf: Bert VANNOTEN

Murmures épars – Louise Limontas

Nelson Mandela plein – Sint-Lambrechts-Woluwe

Tekst Diana Van Bergeijk Foto Eric Rottée

Als je van het Woluwe shopping center richting de ring rijdt, kan je er niet omheen kijken. De 8 panelen in graffiti stijl fleuren het fraai aangelegde plein Nelson Mandela op. Je denkt dat het graffiti is, maar als je dichterbij komt, blijkt dat de panelen bekleed zijn met touw, een deel geknoopt (macramé) en een ander deel geweven. 

Geïntrigeerd door het bijzondere gebruik van textiel en de oude technieken voor een kunstwerk dat ook nog eens buiten staat, zoeken we de kunstenares op in haar atelier in Anderlecht. Louise Limontas ontvangt ons daar hartelijk.
In haar atelier, dat Louise deelt met andere kunstenaars, valt ons meteen op hoe netjes en ordelijk alles is. Met voorbeelden van verschillende technieken en materialen laat ze zien wat ze allemaal kan en doet. Er hangt zelfs een werkje dat met kantklossen is gemaakt, een techniek die we tegenkomen in de kantwinkeltjes op de Grote Markt in Brussel, of die je kent van je overgrootmoeder. 

Louise laat ons haar machine zien waarmee ze zelf touw maakt door verschillende diktes en soorten touw met elkaar te combineren. Het touw dat ze verwerkt, koopt ze in bij een leverancier die voornamelijk gerecycleerd materiaal gebruikt. 

Het is vooral het maakproces dat Louise interesseert en het experimenteren met verschillende combinaties en dichtheden. Het is voor haar een uitdaging om technische details en technisch design op een artistieke manier te gebruiken. De koorden waarmee geweven werd in het kunstwerk Murmures Épars heeft ze ook zelf gemaakt. 

Bij haar weefgetouw toont ze hoe micro ze normaalgesproken werkt. Dit in tegenstelling tot het project in Woluwe. Dat is dan ook helemaal met de hand gebeurd. Ze werkte direct op het kader dat er speciaal voor gemaakt werd. 

Op de vraag hoe haar interesse voor textiel is ontstaan, antwoordt Louise: “Ik wist altijd al dat ik iets met mode wilde doen. Ik volgde ontwerpers die conceptueel werkten, zoals Hussein Chalayam, die zijn kleren begraven heeft om te zien wat er gebeurde met de materie.” Zelf heeft ze mode en textiel gestudeerd. Daarbij vond ze de zoektocht naar de materie het meest interessant, meer dan de kleding zelf, alhoewel ze het ook interessant vond om rond het lichaam te werken, de ruimte, het thema van het huis, alledaagse rituelen.

“Zo’n tien jaar geleden deed ik het afstudeerproject van mijn studie textiel rond Litouwse rituelen. Mijn grootvader was een Litouwer. Ik ben een jaar terug naar mijn roots in Litouwen gegaan. Ik vind de paganistische cultuur daar heel interessant. Ik hertekende Litouwse dekens, drapeerde de motieven en maakte daaruit nieuwe stoffen.”

“Ik vind bijvoorbeeld de stof van een dekbed of een canapé in een huis heel boeiend en hoe die vorm krijgt rond het lichaam. Hoe dat een aanwezigheid kan creëren zonder dat er iets onder is. Het contrast tussen aanwezigheid en afwezigheid van iets, gelinkt met de dood. Wat blijft erachter, de sporen die mensen achterlaten via objecten, via stoffen. Zo kreeg ik ook de gelegenheid om langere tijd in het huis van mijn oma te verblijven dat was leeggemaakt. Er bleven matrassen achter. Wat is daar allemaal mee gebeurd? Dat is een thema dat bij mij veel terugkomt.”

