In 1938 geeft René Magritte een lezing in het KMSKA over zijn visie op de werkelijkheid. Hij bespreekt er de oorsprong en ontwikkeling van zijn kunst, en de geschiedenis van de surrealistische beweging in België. Onder de titel ‘La ligne de vie’ was deze lezing de belangrijkste die Magritte ooit over zijn werk heeft gehouden.
Aldus wordt de expo geïntroduceerd op de website van het KMSKA. https://kmska.be/nl Als Magritte-fan kon ik deze expo niet links laten liggen en ging er zo snel mogelijk naartoe.
Om al maar meteen een open deur in te trappen: laat u niet (mis)leiden door de AI-versie van Magritte om deze expo zeker te gaan bekijken. Het experiment is zo surrealistisch als Magritte zelve. De audio-commentaren zijn doorheen de expo te horen via luidsprekers in de wanden. Dat is wat spijtig want van de expo is een app-guide met audiogeluid alwaar de tekst op de wand wordt voorgelezen…maar niet door Magritte. De app-gids – downloaden – toont ook alle werken van de expo met een woordje geschreven uitleg.
Een expo bezoek je echter omdat je meer wil ervaren, ‘the Magritte-experience’, dan op een klein schermpje. Een werk in het echt zien blijft toch nog altijd anders… De expo loopt door de hele carrière van Magritte. De eerste jaren onder invloed van toen actuele en opkomende kunststromen, de zoektocht naar een eigen identiteit, de frustraties, de moeilijke jaren tot – laat ons niet bescheiden zijn – de keizer van het surrealisme te worden.
Wat mij snel opviel (en waardoor ik begon heen-en-weer door de expo te lopen) was dat Magritte al heel vroeg zijn bekende figuren ontwikkelde: de hoed, de pijp, de boom, het spelen met woorden. Verder zijn er geen grote verrassingen te vinden op de expo. Wie echter – net als ik – helemaal into Magritte is, is dit een zeer interessante expo omwille van de vele werken die momenteel in privébezit zijn en dus anders niet tot nooit te zien zijn.
De AI-Magritte komt op het einde van expo helemaal uit de kast. Daar krijg je een behoorlijk lange powerpoint te zien waar M-AI-gritte vertelt over zijn werken en hoe deze tot stand zijn gekomen of hoe je ze (ook) zou kunnen lezen/bekijken. De lezing is voor de nerdies zeer interessant. Voor wie Magritte naast Rubens, Van Eyck, Bruegel, Van Dyck,… op het schaf zet, zal deze video allicht een leuke gimmick zijn maar hou je ’t allicht niet de hele lezing vol. De AI is en blijft (herhaling) een goede poging om de stem van Magritte tot leven te brengen. Toch mis ik die typische “r” en de rookstiltes in de lezing.
Mijn conclusie: een interessante expo die het overzicht geeft van de kunstcarrière van Magritte. Ben je niet helemaal “diep” into Magritte, ga dan naar het Magritte Museum in Brussel. https://musee-magritte-museum.be/nl Het overzicht daar is vollediger en de audiogids is beter. Maar wacht best nog even tot na de KMSKA-expo zodat de werken terug op hun plek hangen. Wie wél into Magritte is en een “anthology” van de grootmeester wil zien mag deze expo zeker niet missen.
De expo is gratis te bezoeken met de Museumpas. Je moet wel een uurslot reserveren (ook met de pas). Kan je op werkdagen gaan, het zal er allicht wel rustiger zijn dan in ’t weekend. Nog tot 22 februari 2026. In de museumshop zijn allerhande prullen te koop maar ook een boek met het totaaloverzicht van deze expo.
Vind je het zalig om rond te dwalen op een kerstmarkt, hou je van de eindejaarssfeer in het centrum van Gent en aan de rand? En heb je bovendien interesse voor fotografie? Dan heb ik een tip voor dit totaalpakket. Van 4 tot 27 december 2025 kan je naast alle drukte in Het Objectief genieten van een artist pop-up expo ‘My Grandfather’s House’, een realisatie van ‘Dekimpe_Maes’. Marieke Selhorst, bezieler van Het Objectief weet telkens opnieuw te charmeren met ongewone expo’s, expo’s met een verhaal, met foto’s die getuigen van een ongewone visie, gefotografeerd door gepassioneerde fotografen, jonge en iets oudere, kortom, ze brengt een diversiteit waar we van houden.
Het bezoek aan de expo
Misschien is het van mij geen goed idee deze review te schrijven, te vertellen over het hoe en waarom van “My Grandfather’s House”? Een goede raad: bekijk eerst enkele foto’s en sla de tekstbordjes met context over. Bestudeer die later. Zo kan je zonder voorkennis ongeremd raden en gissen wat je ziet en heerlijk verwonderd zijn. Laat de inhoud van de foto’s een tijdje sudderen op een laag pitje en geniet van intieme taferelen, feeëriek in beeld gebracht door Robbe Maes. De foto’s zijn bevreemdend, mysterieus en een tikje surrealistisch. Ongetwijfeld intrigeren ze. In deze expo ben je kijker en tevens wandelaar, stappend van het ene filmdecor naar het andere, dromend van een verleden waarin jezelf de hoofdrol speelt.
De maquettebouwer
Reynout Dekimpe reconstrueerde in een maquette het oervlaamse huis van zijn grootvader, een inventieve knutselaar/hobbyist. De maquette verbeeldt een huis met vele bijgebouwen waar de geest van zijn grootvader stilletjes schuilt in ieder hoekje, waar het kruisbeeld de keuken domineert, de tuinkabouter je vriendelijk toelacht en de maria grot devoot staat te wezen. Instinctief dwalen mijn gedachten af naar het poppenhuisje dat mijn broers voor me knutselden en de sint bracht. Maar deze maquette is geen speelobject, ze leeft en is een vat vol universele herinneringen. Het is een hommage aan alle doe-het-zelvers van weleer.
De fotograaf
De maquette is filmisch gefotografeerd door Robbe Maes. Met aangepaste verlichting en stemmige stralende kleuren vervoert Robbe Maes de kijker naar een andere wereld waar de herinnering aan het kind in je naar boven komt. Het kleine formaat van de meeste foto’s past wonderwel bij het onderwerp, de kader tovert de foto om tot een miniatuurwereld met diepte.
Reynout Dekimpe en Robbe Maes vormen een magisch duo, een duo dat een nostalgisch verleden weet op te roepen, te verbeelden en vast te leggen. Als publiek kan je, kijkend naar de toekomst, het verleden opnieuw beleven. De bijzondere fotografische blik van Robbe Maes brengt ons de blues, veroorzaakt weemoed en nostalgie, maar haalt ook in ons naar boven, de acteur die zachtjes droomt van een volgende hoofdrol.
links Robbe Maes, rechts Reynout Dekimpe – fotografie Robbe Maes
Buiten wacht een eindejaarssfeer, ben je klaar om met de smartphone of iPhone tastbare herinneringen te schieten? Fotograferen kan maar hoeft niet altijd een doel te hebben maar brengt uiteindelijk altijd een verhaal.
Tekst Kathleen Ramboer Foto Kathleen Ramboer en Robbe Maes
INFO
fotografie Robbe Maes
Het Objectief Blekerijstraat 75, Gent,
4 dec tot 27 december 2025
Di & Woe → 09:00 – 13:00 Do & Vrij → 14:00 – 19:00 Za → 13:00 – 17:00
Een groepsexpo naar aanleiding van drie jaar Tale Art Gallery
Tanja Leys, bezieler van Tale Art Gallery, zei in 2022 haar loopbaan als ingenieur in de farmawereld vaarwel om haar passie voor kunst te volgen. Ze opende een kunstgalerie in het kleine dorp Vlierzele, wat een sprong in het ongewisse betekende. Nu drie jaar later organiseert Tanja Leys een expo met 11 kunstenaars van het eerste uur, kunstenaars die deelnamen aan haar eerste tentoonstellingen. Heel nieuwsgierig aanvaard ik de uitnodiging tot een preview.
Eenmaal de deur geopend, valt mijn blik op een explosief kleurrijk werk van Manon De Craene, geflankeerd door een sculptuur van Hilde Van de Walle. Beide houden de belofte in van een kleurrijke, feestelijke expo. De inkomhal en de opvallende benedenruimte, geschilderd in een gewaagd diepblauw gelijkend op Yves Kleins ‘International Klein Bleu’, verwelkomen me met werk van Anne Vanoutryve, Manon De Craene, Hilde Van de Walle, Inge Dompas, Hervé Martijn, Chris Vanderschaeghe. We zijn benieuwd naar wat Tale Art Gallery nog te bieden heeft en nemen de trap naar boven om het werk van nog meer kunstenaars te ontdekken: Johan Clarysse, Kathleen Ramboer, Inge Dompas, Stephanie Gildemyn en Philippe Badert. Daar knoop ik een gesprek aan met Tanja Leys over de voorbije drie jaar en de nieuwe expo RE-ASSEMBLED.
Het gesprek
Kunstpoort Je galerie bestaat drie jaar. Is je kijk op de kunstwereld gedurende deze drie jaren veranderd? Dacht je een andere wereld aan te treffen? Tanja Leys Aanvankelijk focuste ik me vooral op gevestigde waarden, kunstenaars die reeds hun sporen verdiend hebben in de wereld van de kunst. Ik werkte ook af en toe samen met andere galeries. Nu ga ik liever zelf op ontdekking, op zoek naar originele, unieke talenten waarmee ik mijn publiek kan verrassen. Jong talent heeft nood aan aanmoediging, moet en mag een kans krijgen. Om die reden bezoek ik regelmatig het atelier van jonge, pas afgestudeerde kunstenaars. Zij krijgen soms moeilijk de kans tentoon te stellen in een galerie. Op de sociale media presenteert kunst zich in een stroom van afbeeldingen. Deze nieuwe platformen zijn voor mij een unieke mogelijkheid om intrigerende kunstenaars te ontdekken.
Kunstpoort Heb je kunstvormen, kunstenaars, kunstwerken, stijlen… leren appreciëren waar je vroeger minder voor openstond? Tanja Leys Ik sta nu meer open voor abstracte kunst, vooral poëtisch abstract, en conceptuele kunst, kunst buiten een traditionele context. Christine Adam introduceerde me bij een aantal kunstenaars die kiezen voor eenvoud, minimale uitgepuurde kunst, voor een eerlijke abstractie. In de galerie kon het afgelopen jaar de kunstliefhebber abstracte kunst beschouwen.
Kunstpoort De expo RE-ASSEMBLED toont vooral figuratieve kunst. Is dit een bewuste keuze? Tanja Leys Ik vind het belangrijk diverse stijlen te brengen. Een coup de coeur kan mij overkomen bij zowel figuratieve als bij abstracte kunst. Graag wil ik beide vertegenwoordigen.
