Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen

een review door gastreporter Max Van Hemel

tekst en foto Max Van Hemel

In 1938 geeft René Magritte een lezing in het KMSKA over zijn visie op de werkelijkheid. Hij bespreekt er de oorsprong en ontwikkeling van zijn kunst, en de geschiedenis van de surrealistische beweging in België. Onder de titel ‘La ligne de vie’ was deze lezing de belangrijkste die Magritte ooit over zijn werk heeft gehouden.

Aldus wordt de expo geïntroduceerd op de website van het KMSKA. 
https://kmska.be/nl
Als Magritte-fan kon ik deze expo niet links laten liggen en ging er zo snel mogelijk naartoe.

Om al maar meteen een open deur in te trappen: laat u niet (mis)leiden door de AI-versie van Magritte om deze expo zeker te gaan bekijken. Het experiment is zo surrealistisch als Magritte zelve. De audio-commentaren zijn doorheen de expo te horen via luidsprekers in de wanden. Dat is wat spijtig want van de expo is een app-guide met audiogeluid alwaar de tekst op de wand wordt voorgelezen…maar niet door Magritte. De app-gids  – downloaden – toont ook alle werken van de expo met een woordje geschreven uitleg.

Een expo bezoek je echter omdat je meer wil ervaren, ‘the Magritte-experience’, dan op een klein schermpje. Een werk in het echt zien blijft toch nog altijd anders… De expo loopt door de hele carrière van Magritte. De eerste jaren onder invloed van toen actuele en opkomende kunststromen, de zoektocht naar een eigen identiteit, de frustraties, de moeilijke jaren tot – laat ons niet bescheiden zijn – de keizer van het surrealisme te worden.

Natuurlijk wordt, zoals in de reeks
https://nl.wikipedia.org/wiki/This_is_not_a_murder_mystery
met een knipoog verwezen naar de andere grote surrealisten al blijft de focus wel op Magritte.

Wat mij snel opviel (en waardoor ik begon heen-en-weer door de expo te lopen) was dat Magritte al heel vroeg zijn bekende figuren ontwikkelde: de hoed, de pijp, de boom, het spelen met woorden. Verder zijn er geen grote verrassingen te vinden op de expo. Wie echter – net als ik – helemaal into Magritte is, is dit een zeer interessante expo omwille van de vele werken die momenteel in privébezit zijn en dus anders niet tot nooit te zien zijn.

De AI-Magritte komt op het einde van expo helemaal uit de kast. Daar krijg je een behoorlijk lange powerpoint te zien waar M-AI-gritte vertelt over zijn werken en hoe deze tot stand zijn gekomen of hoe je ze (ook) zou kunnen lezen/bekijken. De lezing is voor de nerdies zeer interessant. Voor wie Magritte naast Rubens, Van Eyck, Bruegel, Van Dyck,… op het schaf zet, zal deze video allicht een leuke gimmick zijn maar hou je ’t allicht niet de hele lezing vol. De AI is en blijft (herhaling) een goede poging om de stem van Magritte tot leven te brengen. Toch mis ik die typische “r” en de rookstiltes in de lezing.

Mijn conclusie: een interessante expo die het overzicht geeft van de kunstcarrière van Magritte. Ben je niet helemaal “diep” into Magritte, ga dan naar het Magritte Museum in Brussel. 
https://musee-magritte-museum.be/nl
Het overzicht daar is vollediger en de audiogids is beter. Maar wacht best nog even tot na de KMSKA-expo zodat de werken terug op hun plek hangen. Wie wél into Magritte is en een “anthology” van de grootmeester wil zien mag deze expo zeker niet missen.

De expo is gratis te bezoeken met de Museumpas. Je moet wel een uurslot reserveren (ook met de pas). Kan je op werkdagen gaan, het zal er allicht wel rustiger zijn dan in ’t weekend. Nog tot 22 februari 2026. In de museumshop zijn allerhande prullen te koop maar ook een boek met het totaaloverzicht van deze expo.

Tekst en foto Max Van Hemel
https://maxvanhemel.wordpress.com/

INFO

Magritte. La ligne de vie
KMSKA
Leopold de Waelplaats
2000 Antwerpen.
15 november 2025 tot 22 februari 2026
https://kmska.be/nl
tickets
https://tickets.kmska.be/nl/magritte/tickets