Sinds 2019 doet Louise projecten  waarbij ze bij mensen verhalen ophaalt. Die integreert en verwerkt ze vervolgens in een kunstwerk. Ze was drie maanden in Daon in Frankrijk en had daar een atelier met een groot weefgetouw ter beschikking. Ze ging bij de mensen langs voor verhalen, indrukken en objecten en verwerkte die in haar weefgetouw. Ze laat een foto zien van een abstract werk van een nummerplaat van een oude doodsauto.  Een beeldhouwer reed daarmee rond en af en toe sliep hij er zelfs in. Hij vertelde veel over wat hij allemaal had meegemaakt. 

In Woluwe heeft ze er ook voor gekozen om een participatief project te doen. Ze heeft drie maanden ateliers en workshops georganiseerd met groepen inwoners van Sint-Lambrechts-Woluwe. De vraag was steeds: ‘Wat is vrijheid?’.  Als voorbeeld geeft ze dat ze met een groep jongeren van het Franstalig atheneum rond graffiti werkte. “We hebben woorden gezocht en uitgetekend en samen geweven om zo deeltjes van iedereen in het kunstwerk verwerkt te hebben in de hoop dat ze ook fier zijn op het werk. De ateliers hadden ook de bedoeling om de mensen met textiel en vergeten technieken in aanraking te brengen.” Voor de ateliers had ze meerdere weefgetouwen in gebruik gekregen en resten touw van haar leverancier in koorden.

Louise heeft zichzelf die vergeten technieken aangeleerd. Ze had er altijd al een fascinatie voor: “Processen die veel tijd nemen ook half-mechanische technieken, die aan de basis van industriële processen liggen. De link met de industrie vind ik interessant. We leven in een wereld waar alles zo snel gaat. Waar het moeilijk is om tijd te nemen voor iets. Ik heb het idealistische idee dat alles wat ik draag of in mijn huis heb, zelfgemaakt zou moeten zijn. Ik vind het belangrijk dat we weten hoe iets gemaakt wordt. Dat er respect is voor objecten, voor alles, voor materiaal, om iets bij te houden. Ik bewaar en ook mijn familie bewaart veel van het verleden. Er is niet altijd een reden voor, maar er zit veel emotie in. Ook in de dingen die ik maak zit veel emotie en verhalen, van mezelf en van anderen.”

Over de keuze van de vorm van het kunstwerk in Sint-Lambrechts-Woluwe zegt Louise: “Ik vind het interessant om te spelen met de ruimte. Iets wat gemeenschappelijk is. Graffiti, is een kunst op zich. Het gaat hierbij om jezelf te uiten, maar ook om het innemen van de publieke ruimte. Iets heel persoonlijks en intiems zet je op een muur die niet van jou is, open en bloot. Met de graffiti muur in gedachten maakten we met 8 panelen een soort waaier. Op de tekening die ik als basis voor het kunstwerk maakte, had ik vooral groenachtige en bruinachtige kleuren met een paar kleuraccenten gekozen. Die kleurkeuze gebeurt vaak intuïtief. Ik ben gebonden aan ongeveer 10 kleuren van mijn kleurenkaart. Omdat het kunstwerk buiten staat, moest ik ook rekening houden met wat het licht doet met kleur. Daarom zit er geen rood in, want dat verbleekt snel. Het viel sommigen op dat er geen geel verwerkt was, maar dat is niet opzettelijk. Wit en zwart zijn het belangrijkste. Dit is ook weer gebaseerd op graffiti waar de vormen door wit en zwart afgebakend worden.” Aan het weven en knopen heeft Louise zes maanden gewerkt. Het weven deed ze alleen. Voor het macramé had ze drie maanden hulp.

“Ik voelde me een soort projectmanager. Het was moeilijk om iemand te vinden die de omkadering kon maken en ook kon plaatsen. Je moet er dan ook wel op kunnen vertrouwen dat het op tijd in orde komt. Het  laten passen van de tekening in de kaders was heel spannend. De installatie gaf veel stress door slecht weer.” 