Kunstpoort Het is ongelooflijk welke boeiende kunstenaars je bracht, kijk je tevreden terug op de voorbije drie jaar? Tanja Leys Absoluut, ik betreur mijn beslissing een galerie te starten zeker niet! Trots ben ik op de 16 expo’s die de revue passeerden, fier op de kunstenaars die ik kon presenteren aan een geïnteresseerd kunstpubliek. Dankbaar kijk ik terug op het vertrouwen dat ik van de kunstenaars kreeg, nodig om knappe, originele tentoonstellingen op te bouwen. Ze lieten me binnen in hun passionele wereld met vele verhalen over inspiratie, technieken, verleden en toekomst.
Kunstpoort Een curator werkt soms mee aan een tentoonstelling, heb je dan het laatste woord? Aanvaard je zijn keuze onvoorwaardelijk? Tanja Leys Ik verkoos 5X met een curator samen te werken. We zochten samen een thema, ook de selectie gebeurde in samenspraak. Het is gewoon fijn met zijn tweetjes een expo te realiseren, visies te delen, feedback te ontvangen. Samenwerken met een curator helpt mij nog beter de taal van de kunst te begrijpen, dat is voor mij een boeiend leerproces. Bij de meeste expo’s nodig ik een spreker uit voor de introductie en het schrijven van een korte tekst over de expo. Dit kan zowel een curator, kunstcriticus of kunstminnend persoon zijn.
Kunstpoort Voor de tentoonstelling RE-ASSEMBLED ben je zelf curator. Het zijn niet alleen 11 kunstenaars die je nauw aan het hart liggen maar ook kunstenaars die sterk uiteen liggen wat stijl en techniek betreft. Een moeilijke opgave? Tanja Leys Ongetwijfeld, de opstelling bleek een uitdaging. Het resultaat mag er zijn. De expo weet te verrassen. Verwondering, bevreemding, verrassing… schuilt om elke hoek. RE-ASSEMBLED is dan ook bewust gekozen. De expo is een dynamische tentoonstelling, een ontmoeting tussen diverse kunstenaars die me gesteund hebben, een assemblage van stijlen en kunstvormen. RE-ASSEMBLED is een expo van gelijkgestemden die niet alleen goede kunst creëren maar ook kunstenaars zijn met een warm hart.
De preview
Wat valt me op bij een eerste kijk op de expo? Ontelbare indrukken komen op me af. RE-ASSEMBLED brengt vooral tijdloze kunst. Is de expo een staalkaart van wat er in de kunstwereld te zien en te beleven is? Enigszins wel. Ik ontdek een magische combinatie van stijlen en kunstenaars. Deze mix wil ik laten bezinken om later, bij een tweede bezoek, de draad terug op te nemen. Bij de ene kunstenaar staat de mens centraal, bij de andere de natuur. En ergens ontstaat er een match made in heaven, toepasselijk bij het koningsblauw van de ruimte bij het binnenkomen.
De kunstenaars
Hervé Martijn
Zijn schilderijen ogen esthetisch, verhullend en onthullend. Ze hebben de kracht om te behagen. ‘Het meisje’ op het canvas intrigeert en ontlokt een innerlijke vraag: ‘Wat wil de kunstenaar ons vertellen?’ Als toeschouwer mag jezelf een verhaal bedenken. De blauwen van de intimistische schilderijen zijn mysterieus en sereen, de roden warm oranje. Rood en blauw contrasteren niet maar vullen elkaar aan in de bedachtzaam geschilderde werken. Als ik kijk laat ik de schoonheid binnen in mijn ziel.
Philippe Badert
Het benadrukken van silhouetten, het compositorisch afbakenen met warm gele lijnen blijft me bij, telkens ik werk van de kunstenaar aanschouw. Hij beklemtoont niet alleen het specifieke van een houding maar het is ook een picturaal aspect dat vrolijk stemt. Dit opvallende gebruik laat hij achterwege in enkele recente schilderijen. De nadruk ligt meer op de inhoud dan op de vorm. Hij onderzoekt de invloed van de sociale media op de mens en specifiek op de kunstenaar. De kunstenaar die wil gezien worden en toch zijn gevoelens, emoties niet wil te grabbel gooien. Hij doet dat met ongekunstelde, gestileerde figuren en gezichten vermomd als pixels.
Chris Vanderschaeghe
Chris Vanderschaeghe schildert zijn mysterieuze ingetogen omfloerste portretten in zachte, poëtische pastel kleuren. De portretten kijken niet vrank en vrij de wereld tegemoet, alsof ze niet recht in de lens durven te kijken. Vaak maakt hij het perfecte plaatje op een zachte stijlvolle manier lichtjes onherkenbaar net of de geportretteerden hun ware gezicht niet willen tonen aan de kijker. Misschien toont niemand zijn ware ik aan de buitenwereld?
Anne Vanoutryve
Anne Vanoutryve interpreteert de natuur expressief, zonder rem op borstel en verf. In haar werk bruist de natuur van leven, voel je de buitenlucht, de wind waaien, de zon branden. Hier schildert een kunstenaar die de natuur en de verf liefheeft. Bekijk daarbij de penseelstreken veroorzaakt door een fors gebaar van de borstel en je moet er geen verhaal bij vertellen. Het is puur genieten.
Johan Clarysse
De werken van Johan Clarysse zijn narratief, hij bekijkt de wereld, schildert de mens, gaat in op sociale issues die de wereld raken. Vaak geven de schilderijen van Johan Clarysse een onaffe indruk. Het werkproces, de onderschildering blijft zichtbaar aanwezig. Zo wint zijn werk aan picturaliteit en gelaagdheid. Zijn tekeningen verwijzen vaak naar de schilderijen. Wat was er eerst, de tekening of het schilderij? Het speelt geen rol, het zijn aparte pareltjes die je los van elkaar kunt zien maar ook samen. Zien we een geschilderde tekening of een getekend schilderij?
Inge Dompas
Inge Dompas observeert en registreert. Ze schildert de stad in al zijn facetten: een vluchtig moment, een weerspiegeling, een reflectie. Ze borstelt dromerig een realiteit, ziet de bizarre schoonheid van een drukke stad. Vaak gebruikt de kunstenaar vogelperspectief waardoor ze afstand neemt van haar onderwerp en de compositie een speelse allure bezorgt.
Stephanie Gildemyn
Stephanie Gildemyn verdiept zich in de mythologie en verwerkt een oeroude beeldtaal in een persoonlijk werkproces. Het resultaat is werk dat de verbeelding prikkelt. De blauwen vallen op en zijn intens. Het werk dat ze hier toont doet me verlangen om nog ander werk van haar te ontdekken.
Anouk Thys
Anouk Thys zorgt voor afwisseling in de expo. Vindingrijke kleine keramieken sieren de witte muur en brengen stilte en rust middenin de kleurenovermacht van de andere kunstenaars. Het is alsof haar wandsculpturen mediteren en samen overleggen luid te roepen: ‘hier zijn we!’ Dit is helemaal overbodig, haar werk dwingt de toeschouwer dichtbij te kijken naar de fijne structuren, speciale natuurlijke kleuren en het gebruikt materiaal. Ik wil ze aanraken maar blijf er toch wijselijk af.
Manon De Craene
Manon De Craene schildert explosief met warme kleuren die elkaar dreigen te verdringen maar toch samen hun eigen plaats veroveren op het canvas. Op haar doeken vind ik een geordende chaos terug. Ik zie vormen en kleuren samen op reis naar een bestemming, het definitieve schilderij. Haar schilderijen lijken me intuïtief en spontaan in één ruk geschilderd. Maar zoals zo vaak het geval is, misschien sla ik de bal volledig mis en schildert ze bedachtzaam, vlak na vlak, streep na streep.
Kathleen Ramboer
Kathleen Ramboer houdt van de natuur en dat merk je in al haar werken. Maakt ze foto’s, schilderijen of tekeningen, alles gebeurt in de buiten lucht, en plein air, zonder vooropgesteld plan. Bomen blijken door de jaren heen haar belangrijkste inspiratiebron. Bomen in het bos, in het park, op de wei, op foto, op doek, op papier, op karton…, getekend met potlood, geschilderd met acrylverf.. in alle seizoenen, onder diverse hemels… het kan allemaal. De kunstenaar schuwt het experiment, noch mislukkingen, dat houdt de drang om te creëren levendig. Haar reeks ‘Grenzeloos’ is daar het levendig bewijs van.
Hilde Van de Walle
Ook Hilde Van de Walle zorgt voor diversiteit. Haar beeldend werk omvat sculpturen in brons en composiet. Blauwgrijze en aardkleurige figuren vullen sierlijk de ruimte, zijn discreet aanwezig. Haar grootse zorg is niet de juiste anatomie nastreven maar door weglaten van lichaamsdelen een boeiende vorm scheppen met een sterke uitstraling. Enkele sculpturen groeien vanuit een bol- of peervorm, alsof de beelden balanceren op de rand van de wereld, op de grens tussen droom en daad. Onbewust maken ze, zonder armen, een evenwichtsoefening die ze met glans doorstaan.
Het is geen uitgesproken stille tentoonstelling. Enkele werken roepen luidop en kleurrijk, andere fluisteren zacht. Ik raad de bezoeker aan zijn intuïtie te volgen, vaak op zijn stappen terug te keren, open te staan voor wat op je afkomt, te genieten van RE-ASSEMBLED met de ogen wijd open maar ze ook even te sluiten om weg te dromen en een verhaal te verzinnen want tenslotte ben je in Tale Art Gallery.
Hervé Martijn Anne Vanoutryve Chris Vanderschaeghe Anne Vanoutryve Johan Clarysse Philippe Badert Stephanie Gildemyn Annouk Thys Manon De Craene Inge Dompas Hilde Van De Walle
opening en receptie vrijdag 21.11 18h > 22h de kunstenaars zijn aanwezig
groepsexpo in Galerie drie met Anne-Marie Dhaluin, Wilma Dijkman, Katrien Everaert, Ariane Verstraete
Tekst en fotografie Kathleen Ramboer
Bestaat er een allesomvattend antwoord op de vraag: ‘Wat is kunst?’ Wat maakt van een creatie, een goed kunstwerk? En wanneer krijgt iets waarde? Helpt een galerie of een expo in een galerie deze pertinente vraag te beantwoorden? Moeilijk, niet echt, denk ik dan. Je ontdekt er wat de kunstwereld beroert of wat de kunstmarkt biedt, een bevredigend antwoord krijg je niet of is er niet. Maar Galerie Drie houdt de kunstliefhebber wakker, of is het andersom? De nog jonge galerie toont kunst rijk aan diversiteit, niet traditionele en minder vanzelfsprekende kunst, ze maken er plaats voor. Dat houdt de vinger aan de pols.
