Van 9 juni tot 7 juli 2024 stelde Eddy Toté tentoon in de Zolderzaal van café Den Trol in Schoten. Sinds 10 juli en dit tot eind september is zijn werk nog te bezichtigen in de foyer van het CC Schoten. Hier volgt het verhaal van een atypisch kunstenaar en zijn bijzondere creaties.
Aanloop naar een tentoonstelling
Eddy ziet het levenslicht in een traditioneel arbeidersgezin waar hij als jongste opgroeit, samen met zijn broer Henri en zus Lydia. Op vijftienjarige leeftijd raakt hij in de ban van tekenen. Hij begint schetsen te maken op gewoon papier. De resultaten zijn geïnspireerd door Bijbelse mythen.
Van opleiding is Eddy technieker en zo kwam hij terecht in een groot energiebedrijf waar hij als piloot van een centrale een verantwoordelijke taak had. Door het shiftsysteem belandde hij hierdoor in een situatie die hem sociaal wat isoleerde. Op een gegeven ogenblik schreef hij zich in voor een cursus tekenen, maar snel moest hij vaststellen dat de helft van de lessen aan hem voorbij ging vanwege zijn professionele activiteit. Na een half jaar hield hij het voor bekeken op de tekenschool. Maar dit betekende niet het einde van zijn hobby. Hij tekende verder, voornamelijk met potlood en papier.
Tijdens een cafébezoek gebeurde het dat hij een bierviltje nam, een balpen tevoorschijn haalde en zijn inspiratie de vrije loop liet. Tot zijn eigen verbazing leidde dit tot bijzondere resultaten. Het werd uiteindelijk iets wat op een obsessie begon te lijken. Overal waar hij kwam, was er de behoefte om te tekenen, alles wat in zijn handen terechtkwam en geschikt was om ‘bewerkt’ te worden, kreeg de inspiratie van Eddy mee. Het ontging de andere klanten niet. Soms legde iemand een bierkaartje voor zijn neus en begon hij spontaan te tekenen. Naast het plezier van het creëren, begon Eddy ook het groeiende sociaal contact te ervaren en waarderen.
Zo ging het jaren verder, tot zijn broer, Henri, hem de vraag stelde of hij zijn werk niet wou veilig stellen voor de toekomst. Bierviltjes en andere dragers werden immers meegenomen door mensen die het mooi vonden, zonder dat er voor Eddy een spoor van overbleef. Het idee ontstond om een tentoonstelling te organiseren. Henri nam de taak van manager op zich en ruimde alle obstakels weg om het doel te bereiken.
De tentoonstelling
Het werd een huzarenstuk om Eddy’s werken te verzamelen. Naast de stukken die hij zelf had bijgehouden, werden mensen die ooit een werk van Eddy hadden bekomen, benaderd met de vraag of ze het betreffende werk wilden uitlenen voor de tentoonstelling. Deze vraag kende een wisselend succes, vandaar dat sommige creaties enkel op foto’s te zien zijn.
Bierviltjes en andere materialen als drager
Naast potlood en bic, waagt Eddy zich ook aan verf. Naast papier en bierviltjes, komen andere dragers aan bod. Alles wat in Eddy’s vizier komt maakt kans om een schilderij of tekening van hem ‘op te lopen’, werkelijk alles: sigarettenblaadjes, papieren tafellopers, meubelen, muren, zelfs handen en vingernagels, deze laatsten echter enkel op aanvraag van de eigenaar.
Bierviltjes en balpen hebben een bijzondere plek in het hart van Eddy en maken ongeveer 90% van zijn werk uit. De textuur van deze kaartjes – vooral die van Duvel – is heel fijn, indrukbaar maar ook sterk. Op de vraag waarom hij overwegend met balpen tekent, gaf hij het verrassende antwoord dat gommen hiermee niet mogelijk is.
Het resultaat van zo’n tekening – meestal na een drietal uur – is onverwacht verwonderlijk, de details verbluffend.
Inspiratie is overal te vinden – de wereld als atelier
Op enkele uitzonderingen na, is alles wat Eddy tekent of schildert het resultaat van zijn verbeelding. Maar één enkele keer stond een kennis als model voor een schets met kleurpotloden. De tekening met zicht op de stad Luxemburg kwam tot stand door ter plaatse de contouren van de stad en gebouwen te schetsen. De details werden thuis verder ingevuld en betreffen pure improvisatie.
Vanwaar die rijke inspiratie? Die ligt, wat Eddy betreft, overal voor het rapen. Een vlek op de grond is genoeg om hem naar het potlood of bic te doen grijpen. In de foto van banale zaken ziet hij een rijkdom aan mogelijkheden om er iets origineels uit te puren. Eddy heeft geen atelier waar hij zich terugtrekt om te werken. De wereld is bij wijze van spreken zijn werkplek. Hij hoeft geen schildersezel en een tafel waarop het materiaal is uitgespreid. Waar hij komt en getroffen wordt door wat zijn oog heeft opgemerkt, zet hij zich aan het werk met wat hij op dat ogenblik voorhanden heeft.
Van bescheiden tekenaar tot erkend kunstenaar
Als Eddy nu zijn leven overschouwt, geeft hij graag toe dat de tentoonstelling iets in gang heeft gezet. Daar waar hij vroeger veel op zijn eentje tekende om bezig te zijn, wordt hij nu in Schoten door vele mensen herkend en aangesproken. Er werden artikels over hem gepubliceerd en hij kwam op TV met zijn werk. Zijn broer Henri zorgde tevens voor een fotoboek “Ballpoint” met daarin een selectie bijzonder werken van Eddy. Globaal gezien een leuke ontwikkeling, alhoewel die overrompelende aandacht niet altijd gemakkelijk aanvoelt.
Vermoedelijk zal zijn leven en tevens zijn artistieke bezigheid niet veel veranderen. Eddy is en blijft Eddy. Hij is niet commercieel ingesteld en zal zelf geen actie ondernemen om zijn werken meer onder de aandacht te brengen. Een nieuwe tentoonstelling ligt dus volledig in handen van zijn broer Henri. Maar Eddy zelf, die blijft zich verder verwonderen over de vele dingen die ons omringen en gebruikt ze om zijn doel te bereiken: al tekenend scheppen.
