Interview naar aanleiding van de expo ‘Les Wallons reviennent’
Rohan Graëffly and Guests

Tekst Kathleen Ramboer – Fotografie Kathleen Ramboer en Rohan Graëffly

Wendy Van Driessche en Guy De Dapper, de bezielers van Galerie Drie, hebben de bijzondere gave kunstenaars die buiten de lijntjes kleuren, kunstenaars met dat ietsje meer, op te sporen en een forum te bieden. Kunstenaars die opteren voor ongewone, niet voor de hand liggende materialen en disciplines zoals marmer, textiel, experimentele fotografie… passeerden er de revue. Van 6 december tot 5 januari is het de beurt aan de non-conformistische Waalse Rohan Graëffly en gasten. Galerie Drie brengt een stukje Waalse kunstscène naar Gent. Dat kunnen we alleen maar toejuichen. Rohan Graëffly leeft en werkt in Arlon, Belgisch Luxemburg. De kunstenaar legt zichzelf geen grenzen op, gebruikt sterk uiteenlopende materialen en technieken om het kunstpubliek te verrassen met absurd, kritisch en ironisch werk. Zijn werk is schatplichtig aan Marcel Duchamp, Marcel Broodhaerts, Wim Delvoye… om maar enkele bekende namen te noemen. De kunstenaar kopieert niet maar creëert werk in de geest van deze beroemde voorgangers.

Het was zalig het prille begin van de expo opbouw mee te maken. Het blijft boeiend een lege ruimte stilaan te zien veranderen in chaos om later, omgetoverd, te kunnen bewonderen als een geordend geheel. Het neerpoten van twee immense witte zakken met 2000 half opgepeuzelde appels, in hout gebeiteld, was een performance op zich. Jammer, sneeuwwitje en de zeven dwergen ontbraken op het ‘appel’ om de vele in plastiek zakjes verpakte appels uit te pakken.
Een gemoedelijke gezellige no-nonsense sfeer, passend bij het werk van Rohan Graëffly, vulde de galerie. Het interview kon aanvangen.

Kunstpoort Om te starten, een klassieke doodgewone vraag: wanneer besliste je om ‘kunstenaar’ te worden. Volgde je een kunstopleiding?
Rohan Graëffly Ik dacht er niet aan te kiezen voor een leven als kunstenaar. Ik zag me eerder als dokter, psychiater, zelfs archeoloog. Toen ik fotografie studeerde in ‘La Cambre’ te Brussel viel alles op zijn plaats en besefte ik dat kunstenaar zijn voor mij was weggelegd. In mijn masterjaar ‘Photographie & recherches paraphotographiques’ verkende ik andere disciplines en technieken als schilderkunst, tekenkunst, beeldhouwkunst…
Ik maak gebruik van sterk uiteenlopende technieken, geen enkele specialisatie draagt mijn voorkeur weg. Ik kies materialen en procedés die het best passen bij een specifiek kunstwerk.

Kunstpoort Hoe kwam je in contact met Galerie Drie?
Rohan Graëffly Galerie Drie ontdekte mijn account op instagram en volgt me op sociale media. De eerste maal dat we elkaar ontmoetten was in Gallery Klotz in het Rivoli-gebouw te Brussel. Deze galerie representeert me als kunstenaar.
https://www.instagram.com/klotzshows/
www.klotzshows.com

Kunstpoort Stel je veel tentoon in Vlaanderen?
Rohan Graëffly In het verleden zeker. Galerij Jan Colle te Gent, een voormalige houtdroogplaats uit de jaren 30 verbouwd tot galerie voor hedendaagse kunst, vertegenwoordigde mijn werk. Ik stelde er twee maal per jaar tentoon. De galerie is ondertussen verkocht. Gent leerde ik in die periode beter kennen.

Kunstpoort Je werk is typisch ‘Belgisch’. Je behoort tot de kunstenaars die we onmiddellijk associëren met surrealisme, dadaïsme, cynisme en rebellie, dat alles overspoeld met een vleugje humor. Het surrealisme van Magritte, de jongensachtige durf van Wim Delvoye, de ironie van Broodhaerts… je werken hebben het in zich. Ben je het daar mee eens?
Rohan Graëffly Kunstenaars laten zich bewust of onbewust beïnvloeden door andere kunstenaars. Mijn grote voorbeelden zijn Marcel Duchamp, Marcel Mariën, Marcel Broodthaers.

Kunstpoort Een werk van je ‘Fading Broodhaerts-2024’ verwijst naar de kunstenaar. Je hebt hetzelfde gevoel voor humor.
Rohan Graëffly Wat een fijne opmerking! Een mooi compliment.