Het Nelson Mandela plein met het kunstwerk Murmures Épars is officieel geïnaugureerd op 11 juni in het bijzijn van de Zuid-Afrikaanse ambassadrice. Over die officiële ceremonie zegt Louise: “De ambassadrice gaf een heel mooie speech. Er waren verrassend veel mensen aanwezig. Het is goed dat er zoveel aandacht voor was. Ik ben blij met het resultaat en vind het kunstwerk zelfs mooier dan ik van tevoren had gedacht. Het is geslaagd door de diversiteit, door de verschillende talen. Dat waar Nelson Mandela voor stond, komt naar voren in het werk. Samen met de mensen heb ik altijd rond Nelson Mandela en het thema vrijheid gewerkt. Ook met de jongeren die ik dan vroeg of ze Nelson Mandela kenden. Toen we startten met de ateliers was net de oorlog in Oekraïne begonnen, dus het onderwerp was heel actueel. De geschiedenis blijft zich herhalen en we leren er niet uit. Het is belangrijk om daar iets mee te doen. Brussel is heel multicultureel. Ik als Brusselse vind dat een pluspunt. Ik vind het belangrijk om dat positief te benaderen, al die verschillende talen en culturen. Ik vind dat inspirerend. In het kunstwerk staat dan ook bijvoorbeeld een Hindisch woord, een Russisch, een Perzisch, … 

De naam Murmures Épars heeft Louise zelf bedacht. Murmures staan voor de fluisteringen tussen de mensen in de workshops en mij. Dingen die ik op een bepaalde manier verwerkt heb. Het zijn ‘onverhalen’. Het is intiem. Het is als een geheime code. Je hebt de tekening ernaast, maar dan nog zijn er woorden in vreemde talen gecombineerd met die graffiti stijl en de gebruikte techniek die niet goed leesbaar is. Het is een beetje flou. Épars betekent verspreid, maar die vertaling is eigenlijk niet poëtisch genoeg. MurMures – spelen met muur, omdat het een soort muur is. Épars staat dan voor geen heel dichte muur.

“Ik heb meerdere dromen. Als ik fulltime verder kan doen wat ik nu doe, zou ik al superblij zijn. Dat zou ideaal zijn. Ik heb zin om naar plekken te gaan waar technieken gebruikt worden die amper meer gedaan worden. Ik hoop ooit nog in Litouwen projecten te kunnen gaan doen. Ik heb daar een jaar gewoond, ik heb contacten en ik spreek de taal. Het land ligt me nauw aan het hart. Wat ik ook heel leuk vind zijn de workshops die ik met mensen doe. Projecten met menselijke en collectieve aspecten. Daar wil ik naartoe. Alleen al een textielatelier samen met de mensen uit de buurt en ze laten ontdekken wat er mogelijk is, vind ik heel fijn.  Daarom ga ik ook in op de vraag van vzw’s of gemeenschapscentra om ateliers te organiseren.”

Het is duidelijk dat we nog wel een en ander mogen verwachten van Louise. Inspiratie genoeg en de ‘vergeten’ technieken worden door haar op een heel bijzondere manier weer modern. 

https://www.louiselimontas.com
https://www.facebook.com/louise.limontas
https://www.instagram.com/louiselimontas/

Tekst Diana Van Bergeijk
Foto’s Eric Rottée

Feest op ’t erf-Zemst

Videograaf Bert Vannoten

Beleefboerderij

Hof van Beieren is een project van en voor Zemstenaars en voor iedereen die dit mooie plekje kan waarderen.

De oude, indrukwekkende schuur van het Hof van Beieren, vroegere boerderij van Leon van de Prost, werd omgebouwd tot een ‘beleefboerderij’ inclusief moestuin en avonturenpad.

Het is een ontmoetingsplaats voor jong en oud(er); je kan er heerlijk lunchen of dineren in de aanpalende bistro, er genieten van een pannenkoek na een fiets- of wandeltochtje.