Tekst Kathleen Ramboer Fotografie copyright Wim Baes
Genieten van de zee en verwonderd kijken naar kunst dat kan in Oostduinkerke. Donderdag 22 augustus 2024 woonde ik de opening bij van de expo ‘de poëtische schoonheid van bloemen en kunst’ van kunstenaar Wim Baes. De tentoonstelling gaat door in Galerie Welnis, dienst toerisme, te Oostdunkerke. De vlag dekt de lading. Wim Baes tovert de muren van de witte ruimte om tot aantrekkelijke, kleurrijke, florale, dromerige wanden die de zon naar binnen roepen. Alle werken zijn even kleurrijk maar niet altijd van eenzelfde vrolijkheid. ‘Fuck balance’ is een hint naar een rebels en ietwat moedeloos kantje van de kunstenaar. En de bloemen op het canvas? Ik zou ze zo willen plukken maar zoals bij een beleving in de natuur laat je ze best ongemoeid op de plaats van waarneming. Hier aan de wand in de galerie oogt de kunstige flora dit ogenblik op zijn best. De afgeknotte bomen op het pink oppervlak, ondertussen een waarmerk van de kunstenaar, mochten op het appel niet ontbreken en schitteren tussen al het bloemengeweld. Beschilderde takken verbinden de werken onderling en maken het plaatje compleet.
Wim Baes is een rasechte schilder maar dit maal waagt hij zich met bravoure aan de fotografie, meer bepaald aan een oud procedé: de cyanotypie, in de volksmond blauwdruk genoemd. Zoek niet naar de typische cyanotypie blauwen bij het kijken naar zijn doeken. Wim Baes goochelt op stof prachtige, diepe zeegroenen die charmeren en je in vervoering brengen. Beïnvloedde de Oostkust, het Knokke van zijn jeugd, zijn kleurgebruik? De Oostkust ontmoet hier de Westkust. Zo verwoordde de schepen van Cultuur en Erfgoed, Stéphanie Anseeuw, het fijntjes in haar inleiding. Niet alleen de mysterieuze zeegroenen, de locatie, roepen herinneringen op aan zijn jeugd, ook de onderwerpen, de bloemen, de bomen… wortelen in zijn jonge jaren. Tussen de planten van het tuincenter van zijn pa voelde hij zich thuis. De inspiratie lag voor het grijpen… Illustraties uit de boeken van zijn pa, vormen vandaag de dag een basis voor zijn cyanotypes. Het intrigerende zeeblauwgroen is het resultaat van werken op en met groene stof, chemicaliën en het zonlicht van Gent, Gent waar de kunstenaar nu woont. Ongetwijfeld ging hier een tijdrovende zoektocht aan vooraf. Het resultaat is grandioos. Ook het formaat is imposant. Deze grootformaat cyanotypes creëerde hij speciaal voor deze galerij.
De canvassen verraden een kunstenaar die ook het tekenen in de vingers heeft. Dikke expressieve lijnen doorkruisen felle kleurvlakken op zoek naar evenwicht op het doek. Het cartoongehalte is nooit veraf. Niet alleen met het penseel vertolkt Wim zijn gevoelens ook de spuitbus helpt hem af en toe een hand.
Wim heeft de gave wel doordacht schilderijen uit diverse periodes te combineren. Hij weet een tentoonstelling op te bouwen, de aandacht te wekken en te verplaatsen. Ik genoot van dit gevarieerd samenhangend geheel. Deze kunstwerken schrijven samen een gedicht over een persoonlijk verleden. Het schilderen verzoent hem met het heden. Zijn kunst laat niemand onberoerd, daar ben ik van overtuigd. Met de cyanotypes volgt de kunstenaar een nieuwe weg. Is dit een eenmalig experiment, een zijsprongetje? Persoonlijk hoop ik op een vervolg.
Tekst Kathleen Ramboer Fotografie copyright Wim Baes
Deel 3 – POLEN ZIEN EN STERVEN – ANDRZEJ WRÓBLEWSKI
‘In the First Person’ Nog tot 24 november 2024 Collaterale tentoonstelling in: Procuratie Vecchie, Piazza San Marco, 139-153 Organisatie: Starak Family Foundation.
Chauffeur blauw – 1948, olie op canvas, 89 x 120 cm
Andrzej Wróblewski werd net geen 30 jaar oud, maar hij behoort tot de grootste naoorlogse Poolse kunstenaars. In 10 jaar tijd, van 1948 tot 1957, maakte hij niet minder dan 140 olieverfschilderijen, 1400 tekeningen, gouaches, aquarellen; hij schreef ook 80 essays over kunst. In zijn land is hij een begrip, daarbuiten nauwelijks bekend. Zijn eerste buitenlandse solotentoonstelling kreeg hij pas in 2010; Luc Tuymans is een fan van zijn werk. Het was dus een ‘must’ voor mij toen ik las dat 80 van zijn werken te zien zijn op de Biënnale van Venetië. Ik baande mij een weg door de meute op het San Marcoplein, naar een bescheiden appartement, waar ik een stille getuige werd van leven en lijden in Polen, tijdens en na de oorlog, 70 jaar geleden.
Hoewel zijn werk duidelijk herkenbaar is, kan Wróblewski niet op een stijl vastgepind worden. Hij bleef continu op zoek naar nieuwe manieren om de realiteit weer te geven… zijn realiteit, zoals hij die zag, zonder franjes, dikwijls brutaal en wreed, soms kritisch, sarcastisch, soms mysterieus, soms vol liefde en bewondering. Hij maakte in zijn jonge leven zoveel drama mee, dat hij het nooit nodig heeft gevonden andere thema’s dan zijn eigen leefwereld in beeld te brengen. Hij tekende en schilderde die met zo een gevoel dat ik bij sommige van zijn werken de krop in de keel krijg.
links: Zelfportret op gele achtergrond – 1949 – olie op canvas – 92 x 62 cm rechts: Beul, executie met een Gestapo-man – 1949 – olie op canvas – 118 x 89 cm
links: Executie VII – 1949 – olie op canvas – 120 x 90 cm rechts: Liquidatie van het getto – 1949 – olie op canvas – 120 x 89 cm
Een zelfportret uit 1949 – Wroblewski was toen 22 – doet me denken aan een fotootje van mijn vader. (Beiden mannen waren ongeveer even oud, beiden verloren ze hun vader tijdens de oorlog, ik weet welke impact dat naliet op mijn papa). Wróblewski was nauwelijks 14 toen hij zijn vader zag sterven aan een hartaanval bij een razzia van de Gestapo in hun huis in Vilnius (Litouwen). Weggejaagd, opgejaagd vond zijn moeder uiteindelijk een onderkomen in Krakau (Polen), waar de jongeman getuige werd van nog meer verschrikkingen door het naziregime. Na de oorlog heeft hij die verwerkt in acht schilderijen. In de reeks ‘Executies’ toont hij hoe onschuldige, verbaasde mannen voor zijn ogen koelbloedig werden neergemaaid. Het is een meedogenloze confrontatie met de realiteit: mannen met verstarde blikken, aan stukken geschoten door een gevoelloze soldaat. Wróblewski toont ze als vervormde figuren in koude tinten – blauw, voor lichamen waar het leven al uit weg is.
