Kunst en Religie

video Bert Vannoten

Mechelse kunstenares stelt veertig werken tentoon in Begijnhofkerk te Mechelen

In de Begijnhofkerk in Mechelen kan je nog een hele zomer lang naar de tentoonstelling ‘Kunst en Religie’. De expo vormt het sluitstuk van een zeven jaar durende opleiding die kunstenares Maryse Krutwage volgde aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Mechelen. “Ik ben blij dat ik in mijn eigen stad kan exposeren”, zegt ze.

Maryse Krutwagen (73) is oorspronkelijk afkomstig uit Brussel maar woont inmiddels al 25 jaar in Mechelen. In de Dijlestad volgde ze ook al verschillende opleidingen aan de Academie voor Beeldende Kunsten. Zeven jaar geleden ging ze van start met textielkunst. In die periode maakte ze heel wat werken die geïnspireerd zijn op kerken, Bijbelse verhalen en andere religieuze elementen. Die verzamelt ze in een overzichtstentoonstelling.

“Het idee om religie en kunst te combineren ontstond tijdens een les kunstgeschiedenis”, zegt Krutwage. “Ik leerde hoe Piet Mondriaan heel wat kerken schilderde, en dat deed me beslissen om ook die weg op te gaan. In eerste instantie kwam ik in Oostende terecht, de stad waar mijn kleinzoon geboren werd. Ik bezocht er de Sint-Petrus-en-Pauluskerk en liet me inspireren door de prachtige glasramen. Ze vormden de basis voor een eerste tentoonstellingen.”

Luchtballon

De kunstenares maakte onder meer het portaal van kerk met fietsbanden, gebruikte het zeil van een luchtballen en pagina’s uit misboekjes voor een replica van de glazen koepel en gaf ook een eigen draai aan het glasraam van Sint-Martinus op zijn paard. Dat deed ze met materialen zoals merinowol en plastic. Nadien, in 2022 maakte ze ook enkele werken specifiek voor een tentoonstelling in de Sint-Laurentiuskerk in Antwerpen.

Al die werken zijn nu ook te bezichtigen in de Begijnhofkerk in Mechelen. “Voor enkele nieuwe kunstwerken liet ik me inspireren door elementen uit de kerk”, zegt Krutwage. “Zo raakte ik geïntrigeerd door het beeld van de heilige Begga en maakte ik er een eigen versie van op een oud gordijn. Ook een installatie met oude communie- en doodsprentjes heeft veel bekijks. Het spreekt de mensen duidelijk 

Voor haar kunst maakt de Mechelse zo veel mogelijk gebruik van afgedankte materialen. “Het is heel fijn om met die materialen aan de slag te gaan en ze een nieuwe waarde te geven”, zegt ze. “Ik heb bijvoorbeeld oude pianohamers gebruikt, maar ook zeefdoeken, restanten van puinzakken en een boomstam uit het Vrijbroekpark. Die materialen combineer ik dan met de verschillende technieken die ik leerde tijdens de opleidingen aan de academie.”

Afronden

“Ik ben heel blij dat ik in mijn eigen stad tentoon kan stellen”, zegt Krutwage. “Ik stel hier veertig werken tentoon, van kleine etsen tot grotere installaties. Dat vind ik een mooi aantal voor een overzichtstentoonstelling. Het vormt meteen ook het eindpunt van de opleiding textielkunst. Het is een mooie manier om dit af te ronden en door te gaan naar de opleiding grafiek, waar ik me de komende jaren verder wil in verdiepen.

De tentoonstelling Kunst en Religie is nog tot en 31 augustus gratis te bezoeken in de Begijnhofkerk in Mechelen.

Videograaf: Bert VANNOTEN

Foto’s in de straten van La Guardia

Ooggetuigen verslag van reporter Kunstpoort Bip Van de Velde in Spanje

Plots verschenen er in de straten van La Guardia prachtige zwart-wit foto’s. Het begon met eentje, In de loop van 1 week werden er dat uiteindelijk een twintigtal.
Die foto’s doen ondergetekende qua presentatie en kunstzinnigheid sterk denken aan de foto’s die 2 jaar eerder in het naburige dorp La Caleta werden opgehangen (en er nog hangen).
En inderdaad !  Een verklarende affiche bevestigde mijn vermoeden!

Ze zijn het werk van 2 fotografes: Remedios Valls en Alicia Soblechero.

Trilogie

De foto’s in La Guardia vormen, onder de noemer ‘Virgen del Carmen’, het 2de deel van een trilogie.
‘Caleteros’ vormden deel 1.
Deel 3 van de trilogie is in de maak.