Onlangs las ik een tekst van Yves Joris: Kunst is iets wat gebeurt…. Je kent dat gevoel misschien. Je loopt door een zaal, zonder verwachting, en plots blijft je blik haken aan één werk. Niet het grootste, niet het luidste. Iets kleins, bijna onopvallends. En toch word je even stil. Dat moment tussen herkenning en verbazing is, denk ik, waar kunst begint. Niet in het materiaal, maar in wat het aanraakt…
Langs BINNENWEGEN stel ik me open voor de kunst, het herkennen, voor wat er op me af komt.
Tijdens het leveren van de werken, maak ik kennis met de kunstenaars, Anne-Marie Dhaluin, Wilma Dijkman, Katrien Everaert, Ariane Verstraete en hun werk. Een dialoog laat niet op zich wachten. Voor het viertal is kunst hoe wonderlijk het ook klinkt van levens belang, kunst is meer dan een goed medicijn; roept emoties op, activeert herinneringen en raakt de kunstenaar en zijn publiek diep. In de aha-erlebnis begint de kunst. De expo BINNENWEGEN brengt een pad emoties gekanaliseerd in kunst. De vier kunstenaars beschikken over een arsenaal aan persoonlijke technieken om die beleving intens en zachtjes te verbeelden. Geen rebellie, wilde, felle, agressieve kleuren maar gevoelige, lichtvoetige schoonheid sleept de kijker mee in hun verhaal en in dat van de Galerie. Hun taal is die van de schone kunsten. Het beeld op de uitnodiging zit in de juiste sfeer.
ANNE–MARIE DHALUIN
Het werk van Anne-Marie Dhaluin is me bekend. Ik ben blij haar kunst hier in -’t echt- te mogen beschouwen, weg van de hapklare sociale media winkel. Haar textielwerkjes zijn klein maar oh zo tactiel. Enkele nodigen uit om er heel voorzichtig overheen te strijken, dat mag en kan… geen glas om je af te remmen! De kunst van Anne-Marie Dhaluin raakt je en raak je aan, je voelt het zware bamboe papier, de ruwe canvas, de kleurrijke draden, de lapjes geweven stof, het gaas… een fijne ervaring. Haar werk is tot in de kleinste hoekjes gelaagd. Een rode verflaag verschuilt zich achter een zacht blauwgrijs vlak, een oranje verflaag houdt roden in bedwang… De diverse kleurlagen zorgen voor dat bescheiden tikkeltje picturaliteit dat haar werk nodig heeft en optilt.
Elk kunstwerk verbergt ergens wel een levensverhaal, een anekdote of een ingrijpende gebeurtenis. De diversiteit aan materialen die Anne-Marie Dhaluin aanwendt, wekt heimwee naar een wirwar aan bobijnen, bonte draden en stiksels, naar een naaimachine die zoemend een gezellige huiskamer tot leven bracht. In haar huiskamer/atelier daar werkt ze nu, omringd door zoveel herinneringen, hier komt ze tot rust. Het sfeervol werken aan een gezellige tafel is dé verklaring voor eerder kleine formaten. Patronen zijn een weerkerend element in haar kunst. Patronen die ze overal ontdekt: in de vlakken van een landschap in vogelperspectief, in een tegelvloer… in architectuur, stoffen, mode, ongetwijfeld ook in een eenvoudige keukenhanddoek. Haar kunst is van begin tot het einde sterk persoonlijk, zelfs het inkaderen neemt ze voor haar rekening, hier komt nogmaals het verleden om de hoek kijken. Een creatieve vader liet zijn kleine meisje helpen in zijn timmer werkplaats. Zoals vaak vormt het verleden een basis voor de toekomst. In het gezelschap van het verleden neemt Anne-Marie Dhaluin een vlucht naar de toekomst.
WILMA DIJKMAN
The other side
Wilma Dijkman noemt zichzelf een kunstenaar/onderzoeker. Door middel van creatieve processen zoekt ze een antwoord op levensvragen. Hoe verhoudt de mens zich tot zijn leefgebied? Onze relatie met onze natuurlijke omgeving zijn we ergens onderweg verloren, het evenwicht is zoek. Ze attendeert hierop, niet met rebelse agressieve kunst, neen ze legt heel voorzichtig de vinger op de wonde, zacht en teder. Wilma Dijkman beseft de onmacht van agressieve kunst en kiest resoluut voor verstilling in deze gepolariseerde wereld. Enkele jaren terug had ze nood aan inventarisatie. Wat boeit haar; de verhouding van de natuur ten op zichtte van het zelf, het kijken van buiten naar binnen of is het van binnen naar buiten? Ze brengt geen boodschap, geen slogans, haar thema is onderzoek. Het resultaat is schoonheid, onwerelds. Ik refereer graag naar haar in-situ installatie ‘The other side’ op de Brug der Keizerlijke Geneugten, die was te zien tijdens de Kunst biënnale Prinsenhof 2025. Haar installatie was één en al Japanse schoonheid en esthetiek. ‘The other Side’ nodigde uit om de brug te vieren als symbool van verbinding, reflectie en transformatie. Wilma Dijkman is uitermate nieuwsgierig, dat verklaart het gebruik van sterk uiteenlopende technieken zoals fotografie, textielkunst, borduurwerk, tekenen, werken met en op papier, hout, karton en onlangs nog video. Niet alledaagse werkwijzen zijn haar instrument om schoonheid te creëren. Esthetiek ervaren is helend, graag zien is in elke context belangrijk. Voor Wilma Dijkman mag kunst mooi zijn.
Tijdens de expo Binnenwegen brengt ze maskerobjecten ‘We are many’. Wie zijn we? Een masker versluiert ons zijn. De maskers stapelt ze. Ze verwijst hiermee naar muziekinstrumenten die ze op haar beurt associeert met de mens als instrument, als middel tot het bewandelen van BINNENWEGEN van de ziel, het zijn.
KATRIEN EVERAERT
Katrien Everaert is overtuigd: als kunstenaar ben je geboren. Ze was voorbestemd het pad van de kunst te bewandelen. Een creatieve pa, die haar de schoonheid liet liefhebben, een ma-naaister, wonen in een stoffenwinkel, dit zijn ingrediënten die Katrien gevormd hebben tot wie ze nu is. Katrien Everaert beweegt zich vlot tussen verschillende disciplines. De kunstenaar is immer op zoek om materie met de ruimte te verbinden. Keramiek, textiel, touw … zijn haar instrumenten. Het begon figuratief. Aan de keukentafel schilderde ze voor haar vijf kinderen. Later kwam keramiek op de proppen tijdens het lesgeven aan blinden en slechtzienden.
Als de ruimte op voorhand gekend is, gaat haar kunstwerk volledig op in de ruimte, kiest ze materiaal in functie van de locatie. Ze werkt intuïtief, naar waar haar techniek haar heenbrengt. Ooit las ik: ‘Kunst is onderdeel van een oeuvre. Het proces is het maken zelf’. En misschien kunnen we dat op de kunst van Katrien Everaert toepassen. Hoewel ze zich geen textielkunstenaar wil noemen, houdt ze van de eenvoud van batik. Door de therapeutische kracht van kleuren en techniek betekende de kunst van het batikken voor haar een nieuwe start. Haar batikken spreken een poëtische taal zonder woorden. Haar hart ligt bij tactiele zintuiglijke materies zoals klei, was, hout… Op de expo BINNENWEGEN brengt ze sleutelwerken in keramiek, klei… een concept met vele laagjes, zoals het leven zich aanbiedt, symbool voor wat was en nog komen zal, voor een leven in beweging. Het bouwmateriaal voor haar toren doet denken aan een blokkendoos of bouwdoos. Is dit een knipoog naar een heerlijk creatieve kindertijd? Het brengt in elk geval mijn jeugdjaren terug. De toren, hoewel de materie mij hout lijkt, is een speels bewegend sculptuur in klei. Wellicht is het sculptuur ook demonteerbaar wat het werkelijke leven, gelukkig maar, niet is. Zowel haar batikken als sculpturen laten me dromen en wekken een nostalgisch verlangen naar een heerlijke nieuwe wereld.
ARIANE VERSTRAETE
In de kunst van Ariane Verstraete is haar nu en verleden sterk aanwezig. Via haar website https://www.stapelartmusic.com/ariane maak ik voor het eerst kennis met haar werk. Haar installatie LIFE, een sculptuur van knopen en touwen, bleek achteraf, een therapeutisch werk. De wirwar van geweven draden en knopen die uiteindelijk één worden is symbolisch voor de chaos van het leven waarin ze haar weg zoekt met de kunst als bondgenoot. Een spel van touwen, licht en schaduw appelleert aan een broodnodige verbinding in deze onrustige tijd en draagt sporen van haar verleden als fotografe. Alles is inspiratie voor de kunstenaar maar soms beweegt de creativiteit zich in een doodlopend straatje. ‘Painted Black’ is letterlijk en figuurlijk een zwarte reeks. Canvassen in de kleuren van het regenboogspectrum overschilderde ze met zwart. Na de reeks kon ze terug vol verwondering haar omgeving observeren als grondstof voor nieuwe creaties. Ik bekijk haar recente serie ‘Troostwolken’ die ze straks presenteert in de galerie. De reeks is geschilderd naar aanleiding van de dood van haar vader, de vader van wie ze het creatieve, artistieke DNA erfde. Ik erken en herken de kracht van kunst. Door kunst overleven geliefden in de schaduw van de herinnering. Ariane schildert dagelijks wolken, gefotografeerd in de haven van Gent, de plaats waar haar vader werkte. Ze verbindt de ervaring van het verlies met de eeuwige wolken boven de haven. Daarna stopt ze de wolken in een koester- of troostdoosje. Is ze bang dat de wolken verdampen, opgaan in lucht, de herinneringen ontsnappen? ‘Kunst is geen antwoord op de dood. Het is een oefening in blijven’. Yves Joris
De kunstenaar is op zoek naar zichzelf, naar haar plaats in de maatschappij, naar verbinding. Vandaag focust ze zich ook op recyclagekunst want kunst creëert bewustzijn. Ze is dankbaar voor de natuur, het leven en daar wil ze zorg voor dragen. Arianne vindt het haar missie de wonde bloot te leggen en de lichtzinnigheid waarmee de mens met zijn leefmilieu omspringt aan te klagen.
Leeg is Galerie Drie een witte ruimte zonder prikkels, met een groot venster en glazen deur, uitkijkend op een rustig stadsstraatje. Maar tijdens BINNENWEGEN open je die deur en wandel je in het verleden, heden en toekomst van de vier tentoonstellende kunstenaars. Je treedt binnen in een wondere zintuiglijke wereld van gevoelens. Langs binnenwegen het innerlijke landschap van emoties en gevoelens verkennen, dat is een optie.