‘Liquidatie van het getto’, een ander werk uit 1949, is zo mogelijk nog intenser: de compositie, de diepte, het dramatisch licht, de beweging, de berusting, de pijn… om stil van te worden. Je zou het werk in zijn echte omvang moeten zien. Het is slechts 1,20 m bij 90 cm groot, maar het liet een grotere indruk op mij na dan veel van het theatrale gedoe op de Biënnale.
links: Groepsscène – ongedateerd – houtskool, inkt, gouache, karton – 50,3 x 70,5 cm rechts: Een schilderij over de verschrikkingen van de oorlog (Vissen zonder hoofd) – 1948 – olie op canvas – 71,5 x 119,5 cm
Dat hij een uitzonderlijk tekentalent was, bewijst de jonge Wróblewski met een schets, zoals in ‘Groepsscene’. Zo heeft hij er honderden gemaakt. In het begin van zijn carrière experimenteert hij ook met (een soort) surrealisme. ‘Vissen zonder kop, een schilderij over de verschikkingen van de oorlog’,laat alles aan de verbeelding over. Met die harde, expliciete kleuren, die brutale, platte vormen is het bijna lithografisch, abstract. Het onderwerp is rauw, onverbloemd, maar de compositie evenwichtig mooi. De negatieve ruimte, de achtergrond tussen de groene vissen, is cruciaal voor de juiste beleving van het schilderij. Ik vind het prachtig.
links: Abstracte compositie in zwart, wit en blauw – ongedateerd – gouache, inkt, papier – 125 x 89 cm rechts: Geometrische abstractie – 1948 – olie op canvas – 79 x 59,5 cm
Andere werken kan ik helemaal niet thuisbrengen: geometrische abstracte composities, de ene in zwart, wit en blauw, de andere in opzichtige kleuren. Ze blijven me uitdagen zonder dat ik er een antwoord op heb; misschien net daarom blijven ze me intrigeren.
‘Chauffeur’ (olie op canvas) dateert van 1948, maar het is een thema dat vanaf 1954 vaak terugkomt. Het gaat telkens over een eenzame buschauffeur, meestal rugwaarts, soms frontaal geportretteerd. In het eerste werk, dat van 1948, toont hij de chauffeur brutaal realistisch in een bijna geometrisch abstracte omgeving, met een eindeloze horizon. Het onderwerp baadt in een blauw dat niet van deze wereld lijkt, terwijl de horizon er herkenbaar maar mysterieus uitziet. Aanlokkelijk? Of gevaarlijk? De chauffeur rijdt er resoluut heen, het avontuur of een onzekere toekomst tegemoet. Herkent de schilder zich in zijn onderwerp? Een schilderij dat vragen oproept is interessanter dan een dat antwoorden biedt. De compositie is een plezier om naar te kijken.
boven links: Hij en zij (figuratieve compositie n° 869) – ongedateerd – gouache, papier – 29,5 x 41,8 cm boven midden De wachtrij blijft – 1956 – gouache, aquarel, papier – 99,6 x 150,8 boven rechts: Meneer de president – 1955 – aquarel, papier – 29,5 x 41,6 cm onder: Hinkend (figuratieve compositie n° 601) – ongedateerd – inkt, papier, 29,6 x 41,7 cm
Tussen 1950 en 1955 probeert Wróblewski zich te verzoenen met het socialistisch realisme, zoals ‘kameraad’ Stalin dat had gedicteerd. Maar zijn oversten, noch hijzelf zijn tevreden met het resultaat. Hij wil wel realistische composities maken, maar weigert gewone mensen af te beelden als stachanovistische helden. De leugen is aan hem niet besteed. Liever schildert hij ze tijdens een rustpauze (‘Pauze tussen het werk’ uit 1954). In die periode maakt hij ook taferelen waarin vrouwen de hoofdrol vertolken – hij bewondert hen voor hun onvoorwaardelijke liefde, hun kracht en hun zelfopoffering. De schilderijen over zijn gezin – hij huwt in 1953, hun zoontje wordt een jaar later geboren en een dochter in 1956 – tonen een zorgeloze tijd, een korte periode van geluk.
Vanaf 1955 raakt Wróblewski meer een meer gefrustreerd door de mislukking van het communistisch ideaal; hij zet zich ronduit af tegen het verstikkende socialistisch realisme. Hij begint sarcastische werken te maken, zoals ‘Meneer de president’, van het kleine mannetje dat zijn troepen schouwt; of ‘Hinkend’, van een hoogwaardigheidsbekleder die theatraal vanuit de hoogte de trap afdaalt; ‘Stoelen’- een reeks tekeningen en schilderijen, van mensen van alle slag, die verveeld, het verstand op nul en de blik op oneindig, achter elkaar op stoelen zitten te wachten… op Godot wellicht. (Ik ben ooit nog in Rusland geweest ten tijde van de ‘stagnatie’, in 1975 en ik herinner me die ellenlange rijen voor de winkels nog levendig).
Wróblewski schildert vanaf dan veel vrijer, hij maakt o.a. figuratief-abstracte illustraties en tekeningen op het werk van Apollinaire (die een Poolse moeder had); zijn werk wordt steeds vreemder, creatiever, suggestiever.
Schaduw van Hiroshima – 1957 – olie, houtskool op canvas – 133 x 100 cm
Eén zo een doek is ‘Schaduw van Hiroshima’ uit 1957. Het is een silhouet van wat ooit een mens was, maar nu ontmenselijkt, een monochromatisch vlak, half doorschijnend op een dode achtergrond, een contour die verdwijnt in een eindeloze leegte. Als je wil weten hoe het leven er na een kernbom uitziet, kijk dan naar dit schilderij.