Lokaal en duurzaam winkelen kan er op de wekelijkse buurderij en/of streek-en boerenmarkt. Twee ruimtes kunnen gehuurd worden voor vergaderingen, familiefeestjes of voor de organisatie van events.

Tevens liep er voor de gelegenheid een kunstexpo in de oude schuur van het gebouw ” Hof van Beieren” van 2 locale kunstenaars: Viviane De Greef en Louisa De Ron

https://www.facebook.com/hofvanbeieren/
https://hofvanbeieren.be/
https://beeld.be/nl/kunstenaars/viviane-de-greef


Videograaf: Bert VANNOTEN

Eddy Toté… een artistiek Fenomeen?

Tekst Magda Verberckmoes Fotografie Eric Rottée

Van 9 juni tot 7 juli 2024 stelde Eddy Toté tentoon in de Zolderzaal van café Den Trol in Schoten. Sinds 10 juli en dit tot eind september is zijn werk nog te bezichtigen in de foyer van het CC Schoten. Hier volgt het verhaal van een atypisch kunstenaar en zijn bijzondere creaties.

Eddy ziet het levenslicht in een traditioneel arbeidersgezin waar hij als jongste opgroeit, samen met zijn broer Henri en zus Lydia. Op vijftienjarige leeftijd raakt hij in de ban van tekenen. Hij begint schetsen te maken op gewoon papier. De resultaten zijn geïnspireerd door Bijbelse mythen.

Van opleiding is Eddy technieker en zo kwam hij terecht in een groot energiebedrijf waar hij als piloot van een centrale een verantwoordelijke taak had. Door het shiftsysteem belandde hij hierdoor in een situatie die hem sociaal wat isoleerde. Op een gegeven ogenblik schreef hij zich in voor een cursus tekenen, maar snel moest hij vaststellen dat de helft van de lessen aan hem voorbij ging vanwege zijn professionele activiteit. Na een half jaar hield hij het voor bekeken op de tekenschool. Maar dit betekende niet het einde van zijn hobby. Hij tekende verder, voornamelijk met potlood en papier.

Tijdens een cafébezoek gebeurde het dat hij een bierviltje nam, een balpen tevoorschijn haalde en zijn inspiratie de vrije loop liet. Tot zijn eigen verbazing leidde dit tot bijzondere resultaten. Het werd uiteindelijk iets wat op een obsessie begon te lijken. Overal waar hij kwam, was er de behoefte om te tekenen, alles wat in zijn handen terechtkwam en geschikt was om ‘bewerkt’ te worden, kreeg de inspiratie van Eddy mee. Het ontging de andere klanten niet. Soms legde iemand een bierkaartje voor zijn neus en begon hij spontaan te tekenen. Naast het plezier van het creëren, begon Eddy ook het groeiende sociaal contact te ervaren en waarderen.

Zo ging het jaren verder, tot zijn broer, Henri, hem de vraag stelde of hij zijn werk niet wou veilig stellen voor de toekomst. Bierviltjes en andere dragers werden immers meegenomen door mensen die het mooi vonden, zonder dat er voor Eddy een spoor van overbleef. Het idee ontstond om een tentoonstelling te organiseren. Henri nam de taak van manager op zich en ruimde alle obstakels weg om het doel te bereiken.

Het werd een huzarenstuk om Eddy’s werken te verzamelen. Naast de stukken die hij zelf had bijgehouden, werden mensen die ooit een werk van Eddy hadden bekomen, benaderd met de vraag of ze het betreffende werk wilden uitlenen voor de tentoonstelling. Deze vraag kende een wisselend succes, vandaar dat sommige creaties enkel op foto’s te zien zijn.

