Wat betekent ‘Nature Morte’ in de hedendaagse kunst?

‘Nature Morte’: een expo in deWeverij

DeWeverij is een industriële ruimte omgetoverd tot mensenruimte. Marc Mestdagh brengt er mensen samen, hij steunt en helpt kunstenaars contacten te leggen. Kunstenaars die werken rond een bepaald thema geeft hij een forum. Dit maal staat de natuur centraal, specifiek ‘Nature Morte’.

mensenruimte deWeverij tijdens de opbouw expo N A T U R E M O R T E

 ‘Stilleven’ is een genre dat door de eeuwen heen haar plaats veroverde in de kunstgeschiedenis. In de Romaanse talen spreekt men van ‘Nature Morte’ of dode natuur. Oorspronkelijk was het stilleven bedoeld als een virtuoze studie van roerloze voorwerpen en als ode aan de wonderen van de natuur.
Vandaag visualiseert een hedendaags kunstenaar een ‘Nature Morte’ veeleer om de relatie en band van mens en natuur in vraag te stellen. In de 21ste eeuw dragen ondoordachte, egoïstische acties van de mens bij tot vergankelijkheid, zelfs vernietiging van de natuur. Nature Morte… het begrip krijgt stilaan een duistere donkere betekenis.
Voor de vier deelnemende kunstenaars is de ‘Nature Morte’ helemaal geen donkere dode materie maar natuur in beweging, natuur die leeft. Elke kunstenaar benadert deze op een eigen persoonlijke plastische wijze, in een breed visueel veld.
De 4 kunstenaars in deWeverij nemen je mee op een tocht doorheen de wonderen van de natuur, ze roepen emoties op en stellen vragen en vooral… ze overvallen de toeschouwer met de krachtige schoonheid die een inspirerende natuur ons te bieden heeft.

Mieke Van Den Ouweland heeft vooral oog voor de kleur van vogels. Geen enkel kleur in de natuur is overbodig of in disharmonie. Elke vogel heeft een scala aan kleuren die hij nodig heeft om te overleven, een mannetje vaak om te behagen. Zo zorgen donkere kleuren voor meer efficiëntie tijdens het vliegen of ze bieden bescherming tegen uv-stralen… er zijn tal van voorbeelden.
Mieke aan het woord: ‘In mijn kunstwerken laat ik meer en meer de vorm verdwijnen zodat enkel kleur overblijft. Dit is mijn zoektocht om kleur te eren en om te zetten naar emotie.’
Subtiele mixed media werken met ronkende vogelnamen als ‘Ciconia nigra’ ‘Picus viridis’ ‘Fringilla coelebs’… zijn hier een voorbeeld van. Zonder een vogel te visualiseren geeft ze de essentie van het dier weer. Bij het bekijken van haar kunst, neem ik beweging waar, droom ik me een poëtische vlucht in gezelschap van een kleurrijke vrije vogel.
Haar interesse voor de natuur is breed. Die bezorgdheid voor de achteruitgang van de egel in Vlaanderen vertaalt zich in enkele werken. Het steeds veranderende lichtinval op de stekels zijn voor haar een dankbare inspiratiebron.

Bij Werner Van Lierde zit kunst in alledaagse dingen. De kunstenaar zoekt geen onderwerpen, hij vindt ze, in de tuin, de keuken, op straat…. in zijn eigen leefmilieu. Een stukje bloemkool, een groente, een takje… isoleert Werner Van Lierde en presenteert hij op een neutrale achtergrond, vaak een wit vlak nu en dan een zwart. De kunstenaar speelt met het alledaagse en verheft een banaal voorwerp tot kunst door het met een gericht fotografisch oog uit zijn context te halen. Photoshop trucjes komen er niet aan te pas, minieme ingrepen zoals verhogen van contrasten verlenen het onderwerp meer zeggingskracht. De verbeelding van de toeschouwer doet de rest, die kan en mag er een eigen interpretatie aan geven.