Andrzej Wróblewski sterft tijdens een wandeling in het Tatragebergte, op 23 maart 1957, wellicht na een aanval van epilepsie, 29 jaar oud. Hij was vanuit Litouwen naar Polen gekomen om kunstenaar te worden. Hij kreeg er slechts tien jaar de tijd voor. Hij was een scherpzinnig waarnemer, een gevoelsmens, maar tegelijk een meedogenloos verteller. Als je ooit een tentoonstelling van hem kunt zien, twijfel niet, maar verwacht geen gemakkelijke, leuke plaatjes.
Het laatste woord is voor Andrzej Wajda, zijn beste vriend, die in 1956 zijn eerste solotentoonstelling organiseerde en die later, als kineast, veelvuldig gelauwerd zou worden op het Festival van Cannes:
“The hour when I first saw one of Wróblewski’s ‘Executions’ may well have been the most important moment of my life. It may have been then that I gave up painting and decided to seek another path for myself. It may have been then that I understood that our generation was a generation of sons who had to recount the fate of their fathers because the dead could no longer speak. Andrzej Wróblewski was a continuator of the great line of Polish Romantic artists, those who are sent to us by the dead.”
Matthieu Claus is voor kunstpoort geen onbekende. Voor het eerst kregen we werk van hem in het vizier tijdens de expo Kaleidoscoop, TaleArt Gallery te Vlierzele. Nu hadden we een nieuwe ontmoeting met zijn kunst tijdens de tentoonstelling Zomers abstract. Twaalf schilderijen van de kunstenaar sieren de muren van het Kunstforum De Koolputten te Waasmunster. De expo ‘Zomers abstract’ is een confrontatie van drie hedendaagse kunstenaars: Catharina Dhaen, Christine Roggeman, Matthieu Claus, met drie kunstenaars van een oudere generatie: André Lanskoy, Eugène Leroy en Joseph Lacasse. De tentoonstellingen van Kunstforum De Koolputten zijn zowel hedendaags als traditioneel. Het Kunstforum brengt telkens andere thema’s en linkt het verleden aan het heden met kunst van diverse generaties, zowel lokale als nationale, kunstenaars.
Tuingedicht I 2024
Bij een eerste oogopslag zijn het vooral de blauwen in de schilderijen van Matthieu Claus die bekoren. Vergeet voor eenmaal het blauw van Yves Klein en laat je bekoren door de poëtisch blauwe tinten van Matthieu Claus. Ze zijn moeilijk te benoemen, kobaltblauw, appelblauw, luchtblauw, lichtblauw, grijsblauw, pruisisch blauw, koningsblauw… blauw met een vleugje magenta… in twee woorden, het zijn ‘magische blauwen’ die zijn schilderijen een speelse lichtheid schenken.
Abstract is een allesomvattend begrip. Bij Matthieu Claus is abstract meer dan een begrip, zijn ‘abstracten’ blijken niet zomaar abstract. Lees stilletjes de zorgvuldig gekozen titels, ze openen de deur naar een bredere kijk op zijn canvassen. Er is ‘Stof tot nadenken’ ‘Buiten (wolkje)’ ‘Tuingedicht’ en er is ook ‘een vreemde eend in de bijt’. De vlag dekt de lading. Bij Matthieu Claus is abstract meer dan een ontastbaar begrip. Een werkelijkheid houdt zich schuil achter rasters,verstopt zich tussen lijnen en vlakken, in vaak gedempte, minder felle kleuren. De vreemde eend in de bijt kan je met een beetje fantasie tevoorschijn toveren. Soms wordt het blauw te machtig zoals in ‘De ontsnapping’ en verovert heel veel wit het canvas, het blauw ontsnapt dan aan het oog van de kijker. En… het landschap speelt verstoppertje.
links De ontsnapping I 2024 – rechts Buiten (wolkje) I 2022
Vreemde eend in de bijt I 2022
De subtiliteit van zijn werk vraagt om een aandachtig kijken. De schoonheid zit hem in de details, in de lagen, de verfnuances, het bewust overschilderen, de zachte zichtbare penseelstrepen… Ik word er lyrisch van en vind moeilijk de juist woorden, hoewel woorden niet nodig zijn. Probeer als toeschouwer zijn schilderijen te ervaren, te beleven en je vergeet ze nooit meer. De uitzonderlijke blauwen blijven op het netvlies hangen. Na een poosje hoor je een vleugje piano muziek aanzwellen op de achtergrond.
Opmerkelijk vind ik de confrontatie van ‘Stof tot nadenken’ met het schilderij van Catharina Dhaen ‘Zo onbezorgd stil en vrij’. De kleuren spreken met elkaar en zijn als bondgenoten die samen de kunst van beide kunstenaars laten schitteren. Mijn verbeelding slaat op hol, ik zie bij beide een landschap, akkers, bergen, zelfs industrie en heel eventjes denk ik, bij het schilderij van Catharina Dhaen, aan Raveel.
links Matthieu Claus, Stof tot nadenken – rechts Catharina Dhaen, Zo onbezorgd stil en vrij
De schilderijen van Matthieu Claus zijn ongelooflijk aantrekkelijk door een eigen kleurengamma, hun speelse vormen en hun vraag om interactie met de kijker. We zijn benieuwd naar het vervolg van zijn carrière en misschien weet hij nieuwe horizonten uit zijn penseel te toveren.
Tekst en foto Kathleen Ramboer
INFO
De expo is nog te bezoeken tijdens de finissage. zondag 18 augustus 2024 van 11u tot 17u De Koolputten Kunstforum vzw Koolputten 2 9250 Waasmunster
Pia Cabuy, organisator/curator en kunstenaar van TANU VERBINDT nodigde me uit voor een preview. Ik was aangenaam verrast door de locatie. Tien kunstenaars palmen een prachtige villa in tot de nok. Ze benutten ook de serres en een paviljoen, opgetrokken in 1874. De villa, verscholen in het groen, dateert van het interbellum. Dit is meteen een trigger om de tentoonstelling te bezoeken. De kunstenaars brengen er grotendeels kleurrijke, opvallende in het interieur geïntegreerde kunst. Vergis je niet, achter de façade huist een kritische wereld die diverse maatschappelijke en menselijke problemen aankaart. Neem vooral de tijd om verder te kijken dan het mooie plaatje. Niets is wat het lijkt. Het aantrekkelijke blijkt slechts een lokmiddel. Met Pia voerde ik een uitvoerig gesprek over de inhoud en vorm van de expo, over haar rol als curator, de moeilijkheden, de aanpak, de ervaring… de weg die ze samen aflegde met de 9 andere kunstenaars.