Kunstpoort Ik wou je net vragen: ‘Wat is het mooiste compliment dat je ooit kreeg over je werk.’ Ik denk dat ik het antwoord weet.
Rohan Graëffly Lachje

Kunstpoort Creëerde je speciaal voor deze expo nieuw werk?
Rohan Graëffly Niet echt, het meeste werk dat ik tentoonstel is recent en dateert van 2024. Het is de eerste maal dat ik canvassen uit de reeks ‘Serie Swiss’ in zo een groot aantal exposeer. De werken zijn geschilderd op recup materiaal, op onder andere vodden die ik in mijn atelier terugvond.
Enkel de installatie “The foundation of Babel” ooit tentoongesteld in de St-Loup Church – Namur, dateert van 2013.

Serie Swiss, Acrylic on vintage rag on wood,, Variables Dimensions, 2024

Kunstpoort Het werk “The foundation of Babel”, de in hout vervaardigde appels, intrigeert, wekt verwondering, bewondering, verrast en zet aan tot reflectie. Het werk is ook esthetisch gezien, een pareltje. Kan je me wat meer vertellen over de installatie met de 2000 appels “The foundation of Babel”?
Rohan Graëffly Het begon allemaal met Eva die van de verboden appel at. Taal werd geboren, een dialoog kwam op gang, zo ligt de appel aan de basis van de toren van Babel en de spraakverwarring. Verdere uitleg is onnodig, toch?

Kunstpoort Waar haal je de inspiratie vandaan? Wat zet je aan tot kunst; een gevonden voorwerp, een politiek probleem of sociale hangijzers? Wereldproblemen?
Rohan Graëffly Het leven van elke dag is mijn grote inspiratiebron. Plots is daar die aha-erlebnis, dat ene briljante idee. Het is moeilijk uit te leggen. Zaken, gebeurtenissen, woorden, objecten… komen samen, het is als elektriciteit die plots vonken geeft. It just happens.

links Coitus interruptus – 2013, Objet, copyright Rohan Graëffly
rechts My Dear – 2014 Readymade, serre-joint / lettres à frapper – acier / bois, 25/9/2 cm, copyright Rohan Graëffly

Kunstpoort Wat wil je met je werk teweeg brengen; een glimlach, diepzinnige gedachten omtrent wereldproblemen en de samenleving?
Rohan Graëffly Op zijn minst verwacht ik emotie. Om het even welke reactie, goed of slecht, als er maar een zekere terugkoppeling is, dan is mijn opzet geslaagd. Geen reactie is alleen maar saai.

Kunstpoort Is het wenselijk dat de kijker de essentie van je werk begrijpt?
Rohan Graëffly Mijn werk brengt geen boodschap, begrijpen is niet het juiste woord. Mijn kunst wekt veeleer een gevoel op.

Kunstpoort Kunstliefhebbers hebben de neiging werken in een bepaald hokje onder te brengen. Bij welke kunststroming en/of –isme hoort jou werk? Heb je suggesties: minimal art, conceptual art, arte povera.. ?
Rohan Graëffly Niemand stelde me ooit deze vraag. Omdat ik vertrek vanuit een idee, een concept creëer ik eerder conceptuele kunst. Is mijn kunst surrealistisch, dadaïstisch of om het even wat, ik weet het echt niet. Het is wat het is, it doesn’t matter, het maakt niet uit.

Kunstpoort  Sta je stil bij het commerciële aspect van je kunst?  Denk je na over het feit of je werk verkoopbaar is?
Rohan Graëffly Dat is niet mijn probleem eerder dat van de galerist.

Kunstpoort De galerie in Brussel waar je aan verbonden bent, bieden ze conceptuele kunst, figuratieve kunst, hedendaagse kunst…?
Rohan Graëffly Ze vertegenwoordigen in elk geval hedendaagse kunst, niet figuratief, enkel abstracte kunst.

Kunstpoort Wanneer startte de samenwerking met de galerie?
Rohan Graëffly Het is het tweede jaar dat we samenwerken. De galerie bevindt zich in het Rivoli-gebouw op de grens van Elsene met Ukkel. Het is een hotspot voor hedendaagse beeldende kunst. In een voormalig somber afgeleefd shoppingcenter, wel met een bijzondere architectuur, vinden nu vele galeries een onderdak.

Kunstpoort Meestal nieuwe galeries?
Rohan Graëffly Er zijn slechts een tweetal nieuwe galeries, gevestigde waarden uit het Brusselse verenigden zich en namen er hun intrek.

Kunstpoort Omdat het concept bij jou belangrijk is, had ik graag je mening over het kunstwerk ‘Comedian’ de banaan met de Duck tape van Maurizio Catellan. Het is een absurd werk, een satire, een parodie op de kunst. Is het een sterk werk? In je werk zie ik eenzelfde visie, zin voor humor en ironie.
Rohan Graëffly Ik noem het een ‘funny work’ en ‘funny’ dat hij een banaan op de kunstmarkt brengt. Het is een feit dat niemand het hem voordeed. Je kan het vergelijken met de voor het eerst vertoonde readymade, de urinoir, ‘The fountain’ van Marcel Duchamp. We kunnen voor het ogenblik nog niet inschatten of ‘Comedian’ een icoon van de beeldende kunst van de 21^ste eeuw wordt of verdwijnt naar de achtergrond. Ik beschouw het kunstwerk als een op de kunstmarkt gebrachte ‘pure joke’. De banaan voegt niets toe aan wat al bestaat. Het valt me moeilijk een standpunt in te nemen. Een sterk werk is het niet maar wel een ‘strong joke’.