Katleen Van der Gucht trekt aan de alarmbel door in haar werk het crashen van de biodiversiteit centraal te stellen. Onze natuur doet het slecht, dit betekent een immens probleem voor de mensheid, voor voedsel- en water voorziening, kortom voor het overleven.
Katleen Van der Gucht wil specifiek planten een podium geven. Een persoonlijk herbarium is voor haar niet alleen een studieobject maar ook een middel om te communiceren omtrent de extreme bedreigingen van het milieu. Het is een hulde aan de biodiversiteit. Dit eerbetoon bestaat uit een reeks kleine olieverfschilderijen (12,5 x 12,5 cm) met gedroogd plantenmateriaal in verwerkt. Elk schilderij vertegenwoordigt een soort. De installatie vertoont enkele hiaten, witte vlakken. Deze vertegenwoordigen de snelheid van uitsterven van soorten. Sinds 1900 zijn er gemiddeld elke drie jaar meer dan acht plantensoorten verdwenen.
Een andere reeks ‘Fading landscapes’ illustreert niet alleen haar verdriet om de, door de klimaatcrisis, verschraling van het landschap maar toont de kijker eveneens de schoonheid en fragiliteit van moeder aarde.
Haar reeksen stemmen me melancholisch. Heel eventjes verlies ik me in een wereld van dagdromen over vroegere tijden en denk ik na over een onzekere toekomst.

Kathleen Ramboer eert in haar foto’s hoofdzakelijk het Vlaamse landschap meestal bevolkt met bomen. Haar fotografisch oog is picturaal. De benaming van haar reeks verklaart veel: ‘Wanneer fotografie de schilderkunst ontmoet’ 
Voor haar is natuurfotografie meer dan het schieten van mooie plaatjes, meer dan een optelsom van pixels. Ze vraagt anders waar te nemen, te observeren wat zachtjes fluistert: het kleine, het onbekende, de vergeten kunst in de natuur.
‘Nature Morte’ vindt ze dé gelegenheid bij uitstek om een kleine installatie, een verzameling van vruchten, tentoon te stellen. Hiermee sluit ze aan bij haar collega Katleen Van der Gucht. Vruchten betekenen een schatkist aan zaden die zich verspreiden en helpen de biodiversiteit in stand te houden. Haar weckpotten met vruchten staan symbool voor het bewaren van die soorten rijkdom. Kunst als wake up call voor de mensheid.

De expo ‘Nature Morte’ laat je niet alleen heerlijk genieten van natuurschoon maar ook bang nadenken over ons zorgeloos omspringen en lichtzinnig omgaan met al die schoonheid.

Reeks RIZOOM

Naast ‘Nature Morte’ kan je ook nieuw werk van Marc Mestdagh bekijken.
Het nieuw werk bestaat uit een 20-tal werken uit de reeks Rizoom die als baseline meekreeg: ‘Niet verlangen naar een hard nieuw begin, maar vertrouwen op de kracht van diversiteit en verbinding die breed verspreid en onderhuids tot nieuwe kiemen leidt.’
https://marcmestdagh.be/

INFO

NATURE MORTE
zondag 2 februari en zondag 2 maart
telkens van 10u tot 18u
gratis toegang – de kunstenaars zijn beide dagen aanwezig

mensenruimte
deWeverij
Dellaertsdreef 9 – 9940 Evergem (Sleidinge)
https://deweverij.be/naturemorte/

Tekst: Kathleen Ramboer
Foto’s gefotografeerd tijdens de opbouw: Kathleen Ramboer

Het Internationaal Comité (IC) viert 35-jarig jubileum

videograaf Bert Vannoten

Het Internationaal Comité (IC)
viert op zaterdag 11 januari 2025 met trots zijn 35-jarig jubileum in het Cultureel Centrum van Mechelen



Tijdens dit feest ligt de focus op de schoonheid en waarde van amateurkunsten.
Het IC werkt al 35 jaar nauw samen met zijn verenigingen en partnerorganisaties om deze diversiteit en gemeenschapszin te versterken.