Kunstpoort Waarom deze expo? Waar en wanneer groeide het idee? Waarom wil je graag als kunstenaar ook curator zijn: uit onvrede met het tentoonstellingsaanbod, om alles zelf in de hand te hebben, om ongekende kunstenaars een kans te geven of voor de ervaring? Pia Cabuy Toevallig kwam ik in gesprek met de mede eigenaar van de villa Nicole De Kezel. Ze stelde me voor in de villa tentoon te stellen. Een solo expo zag ik niet zitten. Door vroegere ervaringen in ‘Het Achterhuis’, een pand doorlopend ingericht met een wisselende verzameling van beeldende kunst, kriebelde het om dat nog eens over te doen. Ik was op slag verliefd op de locatie. Het feit dat de eigenaars in de villa ruimtes diverse therapieën aanbieden die matchen met de thematiek van mijn persoonlijk werk, gaf de doorslag. Met TANU VERBINDT tip ik op verbinding tussen de kunstenaars onderling, een interactie met het publiek, een inleving in het gebouw waar therapieën rond kwetsbaarheid van kind, mens en maatschappij, centraal staan.
Kunstpoort Hoe gebeurde je selectie als curator? Zocht je naar gelijkgezinden, werken rond een bepaald thema? Ken je bepaalde kunstenaars persoonlijk en vooral dan hun werk? Pia CabuyVooral heb ik me geconcentreerd op thema’s die gelinkt zijn aan de activiteiten van TANU. TANU brengt met zijn team onder meer gesprekstherapie, EMDR-therapie, dans- en bewegingstherapie, mindfulness, yoga… Ook kinderpsychologie vanuit verschillende perspectieven komt aan bod. De persoonlijkheid van de kunstenaars speelt voor me een rol. Het zijn stuk voor stuk bescheiden individuen, niet commercieel, met een academische vorming, maatschappijkritisch en professioneel ingesteld. Hun gevoelswereld leunt aan bij de mijne. Het werk van de deelnemende kunstenaars ken ik onder meer via opendeurdagen in de academie. Door mijn studies cross-over, mixed media ontmoet ik vele kunstenaars, een keuze maken viel me niet moeilijk.
Kunstpoort Koos je zelf de werken, of in samenspraak? Ging je op atelierbezoek of raadpleegde je digitale kanalen? Pia Cabuy Ik ken hun werk en kon me veroorloven de keuze aan de kunstenaar over te laten.
Kunstpoort Was er een klik met de kunstenaars? Is je persoonlijke interessesfeer weerspiegeld in de expo? Pia Cabuy Absoluut. Hun kritische creaties leunen aan bij mijn werk. Ze zijn een bron tot communicatie over belangrijke maatschappelijke problematieken.
Kunstpoort Kan je het voorgaande illustreren? Pia Cabuy Alle kunstenaars zijn voor me even belangrijk. Daarom wil ik met graagte het werk en de thema’s van allen één voor één belichten.
Ann Costenoble Het werk van Ann Costenoble gaat over de huisvesting problematiek. Zij creëert kunstige ‘krotten’, constructies uit afvalmateriaal, karton, bamboe, plastic… Hiermee refereert ze naar het recuperatiemateriaal dat dakloze mensen gebruiken als bouwmateriaal.
Ann de Winne Ann is geïnspireerd door haar onmiddellijke omgeving en leefwereld, door haar huis, haar buurt, haar trajecten met de fiets en wandelingen. Met geassembleerde, bijeen geknutselde voorwerpen en fijngevoelige, tedere tekeningen, vaak verknipt en terug in scene gezet, gaat ze als een detective op zoek naar haar persoonlijke levensweg. Ann de Winne verbindt op een subtiele wijze heden met verleden. Ze bekijkt en illustreert het leven als een schouwtoneel. Haar werken zijn intense doordenkers. www.instagram.com/ann.dewinne.180
Eva Nauwelaerts Haar werk is het resultaat van een lang proces dat uitmondt in organische psychedelica. Restmateriaal wordt kunst. De intense kleuren, die een hoofdrol spelen, zijn niet vrijblijvend. Ze verleiden en misleiden. Zij tovert het kind in ons tevoorschijn. www.instagram.com/evanauwelaerts
Freya Van den Bossche Zij eert de kringloop van het leven. Leven Dood Leven. Door haar werk en performances met bomen en vogels probeert Freya de verbinding tussen mensen, het zichtbare en onzichtbare, het heden en verleden te herstellen. www.dewereldvanfreya.be www.instagram.com/dewereldvanfreya
Hilde Van Peteghem Het werk van Hilde komt uitbundig over. Bij een tweede doortastende blik ontdek je de kreukels van het leven. Ze laat zich inspireren door landschappen, dans of religieuze symbolen. Verbondenheid en vergankelijkheid zijn terugkerende thema’s. hildevanpeteghem.wixsite.com/stikstof/ www.instagram.com/hildevanpeteghem
Jenny Lemaire Zij exposeert in het paviljoen originele objecten vervaardigd uit porselein, zand, glas, polyester, met gerecycleerde voorwerpen, materiaal gesprokkeld in de natuur. Haar oogstrelende objecten laten ons genieten van schoonheid. Een minder positieve zijde van het leven komt ook aan bod. Vaak ging Jenny op humanitaire missies. Haar keramieken zijn geïnspireerd op de zware aardbevingen die Turkije en Syrië teisterden in 2023. www.instragram.com/lemjen1
Katrin Dekoninck Het werk van Katrin Dekoninck doet een belletje rinkelen vanwege haar project BREEK JE SCHILD. De installatie bestaat uit verschillende levensgrote figuren in brons en klei, omringd door een kleine 3000 stekels die een reuzengroot schild voorstellen: het schild of het harnas waarmee jongeren zich beschermen. Voor haar project kreeg ze medewerking van de leerlingen van scholen in Mol. Op deze manier maakt ze de kwetsbaarheid van jongeren bespreekbaar. Dit project wil ze uitbreiden onder meer naar scholen in Oost-Vlaanderen. TANU VERBINDT toont een mini-versie van het grote geheel. www.katrindekoninck.be/nl www.instagram.com/katrindekoninck
Nicole De Kezel Nicole De Kezel ging aan het werk met onderdelen van glasramen gevonden in het 19de -eeuwse tuinpaviljoen van Villa de cèdres nu Tanu. De kunstenaar verbindt verleden en heden met respect voor haar materiaal. Ze plaatste de onderdelen van het glasraam in een hedendaagse context los van de religieuze symboliek en vroegere architectonische context.