Galerie Drie “Binnenwegen” van 21.11 tot 14.12.2025 Sint-Amelbergastraat 3A, Gent vernissage vrijdag 21 november van 9u tot 22u vrijdag en zaterdag van 9u tot 18u zondag van 9u tot 14u https://www.instagram.com/galeriedrie/
De expo ENTER kan je bezoeken in de Pastorie van het landelijke Munte. Annick Wallaert, Begga Vermaelen, Els Malyster en Tom Van Nuffel stellen er tentoon. Het viertal studeerde vrije grafiek maar daar bleef het niet bij. Hun artistiek pad maakte zijsprongen naar diverse andere technieken. Het viertal stelt het leven centraal, het persoonlijk leven, het leven van elke dag. De kunstenaars vertonen betrokkenheid met hun omgeving, de mens en de wereld van vandaag. ENTER is een dialoog tussen bevriende kunstenaars over het onuitgesprokene, over wat nog leeft, ook als woorden ontbreken. Annick Wallaert.
ANNICK WALLAERT
Annick Wallaert communiceert het liefst via haar schilderkunst. Annick was voor mij de kunstenaar van expressieve, kale bomen, grafisch van opzet, bijna getekend, ze staan mooi te wezen op een effen kleurig vlak. Deze periode is verleden tijd. Bij het aanschouwen van de nieuwste canvassen vorm ik me een beeld over het hoe en waarom, over de gedachte die ze wil overbrengen.
Arbreuit de reeks ‘Sangatte’
Wat de reeks ‘Our unlived Life’ betreft, sla ik de bal compleet mis. Haar felle roden en rozen roepen bij mij passie en rebellie op. Niets is minder waar. De heftige kleuren zijn de vertolkers van haar gebarsten ziel, van haar droefheid, haar kwetsbaarheid en veerkracht, van haar emotionele landschap. De kleuren staan volgens Annick symbool voor een huid die leeft, zacht en kwetsbaar tegelijk. Door mijn verdriet zijn de roden hevig, vertrouwt Annick me toe. En leven dat wil ze… de kunst helpt haar hierbij; kunst is voor haar hét middel om te overleven.
Our unlived Life – pastel
Mij lijken de werken spontaan geschilderd. Ook hier heb ik het mis. Annick benoemt ze als SLOW ART. De canvassen bouwt ze heel traag op, laag op laag. Ze start heel zachtjes om later heftig te eindigen. In de dominante verticalen vermoed ik een tralies, een hek… metaforen voor een zekere onvrijheid waar de kunstenaar wil aan ontsnappen. Annick repliceert: Sangatte, daar ligt de oorsprong van die geschilderde verticalen, Sangatte het dorp waar de vluchtelingen vertoeven om van daaruit de overtocht te wagen. De rechtopstaande lijnen zijn houten spijlen van neergewaaide hekkens maar voor mij zijn het beenderen van de ontheemden op zoek naar andere betere horizonten. Deze reeks ‘Sangatte’ is gestart in 2022 vanuit een maatschappelijke universele achtergrond en evolueerde naar ‘Unlived life’ die vertrekt vanuit mijn persoonlijke beleving. Ik lees veel boeken over psychologie, de reeks is genoemd naar een quote van Carl Gustav Jung: ‘Our unlived life, the unseen – unfelt parts of our psyche’ . De quote verwijst volgens Annick Wallaert naar ‘… dingen die er altijd zijn maar niet aan de oppervlakte komen of mogen komen’, naar het collectief onbewuste.
uit de reeks Our unlived Life
Het niet negeren van haar verdriet, het op het canvas wegschilderen van een donkere tijd, helpt de kunstenaar deze periode in haar leven af te sluiten.
BEGGA VERMAELEN
Kunst is de rode draad in het leven van Begga Vermaelen. Kleurpotloden waren de poppen van haar kindertijd. Na haar middelbare studies kunstonderwijs kiest ze uit onzekerheid voor conservatie en restauratie van muurschilderingen. En toch de drang naar creatie blijft kriebelen. Nu is vrije grafiek onder de vorm van houtsneden haar passie. Laatst verschenen ook mezzotinten op het appel.
Houtsnede en boekje, handmatig vervaardigd door Begga Vermaelen, met Japanse binding – houtsneden aangevuld met partijen in potlood
Hoe komt het toch dat jij moeilijke technieken als mezzotint, houtsneden… zo snel beheerst, vroeg ik haar. Waarschijnlijk omdat ik door mijn beroep als restaurateur vertrouwd ben met vele technieken, je pikt gemakkelijker in op handelingen, was het antwoord. Ze heeft het in de vingers, dat zie je zo.
Houtsnede, 6 lagen, 2 verschillende drukken van eenzelfde werk
Ze aanbidt de schoonheid van het alledaagse. De straat, haar omgeving en haar persoonlijke leefwereld… voeden haar kunst. De houtsneden ogen desolaat, geen spoor van mensen en toch zijn ze ergens aanwezig. Dit heeft ze gemeen met Koen van den Broek: de fascinatie voor stoepranden, straatstenen en modernistische architectuur. Licht, schaduw, rechte lijnen en een subtiele vlakverdeling zijn de basis bouwstenen, de fundamenten waarop haar werk gebouwd is. Wellicht brengt deze zoektocht, deze queeste naar een ruimtelijk onderwerp haar dichter bij de abstractie. Bij Begga Vermaelen ligt volgens mij deze mogelijkheid voor de hand. Bij restauratie heb je oog voor het detail daarom waren haar vroeg schilderijen meer verhalend realistisch nu opteert Begga Vermaelen resoluut voor de essentie, de eenvoud, zelfs voor eliminatie, het uitpuren van een onderwerp. Een boom bestaat uit 2 lijnen, een weg is een vlak, een huis telt horizontale lijnen en verticale… Wie woont in het huis, waar zijn de tafel, de stoel, de zetel, het bed? Bij haar heeft het publiek het laatste woord. De beschouwer verbeeldt zich een verhaal, zoekt tekst bij het beeld, vult de ruimte in. Haar werken halen het creatieve in de toeschouwer naar boven. En dat is fijn.
ELS MALYSTER
Els Malyster studeerde vrije grafiek, voelde zich niet thuis in die richting en koos zoals Begga Vermaelen voor de restauratie. Na 25 jaar werken als restaurateur was de passie op de vlucht en studeerde ze avondles keramiek. Ze startte met gebruiksvoorwerpen maar nu zoekt Els Malyster het artistieke op. De ideeën om beelden te creëren hopen zich op, dwalen rond in haar dromen, klaar om uit te breken. De materiaal kennis en vaardigheden, verworven tijdens de restauratie van muurschilderijen, zijn nuttig voor haar kunst van nu. Oude materialen boeien haar, afval containers zijn voor haar een schatkist met uniek materiaal. In het atelier stapelen de verzamelde voorwerpen zich op. Ze maakt er objecten mee waar niet altijd een concept in terug te vinden is. Dat hoeft ook niet voor haar, iets moois maken dat wil ze wel. Kunst mag toch ook amusement zijn? Het maakproces vindt ze fantastisch en dat kan je zien aan de schopjes die ze omtoverde tot kunstvoorwerpen. Ook werk dat spreekt toont ze hier in de Pastorie. Wat in de wereld gaande is beroert haar. Als reactie creëerde ze een pot met een tekst die de mensen wil aansporen te communiceren, met elkaar te praten, wie weet helpt dat de wereld vooruit. De werken met de neuzen en oren hebben dezelfde bedoeling. De oren zijn gelabeld met de tekst LUISTER, in vele talen, Chinees, Russisch…. De neuzen… die wijzen in dezelfde richting, eentje niet, altijd is er die ene dwarsligger. En dat hoeft niet negatief te zijn.
Haar beelden zijn verstild, doen me denken aan dodenmaskers, zonder uitdrukking. De inspiratiebron blijkt een Weens museum, een ziekenhuis, een soort rariteiten kabinet waar wassen afgietsels van psychisch zieke mensen te zien zijn. Tijdens covid trok de kunstenaar zich terug in haar atelier om deze werken te maken. Zo kwam ze er tot rust, haar beelden vertolken die stilte, die concentratie, het alleen zijn ver van de turbulente wereld buiten het atelier, het berusten. De psyche, het fysische en medische zijn drie pijlers die je terugvindt in het werk van Els. ‘Is dat niet wat depri?’ vraag ik de kunstenaar. Els Malyster: ‘Helemaal niet, het is pure fascinatie.’ Haar oma had een Larousse médical illustré. De prenten met afwijkingen van het menselijk lichaam, van allerlei vreemde ziektes die de huid en het uiterlijk van de mens extreem veranderen, die waren het meest bekeken. Bij oma werd het zaadje geplant, nu zie je de vruchten waar elke kunstliefhebber mag en kan van genieten.
TOM VAN NUFFEL
Tom Van Nuffel is graficus van opleiding maar grafiek verdween op de achtergrond, fotografie neemt sinds 2002 de overhand. Bij de opstelling fotografeer ik zijn werk. Rapper gezegd dan gedaan. Zijn foto’s voorziet Tom Van Nuffel met een laagje epoxy en dat maakt mijn taak oh zo moeilijk. De herfstzon speelt met het glanzend oppervlak, brandt optisch witte vage vlekken in het beeld, creëert een nieuwe foto, een gelaagdheid die de fotograaf niet voor ogen had. Fotografie is spelen met licht, hier in de Pastorie speelt het zonlicht met de foto. Ik beleef een magisch moment. Ook zonder het spelende zonlicht zijn de foto’s één en al mysterie. Ze omarmen de poëzie van het onvolmaakte. Soms is het raden naar het onderwerp. Zie ik een vlieg of is het een zwarte vlek? Is dat varkentje wel echt? Wat verstopt dat vervuilde glas, die aangeslagen ruit? Zoals Begga Vermaelen vindt hij inspiratie in zijn dagelijkse omgeving of onderweg. Op reis, in een museum… overal komen de onderwerpen naar hem toe. Als professioneel fotograaf, illustrator, grafisch vormgever (bij onder andere Collect, de Gentenaar, het jaarboek Snoecks, De Standaard… ) werkte hij met haarscherpe foto’s, de perfectie nabij. Hier in Munte toont hij creatieve fotografie, ver van de glossy magazines. Zijn foto’s zijn digitaal met een analoge uitstraling. Misschien omdat Tom Van Nuffel als graficus het niet laten kan de foto’s bij te werken met potlood en inkt?
links werk van Els Malyster en Tom Van Nuffel – rechts foto Tom Van Nuffel
foto Tom Van Nuffel
Ook lichaamsdelen bevolken de foto’s. Zoals bij zijn partner Els Malyster heeft het menselijk lichaam een plaats in zijn kunst. Een fascinatie voor skeletten, beenderen en rariteiten ligt aan de oorsprong. Zijn grootvader woonde tegenover een slachthuis. Tom Van Nuffel: ‘Ik zag horens van een stier, oren van een koe….ook dat liet zijn sporen na, ik was er niet vies van.’ In de kunstschool Sint-Lucas kwam de betovering nogmaals de kop op steken tijdens het waarnemingstekenen en modeltekenen waar een geraamte de klas sierde. Op een vorige expo, een tijdje terug toen AI nog weinig bekend was bij het grote publiek, hadden kijkers het vermoeden dat hij AI benutte, wat helemaal niet het geval was. Sculpturen, gefotografeerd in musea overal ter wereld, geeft hij een ander aanzicht. Ook zonder AI kan de fotograaf Tom Van Nuffel zijn foto’s een twist geven.