De artiesten en groepen die optreden, weerspiegelen de verscheidenheid en rijkdom van het cultuurveld.
Elk optreden draagt bij aan het behoud van culturele tradities en het samenbrengen van gemeenschappen.

https://icvzw.be/
https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20250112_93396785?fbclid=IwY2xjawH7NAdleHRuA2FlbQIxMQABHTbI7Oy93kjns4RyKiDfjtnthqH4qGivtO77xLAMwneBndB0TSUrs2wJPA_aem_n-GCspGuCF_C00tD0dVz7A

Videograaf: Bert VANNOTEN

“ ROSE is a ROSE is a ROSE”

tentoonstelling in Tale Art Gallery te Vlierzele
19/01/25 > 16/02/25

Joke Raes I Marja Kennis I Thibo Moreels I Mireille Robbe I
Stephanie Leblon I Jonas Vansteenkiste

Curator: JONAS VANSTEENKISTE

De tentoonstelling Rose is a Rose is a Rose ontleent zijn titel aan de iconische zin van de modernistische schrijfster en dichteres Gertrude Stein. De zin, die voor het eerst verscheen in haar gedicht Sacred Emily (1913), weerspiegelt Stein’s onderzoek naar taal, herhaling en het symbolische gewicht van alledaagse voorwerpen. Door de roos te ontdoen van vooropgezette betekenissen en terug te brengen tot haar taalkundige essentie, vierde Stein zowel de eenvoud als de complexiteit van woorden en nodigde ze lezers uit om hun ritme en resonantie opnieuw te ervaren. De zin werd emblematisch voor de focus van modernistische kunst op perceptie en de ritmische herhaling ervan onderstreept Stein’s innovatieve benadering van poëzie.

In deze tentoonstelling reageren de kunstenaars Joke Raes, Marja Kennis, Thibo Moreels, Mireille Robbe, Stephanie Leblon en Jonas Vansteenkiste op het metaforisch potentieel van bloemmotieven. Hun werken putten uit bloemen en planten en hun veelvoud aan betekenissen – schoonheid, breekbaarheid, vergankelijkheid en romantiek – en transformeren die tot een visuele metafoor. Door middel van schilderkunst, beeldhouwkunst en gemengde techniek houden ze zich bezig met het ritme en de symboliek van bloemen, waarbij ze het poëtische ritme van Stein laten terugkomen in hun visuele composities.

Elke kunstenaar brengt een uniek perspectief: Joke Raes met haar organische vormen, Marja Kennis met haar ingewikkelde patronen, Thibo Moreels romantische schilderijen, Mireille Robbe met haar etherische beelden, Stephanie Leblon met haar gelaagde schilderijen en Vansteenkiste met zijn conceptuele installaties onderzoeken allemaal hoe florale beelden hun oppervlakkige schoonheid overstijgen om een vat te worden voor diepere emotionele en culturele verhalen.

De tentoonstelling creëert een weelderige, metaforische tuin, waar de universele symboliek van planten en bloemen samenkomt met de subjectieve visie van elke kunstenaar, en viert de blijvende echo van Steins woorden in de hedendaagse kunst.

tekst JONAS VANSTEENKISTE, curator

kunstenaars

Jonas Vansteenkiste (°1984, Kortrijk, België)
is een multidisciplinair kunstenaar, afgestudeerd aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (KASK) in Gent en St. Lucas in Antwerpen. Zijn praktijk omvat architecturale installaties, waarbij de grenzen van de ruimte oplossen in psychologische intimiteit. Door site-specific interventies werkt Vansteenkiste samen met de ruimte zelf, waarbij hij zich overgeeft aan een proces dat de controle uit handen geeft. Architectuur, met haar inherente regels voor interventie, wordt een vat dat luistert en collectieve deelname ontrafelt. Zijn verkenning van controle en vergankelijkheid ontvouwt zich als een poëtische reflectie op verlies, herinnering en vergankelijkheid.

Vansteenkiste herconfigureert de statische aard van de ruimte tot een dynamische plek voor transformatie. Deze benadering weerspiegelt de cyclische aard van A Rose is a Rose is a Rose, waar nieuwe betekenislagen worden ontdekt, maar betekenis zelf een actief potentieel blijft.

Vansteenkiste heeft residenties voltooid in Parijs en Berlijn en heeft internationaal geëxposeerd.

Marja Kennis (1965, Nederland)
is een Nederlandse kunstenaar uit Almere, die de vormen van planten opnieuw vormgeeft. Kennis verzamelt en beeldhouwt bladeren, bloemblaadjes en takken en transformeert ze in keramiek dat even delicaat als duurzaam is. Elk artefact weerspiegelt de vergankelijkheid van organisch leven terwijl het de paradox vastlegt van het proberen te behouden wat onvermijdelijk vergankelijk is. Haar technische proces weerspiegelt zowel haar intieme betrokkenheid bij de natuur als onze collectieve verantwoordelijkheid in wat we laten groeien of weggooien. Kennis’ toewijding aan herhaalde vormen geeft elke plant een symbolisch gewicht; een echo van de paradox van A rose is a Rose is a Rose – waar het behoud zelf de confrontatie aangaat met de vergankelijke metaforen.