Kunstpoort Pia ik ben zo vrij zelf je werk te belichten. Pia Cabuy Haar hoofdthema is sinds de start van haar kunstenaarschap de kwetsbaarheid van het kind. Ze probeert door gebruik van uiteenlopende technieken dit thema daadkracht bij te brengen. Haar jarenlange ervaring, vakmanschap en kennis van diverse materialen komen samen in de hier tentoongestelde werken. Voor mij brengt deze intieme zolderruimte, Pia’s wunderkammer in Tanu, een apotheose door een perfect en ongelimiteerd samensmelten van kunde en gevoelswereld. piacabuypaintings.weebly.com www.instagram.com/piacabuy
Veerle de Smet Graag citeer ik kunstrecensent Hilde Van Canneyt over deze kunstenaar: Als we even je werk inhoudelijk uitdiepen zouden we het zo kunnen stellen dat je de verbinding onderzoekt tussen de mens en de innerlijke natuur en die ontwrichting probeert in beeld te brengen. Maar dan meer als toeschouwer dan als moralist. Pia: Ik herinner me haar grappig, ludiek sculptuur: een kerkstoel met gezwel. Van een doordenkertje gesproken!Over haar recent werk rond bijen schrijft Veerle zelf: Nu ik ook mijn diploma van imker heb gehaald en me verder heb verdiept in de solitaire bij die alleen leeft in de bijenkorven, wil ik dit spiegelen aan de groepsdynamiek. Deels wil ik kijken hoe systemen functioneren en ook zien hoe de mens door deze systemen is verzwakt en wordt gemanipuleerd … www.veerledesmet.be www.instagram.com/smetveerle
Kunstpoort Ben je niet bang dat de expo wat zwaar op de hand is? Pia CabuyDe expo kan iedereen bekoren. Er is humor, kleur, fantasie. TANU VERBINDT spreekt tot de verbeelding en maakt het kind in ons wakker. Ik keek uit naar een ideale balans: lichtvoetigheid versus inhoud. De verbeelding aan zet… Als toeschouwer zoek je naar het verhaal achter het beeld. In één oogopslag kijken en voelen is de ideale manier om deze tentoonstelling te benaderen. Laat je vervoeren.
Kunstpoort Laat ons naar een minder intense vraag overstappen. Wanneer ben je aan de voorbereiding gestart? Hoe verliep het verder? Pia CabuyPersoonlijk heb ik gedurende 9 maanden doelgericht kunstwerken gemaakt en nar onze expo TANU VERBINDT toegeleefd. In het najaar van 2023 kwamen de kunstenaars op de locatie voor het eerst samen met Nicole en Luc, de eigenaars van villa Tanu. De verdeling van de ruimtes verliep vlot. Verder hielden we contact via Teams. Een google shared document bleek een handig instrument. Ik probeerde zoveel als mogelijk gestructureerd te werken. Een degelijke takenverdeling zorgt voor structuur. Regelmatig werkte ik met twee kunstenaars en petit comité: feedback gevraagd en beslissingen bevraagd. De opstelling verliep in een gemoedelijke, vriendschappelijke sfeer.
Kunstpoort Door kunst te maken, door naar kunst te kijken, leer je jezelf beter kennen, je innerlijke zelf. Je gaat in interactie met de buitenwereld. Kan je dat beamen? Zien we hier kunstenaars op zoek naar zichzelf, die zichzelf vinden door de kunst, door interactie met de kijker? Pia CabuyIk heb het gevoel dat de deelnemende kunstenaars ‘down to earth’ zijn en doelgericht een creatief pad volgen. Enkele zijn nog zoekende, andere uitermate zelfbewust.
Kunstpoort Benadert een kunstliefhebber en kenner rationeler, minder empathisch, een kunstwerk? Het therapeutische verdwijnt op de achtergrond, de impact is dan minder sterk. Ben je als curator je daarvan bewust? Pia CabuyPuur technisch kijken kan evenwaardig zijn. Het ontdekken van schoonheid houdt ook emotie in.
Kunstpoort Slaat de stress toe nu vlak voor de opening? Pia CabuyDie is nu compleet verdwenen. Toen ik bij de opstelling de werken zag, besefte ik, deze expo is goed, voor mij klikt alles in elkaar.
Kunstpoort Deze tentoonstelling is pure girl power. Heb je bewust ‘mannen’ niet toegelaten? Pia CabuyJe moet me geloven, 10 vrouwen, dat is louter toeval.
Kunstpoort Na deze ervaring, kan je zeggen wat je het meeste ligt, cureren of kunst maken? Wil je beide verder doen? Heb je nog plannen in die richting? Pia CabuyLaat mij maar kunst creëren op mijn zolderkamer. Hoewel ik dit een spannend proces vond, wil ik nu het liefst van al de pauzeknop indrukken. De kans zelf deel te nemen aan een groepstentoonstelling, zou ik niet laten liggen.
Kunstpoort Tot slot nog deze vraag. Zelfs al ligt het niet in je bereik, voor welk museum of voor welke galerie zou je graag één enkele keer curator zijn, waarom? Heb je dan een voorkeur voor een bepaald thema, voor kunstenaars, zelfs al zijn die voor je onbereikbaar? Pia CabuyZonder twijfel zou ik werken van Geneviève Van Bastelaere tonen in Museum Voorlinden in Wassenaer.
Kunstpoort Mag ik een beetje uitleg? Pia CabuyIk dacht eerst aan het museum Dr. Guislain te Gent maar dan duw je de kunstenaar in een bepaald hoekje. Museum Voorlinden? Omdat de kunstenaars en werken die ze daar tonen me aanspreken zoals: Louise Bourgeois, Anish Kapoor…
Wat me opvalt is dat elke kunstenaar heel creatief omgaat met origineel materiaal, recuperatie of niet. Ze houden zich niet bij één enkele techniek en realiseren met sterk diverse benodigdheden een perfecte samenhang tussen vorm en inhoud. TANU VERBINDT is een wervelende, uitbundige expo waarin de kunstenaars speels, op een unieke locatie, de toekomst van de mensheid in vraag stellen.