Het sterk persoonlijk werk van deze vier kunstenaars maakt indruk. Zoals de herfstzon tijdens mijn bezoek aan de Pastorie, zet ik de expo graag in het zonnetje.
Tekst en foto Kathleen Ramboer gefotografeerd tijdens de opbouw van de tentoonstelling
INFO
Pastorie Munte Munteplein 6 Merelbeke – Melle za 1 nov van 15u tot 20u open 2nov 7 nov 8nov 9nov telkens van 11u tot 18u
Een expo in deWeverij met textielkunstenaars Katrien Everaert, Trui Demarcke, Janne Gistelinck, Ina Hillewig, Mileen Malbrain en Hilde Windels curator Lieve Vanmaele soundscape Eline Vanduyver – E_Mousai
tekst en foto Kathleen Ramboer
Ik ga op pad in deWeverij, kijk voorbij de keerzijde tot de verwondering me overvalt en me onderdompelt in een nieuwe wereld, die van de textiel. De ontdekking van de vele materialen doet me beseffen dat deze textiele wereld nog alle richtingen uit kan, wacht om ontdekt te worden. In deWeverij blaast een nieuwe frisse wind de kunstwereld een geweten. Textiele kunst is te lang in de catacomben gebleven. In deWeverij overstijgt textielkunst het ambachtelijke. Geschiedenis, zelfs cultureel erfgoed gaan hier gepaard met conceptuele kunst. De expo oogt niet alleen ruimtelijk en visueel aantrekkelijk maar vertelt tevens een verhaal, het verhaal van de kunstenaar en van uiteenlopende technieken, van traditioneel materiaal op een eigentijdse manier verwerkt. Textiel bezit een organisch leven, overstijgt de intensiteit van andere materialen. Textiel beroert de zintuigen voelen: ruiken en zien. Daarom is een bezoekje aan ‘SUBTIEL TEXTIEL – Voorbij de keerzijde’ een fysische, tastbare en gevoelsmatige ervaring.
Lieve Vanmaele en Marc Mestdagh
Aan de expo ging een rijpingsproces vooraf. Februari 2025 bedachten organisator Marc Mestdagh en curator Lieve Vanmaele de eerste krijtlijnen. In april 2025 waren er atelierbezoeken. Daarna volgde een samenkomst met de kunstenaars in deWeverij, de persoonlijke verwerking van het thema plus nog een meeting in deWeverij met try-out, belangrijk voor de plaatsbepaling. Tussendoor waren er nog tal van atelierbezoeken, het vertrouwen groeide, de opstelling kreeg vorm. Later gebeurde de accrochage in samenspraak.
De curator Lieve Vanmaele stelde ik de vraag hoe de selectie tot stand kwam. Wat was hoofdzaak of minder belangrijk? Voor Lieve stond de inhoud vooraan in de rij. Eenzijdig denken daar is ze a priori tegen, je moet ook de keerzijde, de gelaagdheid, willen zien. Dat is te merken aan de opstelling. De curator verlaat het klassieke pad van het presenteren aan de wand, zoekt de ruimte op en brengt een dialoog tussen de werken onderling. Dit gebeurde in overleg met de kunstenaars. Daarnaast gebruikte ze ook haar eigen creatieve geest om het werk van de zes kunstenaars onderling te verbinden. Een pad van gebroken spiegels, spelend met licht, ruimte en de kunstwerken, plus een web van bijna onzichtbare draden, leiden de kijker door deWeverij en de tentoonstelling.
Laten we het gesuggereerde pad volgen. (Later realiseer ik me dat ik mijn eigen pad heb uitgestippeld.)
interventie van Lieve Vanmaele
Bij het binnenwandelen ervaar ik, niettegenstaande heel wat werken aanwezig zijn, een ongelooflijke lichtheid; het resultaat van een inventieve opbouw van de expo. De batikken en de werken met sisal van Katrien Everaert heten me welkom. De schuine opstelling van ‘It’s looking like a beautiful day’, los van de wand maken indruk. Details en ‘tekening’ van de batik, subtiel belicht door het daglicht, vragen om verder te kijken dan een eerste blik of indruk. Trouwens Katrien Everaert schrijft in haar beschouwing ‘The pure and simple truth is rarely pure and never simple’ Oscar Wilde Sisal touw, een prachtige materie vervaardigd door vezels uit de bladeren van de agave plant te winnen, is verwerkt in ‘Soon this tears will have cried’. Beide werken vertolken volgens Katrien Everaert, dat aan elke situatie een keerzijde is die de weg effent naar nieuwe inzichten en perspectieven.
Katrien Everaert ‘It’s looking like a beautiful day’
Het werk van Katrien Everaert gaat in gesprek met de ‘Velvet-reeks’ van Ina Hillewig. Deze reeks is sober van kleur en vorm. Minder ruimtelijk siert deze serie in alle stilte de witte muur. Het werk heeft een aaibaar karakter maar vergis je niet, de kunstenaar zet de beschouwer op het verkeerde been. Ze toont de keerzijde, de schaduwzijde van ons comfortabel luxeleven. De ‘velvet-reeks’ is vervaardigd met pluizen uit de droogtrommel. Zo krijgt afvalmateriaal een tweede leven als kunst en schopt Ina Hillewig de kunstliefhebber een geweten. Niet alle restafval verdwijnt in de eeuwigheid of is afbreekbaar.
Ina Hillewig
De sculpturen in zijde van Trui Demarcke hangen in een ongewone opstelling. Het klassieke naast elkaar opstellen is vervangen door een originele, dynamische, verticale ophanging die in dialoog gaat met de ruimte, een goede vondst. Wat me treft in de sculpturen van Trui Demarcke is hoe ze een feeërieke sfeer creëert met licht en kleur. Ze ogen fragiel en vooral licht. Klei en lijm maken de sculpturen zwaarder. En toch Trui Demarcke vraagt de kijker de keerzijde op te zoeken, de zwaarte naast de lichtheid, drama naast harmonie, twee begrippen die deel uitmaken van de complexe tekening van ons leven. Haar vier meter hoog doek ‘Tsimtsoem Sequel I’ verbeelden het ‘lichte’ en ‘zware’ in onze wereld door een minder opvallende, verfijnde tekening boven een zwaardere, expressieve te plaatsen als symbool voor de zwaartekracht.
Trui Demarcke
Mileen Malbrain is het buitenbeentje, de wetenschapper in het gezelschap. Ze schept een imaginaire wereld, fantaseert over kruisingen, hybriden, het uitbreiden van de biodiversiteit, over natuur die hardnekkig broeikasgassen kan trotseren. Haar handen toveren yoghurtpotjes om tot kweekpotjes. Hoe weeft ze die rode wol? Het blijkt rode ijzerdraad te zijn vernuftig gehaakt tot grillige organische sculpturen, tot kiemmateriaal. Een werkschrift informeert je over het kiemproces. Is Mileen Malbrain een dromer, een idealist, een kunstenaar, een wetenschapper, een conceptueel kunstenaar, een textiel kunstenaar, een natuurminnaar, een wereldverbeteraar…? In mijn dagdromen is ze een boeiende persoonlijkheid die met kunst de wereld kan redden.
Mileen Malbrain
Van het artistieke labo van Mileen Malbrain is het een kleine stap naar de weefkunst van Janne Gistelinck. De blauwen van Janne Gistelinck vormen een prettig contrast met de rode draad van Mileen Malbrain. Ik zie een majestueus tapijt ‘Terra Incognito’ de muren van deWeverij negerend. Het wandtapijt in Jacquard techniek, een klassieke rechthoek, is vrij opgehangen aan het ijzeren gebinte van de expo ruimte en raakt net niet de grond. Het 2D kunstwerk krijgt zo een bijkomende dimensie. Op die manier krijgt het publiek de gelegenheid de keerzijde te beschouwen; een vondst van de curator die een meerwaarde voor de expo betekent. Janne Gistelinck verwerkt foto’s van lichaamsdelen, techniek en natuur in één werk. Maar nu wil ze verder gaan dan illustreren, dan het zien. Ze zoekt om het bevreemdende landschap van lichaamsdelen en technische onderdelen te doorprikken en te kiezen voor de keerzijde: ervaring en beleving.
Janne Gistelinck ‘Terra Incognito’
Het organische dynamische sculptuur ‘Reach out’ van Hilde Windels is de perfecte tegenpool voor het statige rechthoekige wandtapijt van Janne Gistelinck. ‘Reach out’ kroont zich tot meester van de ruimte en moderator van de dialogen. Het materiaal in de handen van Hilde Windels zijn vlasvezels. Textielvezels leiden een eigen intens leven, ze trillen, bewegen en zijn moeilijk te manipuleren. Hilde Windels communiceert met haar materiaal, de vezels nemen de leiding maar de kunstenaar biedt ook weerstand en verzet. ‘Reach out’ is speciaal voor de ruimte en expo gecreëerd. Ik citeer Hilde Windels: ‘Ik zie mijn werk als een manier om een ruimte opnieuw te laten ademen. … Vaak zoek ik bewust contrasten op: het zachte, vloeiende dat zich tastend een weg zoekt tegenover de strakke lijnen en het onwrikbare van de architectuur. … Het werk groeit uit tot bemiddelaar, een huid tussen mens en ruimte, die uitnodigt om opnieuw te voelen en de omgeving met andere ogen te ervaren.’ Daar is Hilde Windels wonderwel in geslaagd. Vele malen bezocht ik deWeverij, dit keer zie ik niet alleen de ruimte maar word ik ze ook gewaar, ik voel ze aan. Door de verbinding en confrontatie met de andere werken aan te gaan, wordt de exporuimte voor het publiek tastbaar. ‘Reach out’ reikt de hemel de hand maar blijft toch met de voeten op de grond. Misschien vinden we in de sculptuur de kunstenaar terug?