Het werk van Kennis is tentoongesteld in Galerie Franzis Engels in Amsterdam en in heel Nederland. Opvallende tentoonstellingen zijn High Fired (2022) en Message from Nature (2021). Haar werken maken deel uit van Museum Prinsenhof in Delft.

Joke Raes (°1983, België)
is een Belgische kunstenares, afgestudeerd aan het Hoger Instituut voor Schone Kunsten (HISK) in Gent. Haar keramische sculpturen en installaties getuigen van de complexe spanningen tussen natuur en mens, vooral in het samenspel van groei en verval. Deze fragiele ecosystemen nodigen uit tot langdurige reflectie. Haar werken, omschreven als doordrenkt met “liefdeswater” of zwevend tussen handelingen van “onthullen en verbergen”, roepen een weelderige, raadselachtige wereld op. Terwijl hun organische vormen natuurlijk lijken te ontstaan, onthult nadere inspectie oppervlakken die worden gekenmerkt door een obsessieve aandacht voor detail – een bewijs van haar technisch meesterschap en esthetische precisie. Raes’ generatieve proces loopt parallel aan de bevraging van de perceptie in de tentoonstelling, waarbij ze keramische vormen transformeert om de grens tussen natuurlijke groei en een romantische, nauwgezette constructie te destabiliseren.

Raes internationale carrière omvat onderzoek naar biodiversiteit, onderlinge afhankelijkheid en milieuveranderingen tijdens residenties in het Amazonegebied van Peru en de Rode Zee, en tentoonstellingen in het Van Abbemuseum (Nederland) en Kyoto Art Center (Japan).

Thibo Moreels (°1986, Tielt, België)
is een autodidactisch kunstenaar wiens werk zich beweegt tussen de grenzen van schilderkunst en beeldhouwkunst, gebaseerd op een instinctief engagement met materialiteit. Op zoek naar huisvuil – zolders, kringloopwinkels en garages – hergebruikt Moreels objets trouvés in composities die ironie met romantiek vermengen. Zijn precieze en subversieve gevoeligheid transformeert bekende objecten en herdefinieert het gewone als een plek van alchemie en heruitvinding.

Geïnformeerd door de sublieme esthetiek van de Hudson River School en een geest van experiment, speelt toeval een cruciale rol in Moreels’ studioproces. Hij beschrijft zijn werken als een “symbiose van wederzijdsheid”, waarbij het latente verlangen van een object vervulling vindt door onverwachte nevenschikkingen en interacties. Net als de thema’s die in A Rose is a Rose worden verkend, vragen zijn werken de kijkers om hun eigen verbindingen te maken, waardoor ze worden ondergedompeld in de autonomie van een buitenaards denkbeeldig verhaal.

Moreels heeft onder andere geëxposeerd bij Frock Gallery en samengewerkt met ontwerper Oskar Zieta.

Mireille Robbe (°1962, Brussel, België)
is een kunstenares die werkt met sculpturen, installaties en tekeningen, waarbij natuurlijke materialen zowel als bron als gereedschap dienen. Ze volgt nauwgezet de filosofische en psychologische zoektocht om een brug te slaan tussen het leven en de natuur. Robbe is afgestudeerd aan Sint-Lucas in Brussel en de kunstacademie in Leuven. In haar meditatieve proces combineert ze intuïtie, ervaring en lezen, en kanaliseert ze ingebedde inspiraties in een caleidoscopische verkenning van alchemistische dimensies.

Omdat haar onderzoek ligt op het fragiele snijvlak van het tastbare en het imaginaire, onthullen haar werken verborgen verhalen en psychologische symboliek, zoals in A Rose is a Rose is a Rose. Door ruimtes waar natuur en geschiedenis samenkomen, nodigt Robbe’s praktijk uit tot contemplatie van onze gedeelde onderlinge verbondenheid, gevormd door een romantische toewijding aan het ongeziene – een resonantie die zich openbaart na een langere blik.