Tekst en foto Kathleen Ramboer
INFO
tentoonstelling TANU VERBINDT de verbeelding aan zet 10 tot 25 augustus 2024
Het zou niet fair zijn om Simon tot een verhaal over zijn familie te reduceren. Toch zou jij, lezer, zonder dit verhaal, niet kunnen inschatten hoe het levenstraject van Simon door de familie geschiedenis beïnvloed wordt.
Levensverhaal
De nonkel van Simon kreeg de opportuniteit om de affiches van een bioscoop, de Majestic in Lille (Frankrijk), te kopen. Die werd gesloten. Hij had het idee om de posters te herstellen en verkopen. Dat lukte. Dat was in 1992. Later sprong de vader van Simon mee in het avontuur. L’Incartade is een Galerie-winkel geworden, gespecialiseerd in de reproductie van kunstwerken en ook een kunstgalerie.
Simon werkte zijn masterstudie af als illustrator aan Saint-Luc in Brussel, tijdens de Covid periode. Zonder een vooruitzicht op de toekomst, stelde zijn nonkel Simon voor, op een assertieve manier, om de kennis over de restauratie van de affiches aan hem over te dragen. Een uitgereikte hand die Simon heeft gegrepen. Hij was al van jongs af aan betrokken via zijn vader. Sindsdien heeft Simon de Belgische tak “ontwikkeld” van l’Incartade.
Films en affiches
“Een affiche is een papier”, zegt Simon. “Met een onderwerp en verspreid en masse”. “Wie in de jaren zeventig naar de bioscoop ging, herinnert zich misschien de affiches.” Elke affiche is anders dan de andere, in alle mogelijke stijlen, maar mooi. In die tijd waren de affiches een essentieel medium voor de bioscoop maar ook voor andere advertenties. Er waren bekende kunstenaars bij betrokken. Het werk van Simon beperkt zich niet tot de affiches van films. Oude affiches van Bailly, Peugeot etc. werden in de jaren vijftig ook door bekende artiesten ontworpen. “Het papier was van heel hoge kwaliteit, niet zoals nu”.
Het Plezier
“Ik ben een ambachtsman in restauratie” zegt Simon. “Ik hou van deze job, ik zie mooie dingen”. “Ik zou het geen passie noemen, maar ik sta graag op om naar het atelier te gaan.” “Het is niet aan iedereen gegeven om kunstwerken te mogen restaureren.” “Ik ben de kunstenaars aan het ontdekken, net zoals de films.” “Het zou goed zijn dat ik de films kan zien”. “Je moet wel van het papier houden”. “Het plezier ligt bijvoorbeeld in de kleur terug te brengen.”
Het bedrijf verderzetten
“Een familiale onderneming verder zetten is toch leuk. “Ik moet wel nog business lessen volgen, terwijl ik in boekhouding niet veel zin heb.” “Er zijn twee type klanten, de private verzamelaar en de kunstgalerie. Hun doel is hetzelfde: behouden en restaureren indien nodig. Voor de galerist brengt de restauratie een toegevoegde waarde. Voor de verzamelaar is het meer een bescherming. De verzamelaars zijn echt gepassioneerd. Sommige verzamelen rond één onderwerp. Ze kennen er alles over”.
Voor de familie is het leuk dat éen van hen de zaak overneemt. Overdragen. Het is een beetje op de rijdende trein springen.
De groene kunstroute op en rond de Kwaremont verbindt het verleden met het heden en kijkt uit naar de toekomst.
De Kwa-Art kunstroute dat is wandelen in een schilderij met vele tinten groen, dat betekent een constant vakantiegevoel en vooral dat is genieten van monumentale kunst, sculpturen, schilderkunst, tekenkunst, collages, grafiek, fotografie, glaskunst, keramiek, assemblages… Kwa-Art lijkt me een geschikt medium om verhalen te vertellen over het idyllische groene dorp Kwaremont: het dorp, midden de Vlaamse Ardennen, ooit een residentie voor vele kunstenaars en talrijke galeries, was vroeger ‘the place to be’ voor kunst. Vandaag brengt Kwa-Art op een originele manier kunstenaars, kunstliefhebbers en bewoners opnieuw samen om niet alleen een groene brok natuur maar vooral kunst te ontdekken en dit op pittoreske en landelijke locaties; dragers van een glansrijk verleden. Kwa-Art blaast het dorp Kwaremont nieuw leven in, weet de omgeving op te waarderen en zorgt voor de toekomst.
Keuzelingstraat, sculptuur van deelnemend kunstenaar Bruno Plaghri
Hoe de organisatie rond Kwa-Art dat aanpakt, vertellen ze me met veel animo in een betoverend huis midden in het groen, langs de Keuzelingstraat, waar kunst centraal staat en een fantastische beeldentuin me in de sfeer brengt.
Aan de kerk van Kwaremont van links naar rechts bestuursleden Johnny Duquin, Christine Beleyn, Bert Noterman, Jos Vanoverberghe @Dirk Liviau
Kunstpoort Dit jaar swingen de kunstroutes opnieuw de pan uit. Is er niet te veel concurrentie of zien jullie organisatoren van andere kunstroutes als collega’s? Bestuur Kwa-Art Er is totaal geen rivaliteit. Een wisselwerking is zelfs mogelijk. Vele kunstevenementen zijn inspirerend en kunnen ons op ideeën brengen.
Kunstpoort De hoeveelste editie organiseren jullie nu? Wordt Kwa-Art een traditie? Bestuur Kwa-Art De derde; de vroegste was in 2014, de vorige in 2022. In de toekomst opteren we voor een Biënnale.
Kunstpoort Wat maakt jullie kunstroute anders dan andere kunst evenementen? Bestuur Kwa-Art Kwaremont was 25 jaar een kunstdorp, een trekpleister voor kunst. Galeries en kunstenaars voelden zich hier thuis. Daarom brengen we naast actuele kunst ook een ode aan het verleden. Dit jaar plaatsen we William Clevers (1911-1974) en Freya Clevers, vader en dochter, in de kijker. De pers, over het vaak surrealistisch werk van William Clevers: ’Grote visionaire gehelen in felle kleuren, waarbij het vergankelijke van de mens in de wereld expressionistisch en surrealistisch wordt uitgebeeld. Hij legt vaak de nadruk op sociale onrechtvaardigheid. ’Tekst Belgian Art Gallery Ook de schilderkunst van Gie Kee 1953-2023, staat onder het spotlicht. De pers, over het werk van Gie Kee: ‘In zijn oeuvre staat de mens centraal als model of in zijn of haar eigen omgeving. De kunstenaar experimenteert graag met de materie. Veel van zijn werken verraden een gemengde techniek: krijtlijnen, aquarel, acryl en olieverf. Daardoor krijgt zijn werk een warm en erg rijk coloriet.’ Tekst krant KW We hebben oog voor kunstenaars van de streek en geven die graag een forum.