Hilde Windels ‘Reach out’
Geluidskunstenares en DJ Eline ‘E_Mousai’ Vanduyver zorgde voor een passende ‘Soundscape’: je hoort de kadans van weefgetouwen, het gesuis van draden, het tikken van een spoel… gemengd met geluiden gelinkt aan de kunstenaar: het geluid van het behandelen van vlas door Hilde Windels, stemmen van de kunstenaars… Ook de soundscape benadrukt de ruimte, vult deWeverij. Eline Vanduyver in Weefsel 2025/3: ‘De keerzijde laat zich niet zien, maar horen. Want elk doek draagt niet alleen de kleuren en patronen van de hand van de maker, maar ook het ritme van machines, de adem van arbeid, en het gewicht van de tijd.’ Lieve Vanmaele stelt zich de vraag: Kan je ruimte begrenzen en kan je grenzen ruimte geven? De soundscape maakt de beleving compleet, het publiek ervaart hoe het leven en werken in deWeverij ooit moet zijn geweest; we luisteren naar een vleugje nostalgie, nostalgie waar we graag naar teruggrijpen in deze onzekere tijden. Te beluisteren via deze link https://deweverij.wordpress.com/wp-content/uploads/2025/09/de-keerzijde-fragment.mp3
De zeven kunstenaars blijken filosofen, nadenkend over kunst, het leven en de kunst van het leven. Hun werk oogt esthetisch, afwisselend warm en koel. Met de tentoonstelling ‘SUBTIEL TEXTIEL –voorbij de keerzijde’ verheffen ze deWeverij tot een unieke belevingsruimte die rust uitstraalt en zo het publiek aanspoort tot nadenken over de chaotische wereld waarin wij leven. Toch raad ik iedereen aan een ogenblik alleen maar te genieten van zoveel schoonheid en dan pas de keerzijde te bekijken, de verborgen betekenissen op te zoeken. De expo zal ongetwijfeld door zinderen in het creatieproces van de deelnemende kunstenaars.
Een interviewer ontmoet niet elke dag een kunstenaar waar het onmiddellijk mee klikt, een kunstenaar die, ook al heeft hij het druk, graag, veel en boeiend praat plus zijn geheimen zonder aarzelen prijsgeeft. Fotograaf Mathieu V is zo een kunstenaar, hij antwoordt op vragen die ik niet eens hoef te formuleren, alsof hij ze op voorhand stiekem gelezen heeft. Na het afscheid bekruipt me ogenblikkelijk de lust ons gesprek vast te leggen.
Kunstpoort Graag wil ik je feliciteren met de Bronze Award bij de Exposure One Awards 2025* in de categorie Fine Art, derde van de wereld! Wat een ongelofelijke prestatie. Neem je deel aan veel wedstrijden? Wat is het belang van wedstrijden? Zijn er belangrijke voorstellen voortgekomen uit deze prijs? Helpt het aan opdrachten, aan tentoonstellingen, aan interesse van organisatoren? * https://www.all-about-photo.com/photo-contests/photo-contest/4605/exposure-one-awards-2025-photographer-of-the-year-contest
Mathieu V – Bronze Award – Exposure One Awards 2025
Mathieu V De prijs is vrij recent maar ik ervaar nu al dat mijn naambekendheid stijgt, voor me ligt een nieuw pad om enthousiast te volgen.
Kunstpoort Krijg je kansen buiten België? Zou je erop ingaan? Mathieu V Zeker, Ik doe dat. Parijs ligt binnen mijn bereik, New York misschien en dit via Exposure Awards, dit is hangende. Laat het niet te snel gaan.
Kunstpoort Wanneer werd het zaadje geplant, hoe begon de liefde voor de fotografie? Mathieu V Op 14 jarige leeftijd fotografeerde ik met wegwerpcameraatjes. Ik ben afkomstig van Kruishoutem en had er twee mentors: Michel Saveyn en Edwin Lefevre, een persfotograaf van Het Nieuwsblad, jarenlang was hij dag en nacht stand by voor de krant. Als jonge gast vond ik dat de max. Toen mijn neef met een degelijke camera fotografeerde, wou ik dat ook. We gingen samen op stap om er één te kopen maar ik vond niet onmiddellijk mijn goesting en we maakten er een vrolijke onvergetelijke dag van. Nu fotografeer ik met een Nikon fototoestel.
Kunstpoort In je foto’s herken ik technisch vakmanschap, je streeft de perfectie na. Is dit het gevolg van bepaalde studies? Welke leerprocessen heb je doorlopen? Of ben je autodidact? Mathieu V Ik heb me alles zelf eigen gemaakt. Thuis stimuleerden ze me niet, ik weet dat ik niet de enige ben in dergelijke situatie, maar net die houding gaf me de kracht door te zetten, vol te houden, te bereiken waar ik nu sta.
Kunstpoort Is techniek belangrijk? Mag ik je kunst omschrijven als een kruisbestuiving tussen de techniek en het artistieke? Mathieu V Ja techniek vind ik uiterst belangrijk en dit uit respect voor het publiek, uit liefde voor de kunstliefhebber die belangstelling toont voor mijn foto’s. Het werk van een fotograaf moet topkwaliteit uitstralen. De kijker laat ik genieten tot in het kleinste hoekje van mijn beeld. Kunst dat moet 100% beleving zijn.
Kunstpoort De meeste curatoren van tentoonstellingen zoeken verhalen, ze stellen een thema centraal. Zijn je foto’s interessant voor curatoren? Wil je samenwerken met curatoren? Mathieu V Ja ik zou dergelijk voorstel zeker toejuichen vooral indien ik de tijd krijg ernaar toe te werken.
Kunstpoort Wat denk je over documentaire fotografie? Fotografie als noodzaak om een probleem, een situatie aan te kaarten? Heeft dit effect? Zet het mensen aan tot actie? Feli Jansen maakte bijvoorbeeld prachtige beelden over de plastiekvervuiling, plastiek als monumentale bergen gefotografeerd. Vind je docu fotografie ook kunst en waarom? Misschien kan fotografie niet de wereld veranderen maar wel de mensen? Mathieu V Via mijn foto’s toon ik mijn identiteit, mijn ziel, vertel ik mijn verhaal, verbeeld ik mijn emotie. Dat is belangrijk voor me. Ik zou zo naar de Gaza willen vertrekken om vast te leggen wat daar gebeurt. Is documentaire fotografie kunst? Ja en neen. Kunstfotografen die in Oekraïne opereren, kicken op een vallende bom, ik niet. Is kunst emotie? Waar is de grens tussen registrerende fotografie en fotografie als kunst? Die lijn is moeilijk te trekken. Misschien kan fotografie kunst zijn als de fotograaf de werkelijkheid interpreteert en een diepere emotionele dimensie toevoegt? Ooit nam ik een foto van iemand die voor euthanasie koos. De vrouw gaf een laatste kus. Dat was pakkend, ontroerend, aangrijpend. Is die foto kunst? Ik weet het niet. Er zijn heel wat goede fotografen daarom is er nood aan fotografen die willen ontdekken, durven experimenteren, out of the box denken en de nood voelen persoonlijk vernieuwend werk te brengen.
Kunstpoort Ben je ook met experimentele fotografie bezig? Analoog? Mathieu V Ongetwijfeld, ik verdiep me onder andere in de fotopolymeer techniek en fotografeer analoog, niet digitaal. Ik heb vijf jaar gezocht naar iets unieks, een persoonlijk handmatig productieproces. Ik scan mijn analoge foto’s in, print die eigenhandig op aluminium en dan volgt het risicovolle handmatig bewerken. Ik start met de foto af te schuren, heel voorzichtig.
Mathieu loopt naar zijn auto en keert terug met een prachtige grote foto op metaal, verwerkt met zijn eigen procedé.
Mathieu V Deze afdruk vergde 40 uren tijd. Kunstpoort Als ik de foto observeer zie ik bovenaan in de lichte partijen het subtiele resultaat van het schuren. Mathieu V Ik investeerde met een enorm doorzettingsvermogen heel veel tijd in onderzoekswerk zoals het uittesten en samenstellen van de chemische producten waarmee ik mijn foto’s bewerk. kunstpoort Op de foto is een blauwe gloed te zien, het resultaat van producten, een mix van pigmenten en chemische stoffen, die onder meer reageren op het aluminium. Mathieu V Constant vernieuwen is de boodschap, je bent er dagelijks mee bezig. Mislukkingen waren er bij de vleet, talrijke bezoekjes aan het containerpark gingen hieraan vooraf. Maar het resultaat loont: mijn foto’s hebben dat tikje extra zodat ze opgemerkt worden tussen het overaanbod aan goede foto’s. Ik breng een persoonlijk verhaal. Belangrijk voor mij is dat mijn kunst toegankelijk blijft, betaalbaar voor een breed publiek. Dat klinkt misschien cliché maar ik meen het.
Kunstpoort Je houdt je werkwijze niet angstvallig verborgen, je deelt je geheim. Ben je niet bang voor kopieergedrag? Mathieu V Helemaal niet, dit kan je niet nabootsen, alleen al de product samenstelling vergt vakmanschap.
Kunstpoort Maak je gebruik van Photoshop? Mathieu V Ja want ik vertrek van een analoge foto en eindig digitaal.
Kunstpoort Ik zie dansende lichtvlekken. Ze zorgen voor een sprookjes, dromerige en feeërieke sfeer. Je foto verraadt geen context waarin hij genomen is. In welke omstandigheden fotografeer je? Ga je op stap naar plaatsen waar je weet, daar is iets interessants om te fotograferen? Of fotografeer je wanneer het geschikte moment zich voordoet? Mathieu V Ik zoek bewust die locaties op. En toch heb ik altijd mijn camera bij me, je weet maar nooit wat er op je weg komt. Zelfs nu heb ik drie camera’s bij me. Het is de bedoeling dat de kijker niet merkt waar de foto ontstaan is. Ooit fotografeerde ik takken, kameraden hielden die vast, zorgden voor wat schaduw… dat is één van mijn beste foto’s. Maar zijn dat takken? Het kan even goed iets abstract zijn. Bepaalde foto’s nijgen naar abstractie door ze te branden, chemisch te behandelen of wat dan ook. Soms ben ik meer een soort professor in de chemie dan een fotograaf.
Kunstpoort In elke analoge fotograaf schuilt een scheikundige. Mathieu V Feeling voor de fotografie heb je slechts als je ooit analoog hebt gewerkt. Analoge fotografie kent zijn comeback, dat is een feit.
Kunstpoort Gebruik je op de ene of andere manier AI voor je fotografisch werk? Ben je bezorgd over de opkomst van de AI in de fotografie? Mathieu V Ik heb niets tegen AI. Trouwens AI is niet nieuw. Pacman werd in 1950 ontworpen met de hulp van AI. Iedereen brengt beeldmateriaal over op de manier die hij wil. Is dat nu met een gsm of een gesofisticeerd toestel, ben je 5 jaar of 50 jaar, je toont hoe jij de wereld ziet. Is dat kunst of geen kunst. Iedereen heeft zijn persoonlijke waarden om te beoordelen of iets al of niet kunst is. Fotografie dat is kunst, kijk naar Stephan Vanfleteren, Frank De Mulder… hoe zij iets overbrengen, daar zeg ik wauw tegen en Dirk Breackman, zijn foto’s vind ik geweldig.
Kunstpoort Wie bewonder je als fotograaf? Mathieu V Ik steek het niet onder stoelen of banken Dirk Braeckman en Stephan Vanfleteren zijn de grootste namen in België. Braeckman is de meest magische. Mijn mentors Michel Saveyn en Edwin Lefevre, ze zijn er helaas niet meer, die mag ik niet vergeten te noemen. Dat zijn geen namen in de expowereld maar wel de mensen die mijn verhaal hielpen schrijven. En Lucas Cann, kunstenaar, heeft me begeleid in de harde wereld van de kunst.