Naast potlood en bic, waagt Eddy zich ook aan verf. Naast papier en bierviltjes, komen andere dragers aan bod. Alles wat in Eddy’s vizier komt maakt kans om een schilderij of tekening van hem ‘op te lopen’, werkelijk alles: sigarettenblaadjes, papieren tafellopers, meubelen, muren, zelfs handen en vingernagels, deze laatsten echter enkel op aanvraag van de eigenaar.

Bierviltjes en balpen hebben een bijzondere plek in het hart van Eddy en maken ongeveer 90% van zijn werk uit. De textuur van deze kaartjes – vooral die van Duvel – is heel fijn, indrukbaar maar ook sterk. Op de vraag waarom hij overwegend met balpen tekent, gaf hij het verrassende antwoord dat gommen hiermee niet mogelijk is. 

Het resultaat van zo’n tekening – meestal na een drietal uur – is onverwacht verwonderlijk, de details verbluffend.

Op enkele uitzonderingen na, is alles wat Eddy tekent of schildert het resultaat van zijn verbeelding. Maar één enkele keer stond een kennis als model voor een schets met kleurpotloden. 
De tekening met zicht op de stad Luxemburg kwam tot stand door ter plaatse de contouren van de stad en gebouwen te schetsen. De details werden thuis verder ingevuld en betreffen pure  improvisatie.

Vanwaar die rijke inspiratie? Die ligt, wat Eddy betreft, overal voor het rapen. Een vlek op de grond is genoeg om hem naar het potlood of bic te doen grijpen. In de foto van banale zaken ziet hij een rijkdom aan mogelijkheden om er iets origineels uit te puren.
Eddy heeft geen atelier waar hij zich terugtrekt om te werken. De wereld is bij wijze van spreken zijn werkplek. Hij hoeft geen schildersezel en een tafel waarop het materiaal is uitgespreid. Waar hij komt en getroffen wordt door wat zijn oog heeft opgemerkt, zet hij zich aan het werk met wat hij op dat ogenblik voorhanden heeft.

Als Eddy nu zijn leven overschouwt, geeft hij graag toe dat de tentoonstelling iets in gang heeft gezet. Daar waar hij vroeger veel op zijn eentje tekende om bezig te zijn, wordt hij nu in Schoten door vele mensen herkend en aangesproken. Er werden artikels over hem gepubliceerd en hij kwam op TV met zijn werk. Zijn broer Henri zorgde tevens voor een fotoboek “Ballpoint” met daarin een selectie bijzonder werken van Eddy. Globaal gezien een leuke ontwikkeling, alhoewel die overrompelende aandacht niet altijd gemakkelijk aanvoelt.

Vermoedelijk zal zijn leven en tevens zijn artistieke bezigheid niet veel veranderen. Eddy is en blijft Eddy. Hij is niet commercieel ingesteld en zal zelf geen actie ondernemen om zijn werken meer onder de aandacht te brengen. Een nieuwe tentoonstelling ligt dus volledig in handen van zijn broer Henri. Maar Eddy zelf, die blijft zich verder verwonderen over de vele dingen die ons omringen en gebruikt ze om zijn doel te bereiken: al tekenend scheppen.

Tekst Magda Verberckmoes
Fotografie Eric Rottée

De blauwen van kunstenaar Matthieu Claus

Tekst en foto Kathleen Ramboer

Matthieu Claus is voor kunstpoort geen onbekende. Voor het eerst kregen we werk van hem in het vizier tijdens de expo Kaleidoscoop, TaleArt Gallery te Vlierzele. Nu hadden we een nieuwe ontmoeting met zijn kunst tijdens de tentoonstelling Zomers abstract. Twaalf schilderijen van de kunstenaar sieren de muren van  het Kunstforum De Koolputten te Waasmunster.
De expo ‘Zomers abstract’ is een confrontatie van drie hedendaagse kunstenaars: Catharina Dhaen, Christine Roggeman, Matthieu Claus, met drie kunstenaars van een oudere generatie: André Lanskoy, Eugène Leroy en Joseph Lacasse. De tentoonstellingen van Kunstforum De Koolputten zijn zowel hedendaags als traditioneel. Het Kunstforum brengt telkens andere thema’s en linkt het verleden aan het heden met kunst van diverse generaties, zowel lokale als nationale, kunstenaars.