Over ‘Caleteros’

Het 1ste deel, draagt de titel ‘Caleteros’ wat betekent ‘inwoners van La Caleta ’. Het omvat portretten van de ‘Caleteros’ bij hun woning, in hun dagelijkse plunje. Ze werden voor het eerst opgehangen in de straatjes van La Caleta, dat schilderachtige dorpje, in 2023.
Hieronder enkele van de geëxposeerde portretten van de ‘Caleteros’


Over ‘Virgen del Carmen’, het nieuwe deel van de trilogie

Elk jaar, op 16 juli, vinden er  festiviteiten plaats rond ‘Virgen del Carmen’, de patrones van de vissers. Het beeld van de Virgen wordt dan uit de kerk van La Caleta gehaald en op stoere mannenschouders bergafwaarts naar de zee gedragen, waar ze op een bootje wordt gezet dat onder luid applaus van een talrijk opgekomen publiek, hoorngeschal en vuurpijlen langs de kust tot aan de peñon (= uitstekende rots) van Salobreña vaart. De tocht wordt besloten met vuurwerk vanaf voornoemde peñon. In het naburige dorpje La Guardia komt ze terug aan wal van waar ze, alweer op stoere schouders , gedragen wordt naar de plek waar ze thuis hoort, de kerk van La Caleta.

Sfeer- en emotievolle beelden

De beide fotografes slagen er in de sfeer bijzonder goed weer te geven. Op de foto’s voel je de emoties en hoor je het gelach, het applaus en het gejuich. Kortom, je voelt hoe iedereen die aan het festival deelneemt zich met hart en ziel aan de viering geeft.

Op 6 juli woonde ik de boekvoorstelling van ‘Virgen del Carmen’ bij en maakte ik kennis met de 2 sympathieke fotografes.

Ontmoeting

Een paar dagen na de boekvoorstelling kon ik  beide dames ontmoeten op een terrasje in La Caleta. Zij hadden, speciaal voor mij, de tijd genomen, tussen hun drukke bezigheden in: Remedios met haar publicaties in reismagazines (net terug van Praag en de valiezen alweer klaar voor een trip  naar Valencia) en Alicia voortdurend in de weer met haar portretfotografie in of buiten haar studio.
Zo kon ik enkele vragen stellen over zaken die ik, na het bestuderen van beider websites, de lectuur van hun boeken en het bijwonen van de boekvoorstelling, nog niet te weten was gekomen.
Zelf erg veel bezig met fotograferen, niet uit den brode maar als uit de hand gelopen hobby, wou ik het volgende weten:

Met welke camera werken jullie en met welke lenzen?
Grappig ! …beiden gebruiken dezelfde camera als ik … een Canon R6.
Remedios als objectief een 24-105mm f 4 en Alicia  een 50 mm en een 80 mm

Gebruiken jullie een flits?
Neen, voor beide projecten gebruiken we enkel natuurlijk of omgevingslicht

Werkten jullie voor beide projecten samen op hetzelfde moment en op dezelfde plaats?
Voor ‘Caleteros’, de zuivere portretfotografie, werkten we op elk moment samen.
Voor de documentaire van ‘Virgen del Carmen’ zochten we elk afzonderlijk een plaats van waaruit we dachten een goede foto te kunnen nemen.

Kregen jullie bepaalde privileges bij de opnamen van ‘Virgen del Carmen ‘, zoals gereserveerde plaatsen, een vrijgemaakte baan voor jullie?
Neen, geen privileges, maar we konden wel rekenen op de medewerking van de bewoners. In 2023 fotografeerde Alicia vanuit een bootje.

Is fotografie jullie hoofdberoep of een bron van inkomsten naast het hoofdberoep?
Voor ons allebei is het ons hoofdberoep

Zijn er beroemde fotografen die jullie bewonderen of wiens werk een inspiratiebron kan zijn?
Remedios: ik word niet door hen geïnspireerd maar heb wel een diepe bewondering voor Cristina García Rodero, Ramon Masats en Pérez Siquier. Zij hebben al reizend door steden ons land Spanje prachtig vastgelegd, de festivals en gebruiken. Voor mij zijn het 3 top-voorbeelden van documentaire fotografie.