Kunstpoort Licht is van kapitaal belang in je fotografie, kijk maar naar deze lichtvlekken. Je zwart wit beelden vertonen enorm veel contrast. Wat is voor jou het belangrijkste: contrast, licht of kleur? Mathieu V De drie elementen samen, contrast ja maar ook structuur en diepte, daar streef ik naar vandaar het schuren van mijn foto’s.
Kunstpoort Waarom fotografeer je? Ergens vermeld je om herinneringen vast te leggen. Gaat het dan om de sfeer, de ziel van het moment, een gevoel….? Mathieu V Kijk eens goed naar mijn foto, je wordt ondergedompeld in een betoverend, raadselachtig moment. Als kijker stel je de vraag: vanwaar komt toch die betovering? Ik geloof in de magie van het leven, wat voor ons voorbestemd is. Als mijn beeld in iemands huiskamer hangt vind ik het fijn wanneer de kijker aanvoelt: die foto is door Mathieu V gefotografeerd. Mijn foto heeft tijd gevraagd, is doorleefd.
Kunstpoort Hoeveel exemplaren maak je van een foto? Mathieu V Deze is bijvoorbeeld een reeks van drie. Ik print drie exemplaren maar in feite is elke foto door mijn manuele bewerking uniek. Ik kies voor exclusiviteit.
Kunstpoort Op je site lees en merk ik dat je niet alleen belang hecht aan het beeld maar ook aan het woord. Je beschrijft heel poëtisch wat je verbeeldt. Er schuilt een dichter in je. Wat bezit de grootste kracht: het beeld of het woord? Is een foto ondergeschikt aan een verhaal? Of zegt een foto soms meer dan woorden? Een foto bevat woorden die niet gedrukt staan. Mathieu V De foto is belangrijkst. De foto moet iets zeggen maar ook niets zeggen, daar streef ik naar. Graag wil ik dat de kijker zich inleeft, weet wat ik aanvoelde op dat bijzondere moment.
Kunstpoort Werk je in opdracht en wordt je creativiteit dan aan banden gelegd? Krijg je genoeg ruimte om je creativiteit de vrije loop te laten? Mathieu V Portretten? neen dat is niet mijn ding. Mijn grootste wens is in opdracht naar Oekraïne of de Gaza trekken om te tonen aan de mensheid wat er ginder gaande is. Als Europeaan zien we te weinig wat er echt in de wereld omgaat, ik bedoel niet politiek maar op menselijk vlak. Wat de jeugd op zijn IPad ziet, is dat de echte wereld? Het schoonste wat ik zou kunnen geven aan mijn kinderen en kleinkinderen is een documentaire over hoe de wereld is en was.
Kunstpoort Heb je ambitie? Wat is je grootste droom als fotograaf? Mathieu V Graag zou ik een archief uitbouwen, een archief over hoe ik de wereld zie en ervaar. Iedereen zou de mogelijkheid moeten hebben de wereld op foto vast te leggen en daarnaast een dagboek bijhouden. Mensen vergeten te kijken en te voelen en dat is toch belangrijk?
Kunstpoort Werk je veel in de studio? Mathieu V Weinig, mijn ‘buitenwerk’ is sterker.
Kunstpoort Waar zou je in je stoutste dromen met je foto’s willen tentoonstellen? Mathieu V Het is niet moeilijk hierop te antwoorden, wellicht vind je het grappig, ik wil terug tentoonstellen waar ik op 15jarige leeftijd voor het eerst mijn foto’s toonde aan een publiek; De Schakel te Waregem. Natuurlijk, een museum vind ik ook fantastisch: het MSK Gent, het fotomuseum in Antwerpen… Maar ik ben een gevoelsmens, dat merk je aan mijn foto’s, als ik echt moet kiezen dan opteer ik voor De Schakel in Waregem. ‘Fotograaf Mathieu V: 30 jaar later’ zou dat geen mooie titel zijn?
Mathieu V toont ons het landschap van zijn geest, droombeelden gevangen in het contrastrijke licht van de stilte. Zijn gedachten nestelen zich op het netvlies van de kijker. We leven in een cultuur die productiviteit en snelheid voorop stelt daarom is het fijn even stil te staan bij de unieke magische beelden van fotograaf Mathieu V.
Het Objectief is meer dan een printcenter. Het gonst er van de bedrijvigheid. Bijwonen van workshops, fotograferen in de studio, printen, werken in de donkere kamer, tentoonstellen… zijn maar een greep uit het gevarieerd aanbod. Het Objectief, onder de drijvende kracht van Marieke Selhorst, is een broedplaats voor creatieve ideeën. Onder haar impuls gaan fotografen onder andere van de community ‘Vrienden van Het Objectief’ op zoek naar een beeld met net dat ietsje meer. Door tentoonstellingen te organiseren in een Artist Pop-Up Ruimte weet Het Objectief de foto/kunstliefhebber warm te maken voor foto’s anders dan anders. Dit maal brengt ze ESTAFETTE.
fragment startbeeld estafette Simon Debbaut L’Ecluse
ESTAFETTE
hoe het allemaal begon
In deze reeks laten negen fotografen evenveel beelden zien die zijn ontstaan tijdens een spel. Eén voor één maakten zij een beeld en gaven het door aan de volgende fotograaf op het parcours, die er vervolgens een nieuw werk op baseerde. De race begon ongeveer een jaar geleden met een vriendenbabbel van Het Objectief. Vanuit de wens om een collectief werk te maken, startte een estafette waarbij de doorgeefstok werd vervangen door een foto. Eén beeld strooide zaadjes uit die in een ander beeld geplant werden en zo vormde zich een reeks over beginnen, eindigen en het primaire van de natuur. Het startpunt lag bij Simon Debbaut L’Ecluse, het einde bij Hilde Daem. De stops daartussen waren Louise Degraeve, Inge Stam, Peter Scherps, Kathleen Ramboer, Thomas Boussu, Marieke Selhorst en An Debie. Het resultaat is verrassend divers: zwart wit en kleur, twee- en drie dimensionaal, groot en klein, analoog, fotogram en digitaal…
Op voorhand kwamen de deelnemende fotografen samen om de inlijsting, plaats en manier van ophanging… vast te leggen, om elkaar te helpen waar nodig. Het resultaat is een kleine maar boeiende expo. Meer hoeft dat niet te zijn.
Info
Het Objectief Blekerijstraat 75 9000 Gent 3 t.e.m. 25 oktober 2025 di en woe 9u tot 13u do en vrij 14u tot 18u za 13u tot 17u
Een expo in het Platform voor actuele kunsten – PAK
tekst en fotografie Kathleen Ramboer
Een bezoekje aan de tentoonstelling ‘Le Merle Noir #2’ in het PAK te Gistel heeft me ontroerd. Hoe hartverwarmend kan dat zijn; zoveel kunstenaars, zoveel schoonheid op een locatie middenin het groen. De expo zindert nog na in mijn kunstenaars gemoed. Le Merle Noir #2 is geen vrijblijvende tentoonstelling, de werken verplichten de toeschouwer na te denken over de wereld, de mensheid, over ons ‘zijn’
Curator Frank Demarest toont van 7 september tot 12 oktober het tweede luik van Le Merle Noir. Hij brengt stuk voor stuk goede kunstenaars samen, de meeste van eigen bodem, wat ik weet te waarderen, enkele van buiten België. Ze brengen geen gemakkelijk consumeerbare kunst, leggen hun ziel bloot voor de kijker die hun kunst binnendringt. Negentien kunstenaars brengen in diverse disciplines een eigenzinnige interpretatie van de symboliek en de mystiek rondom de zwarte merel. Geen vrolijkheid siert de muren, maar op deze rustige zondagnamiddag maken de ruimtes vol licht en de kraaknette witte muren van het PAK de kunst verteerbaar. Een mystieke sfeer vergezelt me op mijn tocht doorheen de ‘kamers’ van het PAK. Onmiddellijk bij het binnentreden ben ik in de ban van de expo, de toon is gezet. Fotograaf Sébastien Van Malleghem toont het resultaat van een onderdompeling in het project Réagir in Tourcoing. Mensen, werkloos, vaak met drugsproblemen en een onzekere toekomst voor ogen, kunnen er terecht bij een team van artsen, opvoeders, psychologen, verpleegkundigen… Er is een dag- en nachtopvang voorzien. De geëngageerde fotojournalist Sébastien Van Malleghem volgde ‘Réagir’ enige tijd en toont hier doorleefde beelden van pijn en smart. De foto’s zijn stuk voor stuk getuigenissen van een diep menselijk medeleven van de fotograaf.
foto’s Sébastien Van Malleghem
‘Rood’ Tamara De Prest
De indrukken zijn talrijk, het geheel is museaal. Het valt me moeilijk enkele werken uit te pikken. Ik mis een cataloog, gelukkig heb ik foto’s gemaakt, een beetje lukraak. De reden? Fotograferen en daarbij opgaan in een expo gaan moeilijk samen. Het fotograferen breekt je echte kijkbeleving.
Tamara De Prest kennen we van haar kleine werken. Ook hier schildert ze op klein formaat waardoor je letterlijk en figuurlijk geen afstand kunt nemen van het fysieke en de inhoud. Haar materiaal gebruik, ik vermoed olieverf op flinterdun papier, blijkt uiterst kwetsbaar, parallel aan het onderwerp. Op één van haar werken ‘Rood’ staat een rode stoel met ballon centraal. De eenvoud en vooral de rode kleur van het beeld dragen bij tot de intensiteit van het schilderij. Deze kleur roept zowel positieve gevoelens op van liefde en passie als gevoelens van gevaar en woede. De toeschouwer vangt het signaal op dat bij zijn identiteit hoort.
Kim Van Daele ken ik van haar bruin getinte natuur tekeningen: bomen, struiken, landschappen… tekent ze in evenwichtige donkere en lichtere partijen, geduldig, levendig en nauwkeurig, met een gevoel voor compositie. In het PAK toont ze de vergankelijkheid van wat de mens voortbrengt: verweerde gebouwen, getransformeerd door weelderige graffiti, gevangen in een overwoekerende natuur. Ik suggereer een etiket ‘bevreemdend realisme’.
Kim Van Daele
Barbara Bervoets creëert collages met eigen foto’s en drukwerk. Ze ogen mooi en aantrekkelijk maar blijken meer te zijn dan geslaagd knip- en plakwerk. Het zijn hermetische donkere werken, niet altijd te vatten voor de kunstliefhebber. Het is aan de beschouwer het werk compleet te maken door er een interpretatie aan te geven.