Tuingedicht I 2024

Bij een eerste oogopslag zijn het vooral de blauwen in de schilderijen van Matthieu Claus die bekoren. Vergeet voor eenmaal het blauw van Yves Klein en laat je bekoren door de poëtisch blauwe tinten van Matthieu Claus. Ze zijn moeilijk te benoemen, kobaltblauw, appelblauw, luchtblauw, lichtblauw, grijsblauw, pruisisch blauw, koningsblauw… blauw met een vleugje magenta… in twee woorden, het zijn ‘magische blauwen’ die zijn schilderijen een speelse lichtheid schenken.

Abstract is een allesomvattend begrip. Bij Matthieu Claus is abstract meer dan een begrip, zijn ‘abstracten’ blijken niet zomaar abstract. Lees stilletjes de zorgvuldig gekozen titels, ze openen de deur naar een bredere kijk op zijn canvassen. Er is ‘Stof tot nadenken’ ‘Buiten (wolkje)’ ‘Tuingedicht’ en er is ook ‘een vreemde eend in de bijt’. De vlag dekt de lading. Bij Matthieu Claus is abstract meer dan een ontastbaar begrip. Een werkelijkheid houdt zich schuil achter rasters,verstopt zich tussen lijnen en vlakken, in vaak gedempte, minder felle kleuren. De vreemde eend in de bijt kan je met een beetje fantasie tevoorschijn toveren.
Soms wordt het blauw te machtig zoals in ‘De ontsnapping’ en verovert heel veel wit het canvas, het blauw ontsnapt dan aan het oog van de kijker. En… het landschap speelt verstoppertje.

links De ontsnapping I 2024 – rechts Buiten (wolkje) I 2022

Vreemde eend in de bijt I 2022

De subtiliteit van zijn werk vraagt om een aandachtig kijken. De schoonheid zit hem in de details, in de lagen, de verfnuances, het bewust overschilderen, de zachte zichtbare penseelstrepen… Ik word er lyrisch van en vind moeilijk de juist woorden, hoewel woorden niet nodig zijn.
Probeer als toeschouwer zijn schilderijen te ervaren, te beleven en je vergeet ze nooit meer. De uitzonderlijke blauwen blijven op het netvlies hangen. Na een poosje hoor je een vleugje piano muziek aanzwellen op de achtergrond.

Opmerkelijk vind ik de confrontatie van ‘Stof tot nadenken’ met het schilderij van Catharina Dhaen ‘Zo onbezorgd stil en vrij’. De kleuren spreken met elkaar en zijn als bondgenoten die samen de kunst van beide kunstenaars laten schitteren. Mijn verbeelding slaat op hol, ik zie bij beide een landschap, akkers, bergen, zelfs industrie en heel eventjes denk ik, bij het schilderij van Catharina Dhaen, aan Raveel.

links Matthieu Claus, Stof tot nadenken – rechts Catharina Dhaen, Zo onbezorgd stil en vrij

De schilderijen van Matthieu Claus zijn ongelooflijk aantrekkelijk door een eigen kleurengamma, hun speelse vormen en hun vraag om interactie met de kijker. We zijn benieuwd naar het vervolg van zijn carrière en misschien weet hij nieuwe horizonten uit zijn penseel te toveren.

Tekst en foto Kathleen Ramboer

INFO

De expo is nog te bezoeken tijdens de finissage.
zondag 18 augustus 2024 van 11u tot 17u
De Koolputten Kunstforum vzw
Koolputten 2
9250 Waasmunster

https://www.dekoolputten.be/kunstforum-in-waasmunster/

https://www.instagram.com/matthieu_claus_/

https://www.facebook.com/matthieu.claus