december | 2025 | kunstpoort

Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen

een review door gastreporter Max Van Hemel

tekst en foto Max Van Hemel

In 1938 geeft René Magritte een lezing in het KMSKA over zijn visie op de werkelijkheid. Hij bespreekt er de oorsprong en ontwikkeling van zijn kunst, en de geschiedenis van de surrealistische beweging in België. Onder de titel ‘La ligne de vie’ was deze lezing de belangrijkste die Magritte ooit over zijn werk heeft gehouden.

Aldus wordt de expo geïntroduceerd op de website van het KMSKA.
https://kmska.be/nl
Als Magritte-fan kon ik deze expo niet links laten liggen en ging er zo snel mogelijk naartoe.

Om al maar meteen een open deur in te trappen: laat u niet (mis)leiden door de AI-versie van Magritte om deze expo zeker te gaan bekijken. Het experiment is zo surrealistisch als Magritte zelve. De audio-commentaren zijn doorheen de expo te horen via luidsprekers in de wanden. Dat is wat spijtig want van de expo is een app-guide met audiogeluid alwaar de tekst op de wand wordt voorgelezen…maar niet door Magritte. De app-gids – downloaden – toont ook alle werken van de expo met een woordje geschreven uitleg.

Een expo bezoek je echter omdat je meer wil ervaren, ‘the Magritte-experience’, dan op een klein schermpje. Een werk in het echt zien blijft toch nog altijd anders… De expo loopt door de hele carrière van Magritte. De eerste jaren onder invloed van toen actuele en opkomende kunststromen, de zoektocht naar een eigen identiteit, de frustraties, de moeilijke jaren tot – laat ons niet bescheiden zijn – de keizer van het surrealisme te worden.

Natuurlijk wordt, zoals in de reeks
https://nl.wikipedia.org/wiki/This_is_not_a_murder_mystery
met een knipoog verwezen naar de andere grote surrealisten al blijft de focus wel op Magritte.

Wat mij snel opviel (en waardoor ik begon heen-en-weer door de expo te lopen) was dat Magritte al heel vroeg zijn bekende figuren ontwikkelde: de hoed, de pijp, de boom, het spelen met woorden. Verder zijn er geen grote verrassingen te vinden op de expo. Wie echter – net als ik – helemaal into Magritte is, is dit een zeer interessante expo omwille van de vele werken die momenteel in privébezit zijn en dus anders niet tot nooit te zien zijn.

De AI-Magritte komt op het einde van expo helemaal uit de kast. Daar krijg je een behoorlijk lange powerpoint te zien waar M-AI-gritte vertelt over zijn werken en hoe deze tot stand zijn gekomen of hoe je ze (ook) zou kunnen lezen/bekijken. De lezing is voor de nerdies zeer interessant. Voor wie Magritte naast Rubens, Van Eyck, Bruegel, Van Dyck,… op het schaf zet, zal deze video allicht een leuke gimmick zijn maar hou je ’t allicht niet de hele lezing vol. De AI is en blijft (herhaling) een goede poging om de stem van Magritte tot leven te brengen. Toch mis ik die typische “r” en de rookstiltes in de lezing.

Mijn conclusie: een interessante expo die het overzicht geeft van de kunstcarrière van Magritte. Ben je niet helemaal “diep” into Magritte, ga dan naar het Magritte Museum in Brussel.
https://musee-magritte-museum.be/nl
Het overzicht daar is vollediger en de audiogids is beter. Maar wacht best nog even tot na de KMSKA-expo zodat de werken terug op hun plek hangen. Wie wél into Magritte is en een “anthology” van de grootmeester wil zien mag deze expo zeker niet missen.

De expo is gratis te bezoeken met de Museumpas. Je moet wel een uurslot reserveren (ook met de pas). Kan je op werkdagen gaan, het zal er allicht wel rustiger zijn dan in ’t weekend. Nog tot 22 februari 2026. In de museumshop zijn allerhande prullen te koop maar ook een boek met het totaaloverzicht van deze expo.