Robbe’s werk is tentoongesteld bij Perspective Galerie en Galerie Sofie Van den Bussche.

Stéphanie Leblon (°1970, Ieper, België)
behaalde een diploma Monumentale Kunst/schilderen aan de Sint-Lukas Hogeschool in Gent en een postgraduaat aan het Hoger Instituut voor Schone Kunsten (HISK). Leblons multidisciplinaire praktijk omvat wandsculpturen, werken op papier en schilderijen en verkent de materialiteit van bloemen door de wisselwerking van licht, gebaar en textuur. Vervaagde transparanties en gelaagde composities creëren visuele ritmes die de grenzen van perceptie uitdagen. We vragen ons af: hoe onthult licht een tactiele vorm? Hoe kan een fotografisch beeld zijn statische oorsprong overstijgen? Leblon’s praktijk onthult een nieuwsgierigheid naar hoe materialen percepties vormgeven en creëert werken die een brug slaan tussen abstractie en verhaal. Door haar herhaalde motief van een bloem vermengt Leblon de materialiteit ervan met symbolische resonantie, terwijl het aardse landschap vervaagt in meditatieve abstracties – een echo van de gelaagde verhalen die worden onderzocht in A Rose is a Rose is a Rose.

Opmerkelijke tentoonstellingen van Leblon zijn GROWFLOW (2023) en “BRAINBLOSSOM” (2022) in Art Gallery De Wael 15 en “FADING” (2009) in het Musée d’Elsene in Brussel.

tekst Isabelle BERGMANN, januari 2025

INFO

Tale Art Gallery
Vlierzeledorp 12A
Vlierzele

19/01/25 > 16/02/25

opening zondag 19/01 vanaf 11u tot 18u
met intro kunstenaars om 15u door de curator JONAS VANSTEENKISTE

Vrijdag-zaterdag 14u > 18u
Zondag 11u > 17u

Hommage aan Fons Roggeman

Een IN MEMORIAM expositie

Fotografie Bernadette Van de Velde

Reporter van kunstpoort Bernadette Van de Velde bezocht de IN MEMORIAM expo Fons Roggeman en kwam terug met enkele interessante foto’s die het werk en leefwereld van kunstenaar Fons Roggeman weerspiegelen.
Als inleiding publiceren we enkele citaten, gelezen op de site
https://www.fons-roggeman.be/

FONS ROGGEMAN
Voortrekker van een generatie figuratieve kunstschilders in Vlaanderen
Aalst 16 juni 1939 – Deurle, 24 december 2024

“Ik aanvaard de dood.
Ik ben er klaar voor, ik voel me dankbaar,
ik heb kunnen schilderen wat ik wou
en me niet te veel moeten aanpassen,
ik heb een goede vrouw en kinderen.
Het enige is natuurlijk … dat ik … door weg te gaan …
mijn vrouw en kinderen pijn doe”
©Fons Roggeman

Fons Roggeman
“Geniaal kosmische en visionaire kunstenaar in het doorgronden van de gronden van het bestaan waar het denken stilte kent en het bezielende hart weet !”
©Yvan Poppe, Gent, 2017

Fons Roggeman overleed, recent, tijdens de kerstnacht van 2024. Als hommage aan haar man stelt Flora van Leeuwen in hun huis te Deurle de werken van haar man tentoon. Zij zelf geeft tekst en uitleg aan de geïnteresseerde bezoeker. Het verhaal achter het schilderij. Interessant en beklijvend. In het atelier van de kunstenaar kan je bekijken hoe hij op 20 december 2024 met laatste kracht de laatste hand legt aan zijn allerlaatste schilderij. Pakkend !

Dank aan Flora voor deze prachtige inkijk en terugblik. Ik ga dit bezoek niet gauw vergeten.
©Bernadette Van de Velde

Over het werk INFINITAS
Dit is het fascinerende van INFINITAS: het zet je als kijker spiritueel aan het werk…
© Dr. Raphaël Van Lerberge

INFO

IN MEMORIAM EXPOSITIE
Ten huize en atelier van de kunstschilder
Broekstraat 41 – 9831 Deurle
van 5 januari tot en met 26 januari

op vrijdag – zaterdag – zondag, van 13 tot 18 u
https://www.fons-roggeman.be/

fotografie Bernadette Van de Velde