Alicia Soblechero

Sinds ze in Salobreña haar intrek nam, meer dan 20 jaar geleden, liet ze haar werk als verslaggever voor Madrileense kranten varen en werd ze een geweldige lokale documentairemaker. Ze heeft zich met vakmanschap gestort op talloze portretten van verschillende generaties inwoners van Salobreña die haar studio bezochten. Haar journalistieke visie is vaak te vinden bij culturele evenementen. Haar foto’s van concerten, toneelstukken, film noir-werken, enz. , zijn haar handelsmerk

Alicia Soblechero
Carretera de la Playa 4 18680 Salobreña, Granada

www.aliciasoblecherofotografia.com

Remedios Valls

Als fotografe met meer dan 25 jaar professionele ervaring heeft ze uitgebreide expertise in reisjournalistiek. Haar werk weerspiegelt de kennis van de menselijke, stedelijke, landelijke en immer emotionele landschappen van verschillende continenten.

Ze levert regelmatig bijdragen aan toonaangevende Spaanse publicaties die gespecialiseerd zijn in reizen, lifestyle en vrouwenzaken. Daarnaast werkt ze mee aan redactionele projecten voor reisgidsen en produceert ze voor zakelijke klanten een ander soort fotoreportages.

Remedios Valls López
Instagram https://www.instagram.com/remedios_valls/
www.remediosvalls.com

Tot slot: hoe kwam  ondergetekende bij deze 2 fotografes terecht?

Ik verblijf regelmatig gedurende het jaar voor korte periodes in La Guardia, dat net als La Caleta hoort bij het pittoreske stadje Salobreña aan de Costa Tropical, provincie Granada.
Cultuur en natuur, kunst, historisch erfgoed, zon en zee, Salobreña heeft het allemaal.
Ik krijg vast nog de gelegenheid om hier, nog andere kunstenaars te leren kennen en ze, op mijn beurt, aan u, lezers van Kunstpoort voor te stellen.

Tekst en foto in kleur: Bernadette van de Velde
Zwart-wit foto’s: Alicia soblechero en Remedios Valls

para lectores de habla hispana – pdf

FRAGMENTS

Een tentoonstelling met vier boeiende kunstenaars in Galerie drie – Gent

Tekst Kathleen Ramboer

Een groepsexpo samenstellen is geen sinecure en toch brengt Galerie Drie dit telkens opnieuw tot een goed einde. FRAGMENTS is de volgende collectieve tentoonstelling in de galerie. In een ongedwongen sfeer kan ik kennismaken met de vier kunstenaars en hun werk. Op een met zon overgoten ‘zon’dagmorgen stappen de kunstenaars voorzichtig met hun zorgvuldig ingepakt werk over de drempel;. Bij het uitpakken kost het me wat moeite de rode (of is het de blauwe draad?) voor deze expo te vinden. Wat verbindt de sterk uiteenlopende werken van de vier kunstenaars? Alhoewel… de titel licht al een tipje van de sluier op: Janne, Stijn, Pieter en Long vertrekken van fragmenten. Dat kan inhouden: fotografische of getekende onderdelen van een landschap, machine of figuur, collages, stukjes van vroeger werk, lapjes klei… Met hun puzzelstukken dragen ze bij tot het totale landschap van de expo.

Thanh Long Lam

Desolate landschappen in houtskool met een voorzichtig vleugje kleur in krijt zijn het handelsmerk van de kunstenaar. Identiek is het formaat: 20,5cm x 29,2cm x 0,8cm. Thanh Long Lam presenteert ze telkens samen op een wand, netjes geordend, gestructureerd in een raster. De werken benoemt hij als HYPERSONIC HISTORY.
‘Zie ik één groot kunstwerk of een installatie, is elke tekening slechts een onderdeel van het totale plaatje?’ De tekeningen zijn meer dan de som van het geheel. Stil word ik van ongerepte verwondering om zoveel poëzie in zwart/wit. Nieuw is de interactie die de kunstenaar vraagt aan het publiek. Via een bordje dat nu nog achteloos op een stoel ligt, vraagt hij het publiek voor één keer zelf curator te spelen.

Dit is een slimme zet van de kunstenaar. Hij vraagt de kijker te vertragen en met een creatieve flow binnen te stappen in de eenzaamheid van zijn landschappen. Het is een middel om het publiek langer aan het werk en de locatie te binden.
Als ik hem vraag waarom er geen mens op zijn werk te bespeuren valt, antwoordt de kunstenaar kordaat: je ervaart het desolate landschap, de stilte na een vlaag van intens geweld. De menselijke voetafdruk is er nog en laat sporen na.
Thanh Long Lam verrast me ook met nieuw werk dat niet nieuw is. AIN’T NO LANDSCAPE HIGH ENOUGH is de toepasselijke titel. Vijf vroegere werken verknipte hij in gelijke vierkantjes. De stukjes zijn gekleefd op MDF van diverse diktes. Het resultaat is een tekening met een derde dimensie, schaduwen bezorgen het vlakke land reliëf. Is dit spielerei of geeft het de werken meer zeggingskracht? De kijker heeft het laatste woord.
De stapels tekeningen in zwart/wit zijn een gevolg van zijn studies grafiek. Stilaan sluipt er meer kleur in zijn werk. Tegenwoordig gebruikt de kunstenaar gekleurde houtskool en/of krijt. Dit nieuw kleurrijk pad belooft voor de toekomst.