Kunstpoort ‘Comedian’ ligt in de lijn van wat jij realiseert. Misschien kan je ook voor opschudding zorgen met conceptueel werk badend in een absurde humor, ideaal om een bepaald kunstpubliek en koper voor je kar te spannen?
Rohan Graëffly Ja maar dit soort werk is reeds op de markt. Er is slechts één persoon op de wereld die tot zo iets in staat is en dat is Catellan.  

Kunstpoort Ken je het oeuvre van Catellan? Heeft al zijn werk dezelfde spirit?
Rohan Graëffly Inderdaad, Maurizio Cattelan wordt vereerd om zijn vaak satirische, subversieve, controversiële werken. ik vergelijk hem met Wim Delvoye. Het zijn 2 gelijkaardige kunstenaars. Het verbaasde me niet dat hij de wereld verblijdde met een werk als ‘Comedian’. Ik hou wel van zijn oeuvre.

Kunstpoort Vaak integreer je het kruis, een religieus symbool, in je werk. Is kunst voor je de nieuwe religie. Geeft kunst betekenis aan je leven, is kunst een noodzaak voor je?
Rohan Graëffly Ik ben een overtuigd atheïst en ga graag in dialoog met religie, het christendom. Ik ben van mening dat ik de christelijke godsdienst mag bekritiseren, ik ken die religie en maak er toch ook deel van uit. Vooral extremen zoals godsdienstgemeenschappen in de USA zijn het onderwerp van mijn persoonlijke spot. Het jodendom en de islam behoren niet tot mijn wereld. Ik voel me dan ook niet geroepen om die godsdiensten van repliek te dienen en te hekelen.

links Sponge Faith – 2024 – Eucalyptus, wood cellulose, Sponge, acrylic, 15x8x3cm copyright Rohan Graëffly
rechts Pinocchio – 2024 – Laurier officinal, 50x30x20cm copyright Rohan Graëffly

Kunstpoort Vier andere kunstenaars uit Wallonië stellen hier met je tentoon. Jij stelde die voor aan Galerie Drie. Wat waren de vereisten, de criteria?
Rohan Graëffly Criteria waren er niet. De verklaring is heel eenvoudig: Vorig jaar was ik curator en kunstenaar van de expo ‘Les Wallons sont là’ in het Kunstenhuis te Harelbeke. Enkele mede exposanten van toen stellen nu ook tentoon in Galerie Drie vandaar de passende titel ‘Les Wallons reviennent’. Martin Coiffier, Christine Mawet en Nicolas Tourte wonen in Wallonië. Messieurs Delmotte woont in Antwerpen, hij volgde de liefde.

Kunstpoort Tot slot nog een hypothetische vraag: je mag een originele en/of exclusieve locatie kiezen om tentoon te stellen, om het even waar, in een museum, een industrieel gebouw, een bekende galerie, in New-York, Parijs, Dubai… om het even waar, een plaats die je niet voor mogelijk acht, waar je niet durft van dromen. Wat stel je voor?
Rohan Graëffly Dergelijke droom heb ik nooit gehad. Beroemd zijn laat me koud. Wie nu goed in de markt ligt kan binnen 100 jaar vergeten zijn en omgekeerd. Kunnen tentoonstellen in een galerie die mijn werk weet te verkopen, mijn kunst die het goed doet op de kunstmarkt, dat is voor mij het grootste geschenk. Professioneel kunstenaar zijn is mijn persoonlijk geluk.

Tot slot citeer ik graag deze gedachte van Maurizio Cattelan, passend bij het oeuvre van Rohan Graëffly
Every work of art is a great promise of escape and, therefore, like an open invitation.
  

INFO

https://www.instagram.com/rohangraeffly/

https://www.facebook.com/rohan.graeffly

TENTOONSTELLING

Les Wallons reviennent
Rohan Graëffly and guests
Messieurs Delmotte
Christine Mawet
Nicolas Tourte

Galerie Drie
Sint Amelbergastraat 3A
9000 Gent

6 december tot 5 januari
vrijdag en zaterdag van 9u tot 18u
zondag van 9u tot 14u

Instagram @ https://www.instagram.com/galeriedrie/
facebook https://www.facebook.com/profile.php?id=100093048786915

Tekst Kathleen Ramboer
Fotografie Kathleen Ramboer – Rohan Graëffly