Kunstpoort Zijn jullie tevreden over de vorige editie, de opkomst, de geboden kwaliteit van het werk, van de kunstenaars…? Heb je geleerd uit de vorige editie? Bestuur Kwa-Art Met een talrijke opkomst van 4000 tot 4500 bezoekers, was Kwa-Art een succes. Enthousiaste kunstliefhebbers beweren: ‘de volgende editie willen we niet missen.’ Eerlijk, het weer was ons gunstig gezind. Ondertussen is Kwa-Art vzw een feit en zijn er bestuursleden bijgekomen. Door het in leven roepen van een vzw kunnen we professioneler te werk gaan. Dit jaar staan er nieuwe locaties op het programma en hebben we de openingsuren verlengd tot 19u. Het publiek had te weinig tijd om alles grondig te bekijken en daarbij een gesprek aan te gaan met de kunstenaars. We mikken op een nog grotere opkomst. Een groeimarge behoort tot de mogelijkheid.
Kunstpoort Kwamen de bezoekers voor de sfeer, de wandelroute, de natuur, de kunst…een mix? Bestuur Kwa-Art Zonder twijfel, het publiek kwam voor de kunst. We stippelden 2 routes uit, nu 2,5 en 4,5km, deze zijn te kort om specifiek wandelaars aan te trekken.
Kunstpoort Hebben jullie een andere aanpak in vgl. met 2022? Hoe verliep de selectie? Bestuur Kwa-Art Op onze website publiceerden we een open call. We kregen 76 reacties uit alle Vlaamse provincies en selecteerden 29 kunstenaars. De respons kwam uit diverse kunstrichtingen, van gevestigde waarden tot minder gekende kunstenaars. Een volgende editie hopen we meer jonge mensen te bereiken.
Kunstpoort Wie selecteerde de kunstenaars? Kozen jullie bewust voor alle mogelijke disciplines? Bestuur Kwa-Art Twee curatoren (kunstenaar/curator Free Pectoor, Nadine Prieels bezielster van CAS Zottegem, CAS Oostende) en drie bestuursleden reduceerden het aantal van 76 naar 29 kunstenaars. De nadruk ligt op toegankelijke, hedendaagse kunst. Monumentale kunst heeft een voetje voor. Elke kunstenaar kan 8 werken tentoonstellen. Op Kwa-Art komen galeries niet aan bod, we zijn er voor de kunstenaars persoonlijk.
Kunstpoort Ik merk enkele publiekstrekkers zoals William Roobrouck, Sander Buyck, Jan Desmarets… Hebben jullie die zelf gecontacteerd? Was William Roobrouck, een gerenommeerd artiest, onmiddellijk bereid om mee te werken? Bestuur Kwa-Art We hebben William Roobrouck telefonisch gecontacteerd. De kunstenaar besloot het deelnemingsformulier, toen op onze site, te downloaden en in te vullen. Een voorkeursbehandeling was er niet. Het landschapssculptuur van William Roobrouck ‘Absence’ is in preview te bewonderen op de Kwaremont in de tuin van home Sint-Franciscus
Het bestuur bij het werk van William Roobrouck, in de tuin van home Sint-Franciscus links @Dirk Liviau, rechts @ William Roobrouck
Kunstpoort Wat doen jullie met de opbrengst, als er al één is: investeren in materiaal, aanwenden voor een volgende kunstroute, voor het verbeteren van de infrastructuur, de locaties…? Bestuur Kwa-Art We zijn de vorige editie gestart met 0 euro. Door de verkoop van de programmabrochure werd het een nuloperatie. Sponsoring is onmisbaar. Nu we een vzw zijn, is er bij winst, de optie andere kunstevenementen te organiseren. Een concert komt in aanmerking.
Kunstpoort Gebeurt de opstelling samen met de organisatie? Kunnen jullie gebruik maken van materiaal van de gemeente? Is er een goede samenwerking? Bestuur Kwa-Art We krijgen financiële steun van de gemeente, geen logistieke. We hebben een persoonlijke technische ploeg die helpt waar nodig.
Kunstpoort Er zijn ook locaties in buitenlucht. Staan jullie garant voor de veiligheid, voor eventuele beschadiging? Is er een verzekering waarop de kunstenaar zich kan beroepen? Bestuur Kwa-Art De meeste buiten locaties zijn privaat domein, een probleem is er dan niet. Als vzw zijn we ook verzekerd.
Kunstpoort Welke kanalen gebruiken jullie om promo te voeren? Bestuur Kwa-Art We hebben flyers laten drukken die we verspreiden op diverse plaatsen bijvoorbeeld in de kunstacademies. ‘De Zondag’ publiceert een reportage, ook de plaatselijke radio besteed aandacht aan Kwa-Art.
Kunstpoort Is er een opening, een gastspreker? Bestuur Kwa-Art De opening heeft op 6 september plaats in de kerk. De kerk is niet ontwijd maar we tonen respect voor het religieuze. We verkiezen een virtuele rondleiding boven een gastspreker. Een drone filmt alle locaties met de kunstwerken. Deze film projecteren we tijdens de opening in de kerk. Zo kunnen alle kunstenaars, sponsors, organisatoren en genodigden zoals de burgemeester en schepen, nader kennis maken met de kunst langs de volledige kunstroute.
Kwa-Art dat is kunsttoerisme van de bovenste plank; dat is kunst ontdekken in een idyllisch landschap, barstend van charme met zijn bekoorlijke vergezichten, dat is in één woord GENIETEN. Voor zowel de organisatoren als voor de kunstenaars hopen we, dat naast wielerliefhebbers ook kunstliefhebbers de weg vinden naar Kwaremont, Kwaremont het dorp dat zo veel te bieden heeft.
INFO
Kwa-Art kunstroute op- en rond de Kwaremont 11 locaties, 32 kunstenaars 7-8 september 2024 14-15 september 2024 21-22 september 2024 telkens van 13u tot 19u
kunstpoort 