Stijn Ovaere (Sijs Ovaere)

Stijn Ovaere is niet de fotograaf van mooie plaatjes met verzadigde kleuren, super scherp in beeld gebracht, ideaal om de wandelaar, fietser of toerist te verleiden tot een dagje natuur. Zijn landschappen dwingen te vertragen, om schoonheid in stilte te ervaren. De berglandschappen beleef je als zachte dromen tussen hemel en aarde. Terug wakker laten ze je verweesd achter want zijn beelden balanceren op de grens tussen het bestaan en verdwijnen. De gletsjers op zijn foto’s fluisteren het verhaal van hun teloorgang, van de verstoorde relatie tussen mens en natuur.

foto Stijn Ovaere

De ondergrond waarop Stijn Ovaere bepaalde gletsjer foto’s laat printen is zorgvuldig uitgekozen. Door te printen op beton benadrukt hij op magistrale wijze de rauwe, donkere kant van het verhaal: het wegsmelten van een gletsjer die hij 20 jaar geleden in volle pracht mocht ervaren. Zijn titel zegt alles: In memoriam 2024-4  / This was a glacier. Het eindresultaat van een print op beton is voor de kunstenaar onvoorspelbaar, een doelgerichte beeld verwerking in een fotoprogramma is er niet daarom volgt hij gefocust eigenhandig het drukproces.  
Stijn Ovaere komt graag uit zijn comfort zone. Naast trekkers reizen bewandelt hij zonder aarzelen ook onconventionele paden in zijn kunst. Dat kan variëren van het samensmelten van twee beelden, printen op plaaster… tot foto’s integreren in een glas in lood raam. Ongetwijfeld zal hij de kijker in de toekomst blijven verrassen met innovatieve kunst.

Janne Gistelinck

Textielkunst heeft een rijk, cultureel verleden. Daarom is het fijn dat voor Janne Gistelinck, een jonge kunstenares, de weefkunst een medium blijkt te zijn voor haar creatieve expressie. Ze weet ons te prikkelen, te verrassen  en mee te nemen op reis in haar universum. Haar werk bevat enkele belangrijke elementen: natuur, technologie en de medische wereld. Ze verzoent technologie met lichaam en natuur. Eerst zijn er de collages. Hiervoor put ze uit haar persoonlijk uitgebreid foto archief, medische boeken, röntgenfoto’s… In de montage is de inhoud, het materiaal nog herkenbaar, de betovering en omtovering start pas bij de digitale verwerking van de collage om na het weven bijna abstract te eindigen. De ontwerpen schipperen tussen het figuratieve en het abstracte. Haar filosofie is het mijden van het herkennen van techniek en natuur als twee afzonderlijke componenten. Om die reden gebruikt ze een uitsluitend blauw palet. Felle kleuren vechten om de aandacht, blauwe tinten bedaren de chaos. Zo kan ze gemakkelijker spelen met structuren. Haar tekeningen dwingen de beschouwer tot nader onderzoek, roepen tal van vragen op waar je als kijker zelf een antwoord mag aan geven. Haar ontwerpen zijn zelfstandige kunstwerken. Er is ongetwijfeld veel talent van doen om deze ontwerpen in textiel om te zetten en dat kan Janne Gistelinck dat is duidelijk.