Tekst en foto Max Van Hemel
https://maxvanhemel.wordpress.com/

INFO

Magritte. La ligne de vie
KMSKA
Leopold de Waelplaats
2000 Antwerpen.
15 november 2025 tot 22 februari 2026
https://kmska.be/nl
tickets
https://tickets.kmska.be/nl/magritte/tickets

Een nostalgische foto-expo in Het Objectief

tekst Kathleen Ramboer

Vind je het zalig om rond te dwalen op een kerstmarkt, hou je van de eindejaarssfeer in het centrum van Gent en aan de rand? En heb je bovendien interesse voor fotografie? Dan heb ik een tip voor dit totaalpakket. Van 4 tot 27 december 2025 kan je naast alle drukte in Het Objectief genieten van een artist pop-up expo ‘My Grandfather’s House’, een realisatie van ‘Dekimpe_Maes’. Marieke Selhorst, bezieler van Het Objectief weet telkens opnieuw te charmeren met ongewone expo’s, expo’s met een verhaal, met foto’s die getuigen van een ongewone visie, gefotografeerd door gepassioneerde fotografen, jonge en iets oudere, kortom, ze brengt een diversiteit waar we van houden.

Het bezoek aan de expo

Misschien is het van mij geen goed idee deze review te schrijven, te vertellen over het hoe en waarom van “My Grandfather’s House”? Een goede raad: bekijk eerst enkele foto’s en sla de tekstbordjes met context over. Bestudeer die later. Zo kan je zonder voorkennis ongeremd raden en gissen wat je ziet en heerlijk verwonderd zijn. Laat de inhoud van de foto’s een tijdje sudderen op een laag pitje en geniet van intieme taferelen, feeëriek in beeld gebracht door Robbe Maes. De foto’s zijn bevreemdend, mysterieus en een tikje surrealistisch. Ongetwijfeld intrigeren ze. In deze expo ben je kijker en tevens wandelaar, stappend van het ene filmdecor naar het andere, dromend van een verleden waarin jezelf de hoofdrol speelt.

De maquettebouwer

Reynout Dekimpe reconstrueerde in een maquette het oervlaamse huis van zijn grootvader, een inventieve knutselaar/hobbyist. De maquette verbeeldt een huis met vele bijgebouwen waar de geest van zijn grootvader stilletjes schuilt in ieder hoekje, waar het kruisbeeld de keuken domineert, de tuinkabouter je vriendelijk toelacht en de maria grot devoot staat te wezen. Instinctief dwalen mijn gedachten af naar het poppenhuisje dat mijn broers voor me knutselden en de sint bracht. Maar deze maquette is geen speelobject, ze leeft en is een vat vol universele herinneringen. Het is een hommage aan alle doe-het-zelvers van weleer.

De fotograaf

De maquette is filmisch gefotografeerd door Robbe Maes. Met aangepaste verlichting en stemmige stralende kleuren vervoert Robbe Maes de kijker naar een andere wereld waar de herinnering aan het kind in je naar boven komt. Het kleine formaat van de meeste foto’s past wonderwel bij het onderwerp, de kader tovert de foto om tot een miniatuurwereld met diepte.

Reynout Dekimpe en Robbe Maes vormen een magisch duo, een duo dat een nostalgisch verleden weet op te roepen, te verbeelden en vast te leggen. Als publiek kan je, kijkend naar de toekomst, het verleden opnieuw beleven. De bijzondere fotografische blik van Robbe Maes brengt ons de blues, veroorzaakt weemoed en nostalgie, maar haalt ook in ons naar boven, de acteur die zachtjes droomt van een volgende hoofdrol.

links Robbe Maes, rechts Reynout Dekimpe – fotografie Robbe Maes

Buiten wacht een eindejaarssfeer, ben je klaar om met de smartphone of iPhone tastbare herinneringen te schieten? Fotograferen kan maar hoeft niet altijd een doel te hebben maar brengt uiteindelijk altijd een verhaal.

Tekst Kathleen Ramboer
Foto Kathleen Ramboer en Robbe Maes

INFO