Barbara Bervoets
Karl Mechnig
Een kunstenaar die ik kost wat kost wil vermelden is Karl Mechnig. Hij heeft een hoog Félicien Rops gehalte. Karl Mechnig bezit een ongelooflijk persoonlijke beeldtaal waarin de fantasie hoogtij viert. Figuren lijken uit zijn dromen ontsnapt om te dansen op het witte blad, feest te vieren en met oneindig veel sarcasme ons grijnzend aan te staren, het publiek op de korrel te nemen. De kunstenaar tekent schijnbaar met het grootste gemak speels de menselijke gekte en comedie. Geen enkele bezoeker kan deze A4 potloodtekeningen links laten liggen. Uitdagend slepen ze de toeschouwer mee in zijn onvoorstelbare bonte wereld en zetten de kijker aan het denken.
Ik weet, ik doe veel kunstenaars oneer aan door niet dieper op hun kunst in te gaan. Ik kan alleen maar schrijven dat alle werken een bezoek aan het PAK waard zijn. ‘Le Merle Noir #2’ is ongetwijfeld een ommetje waard en zet Gistel op de kaart van de kunst.
Deelnemende kunstenaars
Danielle van Zadelhoff – Gery De Smet – Kim Vandaele – Valentine Lari – Nico Vaerewijck – Sébastien Van Malleghem – Frow Steeman – Barbara Bervoets – Pascale Pollier – Sandra De ClercK – Gert Jochems – Milan Jespers – Bryan Green – Annemarie Casteleyn – Karl Mechnig – Eleanor Crook – Mathieu Lobelle – Tamara De Prest – The Colckwork Collective
Info expo
PAK Dullaertweg 80 8470 Gistel
7 september tot 12 oktober 2025 open zaterdag en zondag van 13u tot 18u
SVELTE THYS LODE LAPERRE DANIEL MATTAR MEREL VAN DE CASTEELE MARC VAN CAUWENBERGH
Introductietekst expo door Wim Lambrecht
THE SURFACE HOLDS NO SECRETS
– Over zichtbare sporen van het maakproces –
In deze tentoonstelling staat het schilderoppervlak centraal als drager van handeling, geheugen en betekenis. De kunstenaars tonen hoe elke penseelstreek, kras of laag verf niet alleen een beeld vormt, maar ook een spoor achterlaat van de actie zelf.
Wat op het eerste gezicht zichtbaar is, vormt tegelijk een sluier over wat eronder ligt: suggestie en verhulling wisselen elkaar af. In plaats van geheimen te bewaren, onthult het oppervlak de gelaagdheid van het denken en doen. Hier opent de schilderkunst een veld van sporen: deels zichtbaar, deels tastbaar en bij momenten onontkoombaar.
In een tijd waarin beeld en betekenis voortdurend in beweging zijn, richt deze tentoonstelling de blik op het schilderoppervlak als plek van handeling, proces en onthulling. The Surface Holds No Secrets brengt een groep hedendaagse kunstenaars samen die de schilderkunst benaderen als een tastbaar en levend medium waarin elke laag verf, elke geste, elke overschildering haar sporen nalaat.
Het oppervlak verbergt niets: het toont de fysieke actie van het schilderen, de twijfel, de correctie, de impuls. De schilderijen in deze tentoonstelling spreken niet zozeer in beelden, maar in gebaren in wat zichtbaar is én wat net verhuld blijft onder een sluier van verf. De lagen vormen een visuele geschiedenis, een geheugen van keuzes en veranderingen.
Centrale motieven zijn suggestie, transparantie en het spanningsveld tussen openbaring en verborgenheid. Wat is bron, wat is toeval, wat is constructie? De werken laten zien hoe schilderkunst vandaag niet alleen draait om wat wordt afgebeeld, maar vooral hoe iets ontstaat en wat daarvan bewust of onbewust zichtbaar blijft.
In plaats van een venster naar een andere werkelijkheid, presenteert de schilderkunst zich hier als een autonoom oppervlak; een veld van handelingen en sporen. Het doek wordt een plek waar betekenis niet eenduidig is, maar ontstaat in het spanningsveld tussen onthulling en verhulling, tussen wat zichtbaar is en wat slechts gesuggereerd wordt. Het oppervlak draagt geen geheimen; het is het verhaal.
Enkele impressies over het werk van de kunstenaars:
Svelte Thys Schilderen aan de rand van de hemel.
Hoewel ze over een atelier beschikt, vindt Svelte Thys haar plek aan de rand ervan; letterlijk tegen de buitenmuur. Een eenvoudige bakstenen muur, voorzien van twee nagels: één voor klein werk, één voor groter werk. Het licht speelt er vrij spel. Haar bijzondere band met licht en haar fascinatie voor natuur vormen een essentieel onderdeel van haar praktijk.
Haar schilderijen en tekeningen zijn nauw verweven met de natuur. Ze ontstaan uit wandelingen langs de randen van haar leefomgeving, of keren terug naar de achtertuin die haar wereld begrenst. Het werk toont fragmenten uit de natuur: uitsnedes waarin de seizoenen lijken op te lossen. Gestolde momenten in de tijd, waarin de stille woede van een hommel op zoek naar nectar voelbaar wordt, grassprieten hun rug richten naar het hemelgewelf of paddenstoelen zich wringen uit de grond.
Het zijn die zichtbare penseelstreken die we willen vasthouden, versterkt door de poëtische titels die Svelte hen toedicht, die zich dieper in de lente van ons geheugen graven.
Lode Laperre Een Voettocht doorheen een landschap in wording
Het lijkt wel of het oeuvre van Lode Laperre door generaties werd doorgegeven. Het heeft de uitstraling van fragmenten uit een ander tijdperk, alsof ze afkomstig zijn van archeologische artefacten uit een ver verleden, diep ingeslepen door de tand des tijds. Het is een werk dat herinneringen draagt van een tijd waarin het klimaat diepe groeven trok, bewerkt door de hand van de tijd zelf.
De werken die Lode creëert, herinneren aan de schil van de sequoia, ingesneeuwd tijdens de ijstijd, verschoven door tektonische platen en uitgespuwd door vulkanen. Ze zijn aangetast door de vurigheid van lava, geblust door water, aangespoeld door de onstuimige zeeën. Ze dragen het spoor van nomaden die hen gebruikten als schild tegen zandstormen, door de eeuwen heen geruild op de zijderoutes, verloren in anonimiteit, bedolven door rotsen en uiteindelijk bevrijd door erosie, en opnieuw bedekt door een kleed van korstmossen.
Van dichtbij lijken ze op huiden die worden beteugeld door de leerlooier. Van verre verwijzen ze naar oosterse landschappen, gezien vanuit een goddelijk standpunt — ver voorbij de winter van het leven, bloedend in pracht, lavend aan de blik van de vele pelgrims die even halt houden, om daarna hun voettocht verder te zetten.
Lode Laperre’s werk is opgewekt uit de dood, gedoemd om te overleven.
Daniel Mattar Miniatuur van het onzichtbare.
Het werk van Daniel Mattar is een verkenning van technologie en verf in hun puurste, meest geconcentreerde vorm. Het lijkt te ontspringen aan een mechanisch oog, dat verder kijkt dan de menselijke waarneming, en een ode brengt aan de kracht van de verf. Elke druppel die hij aanbrengt, elke bolling en stolling, doet denken aan industrieel ontwerp, maar verwijst tegelijk naar de elementaire puurheid van de oervorm.
Zijn achtergronden zijn geen zachte colorfields, maar kleurvlakken die ongenadig de ruimte ontkennen, het vlak opeisen en het fundament vormen voor de uitvergrote verfdruppels of vegen, die zich als een levend mechanisme in de ruimte bevindt. Het werk is als een aankondiging van een bas-reliëf, een toenadering tot de gene zijde, een verlangen dat zich uitstrekt naar de aanraking die nooit komt, afgeschermd door het glas dat de afstand bewaakt.
Wat Mattar creëert is een werk dat zowel de stolling van de tijd als de vloeibaarheid van de moment bevat, een spanning die slechts op het grensvlak tussen de mechanische en de organische wordt begrepen.
Merel Van de Casteele Schilder van oorsprong, kunstenaar in veelvoud.
Zowel het grafische als het plastische liggen haar nauw aan het hart, en ze weet beide werelden ogenschijnlijk moeiteloos te verbinden in een hybride praktijk. Ze beweegt zich tussen nacht en dag, tussen donkerte en lichtheid, tussen kern en oppervlak.
Haar werk is soms open en leesbaar, dan weer gesloten en ongrijpbaar maar altijd onrustig. Wie goed kijkt, en meer nog: wie goed luistert, voelt de spanning onder het oppervlak. Het zijn de zogenaamde tegenstellingen die de tussenruimte voeden. En het is precies die tussenruimte die Merel opzoekt en nodig heeft om zichzelf te voeden.
Buiten het atelier zoekt ze de publieke ruimte op, waar ze haar objecten bezweert en deelt via haar kenmerkende performatieve geste.
Het jonge oeuvre van Van de Casteele is matuur en gelaagd, geworteld in een fascinatie voor het etnografische en het academische. Een combinatie waarin vergeten geschiedenissen transformeren tot urgente getuigenissen.
Marc Van Cauwenbergh Dance among Friends
Binnen de ogenschijnlijke beperkingen van een vast formaat, openbaart zich een ongrijpbare vloeibaarheid. Verflagen lijken traag en bedachtzaam aangebracht, maar in werkelijkheid zijn ze snel, trefzeker, bijna vluchtig gepenseeld. Marc blijft ongemeen trouw aan zijn kleurenpalet, een constante die hij al veertig jaar met precisie aanhoudt. De verfhuid leeft, trilt, houdt nooit de adem vast. Het werk beweegt, speelt met zwaartekracht, met leesrichting, alsof de elementen altijd in transitie zijn; niets is vast, niets is definitief.
Marc gedraagt zich als een orkestleider die de partituur nauw volgt, maar altijd ruimte laat voor improvisatie. In zijn composities verschuift de vertrouwde orde, scherpe dieptes worden plots verstoord, en een moment wordt verlevendigd door een onverwachte kleurflits. Elke penseelstreek is een nieuwe beweging, een wending die zich voortdurend aanpast aan de vloeibaarheid van de ruimte: nooit afgebakend, altijd overlappend, altijd in dialoog met zichzelf.
De kleine formaten verhalen over de pols, de snelle bewegingen, het onmiddellijke gebaar. De grotere formaten begrijpen dan weer het lichaam, de arm die zich uitstrekt, die ruimte zoekt. Deze doeken verbergen niet alleen de muzikaliteit van het schilderproces, maar onthullen een kracht die voorbij de afgebakende ruimte breekt. Zoals een dans die zich niet laat beperken door regels, die vrijheid zoekt in haar eigen beweging, haar eigen vloeibare expressie.
Kleine choreografieën, verfijnde innerlijke bewegingen die de pure abstractie bezingen, altijd in beweging, ongrijpbaar zoals een vissenlijf.
kunstpoort 