Ook in haar werkproces, manueel en automatisch, is er de relatie tussen mens en techniek. Haar techniek bepaalt uiteindelijk het beeld.
In het MIAT WERKT Janne Gistelinck manueel, met TC2, een Noors semiautomatisch weefgetouw, geschikt voor kleinere oplagen.
Verder werkt ze samen met een bedrijf en maakt ze gebruik van een volautomatisch jacquardgetouw. Dit biedt tal van mogelijkheden zoals kleurnuances en diverse structuren maar vergt een intense samenspraak met het bedrijf onder de vorm van een doordachte voorbereiding, goochelen met codes, een voorbereiding die zo weinig mogelijk aan het toeval overlaat. ‘100% in de hand heb je het niet want textiel is gevoelig aan licht en omgeving’ vertelt Janne ‘maar ik vind het fijn verrast te worden’.
Janne Gistelinck houdt van een uitdaging. Ze stelde zich kandidaat voor Salon de jeunes in het MSK Gent. Het museum vroeg jonge kunstenaars in dialoog te gaan met werken uit het museum, een mooie manier om een museum met oude meesters uit vorige eeuwen nieuw leven in te blazen. Janne Gistelincks realiseerde het werk ‘De oorlog in jou, de oorlog in mij’ in zwart/wit, geïnspireerd op ‘Jupiter en Antiope’ van de Vlaamse meester Antoon van Dyck.
‘Het moeilijke aan dit werk van Van Dyck is dat het heel geïdealiseerd en ook licht erotisch is’, legt Janne Gistelinck uit. ‘Vroeger werden nog niet dezelfde vragen over verkrachting gesteld als nu. Ik heb Jupiter gereduceerd tot de actie van zijn grijpende hand. Antiope is een deel van het landschap geworden. Ik wilde de worsteling van beide personages weergeven.’ Info MSK Gent
Janne Gistelinck is ongetwijfeld een kunstenares die nog van zich zal laten horen.

Pieter Wyseur (pwkeramiek)

foto Galerie Drie

Pieter Wyseur combineert vakmanschap met artistieke expressie. Keramiek wordt vaak in het hoekje geduwd van functionele, decoratieve ambachten maar Pieter Wyseur verheft zijn voorwerpen tot kunst. Vooral zijn Nerikomi werk bezit een artistieke uitstraling, dit is kunst. Vergis je niet, enkele voorwerpen hebben de vorm van een schaal maar zijn onbruikbaar in het dagelijkse leven. De bewuste keuze voor een matte, fluweelachtige afwerking zonder glazuur benadrukt de esthetische vorm. Deze schoonheid stemt me lyrisch en is ongetwijfeld van artistieke waarde.
What’s in a name? Nerikomi?
Pieter Wyseur: ‘Nerikomi is de naam van een Japanse decoratietechniek. Het woord verwijst naar het proces waarbij ingekleurd porselein in verschillende kleuren wordt gemengd en samengevoegd om patronen te creëren. Deze patronen zijn uniek omdat ze door het hele stuk porselein lopen, zowel aan de binnen- als buitenkant. Je kan er oneindig veel patronen mee creëren.’


Verrassend, één van zijn inspiratiebronnen heeft hij gemeen met de andere kunstenaars: de natuur. Luchtfoto’s van landschappen helpen hem op weg naar nieuwe patronen. Met zijn interesse voor textiel heeft hij in Janne Gistelinck een bondgenoot. Florentijnse tapisserie en de Bargello-techniek helpen hem aan ideeën voor nieuwe dessins.
Piet Wyseur is een onderzoeker, gaat geen enkele moeilijkheid uit de weg. Hij houdt van de kwetsbaarheid van porselein, van de fijne structuur. Het porselein wil hij zo dun mogelijk verwerken; een heuse uitdaging! Door het gebruik van een steunmal probeert de kunstenaar vervorming en de neiging tot krimpen te lijf te gaan. Toch sluit deze manier van werken verrassingen niet uit, het blijft spannend  tot de oven open gaat.
Pieter Wyseur vervangt tegenwoordig een gipsen mal door een zelfontworpen, 3D-geprinte mal (vierdelig); een innovatieve combinatie van de oude ambachtelijke Nerikomi-techniek en nieuwe technologieën.

De kunstenaar volgde een keramiekopleiding aan de academie in Wetteren. Opmerkelijk, hij is autodidact wat de Nerikomi techniek betreft, een techniek die hij onder andere via workshops doorgeeft aan andere kunstenaars. Dat opent nieuwe perspectieven voor deze oude Japanse magische techniek (van oorsprong Egyptisch en Chinees) die klei in poëtische, fragiele kunst kan omtoveren.

Tekst Kathleen Ramboer
Fotografie Kathleen Ramboer, Pieter Wyseur, Thang Long Lam, Galerie Drie

FRAGMENTS INFO

Met Janne Gistelinck, Thanh Long Lam, Sijs Ovaere en pwkeramiek

22.08 – 07.09.2025
vernissage 22 augustus 19u tot 22u

Galerie Drie
Sint-Amelbergastraat 3A, Gent
Vrijdag, zaterdag 9u-18u
Zondag 9u-14u

https://www.instagram.com/galeriedrie/
https://www.instagram.com/sijsken/
https://www.instagram.com/jannegistelinck/
https://www.instagram.com/pwkeramiek/