“ik ben zo gelukkig hier te zijn” zei mijn co-wandelaar. Wat doet een fotograaf in dit geval? Hij neemt een foto van de persoon. De auteur van dit artikel, tevens fotograaf, heeft dat gemist. In vergelijking met andere kunstvormen kan je bij fotografie niet herbeginnen. Als je het moment verpatst is het te laat. Zoals Henri-Cartier Bresson ooit zei: “La photographie est, pour moi, l’impulsion spontanée d’une attention visuelle perpétuelle, qui saisit l’instant et son éternité”. (Fotografie is voor mij de spontane impuls van een voortdurende visuele aandacht, die het moment en zijn eeuwigheid vastlegt.) We zouden er aan kunnen toevoegen: “en van een emotionele attentie”. 

We wandelen door Doel, een dorp met een woelig verleden. Veroordeeld tot verdwijnen en toch herboren. Eerst je ID-kaart laten lezen om dan toegang tot het dorp te krijgen. De lange hoofdstraat leidt naar een oude windmolen, die ooit de bestemming van restaurant kreeg. Wat voor ironie als op de achtergrond het brutale zicht op de koeltoren van de nucleaire centrale van Doel in het oog springt.

De natuur heeft over de jaren heen het dorp in beslag genomen. Huizen zijn bijna opgeslokt door de natuur. Toch wonen hier nog mensen, overlevers of terugkeerders, in het midden van de andere huizen waarvan alle ramen met grijze geperforeerde metalen platen zijn beveiligd tegen krakers. Graffiti waar het kan.

Er heerst alom stilte. Ze wordt alleen verstoord door de vogels. Breedbeeld heeft Doel gekozen voor haar fototentoonstelling, een gedurfd initiatief. Je vindt de beelden op muren, op houten borden op de dijk, op een ministand in het midden van de straat.

Naast het restaurant staat een bord met het parcours dat begint op de dijk. Vandaar zie je de reusachtige schepen, geladen met hun duizenden containers. Een rare achtergrond voor foto’s. Het zijn wat we kunnen noemen ‘conceptuele foto’s’. Soms een enkel beeld, soms twee beelden samen. Geen uitleg, behalve bij een beperkt aantal waarbij je aan de hand van de QR-code kan luisteren naar een verklaring van de kunstenaar. Eén gaat over woonwijken, een andere over een café die de fotograaf jarenlang heeft bezocht. Boeiend!

Er is een dialoog tussen de foto’s. Links van het pad een neoklassiek gebouw in een heel goede toestand, rechts een zicht op de binnenplaats van een op te knappen woning. De co-wandelaar: “werd er al een strategie bepaald om het dorp te doen herleven? Wanneer ik deze twee foto’s zie zonder uitleg, moeten we onze eigen verklaring vinden. Bij het bekijken van deze twee foto’s zie ik twee totaal verschillende zichten met een toekomstbeeld. Misschien stellen wij ons de vraag: moet het dorp zoals op de foto aan de rechterkant mooi en chic worden of gaan we zoals de foto aan de linkerzijde naar het behoud van wat bestaat en renoveren we om het te laten verder leven?” Lieve lezer, u moet een beetje verbeelding hebben want de auteur en tevens fotograaf van deze blog is vergeten een foto te maken van deze twee beelden.

De ontdekking van Doel nu en van de foto’s gaat hand in hand. Het is moeilijk te onderscheiden. Er zijn mooie huizen, interessante foto’s, de emoties verstrengelen zich met elkaar. “Ik wil hier een huis kopen” zegt de co-wandelaar “of een terrein”. 15 huizen zullen binnenkort gerenoveerd worden. Het is niet duidelijk of ze op de private markt zullen gebracht worden. En de foto’s? Lieve lezer u kan/moet ze gaan bekijken. Dat kan nog tot eind september.

Out of office https://breedbeeld.org/projecten/out-of-office
Breedbeeld https://breedbeeld.org

Eric Rottée tekst en foto’s